Çek Cumhuriyeti

Takma ad	Národní tým
Federasyon	Çekya Futbol Federasyonu
Konfederasyon	UEFA (Avrupa)
Teknik direktör	Pavel Vrba
Kaptan	Tomáš Rosický
En çok oynayan	Petr Čech (124)
En çok gol atan	Jan Koller (55)
FIFA kodu	CZE
İç saha forması Dış saha forması
FIFA sırası
Mevcut	36 4 (4 Nisan 2024)[1]
En yüksek	2 (Eylül 1999; Ocak-Mayıs 2000; Nisan-Mayıs 2005; Ocak- 17 Mayıs 2006)
En düşük	67 (Mart 1994)
Elo sırası
Mevcut	31
En yüksek	1
En düşük	36 (Kasım 2009)
İlk maç
Türkiye 1 - 4 Çek Cumhuriyeti (İstanbul, Türkiye; 23 Şubat 1994)
En farklı galibiyet
Çek Cumhuriyeti 8 - 1 Andorra (Liberec, Çekya; 4 Haziran 2005) Çek Cumhuriyeti 7 - 0 San Marino (Liberec, Çekya; 7 Ekim 2006) Çek Cumhuriyeti 7 - 0 San Marino (Uherské Hradiště, Çekya; 9 Eylül 2009)
En farklı mağlubiyet
İsviçre 3 - 0 Çek Cumhuriyeti (Zürih, İsviçre; 20 Nisan 1994)
Dünya Kupası
Katılım	9 (ilki 1934)
En iyi derece	İkinci, (1934, 1962)
Avrupa Futbol Şampiyonası
Katılım	11 (ilki 1960)
En iyi derece	Şampiyon, (1976)
Konfederasyonlar Kupası
Katılım	1 (ilki 1997)
En iyi derece	3. (1997)

Çek Cumhuriyeti millî futbol takımı, Çekoslovakya'dan ayrılarak yeni bir devlet kuran Çekya'nın millî takımıdır.

Çekoslovakya millî futbol takımı 1934 ve 1962'de FIFA Dünya Kupası'nda final oynamış, 1976'da Avrupa Futbol Şampiyonası'nı kazanmıştır. Takım Çekoslovakya'dan ayrıldıktan sonra ilk maçını 1994 yılında Türkiye millî futbol takımı ile yapmıştır. Çek Cumhuriyeti millî takımı olarak 1996 yılındaki Avrupa Şampiyonası'nda final oynamış, 2004'teki şampiyonada ise yarı finalde elenmiştir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

1993 yılında Doğu Bloğu'nun dağılmasının ardından Çekoslovakya, Çek Cumhuriyeti ve Slovakya olarak ikiye ayrılınca Çek Cumhuriyeti millî futbol takımı oluşturuldu. Dušan Uhrin yönetimindeki bu takım İngiltere'de düzenlenen 1996 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda Almanya, İtalya ve Rusya ile aynı grupta yer aldı. Pavel Nedvěd'li, Karel Poborský'li, Pavel Kuka'lı, Jiří Němec'li ve Miroslav Kadlec'li Çek Cumhuriyeti, grup maçlarına 2-0'lık Almanya yenilgisiyle başlamasına rağmen; İtalya'yı 2-1 yenip, 88. dakikada Šmicer'in golüyle Rusya maçında 3-3'lük beraberliği yakalayan Çek Cumhuriyeti, grubu İtalya ile aynı puanda bitirdi. İtalya'nın +1 averajla önde olmasına rağmen bu turnuvada sıralamayı iki takımın kendi arasında oynadığı maç belirlediğinden ötürü Çek Cumhuriyeti, grup ikincisi olup çeyrek finale yükseldi. Çeyrek finalde Portekiz'i Poborský'nin tek golüyle geçen Çek Cumhuriyeti, yarı finalde Fransa'yı normal süresi ve uzatmaları golsüz tamamlanan maçta, penaltılarla saf dışı bıraktı. Finalde, Almanya karşısında 59. dakikada Patrik Berger'in golüyle öne geçmesine rağmen 73. ve 95. dakikalarda Oliver Bierhoff'un attığı gollerle maçı altın gol uygulaması uyarınca kaybetti.

Çek Cumhuriyeti'nin Avrupa ikincisi olan kadrosu, 1997 FIFA Konfederasyonlar Kupası'nda ise üçüncülüğü elde etti. 1998 FIFA Dünya Kupası elemelerinde başarısız olan takımın teknik direktörü Dušan Uhrin gönderildikten sonra başa geçen Jozef Chovanec döneminde, elemelerde sadece 5 gol yiyerek katıldığı^[2] 2000 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda Hollandave Fransa karşısında aldığı iki mağlubiyete karşılık sadece Danimarka karşısında kazanınca, grubu 3. sırada tamamlayarak kupadan elendi. Kasım 2001'deki 2002 FIFA Dünya Kupası elemeleri play-off maçında Belçika'ya kaybedilmesi üzerine görevden alınan Chovanec'in yerine göreve başlayan Karel Brückner yönetiminde yeniden yapılanmaya giden Çek Cumhuriyeti, Pavel Nedvěd, Jan Koller, Tomáš Rosický, Milan Baroš, Marek Jankulovski ve Tomáš Galásek gibi isimlerle 2002 ile 2003 yıllarında 19 maç devam eden bir yenilmezlik serisi yakaladı ve bu maçlarda 53 gol kaydetti. Bu seri, 31 Mart 2004'te İrlanda Cumhuriyeti ile oynanan hazırlık maçında bozuldu.^[3] 2004 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda Hollanda, Almanya ve Letonya'yı yenerek grup lideri olarak çeyrek finale çıktıktan sonra Danimarka'yı 3-0'la geçti. Yarı finalde ise turnuvayı şampiyon olarak bitirecek olan Yunanistan karşısına çıkan Çek Cumhuriyeti, uzatmalara kalan maçın 105+1. dakikasında yediği golle, gümüş gol kuralı uyarınca maçı 1-0 kaybetti.^[4]

2006 FIFA Dünya Kupası elemelerinde grubunu ikinci sırada bitiren Çek Cumhuriyeti, play-off maçında Norveç'i eleyerek Dünya Kupası'na katılma hakkı elde etti. İtalya, Gana ve ABD ile aynı grupta yer alan Çek Cumhuriyeti, ABD'yi 3-0 yenmesine rağmen; aldığı 2-0'lık Gana ve İtalya yenilgilerinden ötürü kupadan elendi. Bu kupanın bitmesiyle Pavel Nedvěd, Karel Poborský ve Vratislav Lokvenc millî takım kariyerine nokta koydu.^[5]

İsviçre ve Avusturya ortak ortak olarak düzenlediği 2008 Avrupa Futbol Şampiyonası finallerinde İsviçre, Türkiye ve Portekiz'le paylaştığı grupta ev sahibini 1-0 yenip Portekiz'e 3-1 yenildikten sonra Türkiye ile oynayacağı maçta kazanan gruptan çıkıp çeyrek finali görecek olmasına rağmen beraberlik durumunda averaja bakılmayıp UEFA'nın koyduğu kurallara göre penaltılara gidilecekti. Çek Cumhuriyeti, Türkiye karşısında Koller ve Plašil'in golleriyle 62. dakikada skoru 2-0'a getirse de, Arda'nın 75. dakikada farkı bire indirmesi ve Nihat Kahveci'nin son üç dakikada iki gol kaydetmesiyle maçı 3-2 kaybetti.^[6] Bu sonuç üzerine, 7 yıldan uzun bir süredir takımı çalıştıran Brückner görevinden istifa etti ve sonradan yerine Petr Rada getirildi.

2010 Dünya Kupası elemelerinde Slovakya, Slovenya, Kuzey İrlanda, Polonya ve San Marino ile aynı gruba düşen Çek Cumhuriyeti, Slovakya'nın birinci bitirdiği grupta, ikinci sırayı alan Slovenya'nın gerisinde kalarak üçüncü oldu ve elemeleri geçemedi. İlk maçlardaki istikrarsız performanstan dolayı, iç sahadaki 2-1'lik Slovakya mağlubiyetinin ardından, federasyon tarafından teknik direktör Petr Rada'nın görevine son verilirken 6 futbolcu da cezalandırıldı.^[7] Bunun üzerine takımın başına geçici bir süreyle Ivan Hašek getirildi.^[8] Ekim 2009'da elemeleri geçme ihtimalinin ortadan kalkmasıyla görevinden istifa eden Ivan Hašek'in^[9] yerine Michal Bílek getirildi.

2012 Avrupa Futbol Şampiyonası elemelerinde İspanya'nın 8'de 8 yaparak 24 puanla ilk sırayı aldığı grupta 14 puan toplayarak İskoçya'nın 1 adım önünde yer alarak finallere katılma hakkı elde etti. Yunanistan, Rusya ve ev sahibi Polonya ile paylaştığı grupta 4-1'lik Rusya mağlubiyeti alan Çek Cumhuriyeti, Yunanistan'ı 2-1 mağlup edip ev sahibi Polonya karşısında Jiráček'in golüyle 1-0'lık galibiyet elde etti. Böylelikle, A Grubu'nda lider olarak çeyrek finale yükselen Çek Cumhuriyeti, Avrupa Şampiyonaları tarihinde ilk kez eksi gol averajıyla grup birincisi olan takım oldu.^[10] Ancak, çeyrek finalde Portekiz, Cristiano Ronaldo'nun golüyle Çek Cumhuriyeti'ni turnuva dışına itti.

2014 Dünya Kupası elemelerinde İtalya, Bulgaristan, Ermenistan, Danimarka ve Malta ile yer aldığı grubu 10 maçta 4 galibiyet, 3 beraberlik ve 3 yenilgiyle 15 puan toplayıp üçüncü sırada bitiren Çek Cumhuriyeti, 22 puanlı İtalya'nın birinci, 16 puanlı Danimarka'nın da ikinci olduğu grubu 3. sırada tamamlayarak elemeleri geçemedi. Çeklerin 10 Eylül 2013 günü İtalya'ya 2-1 kaybettikleri maçın ardından teknik direktör Michal Bilek görevinden ayrıldı ve takımı son iki maçta Josef Pešice yönetti.

Kasım 2013'te takımın başına daha önce 2010 ile 2013 yılları arasında dört kez üst üste "Çekya'da Yılın Teknik Direktörü" seçilen Pavel Vrba getirildi.

2016 Avrupa Futbol Şampiyonası elemelerinde Hollanda, Türkiye, İzlanda, Letonya ve Kazakistan ile aynı grupta mücadele eden Çek Cumhuriyeti, grubu birinci sırada tamamlayarak 2016 Avrupa Futbol Şampiyonası'na katılma hakkı elde etti.

Turnuva tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

     Şampiyon       İkincilik       Üçüncülük       Dördüncülük   Yükseldi   Aynı ligde kaldı   Düştü     Finaller ev sahibi

FIFA Dünya Kupası tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

FIFA Dünya Kupası										FIFA Dünya Kupası elemeleri
Yıl	Tur	Derece	O	G	B	M	AG	YG		Eleme	O	G	B	M	AG	YG
Çekoslovakya olarak										Çekoslovakya olarak
1930	Katılmadı									-	Katılmadı
1934	Final	2.	4	3	0	1	9	6		1934	1	1	0	0	2	1
1938	Çeyrek final	5	3	1	1	1	5	3		1938	2	1	1	0	7	1
1950	Katılmadı									1950	Katılmadı
1954	Grup aşaması	14	2	0	0	2	0	7		1954	4	3	1	0	5	1
1958	Grup aşaması	9	4	1	1	2	9	6		1958	4	3	0	1	9	3
1962	Final	2.	6	3	1	2	7	7		1962	5	4	0	1	20	7
1966	Elemeleri geçemedi									1966	6	3	1	2	12	4
1970	Grup aşaması	15	3	0	0	3	2	7		1970	7	5	1	1	16	7
1974	Elemeleri geçemedi									1974	4	2	1	1	9	3
1978										1978	4	2	0	2	4	6
1982	Grup aşaması	19	3	0	2	1	2	4		1982	8	4	2	2	15	6
1986	Elemeleri geçemedi									1986	8	3	2	3	11	12
1990	Çeyrek final	6	5	3	0	2	10	5		1990	8	5	2	1	13	3
1994	Elemeleri geçemedi									1994	10	4	5	1	21	9
Çekya olarak										Çekya olarak
1998	Elemeleri geçemedi									1998	10	5	1	4	16	6
2002	Play-off'ta elendi									2002	12	6	2	4	20	10
2006	Grup aşaması	20.	3	1	0	2	3	4		2006	14	11	0	3	37	12
2010	Elemeleri geçemedi									2010	10	4	4	2	17	6
2014										2014	10	4	3	3	13	9
2018										2018	10	4	3	3	17	10
2022	Play-off'ta elendi									2022	9	4	2	3	14	10
2026	Belli değil									2026	0	0	0	0	0	0
2030	Belli değil									2030	Belli değil
2034										2034
Toplam	İkinci (2 kez)	9/22	33	12	5	16	47	49		Toplam	146	78	31	37	278	126

Avrupa Futbol Şampiyonası tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa Futbol Şampiyonası										Avrupa Futbol Şampiyonası elemeleri
Yıl	Tur	Derece	O	G	B	M	AG	YG		Eleme	O	G	B	M	AG	YG
Çekoslovakya olarak										Çekoslovakya olarak
1960	3.lük maçı	3.	2	1	0	1	2	3		1960	6	4	1	1	16	5
1964	Elemeleri Geçemedi									1964	2	0	1	1	2	3
1968										1968	6	3	1	2	8	4
1972										1972	6	4	1	1	11	4
1976	Şampiyon	1.	2	1	1	0	5	3		1976	8	5	2	1	19	7
1980	3.lük maçı	3.	4	1	2	1	5	4		1980	6	5	0	1	17	4
1984	Elemeleri Geçemedi									1984	8	3	4	1	15	7
1988										1988	6	2	3	1	7	5
1992										1992	8	5	0	3	12	9
Çekya olarak										Çekya olarak
1996	Final	2.	6	2	2	2	7	8		1996	10	6	3	1	21	6
2000	Grup aşaması	10.	3	1	0	2	3	3		2000	10	10	0	0	26	5
2004	Yarı final	3.	5	4	0	1	10	5		2004	8	7	1	0	23	5
2008	Grup aşaması	11.	3	1	0	2	4	6		2008	12	9	2	1	27	5
2012	Çeyrek final	6.	4	2	0	2	4	6		2012	10	6	1	3	15	8
2016	Grup aşaması	21.	3	0	1	2	2	5		2016	10	7	1	2	19	14
2020	Çeyrek final	6.	5	2	1	2	6	4		2020	8	5	0	3	13	11
2024	Grup aşaması		0	0	0	0	0	0		2024	8	4	3	1	12	6
2028	Belli değil									2028	Belli değil
2032										2032
Toplam	Şampiyon (1 kez)	11/17	37	15	7	15	48	47		Toplam	132	85	24	23	263	108

UEFA Uluslar Ligi tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

UEFA Uluslar Ligi
Sezon	Lig	Gr	O	G	B	M	AG	YG	Y / D	GS
2018-19	B	1	4	2	0	2	4	4		20.
2020-21	B	2	6	4	0	2	9	5		19.
2022-23	A	2	6	1	1	4	5	13		14.
2024-25	B	1	0	0	0	0	0	0	BD	BD
Toplam			16	7	1	8	18	22	14.

FIFA Konfederasyonlar Kupası[değiştir | kaynağı değiştir]

FIFA Konfederasyonlar Kupası
Yıl	Tur	Derece	O	G	B	Y	AG	YG
1992	Elemeleri geçemedi
1995
1997	Üçüncülük	3.	5	2	1	2	10	7
1999	Elemeleri geçemedi
2001
2003
2005
2009
2013
2017
Toplam	Üçüncü (1 kez)	1/10	5	2	1	2	10	7

Teknik direktörler listesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Dušan Uhrin (1994-1997)
Jozef Chovanec (1998-2001)
Karel Brückner (2001-2008)
Petr Rada (2008-2009)
František Straka (2009)
Ivan Hašek (2009)
Michal Bílek (2009-2013)
Josef Pešice (2013)
Pavel Vrba (2014-)

Takım Kadrosu[değiştir | kaynağı değiştir]

Aşağıdaki oyuncular 20 Haziran 2023'te Karadağ ile yapılacak hazırlık maçına çağrıldı.

№	Mevki	Futbolcu	Doğum tarihi (yaş)	Maç	Gol	Kulüp
1	1KL	Tomáš Vaclík	29 Mart 1989 (35 yaşında)	54	0	Free agent
16	1KL	Tomáš Koubek	26 Ağustos 1992 (31 yaşında)	12	0	FC Augsburg
23	1KL	Jiří Pavlenka	14 Nisan 1992 (31 yaşında)	19	0	Werder Bremen
2	2DF	David Zima	8 Kasım 2000 (23 yaşında)	16	0	Torino
3	2DF	Patrizio Stronati	17 Kasım 1994 (29 yaşında)	3	1	Puskás Akadémia
4	2DF	Jakub Brabec	6 Ağustos 1992 (31 yaşında)	36	2	Aris Thessaloniki
6	2DF	Jaroslav Zelený	20 Ağustos 1992 (31 yaşında)	8	0	Sparta Praha
19	2DF	Jakub Jugas	5 Mayıs 1992 (31 yaşında)	3	0	Cracovia
8	3OS	Michal Sadílek	31 Mayıs 1999 (24 yaşında)	16	1	Twente
12	3OS	Jaromír Zmrhal	2 Ağustos 1993 (30 yaşında)	23	1	Slovan Bratislava
13	3OS	David Douděra	31 Mayıs 1998 (25 yaşında)	2	0	Slavia Praha
14	3OS	Lukáš Provod	23 Ekim 1996 (27 yaşında)	10	2	Slavia Praha
18	3OS	Lukáš Sadílek	23 Mayıs 1996 (27 yaşında)	2	0	Sparta Praha
22	3OS	Tomáš Souček (Kaptan)	27 Şubat 1995 (29 yaşında)	60	9	West Ham United
9	4FV	Adam Hložek	25 Temmuz 2002 (21 yaşında)	23	2	Bayer Leverkusen
10	4FV	Mojmír Chytil	29 Nisan 1999 (24 yaşında)	6	4	Slavia Prgue
17	4FV	Václav Černý	17 Ekim 1997 (26 yaşında)	11	4	VfL Wolfsburg
20	4FV	Jan Matoušek	9 Mayıs 1998 (25 yaşında)	2	0	Bohemians Praha 1905

En fazla gol atanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Güncelleme: 26 Mart 2013

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Resmî site
• RSSSF archive of results 1994-11 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• RSSSF archive of results 1903,1906–08,193925 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• RSSSF archive of most capped players and highest goalscorers7 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.