Kommagene hükümdarları listesi

Kommagene Krallığı Anadolu'da kurulan Helenistik hükümdarlıklarından biri olan Kommagene hanedanı mensuplarıdır.

Krallık[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu hanedan mensuplari batıda Kilikya ve Kuzey'de Kapadokya bölgelerinde MÖ 290-MÖ 163 arasında Selevkoslar devleti için bir satrap olarak bulunmuşlar ve Partlılar hükümdarları ve İskitler ile yakın akrabalık bağları olduğunu ileri sürmüşlerdi. Selevkoslar devleti çözülmeye başladığında MÖ 163'te yöresel satrap olan Ptolemaios, Selevkoslar Kralı IV. Antiokhos Epifane öldüğünde bağımsızlığı ilan edip Kommagene Krallığı'nı kurdu.

Bu krallık MÖ 163- MS.72 arasında, son dönemlerinde iki defa Roma İmparatorluğu tarafından ilhak edilerek Roma'ya tabi olan bir eyalet krallığı, Kommanege Krallığı, olarak hüküm sürdü. Bu krallardan I. Mitridat Kallinikos büyük propagandalarla Helenistik hanedanlarla bağlantısını ilan edip Helenistik Suriye'li prenses "VII. Laodice Tea" ile evlendi. Böylece Commangene hanedanı hem Persler ve hem de Helenleri asıl kabul etmekteydi. Oğlu I. Antiokhos Theos isim yapmak için büyük yatırım ve uğraşlarla Nemrut Dağı tepesinde devasa büyük heykellerle süslü olan görkemli bir mezar tepesi yaptırdı.

Roma İmparatorluğu tarafından ilk defa ilhak edilip bağımsızlığı kaybetmesi MS 17'de III. Antiokhos'un ölümüyle bu krallığın Roma İmparatoru Tiberius tarafından imparatorluğa ilhak edilmesiyle oldu. MS 38'de Roma İmparatoru Caligula MS.17'de ölen kralın oğlu olan IV. Antiokhos'a Kommagene krallığını MS.38'de geri verdi ve Toroslar'da ıssız alanları da bu krallığa ekledi. Fakat MS 41'da bundan çayarak tekrar krallığı Roma'ya ilhak etti. Sonra Roma İmparatoru olan Claudius tekrar Commagene Krallığı'nı IV. Antiokhos'a geri verdi ama Kommagene Krallığı artık bağımsız değil bir teba devlet idi. MS 38-MS 71 arasında IV. Antiokhos ve karısı "İotape" bu bağımlı Kommagene Krallığı'nda hüküm sürdüler.

MS 72'de Roma İmparatoru Vespasian bu krallığı ilga ederek topraklarını "Suriye" eyaletine bağladı.

Kommagene Kralları MÖ 163 - MS 72[değiştir | kaynağı değiştir]

Kral olma tarihi	Krallığın sonu	Adı	Unvan kaynağı	Notlar
MÖ 163	MÖ 130	Ptolemaios
MÖ 130	MÖ 100	II. Sames	Ptolemaios'un oğlu
MÖ 100	MÖ 70	I. Mitridat Kallınikos	II. Sames'in oğlu	Lakabı - Kallınikos "Fil-helen", "Fil-Roma"
MÖ 69	MÖ 40	I. Antiokhos Theos	I. Mitridat Kallinikos'un oğlu	Lakabı: "Epifane", "Fil-Roma", "Fil-Helen"
MÖ 40	MÖ 38	II. Antiokhos	I. Antiokhos'un oğlu
MÖ 38	MÖ 20	II. Mitridat	II. Antiokhos'un kardeşi
MÖ 20	MÖ 12	III. Mithridat	II. Antiokhos ile II. Mitridat'ın yeğeni
MÖ 12	MS 17	III. Antiokhos	III. Mitridat'ın oğlu
MS 17	MS 38	Roma İmparatorluğu'na ilhak
MS 38	MS 40	IV. Antiokhos	III, Antiokhos'un oğlu	Lakabı "Epifane". Bağımlı devlet
MS 40	MS 41	Roma İmparatorluğu'na ilhak
MS 41	MS 71	IV. Antiokhos		IV. Antiokhos ve karısı "İotape" birlikte idare. Bağımlı devlet
MS 71		Roma İmparatorluğu'na ilhakı ve "Suriye" eyaletinin bir parçası

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Toumanoff, Cyril, (1976) Manuel de généalogie et de chronologie pour le Caucase chrétien (Arménie, Géorgie, Albanie), Roma:Edizioni Aquila, say. 407-409. (İngilizce)

g t d Helenistik hükümdarlar
Argead Hanedanı	II. Filip İskender (III. Aleksandros) III. Filip IV. Aleksandros
Antigonus Hanedanı	I. Antigonos Monoftalmos I. Demetrios Poliorketes II. Antigonus Gonatas II. Demetrius Aetolikus III. Antigonus Doson V. Filippos Perseus
Ptolemaios Hanedanı	I. Ptolemaios Soter II. Ptolemaios Filedelfos Ptolemaios Keravnos Meleager III. Ptolemaios Evergetes IV. Ptolemaios Filopater V. Ptolemaios Epifanes I. Kleopatra (Naip) VI. Ptolemaios Filometor VII. Ptolemaios Neos Filopator II. Kleopatra Filopator Soter VIII. Ptolemaios Fiskon IX. Ptolemaios Latiros X. Ptolemaios Aleksander III. Berenike XI. Ptolemaios Aleksander XII. Ptolemaios V. Kleopatra IV. Berenike XIII. Ptolemaios XIV. Ptolemaios XIV VII. Kleopatra Filopator XV. Ptolemaios Sezarion
Seleukos Hanedanı	I. Seleukos Nikator I. Antiohos II. Antiohos II. Seleukos Kallinikus III. Seleukos Ceraunus III. Antiohos Magus IV. Seleukos Filopator IV. Antiohos Epifanes V. Antiohos Eupator I. Dimitrios Soter I. Aleksandros Balas II. Dimitrios Nikator VI. Antiohos Dionisus Diodotus Trifon VII. Antiohos Sidetes II. Dimitrios Nikator II. Aleksandros Zabinas Kleopatra Tea V. Seleukos Filometor VIII. Antiohos Gripus IX. Antiohos VI. Seleukos Epifanes Nikator X. Antiohos Eusebes Filopator III. Demetrius Eucaerus XI. Antiohos Epifanes Filadelfus I. Filip Filadelfus XII. Antiohos Dionysus VII. Seleukos Kybiosaktes XIII. Antiohos Asiatikus II. Filippos Filoromaeus
Lisimahos	Lisimahos
Antipater Hanedanı	Kassander IV. Filip V. Aleksandros II. Antipater Antipater Etesias Sosthenes
Attalos Hanedanı	Filetairos I. Eumenis I. Attalos II. Eumenis II. Attalos III. Attalos III. Eumenis
Greko-Baktriya Hanedanı	I. Diodotus II. Diodotus I. Nikodemus I. Demetrius II. Euthidemus I. Antimahus Pantaleon Agatokles II. Demetrius I. Eukratides Plato II. Eukratides I. Heliokles
Hint-Yunan Hanedanı	I. Demetrius I. Antimahus Pantaleon Agathokles I. Apollodotus II. Demetrius II. Antimahus I. Menander I. Zoilos Agathokleia Lisias I. Strato Antialkidas II. Heliokles Poliksenios III. Demetrios Filoksenios Diomedes Amintas Epander Theofilos Peukolaos Thraso Nikivas II. Menander Artemidoros Hermaeus Archebios Telefos II. Apollodotus Hippostratos Dionisios II. Zoilos Apollofanes II. Strato
Bitinya kralları	I. Zipoitis I. Nikomidis II. Zipoites Etazeta (taht naibi) Ziaelas I. Prusias II. Prusias II. Nikomedes III. Nikomedes IV. Nikomedes
Pontus kralları	I. Mithridatis Ariobarzanis II. Mithridatis III. Mithridatis I. Farnakis IV. Mithridatis V. Mithridatis VI. Mithridatis II. Farnakis Dareios I. Polemon Pitodorida II. Polemon
Kommagene kralları	Ptolemaios II. Sames I. Mithridates Kallinikos I. Antiohos II. Mithridates II. Antiohos III. Mithridates III. Antiohos IV. Antiohos
Kapadokya kralları	I. Ariarathis II. Ariarathis III. Ariarathis IV. Ariarathis V. Ariarathis VI. Ariarathiss VII. Ariarathis VIII. Ariarathis IX. Ariarathis X. Ariarathis
Bosporos kralları	I. Mithridates Farnakes Asandros ve Dynamis II. Mithridates Asandros ve Dynamis Scribonius'un Dynamis'le ortak yönetim teşebbüsü Dynamis ve Polemon Polemon ve Pythodorida Aspurgus III. Mithridates ve Gipaipyreos III. Mithridates I. Kotis

Kommagene hükümdarları listesi Nedir