İbrahim Yınal

İbrahim Yınal Selçuklu ailesinden Türk beyi. Babası Yusuf Yınal, Selçuk Bey'in dört oğlundan biriydi.^[1] Selçuk Bey'in büyük oğlu Mikail Bey ölünce, Orta Asya'da yaygın olan leviratus geleneği uyarınca dul karısı, kardeşi Yusuf'la evlendirildi ve bu evlilikten İbrahim Yınal dünyaya geldi. Dolayısıyla İbrahim Yınal, Tuğrul ve Çağrı Beylerin anne tarafından kardeşi, baba tarafından kuzenidir.Lakabı Seyfüddevle’dir.Büyük Selçuklu İmparatorluğu'nun ilk iki başkenti olan Nişabur ve Rey şehirleriyle beraber Hemedan gibi nice şehirlerin fatihidir. Dicle Nehri boyuna ilk akınları yapan komutandır.Anadolu'nun Türkleşmesi'nde büyük katkıları olmuştur.

Dandanakan Savaşı'ndan sonra İbrahim Yınal batı ucuna gönderildi. Kuzeni Hasan Bey'in Gürcüler tarafından pusuya düşürülüp öldürülmesi üzerine, diğer kuzeni Kutalmış Bey'le beraber Bizans topraklarına girdi. Gürcü Dükü IV. Liparit'in komuta ettiği Bizans-Gürcü ordusunu Pasinler'de bozguna uğrattı (1048). Çok sayıda esir ve ganimet ele geçirdi. (Arap tarihçi Ali İbnü'l-Esîr, esir sayısını abartarak 100.000 olarak aktarır.)

Batı sınırındaki akınları yöneten İbrahim Yınal, ateş hattında olup askeri yükü taşıdığını düşünerek iktidar merkezini dinlememeye başladı. 1058'de yönünü doğuya çevirip Tuğrul'un üzerine yürüdü. Diğer Selçuklu beylerinden beklediği desteği göremeyen İbrahim bozguna uğradı. Bizzat kardeşi/kuzeni Tuğrul tarafından yay kirişiyle boğularak öldürüldü. İbrahim Yınal'ın isyanı ve öldürülüş şekli bizzat Garsuni'me tarafından yazılmıştır. Ancak bu kitap zamanımıza ulaşmamış olup, Sıbt İbnu'l-Cevzi tarafından yazılan Mir'atü'z-Zaman Fi Tarihi'l-Ayan'da Selçuklular kitabın özetlerinden günümüze gelmiştir.

Popüler kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

2021'de TRT 1 de yayınlanmaya başlayan Alparslan: Büyük Selçuklu dizisinde Uygar Özçelik tarafından canlandırılmıştır.^[2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Selçuklu Hanedanının Önemli Bir Mensubu: İbrahim Yınal". Türkiyat Mecmuası. 27 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2021.
^ "Yınal Bey Kimdir ? Uyanış : Büyük selçuklu Uygar Özçelik kimdir ?". 9 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.

Türk tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] "Selçuklu Hanedanının Önemli Bir Mensubu: İbrahim Yınal". Türkiyat Mecmuası. 27 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2021.

[2] "Yınal Bey Kimdir ? Uyanış : Büyük selçuklu Uygar Özçelik kimdir ?". 9 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1]

[2]

İbrahim Yınal Nedir