Tory Partisi

Liderler	Viscount Bolingbroke; William Pitt the Younger; Robert Jenkinson; Arthur Wellesley; Robert Peel;
Kuruluş tarihi	1678 (345 yıl önce)
Kapanış tarihi	1834
Önceli	Cavaliers
Ardılı	Muhafazakâr Parti
İdeoloji	Conservatism (British); High Toryism; Divine right of kings;

Tory'ler, İngiltere, İskoçya, İrlanda, Büyük Britanya ve Birleşik Krallık'ta basit örgütlenmiş bir siyasi grup halinde başladıktan sonra siyasi bir partiye evrilmiştir. İlk olarak 1679 Dışlama Krizi sırasında, Whig'in York Dükü James'i Katolikliği gerekçesiyle sık sık dışlama çabalarına karşı çıkmalarıyla tanınmıştır.^[4]

George I'in 1714'te tahta geçmesinden sonra, Muhafazakarlar yaklaşık 50 yıl boyunca hükûmetten dışlanmış ve bazı siyasi yazarlar tarafından kendi kendini tanımlama terimi olarak kullanılmasına rağmen, 1760'ların başlarında organize bir siyasi varlık olarak varlıkları sona ermiştir. Birkaç on yılın ardından, 1783 ve 1830 yılları arasında hükûmeti elinde tutmak için yeni bir Tory partisi kurulmuş ve William Pitt the Younger, ardından Liverpool'un 2. Earl'ü Robert Jenkinson Tory partisi üyesi olarak önemli görevler üstlenmişlerdir.^[5] Whig'ler, büyük ölçüde seçim reformu konusunda mücadele edilen 1831 seçimlerinde Parlamentoda çoğunluğu kazanmıştır. 1832 yılındaki Halkın Temsili Yasası adı verilen yasa ile çoğu Tories tarafından kontrol edilen ve çürümüş olarak nitelendirilen ilçeleri kaldırmış ve 1832 seçimlerinde milletvekilleri 175 milletvekiline indirilmiştir.

Robert Peel'in önderliğinde Tamworth Manifestosu olarak bilinen bir politika belgesi yayınlayan Tory Partisi gittikçe Muhafazakar Parti'ye dönüşmeye başlamıştır. 1846 yılında Tahıl Yasalarını yürürlükten kaldırması ise partinin dağılmasına neden olmuş, Derby ve Benjamin Disraeli'nin önderlik ettiği fraksiyon modern Muhafazakar Parti haline gelerek üyeleri hâlâ yaygın olarak Muhafazakarlar olarak anılmaktadır.

İsim kaynağı[değiştir | kaynağı değiştir]

Siyasi bir terim olarak, Tory bir hakarettir ve İrlanda dilinde soygun, haydut, takip edilen gibi anlamlara gelmektedir.^[6]^[7] 1678-1681 Hariç Tutma Yasası krizi sırasında İngiliz siyasetine girmiştir. Whig (Whiggamore'dan, bir "sığır şoförü") başlangıçta İskoçya'daki Engagers'a (İkinci İngiliz İç Savaşı sırasında I. Charles'i destekleyen bir grup) karşı çıkan ve 1968 yılının Eylül ayında gerçekleşen Whiggamore Baskını'nı destekleyen Covenanter fraksiyonu için bir İskoç hakaretiydi.^[8] Whig'ler, York Dükü James'in İskoçya, İngiltere ve İrlanda tahtlarından çıkarılmasını destekleyenler iken (Dilekçeciler), Muhafazakarlar Dışlama Yasası'na (İğrençler) karşı çıkanlardı.

Seçim performansı[değiştir | kaynağı değiştir]

Seçim	Lider	Milletvekili Sayısı	+/–	Sıra	Hükûmet
1661	Sir Edward Hyde	379 / 513		1.	Çoğunluk
March 1679	John Ernle	137 / 513	241	2.	Azınlık
October 1679	John Ernle	210 / 513	73	2.	Azınlık
1681	II. Charles (İngiltere kralı)	193 / 513	27	2.	Azınlık
1685	II. James (İngiltere kralı)	468 / 513	275	1.	Çoğunluk
1689	The Marquess of Carmarthen	232 / 513	236	2.	Azınlık
1690	The Marquess of Carmarthen	243 / 513	7	1.	Azınlık
1695		203 / 513	40	2.	Azınlık
1698		208 / 513	5	2.	Azınlık
January 1701		249 / 513	41	1.	Azınlık
November 1701		240 / 513	9	2.	Azınlık
1702	The Earl of Godolphin and The Duke of Marlborough	298 / 513	58	1.	Çoğunluk
1705	The Duke of Marlborough	260 / 513	38	1.	Çoğunluk
1708	The Earl of Godolphin	222 / 558	38	2.	Azınlık
1710	Robert Harley	346 / 558	124	1.	Çoğunluk
1713	Robert Harley	369 / 558	23	1.	Çoğunluk
1715	The Viscount Bolingbroke	217 / 558	152	2.	Azınlık
1722	Sir William Wyndham	169 / 558	48	2.	Azınlık
1727	The Viscount Bolingbroke	128 / 558	41	2.	Azınlık
1734	The Viscount Bolingbroke	145 / 558	17	2.	Azınlık
1741	Sir Watkin Williams-Wynn	136 / 558	9	2.	Azınlık
1747	Sir Watkin Williams-Wynn	117 / 558	19	2.	Azınlık
1754	Edmund Isham	106 / 558	11	2.	Azınlık
1761	Edmund Isham	112 / 558	6	2.	Azınlık
1768	Lord North	N/A		2.	Azınlık
1774		343 / 558	Önceki seçime girmedi.	1.	Çoğunluk
1780		260 / 558	83	1.	Çoğunluk
1784	Genç William Pitt	280 / 558	20	1.	Çoğunluk
1790		340 / 558	60	1.	Çoğunluk
1796		424 / 558	84	1.	Çoğunluk
1802	Henry Addington	383 / 658	41	1.	Çoğunluk
1806	The Duke of Portland	228 / 658	155	2.	Azınlık
1807	The Duke of Portland	216 / 658	12	1.	Çoğunluk
1812	Robert Jenkinson	400 / 658	12	1.	Çoğunluk
1818		280 / 658	120	1.	Çoğunluk
1820		341 / 658	61	1.	Çoğunluk
1826		428 / 658	87	1.	Çoğunluk
1830	Arthur Wellesley	250 / 658	178	1.	Azınlık
1831		235 / 658	15	2.	Azınlık
1832		175 / 658	60	2.	Azınlık

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "A Brief History of the Conservative Party". Conservatives. 24 October 2007. 13 March 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Holmes, Geoffrey (1983). "Eighteenth-Century Toryism". The Historical Journal. 26 (3): 755-760. doi:10.1017/S0018246X00021178. JSTOR 2639092. 24 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2022.
^ "Making Sense of the Divine Right of Kings". 18 Aralık 2020. 18 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Harris 1993.
^ "A Brief History of the Conservatives". Conservative Research Department. August 2008. 30 Nisan 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2010. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
^ "Tory", New World Dictionary & Thesaurus, 2.0 for PC, 1998
^ "Tory", Answers, 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 10 Eylül 2022
^ Samuel R. Gardiner.

[consoff-1] "A Brief History of the Conservative Party". Conservatives. 24 October 2007. 13 March 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[2] Holmes, Geoffrey (1983). "Eighteenth-Century Toryism". The Historical Journal. 26 (3): 755-760. doi:10.1017/S0018246X00021178. JSTOR 2639092. 24 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2022.

[3] "Making Sense of the Divine Right of Kings". 18 Aralık 2020. 18 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[FOOTNOTEHarris1993-4] Harris 1993.

[5] "A Brief History of the Conservatives". Conservative Research Department. August 2008. 30 Nisan 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2010. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[6] "Tory", New World Dictionary & Thesaurus, 2.0 for PC, 1998

[7] "Tory", Answers, 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 10 Eylül 2022

[8] Samuel R. Gardiner.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Tory Partisi nedir?, Tory Partisi anlamı nedir?, Tory Partisi ne demektir?

Tory Partisi nedir?, Tory Partisi anlamı nedir?, Tory Partisi ne demektir?

Tory Partisi

İsim kaynağı[değiştir | kaynağı değiştir]

Seçim performansı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]