Son Metro

Le Dernier Métro
"Son Metro" (Le Dernier Métro) filminin özgün Fransızca sinema afişi
Yönetmen	François Truffaut
Yapımcı	François Truffaut
Senarist	François Truffaut Suzanne Schiffman
Oyuncular	Catherine Deneuve Gérard Depardieu Jean Poiret
Müzik	Georges Delerue
Görüntü yönetmeni	Néstor Almendros
Kurgu	Martine Barraqué
Dağıtıcı	Gaumont The Criterion Collection (DVD)
Cinsi	Sinema filmi
Türü	Dram, aşk
Renk	Renkli (Fujicolor)
Yapım yılı	1980
Çıkış tarih(ler)i	17 Eylül 1980, Fransa Aralık 1983, Türkiye
Süre	131 dakika
Ülke	Fransa
Dil	Fransızca, Almanca
Diğer adları	Son Metro (Türkiye) Le dernier métro (Fransa) L'ultimo metrò (İtalya) El último metro (İspanya) Die letzte Metro (Almanya) The Last Metro (Uluslararası İngilizce ad)

Son Metro 1980 Fransa yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Le Dernier Métro olan film uluslararası gösterimlerde The Last Metro adıyla sunulmuştur.

François Truffaut'nun yönettiği ve yapımcılığını üstlendiği filmin özgün senaryosunu da Suzanne Schiffman'la birlikte yine Truffaut yazmıştır. Başrollerini Catherine Deneuve ve Gérard Depardieu'nün paylaştıkları "Son Metro" nun görüntülerini Néstor Almendros çekmiş, müziğini ise Georges Delerue yapmıştır. Fransız Yeni Dalga sinema akımının öncü ve etkili yönetmeni François Truffaut'nun belki de en politik filmi budur. Truffaut filmlerindeki apolitik duruşu nedeniyle geçmişte birçok eleştiri almıştı.^[1]

1942 yılında, II. Dünya Savaşı sürerken Nazi işgali altındaki Paris'te bir tiyatronun Yahudi yönetmeni (Heinz Bennent) ülkeyi terk etmek yerine bodrumda saklanmayı tercih eder. Başrol oyuncusu olan karısı (Catherine Deneuve) ise Yahudi değildir ve işleri devralır, ancak rol arkadaşı (Gerard Depardieu) ile aralarında bir yakınlaşma başlayınca bir tercih yapmak zorunda kalacaktır.

"Son Metro", François Truffaut'nun gösteri sanatları dünyası üzerine yapmayı planladığı bir üçlemenin ikinci filmidir. Üçlemenin ilk filmi, 1973'te çektiği La Nuit Américaine (Amerikan Gecesi veya Türkiye'de gösterildiği adıyla Güneşte Gece) sinema dünyasının iç yüzünü anlatıyordu. 1980 tarihli ikinci film "Son Metro" tiyatro dünyasıyla ilgiliydi. Truffaut, müzikallerin iç dünyasını yansıtmayı planladığı üçüncü filmi L'Agence Magique'i hiçbir zaman gerçekleştiremedi.^[2][3]

1981'de "En İyi Yabancı Film" dalında Oscar ve Altın Küre ödüllerine aday gösterilen film, kendi ülkesinin Oscarları sayılan César Ödülleri'nin neredeyse tamamını aldı. Filmin başrol oyuncusu Catherine Deneuve'e İtalyan Sinema Akademisi, "en iyi yabancı aktris" David di Donatello Ödülü'nü verdi.^[4]

Konusu[değiştir | kaynağı değiştir]

Film 1942 yılının Eylül ayında Paris'te başlar. Fransa 2 yıldır Alman işgali altındadır ve II. Dünya Savaşı sürerken birçok yerde olduğu gibi bu kentte de insanlar savaşın sıkıntılarını bütün ağırlığıyla hissederler. Gece 11'den sonra sokağa çıkma yasağı başlamaktadır ve bu nedenle Parisliler için son metroyu kaçırmamak çok önemlidir (filmin adı buradan gelmektedir). Şehirde gıda ve yakacak sıkıntısı vardır. Evlerinde üşüyen insanlar ısınabilmek için sinema ve tiyatroları doldururlar, bu nedenle tiyatrolarda biletler günler öncesinden satılıp tükenmektedir.

Bu tiyatrolardan biri olan Montmartre Tiyatrosu da tek oyunla gösterilerine devam etmektedir, çünkü söylendiğine göre sahibi ve yönetmeni Lucas Steiner (Heinz Bennent) bir Yahudi olduğu için Fransa'dan kaçmak zorunda kalmıştır. Tiyatronun işlerini eski bir sinema oyuncusu olan karısı Marion (Catherine Deneuve) devralmıştır. Marion kocası gibi bir Yahudi değildir ve tiyatroyu işletmesinde sakınca görülmemiştir. Ancak tiyatronun başka sorunları da vardır, politik bir oyun sahneye koyamadıkları gibi, Musevi oyuncularını da işten çıkartmak zorunda kalmışlardır, ayrıca Nazi sansür kuruluna da sürekli olarak hesap vermek durumundadırlar. Aynı zamanda Nazi yanlısı bir tiyatro eleştirmeni olan Daxiat (Jean-Louis Richard) adındaki bir gazeteci ve tiyatro müfettişi, sürekli olarak çevrelerinde dolaşır, biraz da Marion'da gözü vardır.

Gerçekte Lucas Steiner Paris'i terketmemiştir ve tiyatronun bodrumunda gizlenmektedir. Önce "Serbest Bölge" ye, oradan da İspanya'ya geçiş yapmayı planlamaktadır. Karısının bu durumdan haberi vardır ve her gece onun yanına giderek birlikte durum değerlendirmesi yaparlar. Aslında çok riskli olan serbest bölgeye kaçış planlarını tekrar tekrar gözden geçirirler ve ortalık yatışıncaya kadar kaçma planlarını ertelerler. Steinerlerin amacı şüphe çekmemek için 100. temsilden sonra kaçmaktır.

Bu arada sahneye koyacakları "Kaçak" adlı yeni oyunun başrolü için Bernard Granger (Gérard Depardieu) adında genç bir aktörü işe alırlar ve provalara başlarlar. Diğer başrolü de Marion Steiner üstlenmiştir. Davranışlarıyla kadınlara düşkün biri olduğu izlenimini veren Bernard aslında bir direnişçidir. Oyunun yazarı ve perde arkasındaki gerçek yönetmeni ise Lucas Steiner'dir. Havalandırma kanalı sayesinde sahneyi dinleyebilen Lucas karısı aracılığıyla provalar boyunca oyunun olgunlaşmasına yardımcı olur. Nihayet yeni oyunla perdelerini açarlar ve daha ilk gecede başarı kazanırlar.

Oyunun tarzından, yönetiminde Lucas'ın damgası olabileceğini sezen Daxiat gazetede oyun hakkında olumsuz bir yazı yazar. Oyun sırasında Marion'a âşık olan Bernard, yazıya içerleyerek Daxiat'la kavga eder. Bunun üzerine Gestapo elemanları tiyatroyu aramaya gelirler. Marion ve Bernard birlikte Lucas'ı başka bir yere gizleyerek Gestapo'yu atlatırlar.

Artık savaş sona ermiş, Almanlar teslim olmuş, Daxiat yurt dışına kaçmıştır. Yeni sahneye koydukları bir oyunun sonunda Marion ve Bernard seyirciyi selamlarlarken, Bernard Locada oturan Lucas'ı elinden tutarak sahneye davet eder ve üçlü tekrar selam verirken Marion ortalarına geçerek her ikisinin birden elinden sıkı sıkıya tutar, böylelikle kocası ve sevgilisi arasında bir seçim yapmamış olduğu mesajını verir.

Oyuncu kadrosu[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• IMDb'de Son Metro
• allmovie.com'da "The Last Metro"16 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.