Sinodont

Sinodontlar
Yaşadığı dönem aralığı: 254-0 myö
Çangsingiyen-Günümüz^[1]
PreЄ
Є
O
S
D
C
P
T
J
K
Pg
N
Sinodontlar; Yaşadığı dönem aralığı: 254-0 myö; Çangsingiyen-Günümüz PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
	Bir mammaliaform olan Vilevolodon diplomylos'un restorasyonu (161 ila 155 milyon yıl önce Çin'de yaşadı).
Biyolojik sınıflandırma
lem:	Animalia
Şube:	Chordata
Klad:	Therapsida
Klad:	Eutheriodontia
Klad:	Cynodontia; Owen, 1861
Alt gruplar
	†Charassognathidae; †Procynosuchidae; †Dviniidae; †Madysauridae; Epicynodontia;

Sinodontlar veya Cynodontia,^[a] ilk olarak Geç Permiyen'de (yaklaşık 260 myö) ortaya çıkan ve Permiyen-Triyas yok oluşu olayından sonra geniş ölçüde çeşitlenen bir terapsit grubudur.^[1] Sinodontlar, etoburluk ve otçulluk dahil olmak üzere çok çeşitli yaşam tarzlarına sahipti. Geç Triyas sırasında ortaya çıkmış olan probainognatiyen sinodontlar (Probainognathia), oldukça gelişmişlerdir ve hâla yaşayan sinodontlar olan memelileri içerirler. Diğer tüm sinodont soyları yok olmuştur. Bilinen son memeli olmayan sinodont grubu olan Tritylodontidae'nin son kalıntılarına Erken Kretase'de rastlanmıştır.

Taksonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk olarak Richard Owen, 1861'de Cynodontia'yı bir aile olarak Anomodontia'ya atadı.^[3] Olson (1966) Cynodontia'yı Theriodontia'ya, Colbert ve Kitching'de (1977) Theriodontia'ya atarken Rubridge ve Sidor (2001), cynodontia'yı Eutheriodontia'ya atadı. William King Gregory (1910), Broom (1913), Carroll (1988), Gauthier vd. (1989), Hopson ve Kitching (2001) ve Botha vd. (2007) hepsi Cynodontia'yı Therapsida'ya ait olarak değerlendirdi. Botha vd. (2007), Owen'ı (1861) takip etmiş gibi görünüyor, ancak taksonomik sıralama belirtmeden.^[4]^[5]^[6]

Dış sistematik[değiştir | kaynağı değiştir]

Amniota

Sauropsida (sürüngenler ve kuşlar)

Synapsida

†Caseasauria

†Pelycosaur

Therapsida

†Biarmosuchia

†Dinocephalia

†Anomodontia

†Gorgonopsia

	†Therocephalia

	Cynodontia

Paleobiyoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Soyu tükenmiş olan gorgonopsiyenler ve therocephalianlarla birlikte, cynodontların kendileri theriodontlar adı verilen bir grup therapsid'in parçasıdır.

Erken sinodontlar, memeli iskelet özelliklerinin çoğuna sahiptir. Dişleri atalarına göre tamamen farklılaşmıştı ve beyin kabuğu başın arkasında şişmişti. Bazı taç grubu memelilerin (özellikle doğurgan memeliler) dışında, tüm sinodontlar muhtemelen yumurtlamışlardır. Kafatasları atalarınınkinden çok daha büyüktü ve memeli benzeri bir kafatasındaki elmacık kemiğinin genişlemesi, daha sağlam çene kaslarına izin verebilirdi. Ayrıca, sinodontların en yakın akrabaları olan therocephalianlar dışında, diğer ilkel terapsitlerin sahip olmadığı ikincil damağa sahiptirler. (Ancak, sinodontların ikincil damakları, memelilerde olduğu gibi öncelikle maksillaları ve palatinleri içerirken, therocephalianların ikincil damakları öncelikle maksillaları ve vomeri içerir.)

Sinodontlar, muhtemelen bir tür sıcak kanlı metabolizmaya sahipti. Bu, birçok sinodontun kürklü olarak yeniden canlandırmasına yol açmıştır. Endotermik olduklarından, ısı yalıtımı için buna ihtiyaç duymuş olabilirler; ancak kürklerinin fosil kanıtını bulmak zordur. Modern memeliler, kürklerini kaplamak için lipit salgılayan Harder bezlerine sahiptir, ancak bu yapının açıklayıcı izi yalnızca ilkel memeli Morganucodon'da ve sonrasında bulunmuştur.^[7]

Filogeni[değiştir | kaynağı değiştir]

Oligokyphus

Aşağıdaki kladogram, sinodont ilişkilerinin bir varsayımını gösterir. Ruta Botha-Brink, Mitchell ve Benton (2013) tarafından oluşturulmuştur:^[8]

Cynodontia

†Charassognathus

	†Dvinia

	†Procynosuchus

Epicynodontia

†Cynosaurus

	†Galesaurus

	†Progalesaurus

	†Nanictosaurus

	†Thrinaxodon

†Platycraniellus

Eucynodontia

	†Cynognathia →

	Probainognathia →

→ †Cynognathia

†Cynognathus

†Gomphodontia

†Diademodon

†Trirachodontidae

	†Beishanodon

	†Sinognathus

†Trirachodon

	†Cricodon

	†Langbergia

†Traversodontidae

	†Andescynodon

	†Pascualgnathus

†Scalenodon

†Luangwa

†Traversodon

†"Scalenodon" attridgei

†Mandagomphodon

†Nanogomphodon

	†Arctotraversodon

	†Boreogomphodon

†Massetognathinae

†Massetognathus

	†Dadadon

	†Santacruzodon

†Gomphodontosuchinae

†Menadon

†Gomphodontosuchus

†Protuberum

	†Exaeretodon

	†Scalenodontoides

→ Probainognathia

†Lumkuia

†Ecteninion

	†Aleodon

	†Chiniquodon

†Probainognathus

†Trucidocynodon

†Therioherpeton

†Tritheledontidae

†Riograndia

	†Chaliminia

	†Elliotherium

	†Diarthrognathus

	†Pachygenelus

†Brasilodontidae

	†Brasilitherium

	†Brasilodon

†Tritylodontidae

†Oligokyphus

†Kayentatherium

	†Tritylodon

	†Beinotherium

Mammaliaformes

	Mammalia

	†Sinoconodon

	†Morganucodon

Dağılım[değiştir | kaynağı değiştir]

Sinodont fosileri, Güney Amerika, Hindistan, Afrika, Antarktika,^[9] Asya,^[10] Avrupa^[11] ve Kuzey Amerika'da bulundu.^[12]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Köpek dişleri" anlamına gelir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b "Mindat.org". www.mindat.org. 26 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.
^ "Fossilworks: Vilevolodon diplomylos". fossilworks.org. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.
^ Classification of R. Owen 1861 17 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
^ "Classification of B. S. Rubidge and C. A. Sidor 2001". 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.
^ R. Broom. 1913. A revision of the reptiles of the Karroo. Annals of the South African Museum 7(6):361–366
^ S. H. Haughton and A. S. Brink. 1954. A bibliographical list of Reptilia from the Karroo Beds of South Africa. Palaeontologia Africana 2:1–187
^ Ruben, John A.; Jones, Terry D. (Eylül 2000). "Selective Factors Associated with the Origin of Fur and Feathers". American Zoologist. 40 (4): 585-596. doi:10.1093/icb/40.4.585. ISSN 0003-1569.
^ Ruta (2013). "The radiation of cynodonts and the ground plan of mammalian morphological diversity". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 280 (1769): 20131865. doi:10.1098/rspb.2013.1865. PMC 3768321 $2. PMID 23986112.
^ Abdala (2010). "Distribution and diversity patterns of Triassic cynodonts (Therapsida, Cynodontia) in Gondwana". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology. 286 (3-4): 202-217. doi:10.1016/j.palaeo.2010.01.011. 7 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.
^ Chinese Fossil Vertebrates. New York, Chichester, West Sussex: Columbia University Press. 2001. s. 133. ISBN 0-231-08482-X. 7 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2019.
^ In the Shadow of the Dinosaurs: Early Mesozoic Tetrapods. Cambridge University Press. 1997.
^ Sues, Hans-Dieter; Olsen, Paul E.; Carter, Joseph G. (14 Haziran 1999). "A Late Triassic traversodont cynodont from the Newark Supergroup of North Carolina". Journal of Vertebrate Paleontology. 19 (2): 351-354. doi:10.1080/02724634.1999.10011146. ISSN 0272-4634.

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Hopson, J.A.; Kitching, J.W. (2001). "A probainognathian cynodont from South Africa and the phylogeny of non-mammalian cynodonts". Bull. Mus. Comp. Zool. 156: 5-35.
Davis, Dwight (1961). "Origin of the Mammalian Feeding Mechanism". Am. Zoologist, 1: ss. 229–234.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Palaeos: Sinodontlar
Theriodontlar ve Cynodontlar Filogenisi 8 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Bennett ve Ruben 1986. 10 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Therapsidlerin Metabolik ve Termoregülatuar Durumu 10 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
BBC: Sinodontlar 26 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[3] "Köpek dişleri" anlamına gelir.

[:min-1] "Mindat.org". www.mindat.org. 26 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.

[2] "Fossilworks: Vilevolodon diplomylos". fossilworks.org. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.

[4] Classification of R. Owen 1861 17 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

[5] "Classification of B. S. Rubidge and C. A. Sidor 2001". 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.

[6] R. Broom. 1913. A revision of the reptiles of the Karroo. Annals of the South African Museum 7(6):361–366

[7] S. H. Haughton and A. S. Brink. 1954. A bibliographical list of Reptilia from the Karroo Beds of South Africa. Palaeontologia Africana 2:1–187

[8] Ruben, John A.; Jones, Terry D. (Eylül 2000). "Selective Factors Associated with the Origin of Fur and Feathers". American Zoologist. 40 (4): 585-596. doi:10.1093/icb/40.4.585. ISSN 0003-1569.

[RBMB13-9] Ruta (2013). "The radiation of cynodonts and the ground plan of mammalian morphological diversity". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 280 (1769): 20131865. doi:10.1098/rspb.2013.1865. PMC 3768321 $2. PMID 23986112.

[10] Abdala (2010). "Distribution and diversity patterns of Triassic cynodonts (Therapsida, Cynodontia) in Gondwana". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology. 286 (3-4): 202-217. doi:10.1016/j.palaeo.2010.01.011. 7 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.

[Chinese_Fossil_Vertebrates-11] Chinese Fossil Vertebrates. New York, Chichester, West Sussex: Columbia University Press. 2001. s. 133. ISBN 0-231-08482-X. 7 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2019.

[12] In the Shadow of the Dinosaurs: Early Mesozoic Tetrapods. Cambridge University Press. 1997.

[13] Sues, Hans-Dieter; Olsen, Paul E.; Carter, Joseph G. (14 Haziran 1999). "A Late Triassic traversodont cynodont from the Newark Supergroup of North Carolina". Journal of Vertebrate Paleontology. 19 (2): 351-354. doi:10.1080/02724634.1999.10011146. ISSN 0272-4634.

[1]

[2]

[a]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

Sinodont nedir?, Sinodont anlamı nedir?, Sinodont ne demektir?