Silgi

Silgi; kalem, tebeşir veya daktiloyla yazılıp çizilmiş işaretlerin silinmesinde kullanılan kauçuk, vinil, plastik veya bezden yapılmış gereç. Silginin eş anlamlıları bozan ve öçürge sözcükleridir.^[1]^[2] Günümüzde silgiler genellikle bitkisel yağ, ince süngertaşı ve sülfürle bağlı kauçuğun bileşimidir. Bu karışım, kauçuk işleme aygıtlarında işlenir, kalıptan geçirilerek sertleştirilir. Vinil de oldukça yaygın kullanılan bir materyaldir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Eski çağlarda, grafit ve kara kömür kalemlerin izlerini silmek için beyaz ekmek kullanıldığı bilinmektedir. Bugün bazı karakalem sanatçıları halen bu efekti kullanırlar. Modern gelişim ise şu şekilde olmuştur.

Fransız Akademisi'nin 1752 tutanağında silgiden bahsedildiğine rastlanmaktadır. Bu kayıtlarda, kalemle yazılan yazıları silmekte kullanılan, caoutchouch adı verilen, Güney Amerika ağaçlarından elde edilen bitkisel bir silgiden söz edilmektedir.
1770 yılında,İngiliz mühendis Edward Nairne, ekmek parçaları yerine kauçuk kullanarak ilk kauçuk-silgi'yi yarım inç-kübüne 3 shilling'den satışa sundu. Nairne, kauçuk parçalarını bir araya getirirken tesadüf eseri onların silme gücünü fark etmiş ve ürünü oluşturmuştu. Bu yüzden İngilizcede bazen silgi eraser yerine doğrudan kauçuk rubber kelimesi kullanılır.
Silgi konusundaki esas ilerleme, diğer pek çok konuda olduğu gibi 1839'da Charles Goodyear'ın volkanize kauçuğu keşfetmesi oldu. Böylece daha dayanıklı ve uzun ömürlü olan silginin kullanımı arttı.
İlk kurşun kalem ve silgi patenti New York'ta 30 Mart 1858'de Hymen Lipman tarafından alınmıştır. Bu patent 1862'de Joseph Reckendorfer tarafından Eberhard Faber için satın alınmıştır. 1875'te Amerikan Yüksek Mahkemesi ürünün yeni olmadığı gerekçesiyle pantenti geçersiz olarak kabul etmiştir.

Çeşitleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Mıknatıslı silgi.
Kauçuk bitkisel yağ, ince süngertaşı ve sülfürle bağlı kauçuğun bileşimidir. Bu karışım, kauçuk işleme aygıtlarında işlenir, kalıptan geçirilerek sertleştirilir. En sık kullanılan silgi cinsidir. Kanserojen olduğu iddia edilmiştir.
Kalem Arkası; Kimi silgiler özellikle kurşun kalemlerin arka tarafına yapıştırılımış halde bulunur.Genelde bu silgiler kalemin rengiyle uyumlu bir renkte olurlar. Kalem arakası silgilerin kullanımı genelde zor olduğu gibi, hoyratça kullanılmaları kağıda zarar verebilmektedir. Bu silgiler bazı uçlu kalemlerde ucun dışarı çıkmaması için kullanılırlar. Cap-eraser adı verilen kalem arkası silgiler sonradan kaleme takılmak amacıyla aksesuar şeklinde tasarlanır ve arka kısma şapkavari bir biçimde geçirilirler.
Art-Gum genelde sanatçılar tarafından kullanılan, geniş yüzeyli, yumuşak kauçuktan yapılmış kaliteli silgilerdir. Oldukça büyük yüzeyleri zahmetsiz ve kağıda zarar vermeden silebilirler. Arkasında çok artık bırakır. Genelde rengi kahverengidir.
Yoğrulmuş Silgi, yine sanatçılar tarafından tercih edilen, oyun hamuruna benzeyen bir türdür. Sakız kadar esnek olan bir materyalden yapılır. Grafit ve kömür parçalarını içine alan bu silgi uzun süre yeteneğini korur. Bu silgiler bazen çeşitli efektler vermek için de kullanılırlar. Geniş bölgeleri silmek için uygun olmayan bu silgi; ısındığı takdirde kağıda yapışabilir.
Vinil Silgi yumuşak vinil silgiler genelde plastik-benzeri bir yapıya ve kauçuk cinslerine göre daha temiz kalan bir yüzeye sahiptirler.Kullanıldıkları zemine daha az zarar verirler. Hafif izleri silmede daha kullanışlıdırlar.Hassas plan kâğıtlarının üzerinde kolayca kullanılırlar; mühendisler ve mimarların kullanım amaçlarına uygundurlar.Genelde beyaz renge sahiptirler.
Sünger Genelde tebeşir tahta veya ispirtolu kalemlerin kullanıldığı beyaz tahtalarda kullanılırlar. Yapı olarak bulaşık süngerlerinden farkları yoktur. Bazıları kullanışlılığı arttırmak amacıyla mıknatıslıdır.
Dak-sil genelde daktilo veya tükenmez kalem hatalarını kapatmak için bunların üzerine sürülen beyaz boya veya yapıştırlan beyaz bantlara verilen addır.