Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir?

Saldırı tespit sistemleri Nedir?

Saldırı tespit sistemleri Nedir?, Saldırı tespit sistemleri Nerededir?, Saldırı tespit sistemleri Hakkında Bilgi?, Saldırı tespit sistemleri Analizi? Saldırı tespit sistemleri ilgili Saldırı tespit sistemleri ile ilgili bilgileri sitemizde bulabilirsiniz.  Saldırı tespit sistemleri ile ilgili daha detaylı bilgi almak ve iletişime geçmek için sayfamıza tıklayabilirsiniz. Saldırı tespit sistemleri Ne Anlama Gelir Saldırı tespit sistemleri Anlamı Saldırı tespit sistemleri Nedir Saldırı tespit sistemleri Ne Anlam Taşır Saldırı tespit sistemleri Neye İşarettir Saldırı tespit sistemleri Tabiri Saldırı tespit sistemleri Yorumu 

Saldırı tespit sistemleri Kelimesi

Lütfen Saldırı tespit sistemleri Kelimesi İle ilgili Daha Fazla Bilgi Almak İçin Kategoriler Sayfamıza Bakınız. Saldırı tespit sistemleri İlgili Sözlük Kelimeler Listesi Saldırı tespit sistemleri Kelimesinin Anlamı? Saldırı tespit sistemleri Ne Demek? ,Saldırı tespit sistemleri Ne Demektir? Saldırı tespit sistemleri Ne Demektir? Saldırı tespit sistemleri Analizi? , Saldırı tespit sistemleri Anlamı Nedir?,Saldırı tespit sistemleri Ne Demektir? , Saldırı tespit sistemleri Açıklaması Nedir? ,Saldırı tespit sistemleri Cevabı Nedir?,Saldırı tespit sistemleri Kelimesinin Anlamı?,Saldırı tespit sistemleri Kelimesinin Anlamı Nedir? ,Saldırı tespit sistemleri Kelimesinin Anlamı Ne demek?,Saldırı tespit sistemleri Kelimesinin Anlamı Ne demektir?

Saldırı tespit sistemleri Bu Kelimeyi Kediniz Aradınız Ve Bulamadınız

Saldırı tespit sistemleri Kelimesinin Anlamı Nedir? Saldırı tespit sistemleri Kelimesinin Anlamı Ne demek? , Saldırı tespit sistemleri Kelimesinin Anlamı Ne demektir?

Demek Ne Demek, Nedir? Tdk'ye Göre Anlamı

Demek kelimesi, dilimizde oldukça kullanılan kelimelerden birisidir. TDK'ye göre, demek kelimesi anlamı şu şekildedir:

Söylemek, söz söylemek -  Ad vermek -  Bir dilde karşılığı olmak -  Herhangi bir ses çıkarmak -  Herhangi bir kanıya, yargıya varmak -  Düşünmek - Oranlamak  - Ummak, - Erişmek -  Bir işe kalkışmak, yeltenmek -  Saymak, kabul etmek -  bir şey anlamına gelmek -  öyle mi,  - yani, anlaşılan -  inanılmayan, beklenmeyen durumlarda kullanılan pekiştirme veya şaşma sözü

Saldırı tespit sistemleri Bu Kelimeyi Kediniz Aradınız Ve Bulamadığınız İçin Boş Safyadır

Demek Kelimesi Cümle İçerisinde Kullanımı

Eskilerin dediği gibi beşer, şaşar. -  Muşmulaya döngel de derler.

Kamer `ay` demektir. -  Küt dedi, düştü. -  Bu işe herkes ne der? -  Güzellik desen onda, zenginlik desen onda. -  Bundan sonra gelir mi dersin? -  Saat yedi dedi mi uyanırım. - Kımıldanayım deme, kurşunu yersin. Ağzını açayım deme, çok fena olursun. - Yarım milyon dediğin nedir? - Okuryazar olmak adam olmak demek değildir. -  Vay! Beni kovuyorsun demek, pekâlâ! Saldırı tespit sistemleri - Demek gideceksin.

Demek Kelimesi Kullanılan Atasözü Ve Deyimler

- dediği çıkmak - dediğinden (dışarı) çıkmak - dediğine gelmek

 - dedi mi - deme! - demediğini bırakmamak (veya koymamak) - deme gitsin  - demek istemek , - demek ki (veya demek oluyor ki) , - demek olmak , - dememek - der oğlu der - deyip de geçmemek - diyecek yok - dediği çıkmak , {buraya- - dediğinden (dışarı) çıkmak - dediğine gelmek i, - dedi mi , {buraya- - deme! - demediğini bırakmamak (veya koymamak) - deme gitsin , - demek istemek - demek ki (veya demek oluyor ki) - demek olmak - dememek - der oğlu der - deyip de geçmemek - diyecek yok

Saldırı tespit sistemleri

Saldırı tespit sistemleri Nedir? Saldırı tespit sistemleri Ne demek? , Saldırı tespit sistemleri Kelimesi İle ilgili Daha Fazla Bilgi , Almak İçin Kategoriler Sayfamıza Bakınız. İlgili Sözlük Kelimeler Listesi

Saldırı tespit sistemleri Kelimesinin Anlamı? Saldırı tespit sistemleri Ne Demek? Saldırı tespit sistemleri Ne Demektir? ,Saldırı tespit sistemleri Analizi? Saldırı tespit sistemleri Anlamı Nedir? Saldırı tespit sistemleri Ne Demektir?, Saldırı tespit sistemleri Açıklaması Nedir? , Saldırı tespit sistemleri Cevabı Nedir? , Saldırı tespit sistemleri Kelimesinin Anlamı?






Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir?

Saldırı tespit sistemleri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
İnternetteki veri koruma sistemi

Saldırı Tespit Sistemleri[1] (STS) (İngilizceIntrusion Detection Systems (IDS)), ağlara veya sistemlere karşı yapılan kötü niyetli aktiviteleri ya da politika ihlallerini izlemeye yarayan cihaz ya da yazılımlardır. Tespit edilen herhangi bir aktivite veya ihlal, ya bir yöneticiye bildirilir ya da bir güvenlik bilgi ve olay yönetimi (SIEM) sistemi kullanılarak merkezi olarak toplanır. SIEM sistemi, çeşitli kaynaklardan gelen çıktıları birleştirir ve kötü niyetli alarmı yanlış alarmlardan ayırmak için alarm filtreleme teknikleri kullanır.

Antivirüs yazılımından bütün ana omurga ağının trafiğini izleyen hiyerarşik sistemlere kadar çeşitleri olan geniş bir STS yelpazesi vardır. En yaygın sınıflandırmalar, ağ saldırı tespit sistemleri (NIDS) ve bilgisayar tabanlı saldırı tespit sistemleri (HIDS) 'dir. Önemli işletim sistemi dosyalarını izleyen sistem, bir HIDS örneğiyken gelen ağ trafiğini analiz eden sistem, bir NIDS örneğidir. STS'yi tespit etme yaklaşımına göre sınıflandırmak da mümkündür: En iyi bilinen çeşitleri, imza tabanlı yaklaşım (kötü modelleri tanıma, örnek zararlı yazılım) ve anomali tabanlı yaklaşım ("iyi" trafik modellerinden sapmaları tespit etmek, makine öğrenmeye bağlıdır). Bazı STS'lerin tespit edilen saldırılara cevap verme yeteneği vardır. Yanıt verme özellikli sistemler genelde bir saldırı önleme sistemi (İngilizce: Intrusion Prevention Systems (IPS)) olarak adlandırılır.

Bu sistemin temel görevi kötü niyetli aktiviteleri belirlemek ve saldırının türünü rapor etmektir.

Saldırı Tespit Sistemleriyle (Intrusion Detection Systems) Saldırı Engelleme Sistemleri (Intrusion Prevention Systems) arasındaki temel fark; saldırı tespit sistemlerinin, saldırıları sadece tespit edip raporlamasına karşılık saldırı engelleme sistemlerinin, yapılan saldırıları önleme yeteneğine sahip olmasıdır.

Güvenlik Duvarı ile Karşılaştırma[değiştir | kaynağı değiştir]

İkisi de ağ güvenliği ile ilgili olmasına rağmen saldırı tespit sistemi güvenlik duvarından farklıdır çünkü bir güvenlik duvarı saldırıları durdurmak için dışarıya bakar. Güvenlik duvarları, saldırıları önlemek için ağlar arasındaki erişimi sınırlar ve ağın iç tarafından gelen bir saldırı sinyali vermez. STS, şüphelenilen bir saldırı olur olmaz değerlendirir ve bir alarm sinyali verir. STS ayrıca, bir sistemin orijinalinden gelen saldırıları da izler. Bu geleneksel olarak, ağ trafiğini inceleyerek, bilgisayar saldırılarının buluşsal yöntemlerini ve modellerini (genellikle imzalar olarak bilinir) tanımlayarak ve operatörleri uyarmak için aksiyon alarak gerçekleştirilir. Bağlantıları kesen sistem, saldırı engelleme sistemi olarak adlandırılır ve uygulama katmanlı güvenlik duvarının başka bir formudur.

Sınıflandırma[değiştir | kaynağı değiştir]

Saldırı Tespit Sistemleri; saldırıları tespit ettikleri ortama ve tespit yöntemlerine göre sınıflandırılabilir.

Ortam[değiştir | kaynağı değiştir]

Ağ Tabanlı Saldırı Tespit Sistemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ağ saldırı tespit sistemleri (NIDS), ağdaki tüm aygıtlardan gelen trafiği izlemek için ağ içindeki stratejik bir noktaya veya noktalara yerleştirilir. Alt ağın tamamında geçen trafiği analiz eder ve alt ağlarda geçirilen trafiği bilinen atakların kütüphanesiyle eşleştirir. Bir saldırı tespit edilir edilmez veya anormal bir davranış algılanırsa, yöneticiye uyarı gönderilebilir. İdeal olarak, gelen ve giden tüm trafiği tarar, ancak bunu yapmak ağın genel hızını bozan bir tıkanıklık oluşturabilir. OPNET ve NetSim, simülasyon ağı saldırı tespit sistemleri için yaygın olarak kullanılan araçlardır. Sisteme etki özelliğine göre ağ tabanlı saldırı tespit sistemi tasarımı sınıflandırıldığında iki tür vardır: çevrimiçi ve çevrimdışı ağ tabanlı saldırı tespit sistemi, sırasıyla inline ve tap modu olarak adlandırılır. Çevrimiçi ağ tabanlı saldırı tespit sistemi, ağ ile gerçek zamanlı ilgilenir. Bir saldırı olup olmadığına karar vermek için Ethernet paketlerini analiz eder ve bazı kurallar uygular. Çevrimdışı ağ tabanlı saldırı tespit sistemi, depolanan verileri ele alır ve bir saldırı olup olmadığına karar vermek için bazı işlemlerden geçirir.[2]

Bilgisayar Tabanlı Saldırı Tespit Sistemi

Bilgisayar tabanlı saldırı tespit sistemi (HIDS), ağdaki tek tek makinelerde veya cihazlarda çalışır. Bir bilgisayar tabanlı saldırı tespit sistemi, gelen ve giden paketleri yalnızca üzerinde çalıştığı izler ve şüpheli durum algılanırsa kullanıcıyı veya yöneticiyi uyarır. Sistemde bulunan dosyaların anlık görüntüsünü alır ve onu önceki anlık görüntü ile eşleştirir. Kritik sistem dosyaları değiştirilmiş veya silinmişse, araştırmak için yöneticiye bir uyarı gönderilir. Bilgisayar tabanlı ağ saldırı tespit sisteminin kullanımına bir örnek olarak bunu kritik makinelerde görmek mümkündür; bu makinelerin yapılandırmalarını değiştirmesi beklenmemektedir.

Saldırı tespit sistemleri, özel araçlar ve balküpü kullanılarak sisteme özgü hale getirilebilir.

Tespit Yöntemi[değiştir | kaynağı değiştir]

İmza Tabanlı

İmza tabanlı saldırı tespit sistemi, ağ trafiğinde örneğin bayt dizileri veya kötü amaçlı yazılım tarafından kullanılan kötü amaçlı komut dizileri gibi belirli modeller aramak amacıyla saldırıların tespit edilmesi anlamına gelir. Bu terminoloji, tespit edilen modelleri imza olarak ifade eden anti-virüs yazılımından kaynaklanmaktadır. İmza tabanlı saldırı tesit sistemi bilinen saldırıları kolayca tespit edebilmesine rağmen, mevcut modeli olmayan yeni saldırıları tespit etmesi imkânsızdır.

Anomali Tabanlı

Anormalliğe tabanlı saldırı tespit sistemleri, kötü niyetli yazılımların hızla gelişmesi nedeniyle bilinmeyen saldırıları tespit etmek için tasarlandı. Temel yaklaşım makine dilini kullanarak güvenilir öğrenme modeli oluşturmak daha sonra yeni davranışları bu modelle karşılaştırmaktır. Bu yaklaşım daha önce bilinmeyen saldırıların tespit edilmesine olanak tanımasına rağmen, yanlış alarmlar üretebilir: önceden bilinmeyen yasal etkinlik de kötü alarm olarak sınıflandırılabilir.

Anomali tabanlı saldırı tespit sistemleri olarak adlandırılabilecek yeni türler, Gartner tarafından Kullanıcı ve Varlık Davranış Analizi (UEBA)[3](kullanıcı davranışı analiz kategorisinin bir gelişimi) ve ağ trafiği analizi (NTA) olarak görülüyor.[4] Özellikle NTA, bir kullanıcı makinesini veya hesabı tehlikeye atan hedefli harici saldırıların yanı sıra kötü niyetli içerikleri de ele alır. Gartner, bazı kuruluşların NTA'yı daha geleneksel saldırı tespit sistemlerine tercih ettiğini belirtti.[5]

Saldırı Önleme Sistemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Bazı sistemler bir saldırı girişimi durdurmaya çalışabilir ancak bu bir izleme sistemi için ne zorunlu ne de gereklidir. Saldırı tespit ve önleme sistemleri (IDPS) öncelikli olarak olası olayların tespiti, bunlarla ilgili bilgileri kaydetme ve girişimleri raporlama üzerine odaklanmıştır. Buna ek olarak kuruluşlar, güvenlik ilkeleri ile ilgili sorunları belirlemek, mevcut tehditleri belgelemek ve kişilerin güvenlik politikalarını ihlal etmekten alıkoymak gibi diğer amaçlarla saldırı tespit ve önleme sistemlerini kullanmaktadır.

Saldırı tespit ve önleme sistemleri gözlenen olaylarla ilgili bilgileri kaydeder, güvenlik yöneticilerine önemli gözlemlenen olayları bildirir ve raporlar üretir. Birçok saldırı tespit ve önleme sistemi, kendisinin başarılı olmasını önlemeye çalışan bir tehdide yanıt verebilir. Saldırı tespit ve önleme sistemleri saldırıyı kendisi durdurması, güvenlik ortamının değiştirilmesi (örneğin bir güvenlik duvarının yeniden yapılandırılması) veya saldırının içeriğini değiştirmesini içeren çeşitli yanıt teknikleri kullanır.[6]

Saldırı tespit ve önleme sistemleri olarak da bilinen saldırı önleme sistemleri (IPS), ağ veya sistem faaliyetlerini kötü niyetli etkinlikler için izleyen ağ güvenliği aygıtlarıdır. İzinsiz giriş önleme sistemlerinin başlıca işlevleri, kötü amaçlı etkinliği saptamak, bu etkinlikle ilgili bilgileri günlüğe kaydetmek, raporlamak ve bunları engellemek veya durdurmaktır.[7]

Saldırı önleme sistemleri, saldırı tespit sistemlerinin uzantıları olarak kabul edilir, çünkü hem ağ trafiğini ve / veya kötü amaçlı etkinlik için sistem faaliyetlerini izlerler. Temel farklılıklar, saldırı tespit sistemlerinin aksine, izinsiz giriş önleme sistemlerinin sıraya yerleştirildiğini ve tespit edilen müdahaleleri aktif bir şekilde önleyebildiğini veya engelleyebildiğini göstermektedir.[8][9] Saldırı önleme sistemleri, alarm gönderilmesi, algılanan kötü niyetli paketlerin bırakılması, bağlantıyı sıfırlama veya trafik akışını rahatsız edici IP adresinden engelleme gibi eylemleri gerçekleştirebilir.[10] Bir saldırı önleme sistemi ayrıca, CRC hatalarını düzeltebilir, paket akışlarını birleştirebilir, TCP sıralama sorunlarını azaltabilir ve istenmeyen aktarım ve ağ katmanı seçeneklerini temizleyebilir.[11]

Sınıflandırma

Saldırı önleme sistemleri dört farklı türe ayrılabilir:[12]

Ağ Tabanlı Saldırı Tespit Sistemi (NIPS): Protokol etkinliğini analiz ederek şüpheli trafik için tüm ağı izler.

Kablosuz Saldırı Önleme Sistemleri (WIPS): Kablosuz ağ protokollerini analiz ederek şüpheli trafik için kablosuz bir ağ izleyebilirsiniz.

Ağ Davranış Analizi (NBA): Dağıtılmış hizmet engellemesi (DDoS) saldırıları, belirli kötü amaçlı yazılım şekilleri ve politika ihlalleri gibi alışılmadık trafik akışı üreten tehditleri tanımlamak için ağ trafiğini inceler.

Bilgisayar Tabanlı Saldırı Önleme Sistemleri (HIPS): Bu yöntem, gözlemlenen olayları, "iyi huylu etkinlik tanımlarının önceden belirlenmiş profilleri" ile karşılaştırarak protokol devletlerinin sapmalarını tanımlar.

Tespit Yöntemleri

Saldırı Tespit Sistemlerinin çoğunluğu, üç algılama yönteminden birini kullanır: imza tabanlı, istatistiksel anormalliğe dayalı ve durum tabanlı protokol analizi.[13]

  1. İmza Tabanlı Tespit: İmza tabanlı saldırı tespit sistemi, Ağdaki paketleri izler ve imzalar olarak bilinen önceden yapılandırılmış ve önceden belirlenmiş saldırı düzenleri ile karşılaştırır.
  2. Statik Anomali Tabanlı Tespit: Anomali temelli bir saldırı tespit sistemi, ağ trafiğini izleyecek ve kurulu bir taban çizgiye karşı karşılaştıracaktır. Temel olarak, o ağ için "normal" olan neyse o tanımlanacaktır - hangi bant genişliği genellikle kullanılır ve hangi protokol kullanılır. Ancak, temelii akıllıca yapılandırılmadıysa, bant genişliğinin meşru kullanımı için yanlış bir alarm verebilir.[14]
  3. Durum Protokolü Analiz Tespiti: Bu yöntem, gözlemlenen olayları, "iyi huylu etkinlik tanımlarının önceden belirlenmiş profilleri" ile karşılaştırarak protokol devletlerinin sapmalarını tanımlar.

Sınırlamalar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Gürültü, bir saldırı tespit sisteminin etkinliğini ciddi bir şekilde sınırlandırabilir. Yazılım hatalarından, bozuk DNS verilerinden ve kaçmış yerel paketlerden üretilen kötü paketler, hatalı alarm oranı önemli ölçüde yüksek olabilir.[15]
  • Gerçek saldırılar sayısının yanlış alarmların sayısının çok altında olması nadir değildir. Gerçek saldırılar, gerçek saldırıların sık sık kaçırıldığı veya yok sayıldığı yanlış alarmların sayısının çok altındadır.
  • Çoğu saldırı, genel olarak güncel olmayan belli yazılım sürümleri için tasarlanmış. Tehditleri hafifletmek için sürekli değişen imzalar kütüphanesi gerekiyor. Eski tarihli veritabanları saldırı tespit sistemleri yeni stratejilere açık hale getirebilir.
  • İmza tabanlı saldırı tespit sistemleri için, yeni bir tehdit keşfi ve saldırı tespit sisteminde uygulanan imzası arasında gecikme olacaktır. Bu gecikme süresi boyunca, saldırı tespit sistemi tehdidi tanımlayamayacaktır.
  • Zayıf kimlik doğrulama mekanizmalarını veya ağ protokollerindeki zayıflıkları telafi edemez. Zayıf kimlik doğrulama mekanizması nedeniyle bir saldırgan erişim kazanırsa, saldırı tespit sistemi düşmana herhangi bir hatalı uygulamadan engel olamaz.
  • Şifreli paketler, saldırı tespit cihazlarının çoğu tarafından işlenmez. Bu nedenle, şifreli paket daha önemli ağ saldırıları oluşana kadar keşfedilmemiş bir ağa izin verebilir.
  • İzinsiz giriş tespit yazılımı, ağa gönderilen IP paketiyle ilişkili ağ adresini temel alan bilgiler sağlar. IP paketinde bulunan ağ adresi doğruysa, bu yararlıdır. Ancak, IP paketinde bulunan adres sahte veya şifreli olabilir.
  • Ağ tabanlı saldırı tespit sistemlerinin yapısı ve protokolleri yakalandıkça analiz etmeleri gereği nedeniyle, ağ tabanlı saldırı tespit sistemleri, ağ ana bilgisayarlarının savunmasız olabilecekleri aynı protokol tabanlı saldırılara karşı hassastır. Geçersiz veri ve TCP / IP yığını saldırıları, bir ağ tabanlı saldırı tespit sistemlerinin çökmesine neden olabilir.[16]

Atlatma Teknikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Saldırganların kullandığı bir takım teknikler vardır, bunlardan bazıları saldırı tespit sisteminden kaçmak için uygulanabilecek 'basit' önlemlerdir:

  • Parçalanma: Parçalanmış paket göndererek saldırgan radarın altında olacak ve algılama sisteminin saldırı imzasını algılama yeteneğini kolayca atlayabilir.
  • Varsayılanları kullanmaktan kaçınma: Bir protokol tarafından kullanılan TCP portu, taşınan protokole her zaman bir gösterge sağlamaz. Örneğin, bir saldırı tespit sistemi, 12345 numaralı bağlantı noktasında bir trojan tespit etmeyi bekleyebilir. Bir saldırgan, onu farklı bir bağlantı noktası kullanacak şekilde yeniden yapılandırdıysa, saldırı tespit sistemi, trojan varlığını algılayamayabilir.
  • Koordine edilmiş, düşük bant genişliği saldırılar: Birçok saldırgan (veya aracılar) arasında bir taramayı koordine etmek ve farklı saldırganlara farklı portlar veya bilgisayarlar tahsis etmek, saldırı tespit sisteminin yakalanan paketleri ilişkilendirmesini ve bir ağ taramasının devam ettiğini çıkarmasını zorlaştırıyor.
  • Adres sızdırma / vekil sunucu oluşturma: saldırganlar, bir saldırıyı geri çevrelemek için güvenliği düşük veya yanlış yapılandırılmış vekil sunucuları kullanarak Güvenlik Yöneticilerinin saldırının kaynağını belirleme yeteneğini güçlendirebilir. Kaynak bir sunucu tarafından taklit edilip geri çevrilirse, saldırının kaynağını bulması çok zor olur.
  • Desen değişikliği kaçırma: Saldırı tespit sistemleri genellikle bir saldırıyı tespit etmek için 'desen eşleştirme' yöntemine güvenirler. Saldırıda kullanılan verileri biraz değiştirerek algılamayı atlatmak mümkün olabilir. Örneğin, bir İnternet Mesaj Erişim Protokolü (IMAP) sunucusu bir arabellek taşmasına karşı savunmasız olabilir ve bir saldırı tespit sistemleri, 10 ortak saldırı aracının saldırı imzasını algılayabilir. Araç tarafından gönderilenler, saldırı tespit sisteminin beklediği verilere benzemekten kaçının, tespiti yapmaktan kaçınmak mümkün olabilir.

Gelişim Süreci[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk erken saldırı tespit sistemi konsepti, 1980 yılında Ulusal Güvenlik Ajansı'ndaki James Anderson tarafından tanımlandı ve yöneticilerin denetim izlerini gözden geçirmesine yardımcı olmak için tasarlanmış bir takım araçlardan oluşuyordu.[17] Kullanıcı erişim günlükleri, dosya erişim günlükleri ve sistem olay günlükleri denetim izlerine örnektir.

Fred Cohen 1987'de her davada bir saldırı tespit etmek mümkün olmadığını ve saldırıları tespit etmek için gerekli olan kaynakların kullanım miktarı ile birlikte büyüdüğünü belirtti.[18]

Dorothy E. Denning, Peter G. Neumann'ın yardımıyla, bugün birçok sistemin temelini oluşturan bir saldırı tespit sistem modelini 1986'da yayınladı.[19] Modeli, anomalilik tespiti için istatistikler kullandı ve SRI International'da, Sun iş istasyonlarında çalışan ve hem kullanıcı hem de ağ düzeyinde verileri göz önüne alabilen Intrusion Detection Expert System (IDES) adlı erken bir saldırı tespit sistemi ile sonuçlandı.[20] IDES, bilinen saldırı tiplerini tespit etmek için kural tabanlı bir Uzman Sistem ve kullanıcının, bilgisayar sistemlerinin ve hedef sistemlerin profillerine dayalı istatistiksel bir anomalilik tespit bileşeni bulunan ikili bir yaklaşıma sahiptir. Lunt, üçüncü bir bileşen olarak yapay sinir ağı eklemeyi önerdi. Her üç bileşenin de bir çözümleyiciye rapor verebileceğini söyledi. SRI, 1993 yılında IDES'i, Yeni Nesil İzinsiz Giriş Algılama Uzman Sistemi (NIDES) ile takip etti.[21]

P-BEST ve Lisp kullanan uzman bir sistem olan Multics saldırı tespit ve uyarı sistemi (MIDAS), Denning ve Neumann'ın çalışmalarına dayanılarak 1988'de geliştirildi.[22] Haystack, aynı zamanda denetim yollarını azaltmak için istatistikler kullanarak o yıl geliştirildi.[23]

1986'da Ulusal Güvenlik Ajansı, Rebecca Bace bünyesinde bir saldırı tespit sistemi araştırma transfer programını başlattı. Bace, daha sonra 2000 yılında saldırı tespit konusundaki metni yayınladı.[24]

Wisdom & Sense (Wisdom & Sense), 1989'da Los Alamos Ulusal Laboratuvarı'nda geliştirilen, istatistiğe dayalı bir anormallik dedektörüdür.[25] W & S, istatistiksel analize dayalı kurallar yarattıktan sonra anomali tespiti için bu kuralları kullandı.

1990'da, Zamana Dayalı Endüktif Makine (TIM), VAX 3500 bir bilgisayarda Common Lisp'de sıralı kullanıcı modellerinin endüktif öğrenmesini kullanarak anomali tespit etmiştir.[26] Ağ Güvenlik İzleme (NSM), bir Sun-3/50 iş istasyonunda anomallik tespiti için erişim matrisleri üzerinde maskeleme gerçekleştirdi.[27] Bilgi Güvenliği Görevlisi Asistanı (ISOA), istatistikler, profil denetleyici ve uzman sistem gibi çeşitli stratejileri göz önüne alan 1990 yılındaki bir prototipdi.[28] AT & T Bell Laboratuvarlarındaki Bilgisayarİzleme, denetim verileri azaltma ve saldırı tespiti için istatistik ve kurallar kullandı.[29]

Sonra, 1991'de California Üniversitesi'ndeki araştırmacılar Davis, aynı zamanda uzman bir sistem olan bir prototip Dağıtık Saldırı Tespit Sistemi (DIDS) oluşturdu.[30] 1991'de Ağ Anomali Tespiti ve Saldırı Reporter (NADIR), Los Alamos Ulusal Laboratuvarında Integrated Computing Network (ICN) 'de geliştirilen bir prototip saldırı tespit sistemiydi ve Denning ve Lunt'un çalışmalarından büyük ölçüde etkilendi.[31] NADIR istatistik tabanlı bir anomallik detektörü ve bir uzman sistem kullandı.

Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı, libpcap verilerinden paket analizinde kendi kural dilini kullanan 1998'de Bro'yu ilan etti.[32] 1999'da Ağ Uçuş Kaydedici (NFR) da libpcap'ı kullandı.[33] APE, aynı zamanda Kasım 1998'de libpcap kullanan bir paket dinleyicisi olarak geliştirildi ve bir ay sonra Snort olarak değiştirildi. APE, o zamandan beri 300.000'den fazla aktif kullanıcısıyla dünyanın en çok kullanılan saldırı tespit ve önleme sistemi haline geldi.[34]

2001'de Denetim Veri Analizi ve Madenciliği (ADAM) saldırı tespit sistemi sınıflandırmaları için kuralların profillerini oluşturmak için tcpdump kullandı.[35] 2003 yılında Yongguang Zhang ve Wenke Lee mobil düğümleri olan ağlarda saldırı tespit sisteminin önemini tartışmaktadır.[36]

2015 yılında Viegas ve arkadaşları,[37] örneğin Nesnelerin İnterneti (IoT) uygulamaları için anomali tabanlı bir saldırı tespit motoru önerdi. Teklif, Atom CPU'da bir Karar Ağacı, Naive-Bayes ve k-Nearest Neighbors sınıflandırıcılarının uygulanması için enerji verimliliği sağlayan bir anomallik tespiti ve bir FPGA'deki donanım dostu uygulama için makine öğrenimini uygular.[38][39] Literatürde, her sınıflandırıcıyı yazılım ve donanımda eşdeğer olarak uygulayan ilk çalışma bu ve her ikisinde de enerji tüketimini ölçen bir çalışmaydı. Buna ek olarak, yazılım ve donanımda uygulanan ağ paket sınıflandırmasını yapmak için kullanılan her bir özelliği ayıklamak için enerji tüketiminin ölçülmesi ilk kez gerçekleştirildi.[40]

Ücretsiz Açık Kaynak Sistemleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • ACARM-ng
  • AIDE
  • Bro NIDS
  • Fail2ban
  • OSSEC HIDS
  • Prelude Hybrid IDS
  • Samhain
  • Snort
  • Suricata

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Yapay bağışıklık sistemi
  • Bypass anahtarı
  • Hizmeti engelleme saldırısı
  • DNS analizi
  • Saldırı Tespiti Mesaj Değişim Formatı
  • Protokol tabanlı saldırı tespit sistemi (PIDS)
  • Gerçek zamanlı uygulanabilir güvenlik
  • Güvenlik Yönetimi
  • Yazılım tanımlı koruma

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Yılmaz, Emre (26 Ağustos 2020). "Saldırı Tespit ve Önleme Sistemleri (IDS, IPS)". KernelBlog. 1 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2022. 
  2. ^ Abdullah A. Mohamed, "Design Intrusion Detection System Based On Image Block Matching", International Journal of Computer and Communication Engineering, IACSIT Press, Vol. 2, No. 5, September 2013.
  3. ^ "Gartner report: Market Guide for User and Entity Behavior Analytics". September 2015.
  4. ^ "Gartner: Hype Cycle for Infrastructure Protection, 2016".
  5. ^ "Gartner: Defining Intrusion Detection and Prevention Systems". Retrieved September 20, 2016.
  6. ^ Scarfone, Karen; Mell, Peter (February 2007). "Guide to Intrusion Detection and Prevention Systems (IDPS)" (PDF). Computer Security Resource Center. National Institute of Standards and Technology (800–94). Retrieved 1 January 2010.
  7. ^ "NIST – Guide to Intrusion Detection and Prevention Systems (IDPS)" (PDF). February 2007. Retrieved 2010-06-25.
  8. ^ Robert C. Newman (19 February 2009). Computer Security: Protecting Digital Resources. Jones & Bartlett Learning. ISBN 978-0-7637-5994-0. Retrieved 25 June 2010.
  9. ^ Michael E. Whitman; Herbert J. Mattord (2009). Principles of Information Security. Cengage Learning EMEA. ISBN 978-1-4239-0177-8. Retrieved 25 June 2010.
  10. ^ Tim Boyles (2010). CCNA Security Study Guide: Exam 640-553. John Wiley and Sons. p. 249. ISBN 978-0-470-52767-2. Retrieved 29 June 2010.
  11. ^ Harold F. Tipton; Micki Krause (2007). Information Security Management Handbook. CRC Press. p. 1000. ISBN 978-1-4200-1358-0. Retrieved 29 June 2010.
  12. ^ John R. Vacca (2010). Managing Information Security. Syngress. p. 137. ISBN 978-1-59749-533-2. Retrieved 29 June 2010.
  13. ^ Engin Kirda; Somesh Jha; Davide Balzarotti (2009). Recent Advances in Intrusion Detection: 12th International Symposium, RAID 2009, Saint-Malo, France, September 23–25, 2009, Proceedings. Springer. p. 162. ISBN 978-3-642-04341-3. Retrieved 29 June 2010.
  14. ^ nitin.; Mattord, verma (2008). Principles of Information Security. Course Technology. pp. 290–301. ISBN 978-1-4239-0177-8.
  15. ^ Anderson, Ross (2001). Security Engineering: A Guide to Building Dependable Distributed Systems. New York: John Wiley & Sons. pp. 387–388. ISBN 978-0-471-38922-4.
  16. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2017. 
  17. ^ Anderson, James P., "Computer Security Threat Monitoring and Surveillance," Washing, PA, James P. Anderson Co., 1980.
  18. ^ David M. Chess; Steve R. White (2000). "An Undetectable Computer Virus". Proceedings of Virus Bulletin Conference.
  19. ^ Denning, Dorothy E., "An Intrusion Detection Model," Proceedings of the Seventh IEEE Symposium on Security and Privacy, May 1986, pages 119–131
  20. ^ Lunt, Teresa F., "IDES: An Intelligent System for Detecting Intruders," Proceedings of the Symposium on Computer Security; Threats, and Countermeasures; Rome, Italy, November 22–23, 1990, pages 110–121.
  21. ^ Lunt, Teresa F., "Detecting Intruders in Computer Systems," 1993 Conference on Auditing and Computer Technology, SRI International
  22. ^ Sebring, Michael M., and Whitehurst, R. Alan., "Expert Systems in Intrusion Detection: A Case Study," The 11th National Computer Security Conference, October, 1988
  23. ^ Smaha, Stephen E., "Haystack: An Intrusion Detection System," The Fourth Aerospace Computer Security Applications Conference, Orlando, FL, December, 1988
  24. ^ McGraw, Gary (May 2007). "Silver Bullet Talks with Becky Bace" (PDF). IEEE Security & Privacy Magazine. 5 (3): 6–9. doi:10.1109/MSP.2007.70. Retrieved 18 April 2017.
  25. ^ Vaccaro, H.S., and Liepins, G.E., "Detection of Anomalous Computer Session Activity," The 1989 IEEE Symposium on Security and Privacy, May, 1989
  26. ^ Teng, Henry S., Chen, Kaihu, and Lu, Stephen C-Y, "Adaptive Real-time Anomaly Detection Using Inductively Generated Sequential Patterns," 1990 IEEE Symposium on Security and Privacy
  27. ^ Heberlein, L. Todd, Dias, Gihan V., Levitt, Karl N., Mukherjee, Biswanath, Wood, Jeff, and Wolber, David, "A Network Security Monitor," 1990 Symposium on Research in Security and Privacy, Oakland, CA, pages 296–304
  28. ^ Winkeler, J.R., "A UNIX Prototype for Intrusion and Anomaly Detection in Secure Networks," The Thirteenth National Computer Security Conference, Washington, DC., pages 115–124, 1990
  29. ^ Dowell, Cheri, and Ramstedt, Paul, "The ComputerWatch Data Reduction Tool," Proceedings of the 13th National Computer Security Conference, Washington, D.C., 1990
  30. ^ Snapp, Steven R, Brentano, James, Dias, Gihan V., Goan, Terrance L., Heberlein, L. Todd, Ho, Che-Lin, Levitt, Karl N., Mukherjee, Biswanath, Smaha, Stephen E., Grance, Tim, Teal, Daniel M. and Mansur, Doug, "DIDS (Distributed Intrusion Detection System) -- Motivation, Architecture, and An Early Prototype," The 14th National Computer Security Conference, October, 1991, pages 167–176.
  31. ^ Jackson, Kathleen, DuBois, David H., and Stallings, Cathy A., "A Phased Approach to Network Intrusion Detection," 14th National Computing Security Conference, 1991
  32. ^ Paxson, Vern, "Bro: A System for Detecting Network Intruders in Real-Time," Proceedings of The 7th USENIX Security Symposium, San Antonio, TX, 1998
  33. ^ Amoroso, Edward, "Intrusion Detection: An Introduction to Internet Surveillance, Correlation, Trace Back, Traps, and Response," Intrusion.Net Books, Sparta, New Jersey, 1999, ISBN 0-9666700-7-8
  34. ^ Kohlenberg, Toby (Ed.), Alder, Raven, Carter, Dr. Everett F. (Skip), Jr., Esler, Joel., Foster, James C., Jonkman Marty, Raffael, and Poor, Mike, "Snort IDS and IPS Toolkit," Syngress, 2007, ISBN 978-1-59749-099-3
  35. ^ Barbara, Daniel, Couto, Julia, Jajodia, Sushil, Popyack, Leonard, and Wu, Ningning, "ADAM: Detecting Intrusions by Data Mining," Proceedings of the IEEE Workshop on Information Assurance and Security, West Point, NY, June 5–6, 2001
  36. ^ Intrusion Detection Techniques for Mobile Wireless Networks, ACM WINET 2003 <http://www.cc.gatech.edu/~wenke/papers/winet03.pdf 9 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.>
  37. ^ Viegas, E.; Santin, A. O.; Fran?a, A.; Jasinski, R.; Pedroni, V. A.; Oliveira, L. S. (2017-01-01). "Towards an Energy-Efficient Anomaly-Based Intrusion Detection Engine for Embedded Systems". IEEE Transactions on Computers. 66 (1): 163–177. doi:10.1109/TC.2016.2560839. ISSN 0018-9340.
  38. ^ França, A. L.; Jasinski, R.; Cemin, P.; Pedroni, V. A.; Santin, A. O. (2015-05-01). "The energy cost of network security: A hardware vs. software comparison". 2015 IEEE International Symposium on Circuits and Systems (ISCAS): 81–84. doi:10.1109/ISCAS.2015.7168575.
  39. ^ França, A. L. P. d; Jasinski, R. P.; Pedroni, V. A.; Santin, A. O. (2014-07-01). "Moving Network Protection from Software to Hardware: An Energy Efficiency Analysis". 2014 IEEE Computer Society Annual Symposium on VLSI: 456–461. doi:10.1109/ISVLSI.2014.89.
  40. ^ "Towards an Energy-Efficient Anomaly-Based Intrusion Detection Engine for Embedded Systems" (PDF). SecPLab.

Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? Nedir? :Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? ile ilgili Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? burada bulabilirsiniz. Detaylar için sitemizi geziniz Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? Ne Demektir? Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? Açıklaması Nedir? Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? Cevabı Nedir? Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? Kelimesinin Anlamı? Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? konusu Nedir Ne, yaşantımızda sık kullanılan kelimelerden birisi olarak karşımıza çıkar. Hem sosyal medyada hem de gündelik yaşantıda kullanılan ne kelimesi, uzun yıllardan beri dilimizdedir. Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? Türk Dil Kurumu na (TDK) göre farklı anlamları olan ne kelimesi, Türkçe de tek başına ya da çeşitli cümleler eşliğinde kullanılabilir. Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? Ne kelimesi ne demek, TDK ya göre anlamı nedir sorularının cevabını arayanlar için bildiris.com doğru adres! Peki, ne kelimesi ne demek, TDK ye göre anlamı nedir? Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? Ne kelimesinin kökeni ne, ne kelimesinin kaç anlamı var? Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? İşte TDK bilgileri ile merak edilenler
Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? Açıklaması? :Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? Açıklama Bir Terim Kavram Ya Da Başka Dilsel Olgunun Daha İyi Anlaşılması İçin Yapılan Ek Bilgidir.Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? Söz Konusu Bilgi Açıklanacak Sözcükten Daha Uzun Olur Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? Açıklama İle İlgili Durumun Kanıtı Şu Şekilde Doğrulanabilir Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? Bir Sözlükteki Tanım İlgili Sözcük Yerine Kullanılabilirse, Bu Bir Açıklamadır. Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? Yani Aynı Bağlam İçinde Hem Sözcük Hem De Tanım Kullanılırsa Ve Anlamsal Açıdan Bir Sorun Oluşturmuyorsa Bu Bir Açıklamadır.
Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? Gerçek mi? :Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? ile ilgili Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? burada bulabilirsiniz. Detaylar için sitemizi geziniz Gerçek anlam Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? sözcüklerin birincil anlamı ile (varsa) bu anlamla doğrudan ilişkili olan anlamlarıdır. Gerçek anlam, temel anlam ile yan anlamların bileşkesidir. Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? Bir sözcüğün mecaz olmayan tüm anlamlarını kapsar.
Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? Hakkında? :Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? ile ilgili Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? burada bulabilirsiniz. Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? Detaylar için sitemizi geziniz Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? Bu sayfada Hakkında nedir Hakkında ne demek Hakkında ile ilgili sözler cümleler bulmaca kısaca Hakkında anlamı tanımı açılımı Hakkında hakkında bilgiler Saldırı tespit sistemleri nedir?, Saldırı tespit sistemleri anlamı nedir?, Saldırı tespit sistemleri ne demektir? resimleri Hakkında sözleri yazıları kelimesinin sözlük anlamı nedir almanca ingilizce türkçe çevirisini bulabilirsiniz
Diferansiyel operatörü, Panzerkampfwagen VI, Miguel Ángel Castellini, Eucalyptus microcorys, Clemens Westerhof, NK Domžale, NGC 1688, FC Vaduz, Promagistratus, Tagalog, René Iché, FC Schaffhausen, Stella Mwangi, Tunus Ulusal Diyalog Dörtlüsü, Zübeyde Hanım Eğitim ve Müze Gemisi, Nico Walker, FA Community Shield maçları listesi, Knossos, Jacob Marschak, Kabataş, Çine, Zhifu adası, Nasuhbey, Meriç, Solanum lyratum, Ateşböceği, 2015 FIFA 17 Yaş Altı Dünya Kupası, Vatandaş Dayanışması Partisi, Mithat Özsan, Angoon, MG 34, Amadou Soukouna, Latus rectum, Tayyare Kültür Merkezi, Thymus skopjensis, Rabia Christine Brodbeck Sezai, Gurlu, Face the Shadow, This Is England, Phyllis Cicero, Terörle Savaş, Fırtına dalgası, Bagavan Muharebesi, Solanum matadori, I Didnt Mean to Turn You On, Tivibu, Fırtına (oyun), Musonycteris, Giuseppe De Notaris, Fansub, Talk (Better Call Saul), Tel şehriye, Cuma Mescidi, Nesrîn Abdullah, Kazakistanda telekomünikasyon, Darren Fletcher, İğdir, Bayburt, Samsuncell, Orio al Serio Uluslararası Havalimanı, Kozören, Gölköy, MÖ 676, Ben Rienstra, İncesu, Develi, Alice Brady, Günther Schwägermann, Dead Things, Fırat Irmağı, Çanakkalede Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri, Özdemir Hanoğlu, Melitón Hernández, Potsdam Deklarasyonu, 2000 Sidney Yaz Olimpiyatları, Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Mücevherat Mühendisliği Bölümü, Baldıran, Kazan Arena, Richard Arkwright, Andrey Kozırev, Türkpetrol, No Goodbyes, Mutfak Tartışması, Moscow Oblast, Jonathan Larson, Gerard Moreno, Mantika, Samsun ili, 1950 Masters Turnuvası, Castrofilippo, Cook Dağı, Kiki Musampa, Ahmet Hacıoğlu, Raphaël Guerreiro, Eskibalıklı, Biga, Albert Aurier, İstanbul Teknik Üniversitesi Tekstil Teknolojileri ve Tasarımı Fakültesi, Eurymen, ColdFusion, Ulf Kristersson, Castle Carrock, Topolojik uzay, Suriye Çerkesleri, Troisdorf,
Cuma Karavar Kimdir?, Yusuf Çakmak Kimdir?, Fosforik Nedir?, Talış bayrağı Anlamı Nedir, Talış bayrağı Nasıl Oluştu, Talış bayrağı Tarihi, Talış bayrağı Renkleri, Talış bayrağı Tasarımı, Gizem Albaş Kimdir?, Fosforışıl Nedir?, Fosfatsız Nedir?, Ali Çelebi Kimdir?, Tülin Keçeci Güngör Kimdir?, Edanur Altıntaş Kimdir?, Yrd Doç Dr Birsel Aybek Kimdir? Yrd Doç Dr Birsel Aybek Nereli Yrd Doç Dr Birsel Aybek Kaç Yaşında?, Fosfatlı Nedir?, Topsuz Nedir?, Sovyetler Birliği bayrağı Anlamı Nedir, Sovyetler Birliği bayrağı Nasıl Oluştu, Sovyetler Birliği bayrağı Tarihi, Sovyetler Birliği bayrağı Renkleri, Sovyetler Birliği bayrağı Tasarımı, Aslan Sezgin Kimdir?, Topraksız Nedir?, Şener Pul Kimdir?, Topraksı Nedir?, Serap Çakır Kimdir?, Selma Karaman Kimdir?, Formaliteci Nedir?, Yavuz Tellioğlu Kimdir?, Toprakçıl Nedir?, Forgetful Nedir?, Sırbistan-Karadağ bayrağı Anlamı Nedir, Sırbistan-Karadağ bayrağı Nasıl Oluştu, Sırbistan-Karadağ bayrağı Tarihi, Sırbistan-Karadağ bayrağı Renkleri, Sırbistan-Karadağ bayrağı Tasarımı, Toprak Rengi Nedir?, For Nedir?, İsmail Aybars Aksoy Kimdir?, Nail Çiler Kimdir?, Toprak Altı Nedir?, Fonolojik Nedir?, Bekir Sıtkı Tarım Kimdir?, İhsan Sarıyar Kimdir?, Topolojik Nedir?, Hasan Bitmez Kimdir?, Topoğrafik Nedir?, Sancak-ı Şerif Anlamı Nedir, Sancak-ı Şerif Nasıl Oluştu, Sancak-ı Şerif Tarihi, Sancak-ı Şerif Renkleri, Sancak-ı Şerif Tasarımı, Lütfi İlteriş Öney Kimdir?, Ufuk Değerliyurt Kimdir?, Folklorik Nedir?, Rana Berk Kimdir?, Toplum Dışı Nedir?, Fokurdak Nedir?, Toplum Bilimsel Nedir?, Fodulca Nedir?, Ayla Bedirhan Çelik Kimdir?, Harun Özgür Yıldızlı Kimdir?, Samara bayrağı Anlamı Nedir, Samara bayrağı Nasıl Oluştu, Samara bayrağı Tarihi, Samara bayrağı Renkleri, Samara bayrağı Tasarımı, Figen Yıldırım Kimdir?, Flüoresan Nedir?, Ayhan Özçelik Kimdir?, Toplanık Nedir?, İzzet Kaplan Kimdir?, Mühip Kanko Kimdir?, Prensin Bayrağı Anlamı Nedir, Prensin Bayrağı Nasıl Oluştu, Prensin Bayrağı Tarihi, Prensin Bayrağı Renkleri, Prensin Bayrağı Tasarımı, Recep Bozdemir Kimdir?, Ali Topçu Kimdir?, Toparlakça Nedir?, Hurşit Çetin Kimdir?, Fadik Temizyürek Kimdir?, Toparlağımsı Nedir?, Toparlacık Nedir?, Osmanlı bayrağı Anlamı Nedir, Osmanlı bayrağı Nasıl Oluştu, Osmanlı bayrağı Tarihi, Osmanlı bayrağı Renkleri, Osmanlı bayrağı Tasarımı, Ülkü Doğan Kimdir?, Mehmet Akif Perker Kimdir?, Necmi Özgül Kimdir?, Top Sakallı Nedir?, Hasan Daşkın Kimdir?, Hasan Memişoğlu Kimdir?, Nazi Almanyası bayrağı Anlamı Nedir, Nazi Almanyası bayrağı Nasıl Oluştu, Nazi Almanyası bayrağı Tarihi, Nazi Almanyası bayrağı Renkleri, Nazi Almanyası bayrağı Tasarımı, Fitopatolojik Nedir?, Öztürk Keskin Kimdir?, Şeref Baran Genç Kimdir?, Tonla Nedir?, Nuran Ergen Kılıç Kimdir?, Fitne Kumkuması Nedir?, Filiz Orman Akın Kimdir?, Tombulca Nedir?, Fitne Fücur Nedir?, Zürriyetsiz İsminin Anlamı Nedir?, Fitilsiz Nedir?, Natalia Cumhuriyeti Bayrağı Anlamı Nedir, Natalia Cumhuriyeti Bayrağı Nasıl Oluştu, Natalia Cumhuriyeti Bayrağı Tarihi, Natalia Cumhuriyeti Bayrağı Renkleri, Natalia Cumhuriyeti Bayrağı Tasarımı, Zürriyetli İsminin Anlamı Nedir?, Mustafa Süleyman Kurtar Kimdir?, Züppe İsminin Anlamı Nedir?, Fitilci Nedir?, Dağıstan Budak Kimdir?, Yrd Doç Dr Bilge Gökçen Röhlig Kimdir? Yrd Doç Dr Bilge Gökçen Röhlig Nereli Yrd Doç Dr Bilge Gökçen Röhlig Kaç Yaşında?, Zümrüdi İsminin Anlamı Nedir?, Tolgasız Nedir?, Fitçi Nedir?, Hatice Gül Bingöl Kimdir?, Gökhan Baylan Kimdir?, Zülüflü İsminin Anlamı Nedir?, Tolgalı Nedir?, Fişlik Nedir?, Kampuçya Halk Cumhuriyeti bayrağı Anlamı Nedir, Kampuçya Halk Cumhuriyeti bayrağı Nasıl Oluştu, Kampuçya Halk Cumhuriyeti bayrağı Tarihi, Kampuçya Halk Cumhuriyeti bayrağı Renkleri, Kampuçya Halk Cumhuriyeti bayrağı Tasarımı, Toleranssız Nedir?, Züllü İsminin Anlamı Nedir?, Fişli Nedir?,