Saguntum Kuşatması
İkinci Pön Savaşı
Saguntum kalesi
Tarih MÖ 219 – MÖ 218 Bölge Saguntum / Doğu İspanya Sonuç Kartaca zaferi
Taraflar
Saguntum	Kartaca
Komutanlar ve liderler
	Hannibal

Saguntum Kuşatması, MÖ 219-218 yılları arasında^[1] Kartaca kuvvetlerince Sagunto kentinin kuşatılması sırasında yaşanan muharebedir. Saguntum Kuşatması, antik dönemin en önemli savaşlarından biri olan İkinci Pön Savaşı'nı başlatan muharebe olması dolayısıyla, tarihin en çok tanınan muharebelerinden biridir.

Öncesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Hannibal henüz 26 yaşındayken MÖ 221 yılında İberya Üst Komutanlığı'na atanmıştı. Bu görevde bulunduğu iki yıl boyunca Akdeniz'de Kartaca gücünü güven altına almanın planlarını olgunlaştırmış ve hazırlıklarını ilerletmişti. Saguntum'u almak Hannibal'in ana planı için hayati önem taşıyordu. Kent, bölgedeki en önemli kale olan Saguntum'u bu haliyle "düşman" elinde bırakmak çok büyük bir hata olacaktır. Dahası, Saguntum o tarihlerde Roma Cumhuriyeti'nin bir müttefikiydi. Bu nedenle Roma açısından, ileride desteklenecek konumdaydı.^[2] Ayrıca çoğunluğu Kuzey Afrikalı, İberyalı, Galyalı ve İtalyan paralı askerlerden oluşan ordusunu^[3] çapul ve talana fırsat sağlamalıydı. Şehri almakla sağlayacağı ganimet, hem Kartaca'daki politik rakiplerini etkisiz kılmak için hem de bir sonraki sene planladığı sefer için ordusunu donatmak yönünden gerekliydi.^[2] Gerçek hedefi İtalya'da savaşmaktı.^[4] Bu açıdan da Saguntum'yu almalıydı, Roma'nın savaşı İspanya'ya kaydırma umutlarını söndürmeliydi.^[5]

Hannibal'in hazırlıkları konusunda Roma'ya pek çok istihbarat ulaştı ama Roma Cumhuriyeti bu konuda hiçbir şey yapmamıştır. Romalılar, Hannibal'in istedikleri an üstesinden gelinebileceğini, bunun için özel bir çaba harcamaya gerek olmadığını düşünmüşlerdi. Hatta, İlliryalılar'ın başlattığı ayaklanma üzerine Hannibal bütün bütün gözden kaçırıldı. Bu nedenle, Hannibal'in Hispanya'nın güneydoğusundaki Saguntum'u kuşattığı haberleri ulaştığında bile Roma etkili bir tepki gösteremedi, elçiler gönderildi.^[5] Sadece Hannibal'in Birinci Pön Savaşı sonrasında yapılan antlaşmayı çiğnemiş olması nedeniyle huzursuzdular. Hannibal de, açıkça yasaklayıcı antlaşma hükmüne karşın Roma Cumhuriyeti'nin de Sardinya Adası'nı ilhak etmesini örnek göstermiştir.

Kuşatma ve muharebe[değiştir | kaynağı değiştir]

Hannibal, Sagantum'a yönelen taarruzu sırasında, kentin güçlü tahkimatları yüzünden kayıplara uğramıştır. Bu tahkimatlardaki Saguntumlular kentlerini şiddetle savunmuşlardı. Sekiz ay boyunca Hannibal'in giriştiği tüm saldırılara karşın savunmayı sürdürdüler.^[2] Roma elçileriyle görüşmeler devam ederken dahi kuşatma tüm şiddetiyle sürmekteydi ve savunma giderek geriliyordu.^[5] Sekiz aylık kuşatmanın ardından MÖ 218 yılında kentin son savunması da çökmüştür.

Sonuçları[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu kuşatma ve sonucu, İkinci Pön Savaşı'nın başlangıcı olmaktadır. Artık Hannibal'in, birliklerini erzak yönünden ikmal edebileceği bir üssü ve ilave birlikleri vardır. Diğer yönden Saguntum'a saldırma, Roma Cumhuriyeti'nin eline, İkinci Pön Savaşı'nı başlatmak için verilen fırsatlardan biriydi. İllirya'daki ayaklanma bir bakıma Hispanya'daki durumu belirlemişti. Roma, bu ayaklanma olmasaydı Saguntum savunmasını takviye ederek Hannibal'in Pireneleri geçmesini önlemiş olacaktı. Kuşatmadan sonra Hannibal Kartaca Senatosu'nun desteğini kazanmaya çalıştı. Kartaca Senatosu'nda görece hakim durumdaki I. Hanno, Hannibal'in saldırgan savaşçı tutumunu benimsemedi ve hiçbir zaman tam ve koşulsuz destek sağlamadı. Hatta Roma'ya 8 km mesafeye kadar sokulup neredeyse kesin zafere ulaşacak gibi görünürken bile bu tarz bir destek içinde değildi. Savaşın bu aşamasında Hannibal sınırlı bir destek sağladı, asker toplamak için Cartagena'ya gitmesine izin verildi. Ancak, planları hakkında Kartaca'ya bilgi verecekti. Hannibal, Pireneler, Alpler ve Roma üzerine ileri harekâtına başlamadan önce kısa bir haç ziyareti yapmıştır. Hannibal'in ileri harekâtı Cannae, Trebia, Trasimene Gölü gibi son derece parlak zaferlerle sürmüştür.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Özel

Genel

• Henry G. Liddell, History of Rome, from the Earliest Times to the Establishment of the Empire Önizleme [1]
• B. G. Niebuhr, Lectures on The History of Rome, from The Earliest Times to the Fall of the Western Empire Önizleme [2]
• Charles Rollin, The Ancient History of the Egyptians, Carthaginians, Assyrians Önizleme [3]

39°40′37″N 0°16′48″W / 39.677°K 0.280°B / 39.677; -0.280