Rusya Grand Prix

Rusya Grand Prix
Rusça: Гран-при России
Sochi Autodrom (2014–2022)

Tur sayısı	53
Pist uzunluğu	5.848 km (3.634 mil)
Yarış uzunluğu	309.732 km (192.459 mil)
En çok yarış kazanan sürücü	Lewis Hamilton (4)
En çok yarış kazanan marka	Mercedes (9)
Son yarış (2020):
Birinci	V. Bottas
Marka	Mercedes
Süre	1:34:00.364
Pol süresi	1:31.304
Sürücü	L. Hamilton
Marka	Mercedes
En hızlı tur	1:37.030
Sürücü	V. Bottas
Marka	Mercedes

Rusya Grand Prix (Rusça: Гран-при России), 2014 yılından beri düzenlenen Formula 1 yarışı.^[1]^[2] 2023'ten itibaren Soçi yerine Sankt-Peterburg yakınlarındaki Igora Drive'da yapılacaktı. Ama Rusya-Ukrayna Savaşı nedeniyle St. Petersburg kentindeki yarışlar iptal edildi.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Rus İmparatorluğu zamanında[değiştir | kaynağı değiştir]

Rusya'da ilk araba yarışması 11 Ekim 1898 yapılmıştır. Bu yarışın düzenlendiği yer Petersburg yakınlarındaydı. Yarış uzunluğu 39 kilometreydi. Yarışı Fransız Clement otomobilinde Pavel N. Belyayev kazandı. Pavel N. Belyayev birinciliği 1 saat 33 dakika 36 saniye sürede elde etti. Hava durumunun çox soğuk ve yolun kaygan olduğu yarışta toplamda 7 araba yarışmıştır.

Rus İmparatorluğu zamanında Rusyada ilk Grand Prix 1910’larda düzenlenmiştir. Sankt-Peterburg şehrinde düzenlenen o yarışlardan ilki 7 Haziran 1913 yılında düzenlenmiştir. 18 Mayıs 1914 yılındaysa Rusyada Grand Prix’in 2.si düzenlendi. O yıldan sonra Grand Prix Rusya'da yapılmadı. 1910’larda düzenlen Rusya Grand Prix’inde en başarılı takım Benz oldu. Benz her iki yarışı kazandı. 1913 Rusya Grand Prix’inde Rus İmparatorluğu temsilcisi G. Suvorin birinci oldu.^[4] Pistte toplam 20 pilot start aldı. Pilotlardan ancak 8 pilot onu tamamlaya bildi. 12 pilot ise yarışı tamamlayamadı. 1914 Rusya Grand Prix’inde ise Almanya temsilcisi Willy Schöll birinci oldu.^[4] I. Dünya Savaşı’nın ve Rus İç Savaşı’nın çıkması sonucunda Rusya Grand Prix’ine devam edilemedi. Pistte toplam 15 pilot start aldı. Pilotlardan ancak 7 pilot onu tamamlaya bildi. 8 pilot ise yarışı tamamlayamadı.

SSCB zamanında[değiştir | kaynağı değiştir]

SSCB zamanında Formula Bir Doğu Avrupa’ya ayak açırken, adaylar arasında Moskova da vardı. Bununla ilgili durum 1980’lerin başında ortaya çıktı. Ama Formula Bir Grand Prix’inin Doğu Avrupa’daki ilk yarışı SSCB’de düzenlenemedi. Yarış 1983 geçici takvimde yer aldı, ancak bürokratik engeller yüzünden SSCB Grand Prix’i engellenmiş oldu.^[5] Planı baş tutmayan Formula Bir patronu İngiliz iş insanı Bernie Ecclestone Macaristana yöneldi. Doğu Avrupa’nın ilk Grand Prix’i Macaristan Grand Prix gibi organizasyonlara ev sahipliği yapan Hungaroring oldu.^[6] 1986 Macaristan Grand Prix yarışıyla Macaristan F1 takviminde yer almayı başaran ilk komünist ülke oldu.^[7] Ayrıca olay "Demirperde'ye ilk darbe" olarak değerlendiriliyor.^[6]

21. yüzyıl[değiştir | kaynağı değiştir]

Rusya 2002 yılında Moskova ile Formula 1'e talip oldu. Ama katılım payının yüksek olması bu hayalin ertelenmesine sebep oldu. Organizatörler takvime giriş ücreti konusunda F1 ile anlaşamadılar. O sene katılım payı 250 milyon dolardı.^[8]

2010 yılında Rusya Başbakanı Vladimir Putin'in devreye girmesiyle Rusya Grand Prix’inin yapılması için önemli adımlar atıldı.^[8] 14 Ekim 2010 yılının Rusya Başbakanı Vladimir Putin Formula 1 sahipleri ile anlaşma imzaladı.^[9] Anlaşmaya göre 2014'ten 2020'ye kadar Rusya GP’ye Karadeniz sahilindeki Soçi ev sahipliği yapacak. Bu 7 senelik anlaşmanın ardından 5 sene uzatma seçeneği de olabilir. Rusya yarış için yıllık 40 milyon dolar ödeyecek. Soçi’de yapılacak yeni pistin yapımı 200 milyon dolar olacak. Soçi’nin seçilmesinde en önemli olay ise 2014 Kış Olimpiyatlarınında aynı kentte yapılması olmuştur. GP’nin 2014’te olmasıysa Rusyada yapılmış son GP’nin 100 yıl sonrasına denk gelmesiyle alakadardır.

2011 yılının Temmuz ayında Soçi'de Formula Festivali gerçekleşti. Oldukça büyük ilgi gören bu Festivalde yarış otomobilleri görücüye çıktı.^[8] Rus pilotu Vitaly Petrov ve Rusya'nın yegane Formula 1 takımı olan Marusya Virgin'in hayranları Soçi'de daha da arttı. Soçi'de yarış pistinin 2014 Kış Olimpiyatlarının düzenleneceği olimpik parkın yakınına inşası düşünülüyor.^[8] Aynı şehirde 2 önemli organizasyonun yapılmasıyla 2014 Kış Olimpiyatlarının olumsuz etkilenmesi halinde Rusya GP'sinin ertelene bilmesiyle ilgili de bazı söyleyişler vardır. Bununla ilgili olarak Soçi şehrinin Belediye Başkanı 2010 Aralık’ta açıklama yapmıştır. Belediye Başkanı, Uluslararası Olimpiyat Komitesi'nin endişeleri yüzünden, Rusya GP'nin 2015'e ertelenebileceğini bildirmişti. Ardından bir açıklama da Soçi Olimpiyat Komitesi Başkanı Dimitri Çernişenko'dan geldi. Açıklamasında kaynakların yetersiz kalması halinde F1'in ikinci plana atılacağını bildirdi. Ayrıca Çernişenko Rusya Başbakanı Vladimir Putin'in de önceliğin 2014 Kış Olimpiyatları'na verilmesini istediğini açıkladı.^[10]

Imeretin Vadisi’ndeki Olimpiyat Parkı yolu.

Kazananlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Pembe ile boyanmış yıllarda Grand Prix Formula 1 Şampiyonasına dahil değildi.

Yıl	Sürücü	Takım	Pist	Rapor
2020	Valtteri Bottas	Mercedes	Sochi	Rapor
2019	Lewis Hamilton	Mercedes		Rapor
2018	Lewis Hamilton	Mercedes		Rapor
2017	Valtteri Bottas	Mercedes		Rapor
2016	Nico Rosberg	Mercedes		Rapor
2015	Lewis Hamilton	Mercedes		Rapor
2014	Lewis Hamilton	Mercedes		Rapor
2013 – 1915	Düzenlenmedi
1914	Willy Schöll	Benz	Sankt-Peterburg	Rapor
1913	G. Suvorin	Benz	Sankt-Peterburg	Rapor

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Russia set to announce race from 2014". 25 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2022.
^ "Rusya Grand Prix: sözleşme imzalandı!". 1 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2011.
^ ^a ^b Niva Dergisi, № 25, 1913.
^ ^a ^b "GRAND PRIX WINNERS 1895-1949". 4 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2011.
^ "Formula sevmediğim". 4 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2011.
^ ^a ^b Demirperde'ye ilk darbeyi Formula 1 vurdu^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ "Zorlayıcı Hungaroring". 20 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2011.
^ ^a ^b ^c ^d "Soçi'de Formula Heyecanı". 9 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2011.
^ Rusya 2014'ten İtibaren Formula 1 Takviminde^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; IOC isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Offiziell: Siebenjahresvertrag für Sotschi in Russland 18 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Soçi'de yarış 23 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Rusya Grand Prix
Russia announces £125m to build F1 circuit 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Proje Imereti Riviera. Foto. 16 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Formula Onovich: Russian Grand Prix gears up again9 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] "Russia set to announce race from 2014". 25 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2022.

[2] "Rusya Grand Prix: sözleşme imzalandı!". 1 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2011.

[Niva-3] Niva Dergisi, № 25, 1913.

[GP-4] "GRAND PRIX WINNERS 1895-1949". 4 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2011.

[5] "Formula sevmediğim". 4 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2011.

[GP-1986-6] Demirperde'ye ilk darbeyi Formula 1 vurdu^{[ölü/kırık bağlantı]}

[7] "Zorlayıcı Hungaroring". 20 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2011.

[Soçi-8] "Soçi'de Formula Heyecanı". 9 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2011.

[9] Rusya 2014'ten İtibaren Formula 1 Takviminde^{[ölü/kırık bağlantı]}

[IOC-10] Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; IOC isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

g t d Formula 1 Grand Prix'leri
2024 sezonu	Bahreyn Suudi Arabistan Avustralya Japonya Çin Miami Emilia Romagna Monako Kanada İspanya Avusturya Britanya Macaristan Hollanda İtalya Azerbaycan Belçika Singapur ABD Meksika Brezilya Las Vegas Katar Abu Dabi
Geçmiş	70.Yıl Dönümü Almanya Arjantin Avrupa Batı ABD Caesars Palace Dallas Detroit Eifel Fas Fransa Güney Afrika Hindistan Indianapolis 500 İsveç İsviçre Kore Lüksemburg Malezya Pasifik Pescara Portekiz Rusya San Marino Sakhir Steiermark Toskana Türkiye

Rusya Grand Prix nedir?, Rusya Grand Prix anlamı nedir?, Rusya Grand Prix ne demektir?