Reichskommissariat ya da Türkçe olarak İmparatorluk Komiserliği, Nazi döneminde hükûmet yetkilisinin başkanlık ettiği bir idari makam. Bu tür birçok farklı ofis, esas olarak Alman İmparatorluğu ve Nazi dönemleri boyunca bir dizi farklı alanda (kamu altyapısı ve mekansal planlamadan etnik temizliğe kadar) var olmasına rağmen, en yaygın olarak Nazi Almanyası tarafından kurulan yarı-kolonyal idari bölgesel varlığa atıfta bulunmak için kullanılır. İkinci Dünya Savaşı sırasında birçok işgal altındaki ülkede kurulmuşlardır. Resmi olarak Almanya'nın dışında yasal olarak bulunsalar da, bu kuruluşlar, kendilerine atanmış bölgelerini Adolf Hitler adına ve doğrudan temsilcileri olarak Alman valiler olarak yöneten yüksek sivil yetkililer (Reichskommissarlar) tarafından doğrudan kontrol ediliyordu.

Bu bölgesel yönetimlerin tanıtımı bir dizi amaca hizmet etti. Batı ve Kuzey Avrupa'da kurulan veya kurulması planlananlar, genel olarak, savaş öncesi Almanya dışındaki çeşitli Alman ülkelerinin genişletilmiş bir Nazi devletine katılmaları için geçiş aşamaları olarak tasavvur edildi. Doğudaki meslektaşları, Alman yerleşimi ve doğal kaynakların sömürülmesi için gelecekteki Lebensraum kaynakları olarak öncelikle sömürgeci ve emperyalist amaçlara hizmet etti.

Diğer bir karşıtlık, bu iki türde uygulanan idari revizyon seviyesiydi. Almanların fethettiği diğer birçok bölgede olduğu gibi, yerel yöneticiler ve bürokratlar, Alman gözetiminde de olsa, günlük operasyonlarını (özellikle orta ve alt seviyelerde) sürdürmeleri için baskı altındaydı. Savaş boyunca, Batı ve Kuzey Avrupa'daki Reichskommissariatlar, daha önce var olan idari yapıyı korurken, doğuda tamamen yeni bu tür yapılar tanıtıldı.

Bütün bu varlıklar, yine de, Almanya'nın temelini oluşturacağı Kuzey Denizi'nden Ural Dağları'na uzanan Avrupa'nın genel alanını kapsayan Büyük Cermen Reich'ına (Almanca: Großgermanisches Reich) nihai entegrasyon için tasarlandı.

Batı ve Kuzey Avrupa[değiştir | kaynağı değiştir]

• Reichskommissariat Norwegen (1940 ile 1945 arası Norveç'teki Alman işgal bölgesi)
• Reichskommissariat Niederlande (1940 ile 1945 arası Hollanda'daki Alman işgal bölgesi)
• Reichskommissariat Belgien-Nordfrankreich (Almanya'nın 1944'te Belçika, Kuzey Fransa ve Nord-Pas-de-Calais'i içeren işgal bölgesi. Bölgenin çoğu artık egemenlik altında olmamasına rağmen, Aralık 1944'te, Flandre, Valon Bölgesi ve Brüksel'in yeni Reichsgaue'si olarak geriye dönük olarak doğrudan Büyük Cermen Reich'ına eklendi.)

Önceden Sovyet kontrolü altında olan topraklar[değiştir | kaynağı değiştir]

1941 yazında, Alman Nazi-ideolog Alfred Rosenberg, Sovyetler Birliği ve Rusya'nın coğrafi bir varlık olarak parçalanmasını kolaylaştırmak için fethedilen Sovyet topraklarının aşağıdaki beş Reichskommissariat tarafından yönetilmesi gerektiğini öne sürdü:

• Reichskommissariat Ostland (RKO) (1941'den 1944'e kadar eskiden Sovyetler tarafından ilhak edilmiş olan Estonya, Letonya, Litvanya, doğu Polonya ve Sovyet Beyaz Rusyası'nın, Batı Rusya'nın bazı kısımlarını dahil ederek doğuya doğru genişletilmiş bir hali.)
• Reichskommissariat Ukraine (RKU) (1941'den 1944'e kadar eskiden Sovyetler tarafından ilhak edilmiş Galiçya Bölgesi, Rumen Transdinyesteri ve Kırım dışında doğu Polonya ve Sovyet Ukraynası. Mayıs 1941 sonlarında İtil Nehri'ne kadar genişletilmiştir.)
• Reichskommissariat Don-Wolga (yaklaşık olarak Azak Denizi'nden Rostov, Voronej ve Saratov dahil Volga Alman Cumhuriyeti'ne kadar olan topraklar. Mayıs 1941 sonlarında RK Ukraine ile RK Kaukasus arasında bölündü, asla kurulmadı.)
• Reichskommissariat Moskowien (RKM) (Moskova metropol bölgesi ve Avrupa Rusyasının geri kalanı, Finlandiya'ya vadedilen Karelya ve Kola yarımadası hariç.) Asla tam olarak kurulmadı. Alman askeri ilerlemesi 1941/42'de durduruldu.
• Reichskommissariat Kaukasus (RKK) (Güney Rusya ve Kafkasya bölgesi.) Asla tam olarak kurulmadı. Alman askeri ilerlemesi 1942/43'te durduruldu.
• Reichskommissariat Turkestan (RKT) (Orta Asya cumhuriyetleri ve toprakları.) Asla kurulmadı.

Hitler'in isteği üzerine, Türkistan projesi yakın gelecek için Rosenberg tarafından rafa kaldırıldı ve onun yerine şimdilik Avrupa'ya odaklanması emredildi. Orta Asya, Sovyet Rusya'daki mevcut zaferlerin pekiştirilmesinden sonra orduları daha da doğuya ilerlemeye hazır olur olmaz, Alman genişlemesi için gelecekteki bir hedef olmaya kararlıydı. Almanya'nın büyük Mihver ortağı Japon İmparatorluğu'nun bir kısmına olan ilgileri, Büyük Doğu Asya Ortak Refah Alanı ile ilgili bir tartışma konusu olabilirdi.

Zaman içinde farklı noktalarda tartışılan ek birimler arasında Reichskommissariat Don-Wolga vardı, ancak Mayıs 1941'in ikinci yarısında doğuda kurulacak idari birimlerin sayısı dört ile sınırlıydı; yanı sıra merkezi ve güney Ural bölgesi için bir Reichskommissariat Ural'da dahil.