Kutsal Hazine Avcıları

Raiders of the Lost Ark
Yönetmen	Steven Spielberg
Yapımcı	Frank Marshall Kathleen Kennedy
Senarist	Öykü George Lucas Senaryo Lawrence Kasdan
Oyuncular	Harrison Ford Karen Allen Denholm Elliott Paul Freeman John Rhys-Davies
Müzik	John Williams
Görüntü yönetmeni	Douglas Slocombe
Kurgu	Michael Kahn
Stüdyo	Paramount Pictures
Cinsi	Sinema filmi
Türü	Macera, Fantastik
Renk	Renkli
Yapım yılı	1981, ABD
Çıkış tarih(ler)i	14 Şubat 1983
Süre	127 dk.
Dil	İngilizce
Bütçe	18 milyon $
Hasılat	389.9 milyon $
Devam filmi	Indiana Jones: Kamçılı Adam

Kutsal Hazine Avcıları (ayrıca Indiana Jones ve Kutsal Hazine Avcıları olarak da bilinir) George Lucas'ın yapımcılığında Steven Spielberg tarafından yönetilen 1981 yapımı macera ve aksiyon filmidir. Başrolde Harrison Ford yer almıştır. Indiana Jones serisi'nin ilk filmidir. Hikâyede, arkeolog Indiana Jones'un Nazilerin ordularını sonsuz bir güce kavuşturabilmek için aradıkları sandığın peşine düşmesi anlatılır. Karen Allen, Indiana Jones'un eski sevgilisi Marion Ravenwood rolüyle, Paul Freeman, Indiana'nın düşmanı Fransız arkeolog René Belloq rolüyle, John Rhys-Davies, Indiana'nın yardımcısı Sallah rolüyle ve Denholm Elliott, Indiana'nın meslektaşı Marcus Brody rolüyle filmin yardımcı rollerine yer almışlardır.

Lucas'ın arzusu 1930'lar ve 1940'lardaki serilerden ilham alan bir film yapmaktı. Prodüksiyon İngiltere'deki Elstree Stüdyoları'nda(en:Elstree Studios) yapılırken, çekimler 1980 yılının Haziran ve Eylül aları arasında La Rochelle, Tunus, Hawaii ve Kaliforniya'da gerçekleştirildi.

12 Haziran 1981 tarihinde gösterime giren Kutsal Hazine Avcıları yılın en yüksek hasılat yapan filmi oldu. En İyi Film dalında Akademi Ödülü adayı olurken Sanat Yönetimi, Film Kurgusu, Ses, Görsel Efekt ve Ses Efekti Kurgusu kategorilerini kazandı. Filmin finansal ve eleştirel başarısının ardından Kamçılı Adam, Son Macera ve Kristal Kafatası adlı üç devam filmi daha çekildi. Ayrıca 1992 ve 1996 yılları arasında gösterilen The Young Indiana Jones Chronicles adlı televizyon dizisi de gösterildi.

"Kutsal Hazine Avcıları", 1999 yılında Kongre Kütüphanesi tarafından "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilerek ABD Ulusal Film Arşivi'nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.

Konusu[değiştir | kaynağı değiştir]

Ünlü arkeolog Dr. Indiana Jones, Amerikan Hükümeti tarafından Ark of the Covenant'ı bulması için tutulur. Bu Ark'ın ünlü 10 Emir'i barındırdığı ve kutsal güçleri olduğuna inanılmaktadır. Hitler'in ajanları da bu güçlü Ark'ın peşindedirler.

Indiana Jones, eski aşkı Marion'la birlikte Nepal'dan Kahire'ye kadar onlarca tuzak ve tehlikeyle dolu maceraya atılır...

Oyuncular[değiştir | kaynağı değiştir]

• Harrison Ford filmde yakışıklı arkeolog Indiana Jones rolünde. Aktör aslında en başta kadroda yoktu. Aktörle Yıldız Savaşları film serisinde çalışan George Lucas kendini tekrar etmek istemiyordu. Ayrıca bu rol için daha yaşlı birini arayan Lucas ve kast ekibinin adayları Magnum P.I. dizisinde rol alan Tom Selleck, Dennis Quaid, Jeff Bridges ve o sıralar büyük bir yıldız olan Powers Boothe idi. En sonunda Tom Selleck'te karar kılındı ama aktörün bir kadın karşısında rahat davranamayacağını düşünen kast ekibi kadroya Harrison Ford'u dahil etti.
• Karen Allen burada Marian Ravenwood'u canlandırıyor. Aktrisin de ekibe katılışı şans eseri oldu. Kast ekibi Sean Young ve Debra Winger ile anlaşamayınca Karen Allen Marian Ravenwood rolünü kaptı.
• Paul FreemanNaziler'in tarafında bulunan Belloq adlı bir arkeologu canlandırıyor.
• Denholm Elliott Indiana Jones'un öğretmenlik yaptığı okulun müze müdürü Dr. Marcus Brody rolüyle filmde yer alıyor.
• John Rhys-Davies filmde arkadaşı Indiana Jones'a yardım eden Sallah'a hayat veriyor.

Diğer oyuncular[değiştir | kaynağı değiştir]

• Ronald Lacey (Major Arnold Toht)
• Alfred Molina (Satipo)
• Wolf Kahler (Colonel Dietrich)
• Anthony Higgins (Gobler)
• Vic Tablian (Barranca / Maymun adam)
• Don Fellows (Albay Musgrove)
• William Hootkins (Major Eaton)
• Bill Reimbold (Bureaucrat)
• Fred Sorenson (Jock)
• Patrick Durkin (Australian Climber)

Geliştirme[değiştir | kaynağı değiştir]

George Lucas, 1973 senesinde The Adventures of Indiana Smith'i yazdı. Indiana adı Lucas'ın köpeğinden geliyordu. Lucas'ın niyeti 1930'lardaki serileri anımsatan, eğlence odaklı bir film yaratmaktı. Yıldız Savaşları'nın gösterime girdiği günlerde arkadaşı ve meslektaşı Steven Spielberg ile Hawaii'ye tatile giden Lucas, ona projesinden bahsetti. James Bond türü bir film yapmak isteyen Spielberg'e fikirler vermeye başladı. Sonradan Indiana Jones adını alan karakter, fiziki yönden çok güçlü bir arkeologdu. Spielberg fikri çok beğendi. Lucas ile tek bir film için değil, üç film için anlaştı. Bir senaryo yazması için Lawrence Kasdan ile anlaştı ve ardından Frank Marshall da yapımcı olarak projeye katıldı. Senaryo, Lucas'ın Philip Kaufman ile beraber yazdığı metne dayanıyordu. Kasdan, Lucas ve Spielberg birkaç kere üç günlük münazaralar yaptı. Üçü de filmdeki diyalogların en sevdikleri filmlerdeki gibi olmasını istiyordu. Kasdan senaryoyu yazarken Spielberg de Kaliforniya'da 1941 filmini çekiyordu. Spielberg, bir ofisi olmayan Kasdan'a senaryoyu kendi ofisinde yazmasını teklif etti. Kasdan senaryoyu daktilo kullanmadan eliyle yazıyordu. Kasdan ilk taslağı altı ayda yazdı. Lucas ve Spielberg, metni çok beğendiler ama bundan 40 sayfayı çıkarmasını rica etti. Duruma çok şaşıran Kasdan ikinci taslağı yazdı. Çekimlere başlanmadan önce bazı şeyler senaryoya geri konuldu. Kasdan toplamda yedi taslak yazdı. Başlangıçta Indiana Jones bir profesör, mezar hırsızı ve çapkındı. Ancak daha sonra çapkınlığı biraz azaltıldı. Kasdan bu konuda "Orijinalinde Marcus, Indy'i görmeye geldiğinde o bir partiden yeni gelmişti ve yanındaki kız da sıvışmaya çalışıyordu. Bu sahne çekildi ama sonradan çıkarıldı. Indy'nin çift kişiliği olması yeterliydi sanıyorum" dedi.

Lucas, Spielberg ve Kasdan, izleyicinin onunla beraber örümcekler ve bubi tuzaklarının içine girmesini istiyordu. Lucas "Onun o mağaralara neden girdiği hiç önemli değil. Sadece giriyordu. Her şeye özgüven ile yaklaşılmasını istedik, amacımız seyircinin de Indiana ile beraber bir yandan rahat hissetmesi, diğer yandan da bazen sendelemesiydi" dedi. Spielberg ve Lucas, Indiana Jones'u süper kahraman geleneğine uygun yaratırken, aynı zamanda kimliğini oluşturan ve onu ayrıksı kılan zaaflar verdi. İkisi de Indiana Jones'un James Bond'un daha pejmürde versiyonu olmasını istiyordu.

Konsept sanatçılığı için Steranko ile anlaşıldı. Lucas, Kasdan'ın senaryosundan birkaç ana sahneyi çizmesi için Steranko'ya verdi. Lucas'ın bunu yapmasının sebebi; projeyi stüdyoya satabilmek ve filmin karakterlerinin ve dekorunun görüntüsünü belirlemekti. Steranko ve Spielberg, filmin görselliğinden sohbet etti. Spielberg ona filmin biraz "kara film" tadında olmasını istedğini açıkladı. Lucas çizilmesini istediği sahneleri anlatırken çok mimik bir detaydan bahsetti. Lucas, Indiana Jones'a The Treasure of the Sierra Madre filmindeki Humphrey Bogart'ın karakteri Fred C. Dobbs'tan esinlenerek fötr bir şapka, deri bir ceket ve Zorro Fightting Legion filmindeki kahramana benzer şekilde kamçı verdi. İşe Indiana Jones'un çöldeki çiziminden başlayan Steranko, Jones'a bir Sam Browne kemeri verdi.

Lucas, yapım işleri ile uğraşmak için yönetmenliği Spielberg'e bıraktı. Lucas daha sonra verdiği bir röportajda "O zamanlar gerçekten Kutsal Hazine Avcıları gibi bir şey yoktu, hepimizde filmin çok başarılı olacağına dair bir güven bulunuyordu. İlk kez hit olacağını bildiğim bir film yapıyordum" dedi. Lucas, çekimler boyunca Spielberg'e pek çok konuda yardımcı oldu. Bu sayede Spielberg seyircinin sevebileceği bir filmi finansal açıdan makul biçimde bitirmeye odaklandı. Diğer yürütücü yapımcı ise Kathleen Kennedy'ydi. Kennedy, David Tomplin ile reklam bölümünde çalıştı. Ayrıca storyboardları düzenliyordu. Kutsal Hazine Avcıları, Spielberg'in storyboard ile en fazla çalıştığı filmlerden biri oldu.

Diğer medyada[değiştir | kaynağı değiştir]

Ev sineması[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmin 1999 yılında VHS kasedi satışa çıkarıldı.2003 senesinde DVD olarak çıkarılan filmin yeni bir DVD paketi 13 Mayıs 2008 tarihinde satışa çıktı. Blu-ray olarak 17 Aralık 2013'te piyasaya sürüldü.

TV dizisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Indiana Jones Son Macera'ın ardından George Lucas'ın yapımcısı olduğu The New Adventures of Young Indiana Jones TV dizisi gösterilmeye başlandı.

Lego seti[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmin Lego oyuncak seti çıkarılınca LucasArts şirketi Lego Indiana Jones: The Original Adventures adlı video oyununu piyasaya sürdü.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Vikisöz'de Kutsal Hazine Avcıları ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.

• IndianaJones.com, Lucasfilm'in resmi Indiana Jones sitesi
• IMDb'de Kutsal Hazine Avcıları
• TCM Movie Database'de Kutsal Hazine Avcıları
• Metacritic'te Raiders of the Lost Ark
• Rotten Tomatoes'ta Raiders of the Lost Ark
• Box Office Mojo'da Raiders of the Lost Ark
• The Indiana Jones Wiki 5 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Indiana Jones fansite