Prusya mitolojisi

Prusya mitolojisi, Töton Şövalyeleri tarafından yürütülen Prusya Haçlı Seferi öncesinde Prusya'nın yerli halkları olan Eski Prusyalıların çok tanrılı diniydi. Diğer Baltık inançları, Litvanya ve Letonya mitolojileriyle yakından ilişkiliydi. Mitleri ve efsaneleri, 18. yüzyılın başlarında Prusyalılar Almanlaştıkça ve kültürleri unutuldukça hayatta kalamadı. Tanrılar ve ritüeller hakkında parçalı bilgiler çeşitli Orta Çağ tarihçelerinde bulunabilir, ancak bunların çoğu güvenilmezdir. 13. yüzyılda zorla Hristiyanlaştırmadan önce hiçbir kaynak pagan dinini belgelemiyor. Prusya dini hakkında bilinenlerin çoğu 16. yüzyıldan kalma şüpheli kaynaklardan (Sudovian Book ve Simon Grunau ) elde edilmiştir.

Tarihsel arka plan ve kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Haçlı bir askeri tarikat olan Töton Şövalyeleri, 1220'lerde Prusya Haçlı Seferi'ni başlattı. Amaçları, pagan Prusyalıları fethedip Hristiyanlığa dönüştürmekti. Beş Prusya ayaklanmasına rağmen, Prusya'nın fethi 1280'lerde tamamlandı. Alman, Litvanyalı, Letonyalı ve Polonyalı sömürgeciler, yok olan bölgeyi yeniden doldurdular. 1400 civarında Prusyalıların sayısının 100.000 olduğu ve Prusya'daki toplam nüfusun yaklaşık yarısını oluşturduğu tahmin edilmektedir. Prusyalılar Almanlaşmaya ve asimilasyona maruz kaldılar ve sonunda 16. yüzyıldan sonra soyları tükendi. Şövalyeler, paganizmi kötülük olarak görüyorlardı, tamamen ortadan kaldırılmaya çalışıyorlardı. Bu nedenle yerel geleneklere ilgi göstermediler ve Prusya mitolojisinin ayrıntılı açıklamalarını yapmadılar. Tanrılar ve geleneklerle ilgili güvenilir, ancak tesadüfi ve parçalı sözler, 1248 Christburg Antlaşması, Peter von Dusburg Chronicle veya Papa ile yazışmalar gibi resmi Cermen belgelerinde ve kaynaklarında bulunabilir .

Protestan Reformu'ndan etkilenen eski Katolik Cermen Şövalyeleri Manastır Devleti, 1525'te Prusya Lutheran Dükalığı'na dönüştürüldü. Dini tartışmalar, pagan Prusya dinine yeni bir ilgi getirdi. Tam o sırada Prusya kültürüne ilişkin iki temel çalışma üretildi: Sudovian Book ve Chronicle of Simon Grunau . Sudovian Kitabının yazarlığı, tarihlenmesi ve güvenilirliği konusunda önemli akademik tartışmalar vardır.

Simon Grunau (yaklaşık 1530'da öldü) şüpheli ve tahrif edilmiş kaynakları kullandığı ve çoğu zaman gerçekleri kendi hayal gücüyle büyüttüğü için çok eleştirilir. Modern bilim adamları, kroniği bir kurgu eseri olarak görmezden gelirler, ancak Litvanyalı araştırmacılar daha dikkatli olma ve onun kurtarıcı özelliklerini bulmaya çalışma eğilimindedir. Eser, birkaç önemli efsanenin tanıtılmasından ve popülerleşmesinden sorumludur.

Prusya panteonu[değiştir | kaynağı değiştir]

Erken listeler[değiştir | kaynağı değiştir]

1249 Christburg Antlaşması, hasat festivallerinde tapınılan bir idol olan Curche'den bahsediyordu. Bilim adamları, cinsiyetini, işlevini veya etimolojisini olumlu olarak belirleyemediler. Önerilen çeşitli işlevler arasında yiyecek tanrısı (Simon Grunau), demirci tanrısı (Slav Svarog ve Yunanca Hephaestus'a benzer), tanrı yaratıcısı (oluşturmak için ilgili Litvanyaca kurti kelimesinden türetilmiştir), hasat ve tahıl tanrısı, kötü ruh, ateş tanrısı sayılabilir. .Hatta bazıları bunun bir tanrı olup olmadığından bile şüphe etti ve bunun bir mısır arabasına verilen bir isim olduğunu öne sürdü.

Bir başka güvenilir kaynak, Warmia Piskoposu tarafından Papa V. Martin'e yazılan 1418 tarihli bir memorandumdur (Collato Episcopi Varmiensis). Mektup, Papa'ya artık Patollu ve Natrimpe'ye tapmayan Prusyalıları Hristiyanlaştırmadaki Töton başarılarını hatırlattı. Çoğu bilim insanı bunu iki farklı tanrı olarak yorumlar, ancak patollu ayrıca Natrimpe'yi tanımlamak için bir sıfat (kötü, cehennem gibi) olabilir.

Tanrılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Sudovian kitabında 10 tane tanrının işlevi, Romalı eşdeğeri ve adı verilmiştir.

Sudovian Kitabı	İşlev	Roma eşdeğeri
Ockopirmus	Baş gökyüzü tanrısı	Uranüs
Swayxtix	Işık tanrısı	Sol
Auschauts	Hastaların tanrısı	Aesculapius
Autrimpus	Denizlerin tanrısı	Castor
Potrimpus	Akan su tanrısı	Polluks
Bardoayts	Gemilerin tanrısı	Neptün
Pergrubrius	Bitkilerin tanrısı
Pilnitis	Bolluk tanrısı	Ceres
Parkun	Şimşek tanrısı	Jüpiter
Peckols ve Pockols	Cehennemin tanrısı, kötü ruh	Plüton
Puschkayts	Toprak tanrısı
Barstucke ve Markopole	Puschkayts Hizmetkarları

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "bojtar" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "bojtar315" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "kreg" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)

Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "schma" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)

Prusya mitolojisi nedir?, Prusya mitolojisi anlamı nedir?, Prusya mitolojisi ne demektir?