Oyunlaştırma

Oyunlaştırma (gamification), oyun felsefesinin^[1] oyunsal düşünmenin ve oyun mekaniklerinin oyun-dışı alanlarda, motivasyonu arttırmak ve kullanıcıları problem çözmeye teşvik etmek için kullanılmasıdır.^[2]^[3]^[4] Oyunlaştırma için yapılan en kapsamlı ve en çok kabul gören tanım ise oyun tasarım unsurlarının oyun bağlamı dışındaki durumlarda kullanılması şeklindedir.^[5] Oyunlaştırma birçok farklı alanda incelenmiş ve uygulanmıştır. Bu alanlardan bazıları müşteri sadakati,^[6] eğitim,^[1] fiziksel egzersiz,^[7] dönüşüm oranı, veri kalitesi, doğru zamanlama, medya^[8] ve öğrenimdir.^[9] Oyunlaştırma üzerine yapılan araştırmalar hakkındaki bir inceleme oyunlaştırma çalışmalarının büyük çoğunluğunun olumlu sonuçlar sağladığını göstermektedir.^[10]

Oyunlaştırma yaklaşımı dijital oyunlardan esinlenerek türetilen bir yapı olmasına karşın, oyunlaştırmayı oluşturan birçok unsurun geleneksel oyunlarda da yer aldığı; dolayısıyla oyunlaştırma uygulamalarını sadece dijital ortamlarda değil, günlük hayatta yer olan birçok duruma da uygulanabildiği dikkat çeken bir noktadır.^[1]

Oyunlaştırma yaklaşımı ile ilgili alanyazında birbirine çok benzeyen ve birbiriyle karışıtırılan ama prensipte birbirinden farklı kavramlar vardır. Bunlardan birincisi oyun tabanlı öğrenmedir (game based learning). Oyun tabanlı öğrenme çoğunlukla bir oyun ortamı içerisinde gizil veya açık öğrenmeyi sağlamaktır.^[11] Oyunlaştırma ise oyun felsefesinin oyun bağlamı dışındaki durumlarda kullanılmasıdır.^[1]

Yöntemler[değiştir | kaynağı değiştir]

Oyunlaştırma yöntemleri insanların rekabet, başarım, statü, kendini ifade etme, altürizm gibi doğal arzularını tatmin etmeye çalışır.

Temel bir oyunlaştırma stratejisi katılımcıları tamamladıkları görevler için ödüllendirmektir. Ödüllerden bazıları puanlandırma,^[12] başarım rozetleri ya da rütbelendirme,^[13] ilerleme çubuğu ve katılımcıya sanal para sağlamaktır.^[13]

Oyunlaştırmada kullanılabilecek bir başka oyunsal öğe de rekabettir. Kazanılan ödülleri diğer katılımcılar tarafından görülebilir yapmak veya katılımcılar arasında liderlik sıralaması yapmak katılımcıları rekabete özendirme yollarıdır.^[14]

Oyunlaştırmada yeni kullanılmaya başlanan bir başka özellik ise oyunlaştırılmış interaktif video ile eğitim şeklindedir. Bu şekilde kullanıcılar/eğitilenler gerçek hayatta karşılaşabilecekleri durumları gerçek bir film üzerinde üstelik o filmi kendileri yönlendirerek görebilme imkanına sahip olurlar. Bu şekilde her bir durum bir oyun katmanı içinde yorumlanır ve filmleştirilir. Bu levellar belli bir performans ölçüm sistemine yine puanlamalar gönderebilir ve bu şekilde eğitimi alan kişinin performansı izlenebilir. İsteğe göre film üzerinde puanlar ve seviyeler görüntülenebilir ve bir liderlik tablosu oluşturulabilir. Bu yeni sistemin mevcut oyunlaştırma metodlarına üstünlüğü engagementi %1000 'e yakın bir seviyede arttırmasıdır. Bu ölçümlemeye ise sıradan eğitim videolarında izlenmeler 2 dakikanın altındayken bu tip oyunlaştırılmış bir interaktif videoda katılımın 30-40 dakikalara kadar çıkması şeklindedir.^[15]

Bir başka oyunlaştırma yaklaşımı da halihazırda var olan işlerin katılımcılar tarafında oyun gibi hissedilmesini sağlamaktır.^[16] Bu yaklaşımda kullanılan yöntemlerden bazıları anlamlı seçim şansı ekleme, eğitsel ekleme, mücadeleyi artırma,^[17] ve hikâyeleştirmedir.^[16]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b ^c ^d Bozkurt, A. & Genç-Kumtepe, E. (2013). Oyunlaştırma, Oyun Felsefesi ve Eğitim: Gamification. Akademik Bilişim 2014, 5-7 Şubat 2014, Mersin Üniversitesi, Mersin. https://www.academia.edu/6169090/Oyunlastirma_Oyun_Felsefesi_ve_Egitim_Gamification
^ Zichermann, Gabe; Cunningham, Christopher (Ağustos 2011). "Introduction". Gamification by Design: Implementing Game Mechanics in Web and Mobile Apps. 1st. Sebastopol, California: O'Reilly Media. s. xiv. ISBN 1449315399. 12 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2012.
^ Huotari, K., & Hamari, J. (2012). "Defining Gamification - A Service Marketing Perspective" (PDF). Proceedings of the 16th International Academic MindTrek Conference 2012, Tampere, Finland, October 3–5. 31 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Mayıs 2014.
^ Sebastian Deterding, Dan Dixon, Rilla Khaled, and Lennart Nacke (2011). From game design elements to gamefulness: Defining "gamification". Proceedings of the 15th International Academic MindTrek Conference. ss. 9-15. 18 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2014.
^ Deterding, S., Sicart, M., Nacke, L., O'Hara, K., & Dixon, D. (2011). Gamification. using game-design elements in non-gaming contexts. In Part 2-Proceedings of the 2011 annual conference extended abstracts on Human factors in computing systems (pp. 2425-2428). ACM.
^ Hamari, J. (2013). "Transforming Homo Economicus into Homo Ludens: A Field Experiment on Gamification in a Utilitarian Peer-To-Peer Trading Service". Electronic Commerce Research and Applications 12 (4), 236-245. 6 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2014.
^ Hamari, J., & Koivisto, J. (2013). "Social motivations to use gamification: an empirical study of gamifying exercise". Proceedings of the 21st European Conference on Information Systems, Utrecht, Netherlands, June 5–8. 28 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2014.
^ Yüksel, Okan, Haberi ‘oyunlaştırmak’ mümkün mü?, http://okanyuksel.com/2015/11/haberi-oyunlastirmak-mumkun-mu-ne-kazanir-ne-kaybederiz/ 21 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ Herger, Mario (21 Mayıs 2012). "Gamification Facts & Figures". Enterprise-Gamification.com. 24 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2014.
^ Hamari, J., Koivisto, J., & Sarsa, H. (2014). "Does Gamification Work? – A Literature Review of Empirical Studies on Gamification". Proceedings of the 47th Hawaii International Conference on System Sciences, Hawaii, USA, January 6–9. 6 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2014.
^ Bozkurt, A. (2014). Homo ludens: Dijital oyunlar ve eğitim. Eğitim Teknolojileri Araştırmaları Dergisi. 5(1). https://www.academia.edu/5767136/Homo_Ludens_Dijital_Oyunlar_ve_Egitim
^ Sutter, John D. (30 Eylül 2010). "Browse the Web, earn points and prizes". CNN. 9 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2014.
^ ^a ^b Hamari, Juho; Eranti, Veikko (2011). "Framework for Designing and Evaluating Game Achievements" (PDF). Proceedings of Digra 2011 Conference: Think Design Play, Hilversum, Netherlands, September. ss. 14-17. 26 Şubat 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2014.
^ Byron Reeves, J. Leighton Read (2009). Total Engagement: Using Games and Virtual Worlds to Change the Way People Work and Businesses Compete. Harvard Business Press. s. 177. ISBN 978-1-4221-4657-6.
^ * Oyunlaştırılmış Interaktif Video ile Eğitim 1 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Şablon:7Story
^ ^a ^b Deterding, Sebastian (28 Eylül 2010). "Just Add Points? What UX Can (and Cannot) Learn From Games". UX Camp Europe. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2013. Joel Falconer. "UserInfuser: open source gamification platform". thenextweb.com/. 30 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2014.
^ Jane McGonigal Read (2011). Reality Is Broken: Why Games Make Us Better and How They Can Change The World. Penguin Press. s. 122. ISBN 978-1-59420-285-8.

[:0-1] Bozkurt, A. & Genç-Kumtepe, E. (2013). Oyunlaştırma, Oyun Felsefesi ve Eğitim: Gamification. Akademik Bilişim 2014, 5-7 Şubat 2014, Mersin Üniversitesi, Mersin. https://www.academia.edu/6169090/Oyunlastirma_Oyun_Felsefesi_ve_Egitim_Gamification

[2] Zichermann, Gabe; Cunningham, Christopher (Ağustos 2011). "Introduction". Gamification by Design: Implementing Game Mechanics in Web and Mobile Apps. 1st. Sebastopol, California: O'Reilly Media. s. xiv. ISBN 1449315399. 12 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2012.

[3] Huotari, K., & Hamari, J. (2012). "Defining Gamification - A Service Marketing Perspective" (PDF). Proceedings of the 16th International Academic MindTrek Conference 2012, Tampere, Finland, October 3–5. 31 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Mayıs 2014.

[Deterding_Defining-4] Sebastian Deterding, Dan Dixon, Rilla Khaled, and Lennart Nacke (2011). From game design elements to gamefulness: Defining "gamification". Proceedings of the 15th International Academic MindTrek Conference. ss. 9-15. 18 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2014.

[5] Deterding, S., Sicart, M., Nacke, L., O'Hara, K., & Dixon, D. (2011). Gamification. using game-design elements in non-gaming contexts. In Part 2-Proceedings of the 2011 annual conference extended abstracts on Human factors in computing systems (pp. 2425-2428). ACM.

[6] Hamari, J. (2013). "Transforming Homo Economicus into Homo Ludens: A Field Experiment on Gamification in a Utilitarian Peer-To-Peer Trading Service". Electronic Commerce Research and Applications 12 (4), 236-245. 6 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2014.

[7] Hamari, J., & Koivisto, J. (2013). "Social motivations to use gamification: an empirical study of gamifying exercise". Proceedings of the 21st European Conference on Information Systems, Utrecht, Netherlands, June 5–8. 28 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2014.

[8] Yüksel, Okan, Haberi ‘oyunlaştırmak’ mümkün mü?, http://okanyuksel.com/2015/11/haberi-oyunlastirmak-mumkun-mu-ne-kazanir-ne-kaybederiz/ 21 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[9] Herger, Mario (21 Mayıs 2012). "Gamification Facts & Figures". Enterprise-Gamification.com. 24 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2014.

[10] Hamari, J., Koivisto, J., & Sarsa, H. (2014). "Does Gamification Work? – A Literature Review of Empirical Studies on Gamification". Proceedings of the 47th Hawaii International Conference on System Sciences, Hawaii, USA, January 6–9. 6 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2014.

[11] Bozkurt, A. (2014). Homo ludens: Dijital oyunlar ve eğitim. Eğitim Teknolojileri Araştırmaları Dergisi. 5(1). https://www.academia.edu/5767136/Homo_Ludens_Dijital_Oyunlar_ve_Egitim

[12] Sutter, John D. (30 Eylül 2010). "Browse the Web, earn points and prizes". CNN. 9 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2014.

[ffdega-13] Hamari, Juho; Eranti, Veikko (2011). "Framework for Designing and Evaluating Game Achievements" (PDF). Proceedings of Digra 2011 Conference: Think Design Play, Hilversum, Netherlands, September. ss. 14-17. 26 Şubat 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2014.

[14] Byron Reeves, J. Leighton Read (2009). Total Engagement: Using Games and Virtual Worlds to Change the Way People Work and Businesses Compete. Harvard Business Press. s. 177. ISBN 978-1-4221-4657-6.

[15] * Oyunlaştırılmış Interaktif Video ile Eğitim 1 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Şablon:7Story

[Just_Add_Points-16] Deterding, Sebastian (28 Eylül 2010). "Just Add Points? What UX Can (and Cannot) Learn From Games". UX Camp Europe. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2013. Joel Falconer. "UserInfuser: open source gamification platform". thenextweb.com/. 30 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2014.

[17] Jane McGonigal Read (2011). Reality Is Broken: Why Games Make Us Better and How They Can Change The World. Penguin Press. s. 122. ISBN 978-1-59420-285-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

g t d Video oyunu türleri
Aksiyon	Beat 'em up hack and slash Dövüş Labirent Pac-Man kopyası Platform Nişancı Birinci şahıs Üçüncü şahıs Işın silahı shoot 'em up Taktiksel Hayatta kalma Battle royale
Aksiyon-macera	Grand Theft Auto kopyası Sürükleyici sim Metroidvania Gizlilik Hayatta kalma-korku oyunu
Macera	Odadan Kaçış Etkileşimli kurgu Etkileşimli film Görsel roman
MMO	MMOFPS MMORPG MMORTS MUD
Rol yapma	Aksiyon-rol yapma Souls benzeri Zindan tarama (Dungeon crawl) Roguelike oyun Taktiksel rol yapma
Simülasyon	İnşaat ve yönetim İş Şehir Hükümet Yaşam simülasyonu Flört simülasyonu Çiftlik hayatı simülasyonu dijital evcil hayvan Tanrı Sosyal simülasyon Spor
Strateji	4X Auto battler Çevrimiçi çok oyunculu savaş arenası Gerçek zamanlı strateji Zaman yönetimi Gerçek zamanlı taktiksel strateji Kule savunma Sıra tabanlı strateji Sıra tabanlı taktik strateji Topçu Savaş oyunu Büyük strateji savaş oyunu
Araç simülasyonu	Uçuş simülatörü amatör savaş Uzay Yarış Kart yarış Sim yarış Denizaltı simülatörü Tren simülasyonu Savaş araçları
Diğer türler	Breakout kopyası Deste oluşturma Roguelike deste oluşturma Dijital kart koleksiyonu oyunu Eroge Exergame Korku Tıklama Müzik Ritim Oyun dışı Parti Programlama Bulmaca Gizli nesne bulma Sokoban Eşleştirme
İlgili konular	AAA oyun Reklam advergame Arcade Oyun sanatı Audio oyun Gündelik oyun Hristiyan oyun Crossover oyun Kült oyun Eğitici oyun FMV Oyunlaştırma Bağımsız oyun Çok oyunculu oyun Çizgisellik (video oyunu) Açık dünya Sandbox oyunu Şiddet içermeyen video oyunu Çevrimiçi oyun Tarayıcı oyunu Sosyal ağ oyunu Yaygın oyun Ciddi oyun Toys-to-life Video oyunu kopyası

Oyunlaştırma nedir?, Oyunlaştırma anlamı nedir?, Oyunlaştırma ne demektir?

Oyunlaştırma nedir?, Oyunlaştırma anlamı nedir?, Oyunlaştırma ne demektir?

Oyunlaştırma

Yöntemler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]