Marjan Kozina (4 Haziran 1907 - 19 Haziran 1966) Sloven besteci. 20. yüzyılın en önemli Sloven bestecilerinden biri olarak kabul edilir. 1940’ların sonundaki aşama halinde bestelenen senfonisini içeren en iyi bilinen eserleri (Equinox) 1943’de tamamlandı. 1950’lerin ilk yıllarında iki balesi ve daha sonra orkestrası için suit ayarladığı Kendi Ülkemiz filmine müzik besteledi.

Kozina, o zamanlar Avusturya-Macaristan'ın bir parçası olan Novo Mesto'da müzikle ilgisi olan bir ailesi vardı. Ljubljana'da Kozina, felsefe ve matematik ağitimi almaya başladı ve aynı zamanda piyano ve keman çalmaya başladı, ancak daha sonra tamamen müzik üzerine çalışmaya başladı.

1930'da Viyana'daki yaptığı besteyle mezun oldu ve aynı zamanda Prag'da da şeflik ve beste üzerine çalışmalarını tamamladı. Prag’dan döndükten sonra Ljubljana ve Maribor’da bir süre (1932-1934) ve daha sonra Maribor Müzik Topluluğu için (Slovence: Glasbena matica Maribor) çalıştı.

1940-1943 ve 1945-1947 arası Belgrad’da Müzik Akademisi’nde öğretmen olarak çalıştı. Evi yayındayken bombalandı ve eşi Gestapo tarafından hapse atıldı.

1943 Eylül’ündeki İtalya kapitülasyonundan sonra Sloven Partizanları’na katıldı. 1948’de işgalden kurtulduktan sonra Sloven Filarmoni Orkestrası’nın ilk yöneticisi oldu. 1951’de Ljubljana Müzik Akademisi’nde professor olana dek vazifesini yapmaya devam etti. 1953’te Sloven Bilim ve Sanat Akademisi’nin düzenli üyesi seçildi. Trška Gora ve Novo Mesto’da yaşadı ve sanatını icra etti. Ağır bir hastalıktan sonra Novo Mesto’Da öldü.

Meslek[değiştir | kaynağı değiştir]

1940-1943 arası Kozina tek operası olan Equinox’un (Ekvinokcij), librettosunu ve orkestralanmasını tamamladı. Operanın ismi Hırvat-Sırp oyun yazarı Ivo Vojnović’ten alır. Partizanlar’a katılmadan once bunu ailesinin evinin bahçesine savaş sırasında laybolmasın diye gömer.İlk kez 1946’da Ljubljana Opera Binası’nda sahnelendi ve 1948’de Prešeren Ödülü’nü aldı.

Kozina'nın Sloven senfoni müziğine olan büyük katkısı ise dört bölümlük bir senfonisiydi. Her bir bölüm ayrı birer şiirdir ve ayrı olarak bestelenmiştir. Adları: Beyaz Carniola (Bela krajina; 1946), Ilova Dağı (Ilova gora, 1947), Düşüğe (Padlim, 1948) ve Denize (Proti morju, 1949). Senfoni bir bütün olarak nadiren sahnelenmesine rağmen ilk bölüm savaş sonrası dönemin en çok yönetilen Sloven senfoni bestesidir. Akordiyon ve pirinç aletlerin de dahil olduğu tüm türlerinde müzisyenler sahneledi. Tüm millet yaşatmak için olan isteği temsil eden bir optimizm vardı.

Bunun yanı sıra, baleler de besteledi: Gorjanci Hakkında Masallar (Gorjanske bajke; 1952-1961) ve Diptihon (1952). Müziğini yaptığı filmler: Kendi Ülkemizde (1948), [./https://en.wikipedia.org/ansiklopedi/Kekec 23 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Kekec] (1951), [./https://en.wikipedia.org/ansiklopedi/Valley_of_Peace_(film) 25 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Barış] Vadisi (1956) ve diğerleri. Kozina kendini yazı ve tercümeye adadı. Müzik, estetik, sanatın rolü, çağdaş toplumda sanatçı hakkında yazılar yazdı. Bir dizi roman çevirdi ve gezi yazıları, eleştiriler, polemikler ve uzman makaleleri yazdı.

Tanınırlık[değiştir | kaynağı değiştir]

1948’de Equinox operası için Prešeran Ödülünü aldı. 1956’da Tradina Ödülü’nü (Novo Mesto belediye ödülü) ve Barış Vadisi filmi müziği için En İyi Film Müziği Altın Arena’yı aldı. En yüksek derecedeki Sloven şef ödülünün adı Kozina Ödülü’dür. 1970’ten beri Novo Mesto’daki bir caddeye Marjan Kozina Caddesi (Ulica Marjana Kozine) adı verildi. 2007’de Novo Mesto’daki bir yapım stüdyosu Kozina hakkında bir belgesel çekti ve besteci hakkında bir sempozyum düzenlendi. Novo Mesto’da bir müzik okulu Kozina’nın adını taşır. 1971’de Zdenko Kalin’in yaptığı bestecinin tunç büstü Novo Mesto’ya dikildi. 13 Ocak 2008’de Sloven Filarmonisi’nin yüzüncü yılı için Ljubljana’daki filarmoni binasının büyük salonunun adı Kozina koyuldu.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]