Madaba Haritası

Madaba Haritası (aynı zamanda Madaba Mozaik Haritası olarak da bilinmektedir) Ürdün Madaba'daki erken dönem Bizans mimari örneklerinden olan Aziz George kilisesinin tabanındaki mozaik çalışmasının bir parçasıdır. Madaba haritası Kutsal Topraklar, antik Filistin ve özellikle Kudüs'ün işlendiği günümüze ulaşan en eski özgün harita çalışmasıdır. Üzerinde tasvir edilen Kudüs simgesinde bulunan, I. Justinianus tarafından inşa ettirildiği bilinen Nea kilisesinden dolayı MS 6. yüzyıla tarihlendirilir. Madaba haritası, Necef Çölü'nde bulunan ve başka kaynaklarda geçmeyen yerlerin adları ile ayrıntılı bir Kudüs haritası vermesi nedeniyle büyük önem taşır.

Eski yıkık kiliselerden birinin tabanında bulunan mozaik 1884'te ortaya çıkarılmıştır. 1896'da bilim adamlarının dikkatini çektiğinde büyük bölümü bozulmuş olan haritanın eldeki parçası antik Neapolis'ten (bugün Nablus) Mısır'a uzanan bölgeyi kapsar. Harita 1965-66 yıllarında Herbert Donner başkanlığında Alman arkeologlar tarafından restore edilmiştir.

Kartografik bilgiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Madaba Mozaik Haritası doğuya doğru düzenlenmiştir. Haritaya bakıldığında bugün kuzey olarak anlaşılan üst kısım doğuyu göstermektedir. Bu durum ziyadesiyle normal kabul edilebilir çünkü mozaik bir kilisede bulunmuş ve bu kiliseler doğu yönüne bakacak şekilde inşa edilmişlerdir. Yani kiliseye giren ve mozaiği gören kişi yerde haritayı incelerken coğrafi olarak da doğru yerde bulunmuş ve haritaya batıdan doğuya doğru bakmış oluyor. Yazılar da buna uygun olacak şekilde doğuya bakan kişi tarafından okunacak bir biçimde düzenlenmişlerdir. Bu nedenden ötürü binaların hemen hemen hepsi batı cepheleriyle birlikte tasvir edilmiştir ki bu durum kiliselerin apsislerinin görünmemesine sebep olmuştur.

Harita üzerinde doğu yönünden batıya akar biçimde tasvir edilen nehir, Nil nehridir. Kilisenin ve özellikle haritanın kaynaklarından birini oluşturan Eusebius'un eserlerinde de Nil nehri yanlış bir biçimde doğudan batıya akar biçimde tasvir edilmişlerdir.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Aynun

Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]

Herbert Donner: The Mosaic Map of Madaba. Kok Pharos Publishing House, Kampen 1992, ISBN 90-390-0011-5
Herbert Donner, Heinz Cüppers: Die Mosaikkarte von Madeba. Abhandlungen des Deutschen Palästinavereins 5, Harrassowitz, Wiesbaden 1977 ISBN 3-447-01866-6
Michael Avi-Yonah: The Madaba mosaic map. Israel Exploration Society, Jerusalem 1954
Michele Piccirillo: Chiese e mosaici di Madaba. Studium Biblicum Franciscanum, Collectio maior 34, Jerusalem 1989 (Arapçası: Madaba. Kana'is wa fusayfasa', Jerusalem 1993)
Kenneth Nebenzahl: Maps of the Holy Land, images of Terra Sancta through two millennia. Abbeville Press, New York 1986, ISBN 0-89659-658-3
Adolf Jacoby: Das geographische Mosaik von Madaba, Die älteste Karte des Heiligen Landes. Dieterich’sche Verlagsbuchhandlung, Leipzig 1905

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Article on the map and its Göttingen copy (in German)19996 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (PDF)
Aharon Yaffe – The Madaba Map6 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
The Madaba Map3 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
The Madaba Mosaic Map26 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at the Franciscan Archaeological Institute
Madaba Mosaic Map29 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Madaba Map

Madaba Haritası nedir?, Madaba Haritası anlamı nedir?, Madaba Haritası ne demektir?