Müceddid (Arapça: مجدد), dine bir "yenilik" getiren kişiler için kullanılan İslami bir terimdir.^[1][2] Müslüman geleneğine göre, İslam'ı yeniden canlandırmak, onu yabancı unsurlardan temizlemek ve onu orijinal saflığına geri döndürmek için İslam takvimindeki her yüzyılının başında ortaya çıkan kişiyi ifade eder. Müceddide yüzyılın en büyük Müslümanı gözüyle bakılır.^[3]

Farklı hadisçiler arasında ihtilaf mevcuttur. Zehebi ve İbn Hacer el-Askalani gibi alimler, müceddid teriminin çoğul anlamda da anlaşılabileceği, dolayısıyla bir grup insanın kastedilmiş olabileceği şeklinde yorumlar yapmışlardır.^[4][5]

Müceddid olduğu düşünülen kimselerin listesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Sünni İslam'da müceddidin kim olduğunu belirmeye ilişkin resmi bir mekanizma bulunmamakla birlikte, çoğunlukla bir fikir birliği vardır. Şia ve Ahmediyye ^[6][7] kendi müceddid listelerine sahipler.^[2]

Birinci yüzyıl (peygamberlik döneminden sonra) (3 Ağustos 718)[değiştir | kaynağı değiştir]

• Ömer ibn Abdülaziz (682–720) ^[8][9]

İkinci yüzyıl (10 Ağustos 815)[değiştir | kaynağı değiştir]

• Muhammed ibn İdris eş-Şafi'i (767–820) ^{[9][10][11][12]}
• Ahmed ibn Hanbel (780-855) ^[13]

Üçüncü yüzyıl (17 Ağustos 912)[değiştir | kaynağı değiştir]

• Muhammad al-Buhâri (810–870)^[11]
• Ebul-Hasan el-Eşari (874–936)^[9][10]

Dördüncü Yüzyıl (24 Ağustos 1009)[değiştir | kaynağı değiştir]

• Hakim en-Nişâburi (933–1012) ^[11]
• Ebu Bekir El-Bakillani (950–1013) ^[9][14]

Beşinci yüzyıl (1 Eylül 1106)[değiştir | kaynağı değiştir]

• İbn Hazm (994–1064) ^[15]
• Ebu Hamid el-Gazzali (1058–1111) ^{[9][10][12][16][17][18][19]}
• Abdülkadir Geylani (1078-1166) ^[20][21]

Altıncı yüzyıl (9 Eylül 1203)[değiştir | kaynağı değiştir]

• Selahaddin Eyyubi (1137–1193) ^[22]
• İbn Kudâme (1147-1223) ^[23]
• Muhammed bin Bahtiyar Halci (1148-1206) ^[24][25]
• Fahreddin er-Razi (1149–1210) ^[26]

Yedinci yüzyıl (5 Eylül 1300)[değiştir | kaynağı değiştir]

• İbn Dakik el-'Id (1228–1302) ^[27]
• İbn Teymiyye (1263–1328) ^[15]
• İbn Kayyım el-Cevziyye (1292–1350) ^[15]

Sekizinci yüzyıl (23 Eylül 1397)[değiştir | kaynağı değiştir]

• Siraj el-Din el-Bulqini (1324–1403) ^[27]
• Timurlenk (Timur) (1336–1405) ^[28]
• İbn Hacer el-Askalani (1372–1448) ^[29]

Dokuzuncu yüzyıl (1 Ekim 1494)[değiştir | kaynağı değiştir]

• Şahruh (1377-1447) ^[30]
• II. Mehmet (1432–1481) ^[22]
• Celaleddin El-Suyuti (1445–1505) ^[8][31]

Onuncu yüzyıl (19 Ekim 1591)[değiştir | kaynağı değiştir]

• I. Selim (1470–1520) ^[32]
• Kanuni Sultan Süleyman (1494-1566) ^[33]
• Ahmed Sirhindi (1564–1624) ^[9][34]

Onbirinci yüzyıl (26 Ekim 1688)[değiştir | kaynağı değiştir]

• Hayruddin el-Ramli (1585–1671) ^[8]
• Evrengizb (1618–1707) ^[35]
• Abdullah ibn Alevi el-Haddad (1634–1720) ^[36]

On ikinci yüzyıl (4 Kasım 1785)[değiştir | kaynağı değiştir]

• Şah Veliullah Dehlawi (1703–1762) ^[35]
• Muhammed bin Abdülvehhab (1703–1792) ^[37]
• Murt^{[ doğrulama başarısız oldu ]}aḍá al-Zabidī (1732–1790) ^[31]
• Şah Abdul Aziz Delhwi (1745–1823) ^[38]
• Tipu Sultan (1750–1799) ^[39]
• Usman Dan Fodio (1754–1817) ^[40]
• Seyyid Ahmed Barelvi (1786–1831) ^[41]
• Fazl-e-Hak Khairabadi (1796–1861) ^[42]

On üçüncü yüzyıl (14 Kasım 1882)[değiştir | kaynağı değiştir]

• Muhammed Abduh (1849–1905) ^[12]
• Mahmud Hasan Deobandi (1851–1920) ^[43][44]
• Ahmed Rıza Han (1856–1925) ^[45][46]

On dördüncü yüzyıl (21 Kasım 1979)[değiştir | kaynağı değiştir]

• Eşref Ali Thanwi (1863–1943) ^[47]
• Said Nursî (1878–1960) ^[48]
• Abdul-Rahman al-Sa'di (1889-1957) ^[49]
• Ebul A'la Mevdudi (1903–1979) ^[50]
• Murabit el-Hac (1913 - 2018) ^[51]
• Muhammed Alevi el-Maliki (1944-2004) ^[52][53]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

1. ^ Faruqi, Burhan Ahmad (16 Ağustos 2010). The Mujaddid's Conception of Tawhid. s. 7. ISBN 9781446164020. Erişim tarihi: 31 Aralık 2014. 
2. ^ ^{a b} Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia. Psychology Press. 2006. s. 678. ISBN 9780415966900. 18 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023. 
3. ^ "Mujaddid – Oxford Islamic Studies Online". www.oxfordislamicstudies.com (İngilizce). 4 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2018. 
4. ^ Fath al-Baari (13/295)
5. ^ Taareekh al-Islam (23/180)
6. ^ Religion in Southeast Asia: An Encyclopedia of Faiths and Cultures. ABC-CLIO, LLC. 10 Mart 2015. ISBN 9781610692502. 
7. ^ Jesudas M. Athyal, Religion in Southeast Asia: An Encyclopedia of Faiths and Cultures, (ABC-CLIO, LLC 2015), p 1. 9781610692496
8. ^ ^{a b c} "Mujaddid Ulema". Living Islam. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023. 
9. ^ ^{a b c d e f} Josef W. Meri, Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia, (Routledge 1 Dec 2005), p 678. 0415966906
10. ^ ^{a b c} Waines, David (2003). An Introduction to Islam. Cambridge University Press. s. 210. ISBN 0521539064. 
11. ^ ^{a b c} Waliullah, Shah. Izalatul Khafa'an Khilafatul Khulafa. s. 77, part 7. 
12. ^ ^{a b c} Nieuwenhuijze, C.A.O.van (1997). Paradise Lost: Reflections on the Struggle for Authenticity in the Middle East. s. 24. ISBN 90-04-10672-3. 
13. ^ Mohammed M. I. Ghaly, "Writings on Disability in Islam: The 16th Century Polemic on Ibn Fahd's "al-Nukat al-Ziraf"," The Arab Studies Journal, Vol.
14. ^ Ihya Ulum Ad Din, Dar Al Minhaj: Volume 1. s. 403. 
15. ^ ^{a b c} The Legal Thought of Jalāl Al-Din Al-Suyūṭī: Authority and Legacy, Page 133 Rebecca Skreslet Hernandez
16. ^ "Imam Ghazali: The Sun of the Fifth century Hujjat al-Islam". The Pen. 1 Şubat 2011. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
17. ^ Jane I. Smith, Islam in America, p 36. 0231519990
18. ^ Dhahabi, Siyar, 4.566
19. ^ Willard Gurdon Oxtoby, Oxford University Press, 1996, p 421
20. ^ Reese, Scott S. (2001). "The Best of Guides: Sufi Poetry and Alternate Discourses of Reform in Early Twentieth-Century Somalia". Journal of African Cultural Studies. 14 (1 Islamic Religious Poetry in Africa): 49-68. doi:10.1080/136968101750333969. 16 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023. 
21. ^ Majmu al-Fatawa, Volume 10, Page 455
22. ^ ^{a b} Advocate of Dialogue: Fethullah Gulen by Ali Unal and Alphonse Williams, 10 June 2000; 978-0970437013 Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "ReferenceA" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
23. ^ "Ibn Hajar al-Asqalani - SunnahOnline.com". sunnahonline.com. 8 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2022. 
24. ^ Sufi Movements in Eastern India – Page 194
25. ^ The preaching of Islam: a history of the propagation of the Muslim faith By Sir Thomas Walker Arnold, pp. 227–228
26. ^ "al-Razi, Fakhr al-Din (1149–1209)". Muslim Philosophy. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023. 
27. ^ ^{a b} Muhsin J. al-Musawi (15 Nisan 2015). Medieval Islamic Republic of Letters, The: Arabic Knowledge Construction. University of Notre Dame Press, Chapter 6 'Disputation in Rhetoric' citation #28. ISBN 978-0268020446. 
28. ^ Hassan Ahmed Ibrahim, "An Overview of al-Sadiq al-Madhi's Islamic Discourse." Taken from The Blackwell Companion to Contemporary Islamic Thought, p. 214.
29. ^ "Ibn Hajar Al-Asqalani". Hanafi.co.uk. 2 Eylül 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
30. ^ Hassan Ahmed Ibrahim, "An Overview of al-Sadiq al-Madhi's Islamic Discourse." Taken from The Blackwell Companion to Contemporary Islamic Thought, p. 172. Ed. Ibrahim Abu-Rabi'. Hoboken: Wiley-Blackwell, 2008. 978-1-4051-7848-8
31. ^ ^{a b} Azra, Azyumardi (2004). The Origins of Islamic Reformism in Southeast Asia part of the ASAA Southeast Asia Publications Series. University of Hawaii Press. s. 18. ISBN 9780824828486. 
32. ^ Akgunduz, Ahmed; Ozturk, Said (2011). Ottoman History – Misperceptions and Truths (İngilizce). IUR Press. s. 14. ISBN 978-90-90-26108-9. Erişim tarihi: 28 Aralık 2019. 
33. ^ Transactions of the Royal Historical Society: Volume 12: Sixth Series By Royal Historical Society
34. ^ Glasse, Cyril (1997). The New Encyclopedia of Islam. AltaMira Press. s. 432. ISBN 90-04-10672-3. 
35. ^ ^{a b} Kunju, Saifudheen (2012). "Shah Waliullah al-Dehlawi: Thoughts and Contributions": 1. 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2015. 
36. ^ "A Short Biographical Sketch of Mawlana al-Haddad". Iqra Islamic Publications. 27 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
37. ^ Haykel, Bernard (2013). "Ibn ‛Abd al-Wahhab, Muhammad (1703–92)". Crone, Patricia; Kadi, Wadad; Mirza, Patricia Crone; Stewart, Devin J.; Zaman, Muhammad Qasim (Ed.). The Princeton Encyclopedia of Islamic Political Thought. Princeton, NJ: Princeton University Press. ss. 231-232. ISBN 978-0691134840.  r eksik |soyadı1= (yardım)
38. ^ "Gyarwee Sharif". al-mukhtar books. 26 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
39. ^ Muslims and India's freedom movement, Shan Muhammad, Institute of Objective Studies (New Delhi, India), Institute of Objective Studies and the University of Michigan, 2002; 9788185220581
40. ^ O. Hunwick, John (1995). African And Islamic Revival in Sudanic Africa: A Journal of Historical Sources. s. 6. 9 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023. 
41. ^ Ahmad, M. (1975).
42. ^ Anil Sehgal (2001). Ali Sardar Jafri. Bharatiya Jnanpith. ss. 213-. ISBN 978-81-263-0671-8. 
43. ^ "Shaikhul-Hind Mahmood Hasan: symbol of freedom struggle". 12 Şubat 2016. 3 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2021. 
44. ^ Adrawi Asir. Hazrat Shaykh al-Hind: Hayāt awr kārnāme [Shaykh al-Hind: Life and works] (Urduca). Shaykhul Hind Academy. ss. 304-305. 
45. ^ M.Sıddık Gümüş (1 Mart 2014). Islam's Reformers. Hakikat Kitabevi. 
46. ^ Dr.Muhammad Masood Ahmad (1995). The Reformer Of The Muslim World. Al-Mukhtar Publications. 
47. ^ Mian, Ali Altaf (2015). "Surviving Modernity: Ashraf 'Ali Thanvi (1863–1943) and the Making of Muslim Orthodoxy in Colonial India". Duke University (İngilizce). 7 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023. 
48. ^ Rippin, Andrew. Muslims: Their Religious Beliefs and Practices. s. 282. 
49. ^ Smith, Van Mitchell (September 1974). "History of West Africa, Vol. 2". History: Reviews of New Books. 2 (10): 251. doi:10.1080/03612759.1974.9946605. ISSN 0361-2759. 
50. ^ Mawdudi and the Making of Islamic Revivalism. Oxford University Press. 4 Ocak 1996. ISBN 9780195357110. 
51. ^ Rüdiger Seesemann (2010). "Sufism in West Africa". Religion Compass. Blackwell Publishing Ltd. 4 (10): 606-614. doi:10.1111/j.1749-8171.2010.00241.x. 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023. 
52. ^ "next mujaddid- Syekh Muhammad Alawi al-Maliki, Benteng Sunni Abad ke-21". Republika (Indonesian newspaper) (Endonezyaca). 2 Mart 2015. 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2020. 
53. ^ Jalali. "Correct Understanding of the Mawlid – 1 | TAQWA.sg | Tariqatu-l Arusiyyatu-l Qadiriyyah Worldwide Association (Singapore) - Shari'a, Tariqa, Ma'rifa, and Haqiqa" (İngilizce). 1 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2020.