Lambrusco hem bir İtalyan kırmızı şarap’lık üzüm’ün hem de esasen söz konusu üzümden yapılan şarabın adıdır. Üzüm ve şarap, Emilia-Romagna'daki dört bölgeden ve Lombardiya'daki özellikle Modena, Parma, Reggio Emilia ve Mantova merkez vilayetlerinin çevresindeki bölgeden gelmektedir.

Etrüskler'in asma yetiştirdiğini gösteren arkeolojik kanıtlarla birlikte, üzümün uzun bir şarap yapım geçmişi vardır.^[1]

Roma zamanı'nda Lambrusco üretkenliği nedeniyle çok değerliydi. Yaşlı Cato, bir akrenin üçte ikisi mahsulle 300 amforayı doldurmaya yetecek kadar şarap üretebileceğini belirtir.^[2]

Colli di Parma Lambrusco, Lambrusco Grasparossa di Castelvetro, Lambrusco di Sorbara, Lambrusco Salamino di Santa Croce, Reggiano Lambrusco, Colli di Scandiano e Canossa Lambrusco, Modena Lambrusco, and Lambrusco Mantovano adlı sekiz Lambrusco denominazione di origine controllata (DOC) bölgesinin birinden gelen şaraplar arasında en yüksek puan alan frizzante (hafif köpüklü) genç yaşta içilmek üzere tasarlanmış kırmızı şaraplardır.

1970'ler ve 1980'ler boyunca tatlı Lambrusco, Amerika Birleşik Devletleri'nde en çok satan ithal şaraptı.^[3] Bu süre zarfında şarap, kabuk temasını şıra ile sınırlayarak yapılan beyaz ve rosé tarzında da üretildi.^[1]

Üzüm[değiştir | kaynağı değiştir]

En çok bulunan altı Lambrusco çeşidi, Lambrusco Grasparossa, Lambrusco Maestri, Lambrusco Marani, Lambrusco Montericco, Lambrusco Salamino ve Lambrusco Sorbara'dır. Bu çeşitli Lambrusco üzümlerinin tümü Emilia'ya özgüdür ve ne klonlar ne de alt klonlardır. Lambrusco'ların çoğu birden fazla Lambrusco çeşidinden yapılır ve ayrıca Ancellotta (renk için), Marzemino, Malbo Gentile, Cabernet Sauvignon (gövde ve yapı için) ve diğerleri gibi birçok özel harmanlama üzümüyle (en fazla %15) harmanlanır. Üzüm asmaları genellikle küf oluşumunu önlemek için yerden yüksekte yetiştirilir. Tarihsel olarak asmalar kavak ağaçlarına sarılarak yetiştirilmiştir.

Üzümün kendisi özellikle tatlı değildir, ancak ticari Lambrusco çeşitlerinin çoğu ya kısmi fermentasyon ile ya da damıtarak arıtılmış konsantre üzüm şırası ilavesiyle tatlandırılır. Tatlı fermente edilmediğinde, Lambrusco üzümü çilek notaları ve hafif buruk bir bitiş ile mükemmel bir sek şarap üretebilir.^[4]

20. yüzyılın sonunda ampelograflar, Piyemonte, Sicilya ve Veneto dahil olmak üzere İtalya'nın her yerine dağılmış 60'tan fazla Lambrusco çeşidi belirledi.^[1] En çok ekilen çeşit Lambrusco Salamino'dur..^[2]

İtalyan şarabı[değiştir | kaynağı değiştir]

Günümüzde secco (kemik sek / sek), amabile (sek olmayan / tatlı) ve dolce (çok tatlı) dahil olmak üzere çeşitli seklik / tatlılık seviyeleri vardır. Tatlı Lambrusco, 1970'ler-1980'lerin sonlarında Amerika Birleşik Devletleri'nde oldukça popüler oldu ve 1985'te ülkeye ihraç edilen 13 milyondan fazla kasaya ulaştı. Şarap, yüksek asit ve meyve aromalarıyla ünlüdür. Halen Amerika Birleşik Devletleri'ne ihraç edilen şarapların çoğu, farklı DOC'lerden Lambruscos karışımı içerir ve Indicazione Geografica Tipica (IGT) adı Emilia altında satılır.^[3]

Şarap nadiren "şampanya" (metodo classico) tarzında yapılır. Onun yerine, tipik olarak basınçlı bir tankta ikinci bir fermantasyonun yürütüldüğü Charmat işlemi kullanılarak yapılır.^[5]

Şarap bölgeleri[değiştir | kaynağı değiştir]

• Lambrusco Grasparossa di Castelvetro - Modena kasabasının güneyindeki en küçük şarap üretim bölgesidir. Bölge, DOC'nin şarabının %85'inin lambrusco'dan oluşmasını istediği Grasparossa'ya ev sahipliği yapar. Bu bölgenin şarabı tipik olarak sek ve tam gövdeli ve koyu morumsu-kırmızı renktedir.^[3] Grasparossa en tanenli Lambrusco'yu üretir.^[1]
• Lambrusco Mantovano - Lombardiya bölgesindeki Emilia Romagna dışındaki tek Lambrusco bölgesidir. Bu stil tipik olarak sektir ancak bazı yarı sek stiller de yapılır.^[6]
• Lambrusco Reggiano - Lambrusco'nun en büyük üretim bölgesi ve ihraç edilen DOC tarafından belirlenen şarapların çoğunun kaynağıdır. Kullanılabilecek 4 Lambrusco üzümü Maestri, Marani, Montericco ve Salamino'dur. DOC'de %15'e kadar eklenen Ancellotta üzümlerine de izin verilir. Şarabın tatlı çeşitleri tipik olarak hafif gövdeli frizzante tarzındayken, daha sek şaraplar daha dolgun ve daha koyu renklidir.^[3]
• Lambrusco Salamino di Santa Croce - Sorbara köyünün 7 mil (11 km) batısındaki bu bölgenin şaraplarının en az %90'ı yerel Salamino'dan oluşmalıdır. Şaraplar tipik olarak açık renkli ve gövdelidir ve hem yarı tatlı hem de sek tarzlarda yapılan frizzante tarzdır.^[3] Çeşit, adını üzüm salkımlarının sosis salam'a benzerliğinden alır.^[4]
• Lambrusco di Sorbara - Modena'nın kuzeyinde, Sorbara köyü yakınında bulunan Sorbara, genellikle en güzel kokulu şarapları üreten en kaliteli çeşit olarak kabul edilir. Lambrusco Salamino ile bazı benzerlikleri vardır ama daha koyu ve daha dolgun bir şarap üretir. Renk, derin bir yakuttan morumsu bir tona kadar değişebilir. Bu şarap bölgesinde, DOC tarafından belirlenmiş şarapta yalnızca Sorbara ve Salamino'ya izin verilir ve en az %60'ının Sorbara olması gerekir.^[3] Salamino ve Sorbara çeşitleri en asidik şarapları üretme eğilimindedir. Sorbara'nın en yüksek kalitede Lambrusco üretme eğiliminde olmasının nedenlerinden biri, asmanın meyve verimini azaltan ve tatları yoğunlaştıran çiçeklerini düşürme eğilimidir.^[1]

Diğer bölgeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Avustralya'da, Avustralya üzüm bağlarında birçok daha ucuz şişelenmiş ve kutu şarabı üretilir ve "Lambrusco" olarak satılır. Genellikle orta tatlıdır, yaklaşık %10 Hacimce alkol (ABV) ve "kolay içimli" bir ürün olarak tasarlanmıştır.

Arjantin'de, Lambrusco Maestri ekili birkaç yüz hektardan oluşur.^[2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Consortium for the Historic Mark of Modenese Lambrusco 23 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Eric Asimov "Lambrusco, No Joke 17 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." New York Times July 26, 2006
• Emilia-Romagna map with details on Lambrusco wine

Bu madde bir taslaktır. Bu maddeyi geliştirerek veya özelleştirilmiş taslak şablonlarından birini koyarak Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.