LTE

LTE logosu.

LTE (İngilizce: Long-Term Evolution yani Uzun vadeli evrim), 4G LTE adı ile de pazarlanan GSM/EDGE ve UMTS/HSPA ağ teknolojilerine dayalı yüksek hızlı kablosuz veri aktarım standardıdır. Daha sonra LTE Advanced ve LTE Advanced Pro türleri geliştirildi.

3GPP kapsamında geliştirilmeye başlanmıştır. LTE arayüzü 2G ve 3G iletişimi desteklemektedir.

Bağlantı hızı, cep telefonlarında 300 Mbit/s'dir.

LTE standardı Mart 2011 yılında belirlenmiştir. 2012 yılında CDMA operatörleri LTE geçme planı yapmış, 2013 yılında ise hizmetler başlatılmıştır.

Herhangi bir zamanda herhangi bir yerde her çeşit ağ hizmetini tek bir noktada birleştiren 4G, tümüyle IP tabanlı, kablolu ya da kablosuz bilgisayar, tüketici elektroniği, iletişim teknolojileri ile iç ve dış ortamlarda kullanılacak, 100 Mbit/s - 1 Gbit/s arası veri iletim kapasitesini sağlayabilen tek sistemdir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

2004 yılında NTT DoCoMo tarafından Japonya'da önerilmiştir. İlk çalışmalar 2005 yılında başlamıştır.^[1] Mayıs 2007'de LTE/SAE önizleme sürümü geliştirilmiştir.^[2]^[3] Aralık 2009'da TeliaSonera firması tarafından ilk modem duyurulmuştur. Eylül 2010'da ilk LTE destekleyen telefon (Samsung SCH-r900) üretilmiştir.^[4] Mart 2011 yılında LTE standardı belirlenmiştir.^[5] 2012 yılında CDMA operatörleri LTE geçme planı yapmıştır. 2013 yılında hizmetler başlatılmıştır.^[6]

Ülkelerin 4G LTE'ye geçme oranları[değiştir | kaynağı değiştir]

Tablodaki veriler Mayıs 2020'ye aittir.^[7]

No	Ülke(Bölge)	Oran
1	Japonya	%96,3
2	Güney Kore	%98,3
3	ABD	%96,1
4	Hollanda	%95,9
5	Norveç	%95,7
6	Tayvan	%95,3
7	Hong Kong	%94,9
8	Hindistan	%94,5
9	Singapur	%94,2
10	Avustralya	%94,0
40	Türkiye	%86,9

LTE-Advanced[değiştir | kaynağı değiştir]

LTE-Advanced sistemi, 4G LTE sistemi üzerine kurulu bir teknolojidir. Bazı operatörler bu sistemi 4.25G ya da 4.5G olarak lanse etmeye çalışsa da LTE-Advanced bir 4G sistemidir. LTE-Advanced'in LTE’den farkı, birden çok ayrı taşıyıcıyı birleştirerek 300/450 Mbps hızına ulaşılabilmesidir.

İlk 2004 yılında 4G'ye bağlı LTE teknolojisini NTT DoCoMo firması Japonya'da duyurmuştur.17 Ağustos 2009'da ilk 4G testi ABD'nin Boston ve Seattle kentleri arasında dünyanın önde gelen iletişim şirketlerinden Verizon yoluyla yapılmıştır.

Test sırasında görüntü, dosya indirme- yükleme, internette gezinti, ses aktarımı, Voice over Internet Protocol (VoIP) ile LTE 4G üzerinden denenmişti. Hizmetin tüm ABD'yi yayılması ise 2014 yılını buldu.

Vo-LTE[değiştir | kaynağı değiştir]

Vo-LTE ise LTE ve LTE-Advanced üzerinde çalışan ve IP tabanlı olmayan yüksek kaliteli ses iletimi teknolojisidir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Work Plan 3GPP (Release 8)". 16 Ocak 2012. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. ^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ "LSTI job complete". 12 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012.
^ "LTE/SAE Trial Initiative (LSTI) Delivers Initial Results". 7 Kasım 2007. 21 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012.
^ Temple, Stephen. "Vintage Mobiles: Samsung SCH-r900 – The world's first LTE Mobile (2010)". History of GMS: Birth of the mobile revolution. 26 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2015.
^ LTE – An End-to-End Description of Network Architecture and Elements. 3GPP LTE Encyclopedia. 2009. 22 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2015.
^ "AT&T commits to LTE-Advanced deployment in 2013, Hesse and Mead unfazed". Engadget. 8 Kasım 2011. 9 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2012.
^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 12 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Mayıs 2022.

[rel8wp-1] "Work Plan 3GPP (Release 8)". 16 Ocak 2012. Erişim tarihi: 1 Mart 2012. ^{[ölü/kırık bağlantı]}

[lsti-3gpp-2] "LSTI job complete". 12 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012.

[3] "LTE/SAE Trial Initiative (LSTI) Delivers Initial Results". 7 Kasım 2007. 21 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012.

[4] Temple, Stephen. "Vintage Mobiles: Samsung SCH-r900 – The world's first LTE Mobile (2010)". History of GMS: Birth of the mobile revolution. 26 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2015.

[LTE_End-to-End_System_Description-5] LTE – An End-to-End Description of Network Architecture and Elements. 3GPP LTE Encyclopedia. 2009. 22 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2015.

[6] "AT&T commits to LTE-Advanced deployment in 2013, Hesse and Mead unfazed". Engadget. 8 Kasım 2011. 9 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2012.

[7] "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 12 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Mayıs 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

LTE nedir?, LTE anlamı nedir?, LTE ne demektir?