Kriminalpolizei

Kriminalpolizei (yardım·bilgi) (İngilizce: Criminal Police) Almanya, Avusturya polis güçleri ve İsviçre'nin Almanca konuşan kantonları arasındaki ceza soruşturma ajansı için kullanılan standart bir terimdir. 1936'da Nazi Almanyası'ndaki Kripo, tüm Reich'ın Ceza Polis Departmanıydı. Eylül 1939'da Kripo, RSHA'daki Ceza Polisi olan Amt V (Bölüm V) oldu; Reichskriminalpolizeiamt (Reich Criminal Police Department veya RKPA) olarak da biliniyordu. Bugün Almanya Federal Cumhuriyeti'nde, devlet polisi (Landespolizei) soruşturmaların çoğunluğunu yerine getirmektedir. Ceza Soruşturma Dairesi, Kriminalpolizei ya da daha çok sözlü olarak Kripo olarak da bilinmektedir.

Norveç]] Polisinin eşdeğer bölünmesi, Norveç'teki benzer bir kısaltmadan türetilen Kripos olarak bilinir.

Kuruluşu[değiştir | kaynağı değiştir]

1799'da altı polis memuru belirgin suçları araştırmak için Berlin]]'de bulunan Prusya Kammergericht'e (üstün adalet mahkemesine) tayin edildi. Gerektiğinde sivil kıyafetlerde çalışmaya izin verildi. Sonraki yıllarda sayısı arttı.

1811'de hizmet kuralları Berlin Polizeireglement (Berlin Polis Kuralları) 'na yazılmış ve 1820'de Kriminalkommissar sıralaması cezai müfettişler için tanıtıldı. 1872'de yeni Kriminalpolizei, Schutzpolizei adındaki üniformalı polisten ayıran polis servisinden ayrı bir şube haline getirildi.

Bu yeni polis gücü tecrübesine dayanarak, 1852'de Bremen gibi diğer Alman devletleri polis güçlerini yeniden düzenledi ve on dokuzuncu yüzyılın sonlarında Kriminalpolizei ülke çapında kuruldu.

20. yüzyılın başında ve I. Dünya Savaşı'ndan sonra Kripo, tüm cezai faaliyetler için Alman devletinin araştırma ajansı olarak görev yapmaya devam etti. Ancak, 1933'te Adolf Hitler iktidara geldiğinde Kriminalpolizei, SS'e boyun eğecekti.^[1]

Nazi Almanyası[değiştir | kaynağı değiştir]

31 Ocak 1933'te Adolf Hitler göreve başladıktan sonra Naziler, Nazi Partisinin iktidarını sağlamlaştırmak için Alman hayatının her yönüyle "koordinasyon" programı başlattı.^[2] Temmuz 1936'da, Prusya merkez ceza soruşturma departmanı (Landeskriminalpolizeiamt), Almanya'nın merkezi ceza soruşturma dairesi olan Reichskriminalpolizeiamt oldu. Gizli devlet polisi ile birlikte, Geheime Staatspolizei veya Gestapo]], Hauptamt Sicherheitspolizei diye bilinen merkezi bir komutanlığa sahip olan Sicherheitspolizei'nin (SiPo) iki alt şube bölümüne dahil edildi.^[1] Bu noktada, Reinhard Heydrich, merkez komutanlığı olan HaPutamt Sicherheitspolizei ve Sicherheitsdienst (SD) SiPo'nun komutasında idi.^[1]^[3] Arthur Nebe, Reichskriminalpolizeiamt'ın başına atandı ve Heydrich'e rapor bildirirdi.^[4]

Eylül 1939'de Reichssicherheitshauptamt (Reich Ana Güvenlik Ofisi, RSHA) çeşitli devlet araştırma ve güvenlik birimlerinin komuta organizasyonu olarak kuruldu.^[5] Hauptamt Sicherheitspolizei resmen kaldırıldı ve bölümleri RSHA'ya aktarıldı. Reichskriminalpolizeiamt, RSHA'daki Kriminalpolizei (Ceza Polisi) Amt V (Bölüm 5) oldu.^[5] Arthur Nebe, 1944 yılına kadar, Hitler'i öldürmek için yapılan başarısız 20 Temmuz 1944'teki darbe planının ardından kınanmış ve idam edilmişti. Amt V, varlığının son yılında, Friedrich Panzinger tarafından komuta edilerek, Heydrich'in 1942'de öldürülmesinden sonra RSHA'nın başında bulunan Ernst Kaltenbrunner'e doğrudan cevap verdi.^[4]^[6]

Kriminalpolizei, çoğunlukla sadık dedektifler ve ajanlardı ve Gestapo, Ordnungspolizei, üniformalı polis şubesi ve Geheime Feldpolizei ile birlikte çalıştı. Politika direktifleri SS-Hauptamt'dan geldi.^[1]^[7] Kripo tüm şehirlerde merkezi ofis ve küçük şehirler ile, hiyerarşik bir sistem içinde organize edildi. Bunlar sırasıyla RSHA'nın bir departmanı olan Kriminalpolizei'nin Merkez Ofisine cevap veren daha büyük Alman kentlerindeki karargâh ofislerine yanıt verdi.^[8]

Kriminalpolizei ağırlıklı olarak tecavüz, cinayet ve kundaklama gibi ciddi suçlarla ilgileniyordu. Kripo, aynı zamanda Einsatzgruppen saflarını doldurmak için kullanılan insan gücü kaynaklarından biriydi ve aralarında Arthur Nebe gibi bazı üst düzey Kripo komutanları Einsatzgruppen komutanları olarak görevlendirildi.

Soykırım konusundaki Einsatzgruppen'in bölümü belgelenmiştir. Nazi savaş makinesi tarafından ülkeden uzak topraklarda Nihai Çözüm'ün uygulanmasında mobil ölüm birimleri aktifti.

Nazi psikiyatrları Dr. Robert Ritter başkanlığındaki Rassenhygienische und Bevolkerungsbiologische Forschungsstelle (İngilizce: Irkçı Hijyen ve Demografik Biyoloji Araştırma Birimi) Nazi suç ve ırkçılık ilkeleri kapsamında Kriminalpolizei'ye bağlıydı. Görevi, aryan]]lılar dışındaki ırkçı profillerin, özellikle de Roman]]ların yok edilmesiydi. Hem Gestapo hem de Kripo, politikalarını ve yönergelerini Çingenelerle nasıl başa çıkılacağı konusunda Ceza Dairesi'ne havale etti. Kripo, Romanları toplama kamplarına ve yok etme kamplarına sürülmelerine yardım etti.

İkinci Dünya Savaşı sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]

1945'te işgalci Müttefik Devletler kendi Nazizasyondan uzaklaştırma programlarını başlattı. Totaliter bir devlette eş zamanlı olarak Nazi Partisi üyesi olmaksızın az sayıda kişinin kamu hizmetine katılmasında anlaşıldı. Parti üyeliği tek başına işten çıkarma için yeterli bir zemin olarak görülmedi, ancak Nazi savaş suçlarında ya da insanlığa karşı işlenen suçlarda katılım ya da suç ortaklığı iddiaları araştırılmış ve mahkûm edilen her polis memuru olağan biçimde cezalandırılmıştır.

Bununla birlikte Müttefikler, polis memurlarının kitlesel görevlerinden alınmasıyla hukukun üstünlüğünün tehlikeye atılacağını hissetti. Nazi devletine hizmet eden ve başından beri birikmiş pratik beceri ve tecrübeleriyle birlikte bir sivil ve yerli polis gücünün sürekliliğini sağlayan demokrasiyi Alman halkına geri getirmenin en etkili yoluydu. Böylece Kriminalpolizei, gözetim ve hesap verebilirlikteki değişikliklere bir kez daha adapte oldu ve diğer kamu görevlilerinde olduğu gibi, savaş sonrası yılların siyasi ve ekonomik değişimini attı.

Günümüz[değiştir | kaynağı değiştir]

Batı Almanya, polisin sorumluluklarını federal ve eyalet yetkilileri arasında bölünür. Federal eyaletlerin eyalet polisi veya Landespolizei, Almanya'daki soruşturmaların çoğunu gerçekleştirir. Landespolizei içinde, Ceza Soruşturma Dairesi Kriminalpolizei veya Kripo olarak bilinir. Çeşitli Kriminalpolizei departmanları, eyalet yasalarına göre organize edilmekte ve eninde sonunda devletin İçişleri Bakanlığına raporlanmaktadır. Polis çalışmalarının büyük çoğunluğu devlet düzeyinde gerçekleştirildiğinden, Kriminalpolizei Almanya'da cezai soruşturmalar yürütmektedir.

Kriminalpolizei dedektifleri işlenen suçları ve olayları soruşturur ve sivil giysilerle çalışırlar. Kanıt toplamakta, mağdur ve tanıklarla röportaj yapmakta ve şüphelileri sorgulamaktadırlar Dedektifler, kayıp şahısların bulunduğu yer ve çalınan mülklerin toparlanması konularında da görev yapmaktadırlar. Müfettişler, bölge, şehir ya da bölge yargılama yetkisine sahip düzinelerce uzmanlaşmış soruşturma birimi veya polis karakoluna seçilebilir.

Kripo adayları çoğunlukla polis okulunda ve sokakta görev yaptıkları ilk yıllarda iyi performans gösteren düzenli polis memurlarıdır. Sıkı tarama ve incelemeden sonra, polis kolejinde kriminolojide teknik eğitim almak için az sayıda seçilir. Kurs tamamlayanlar o zaman araştırmacı olarak tam statüye erişmeden önce üç yıllık çıraklık eğitimi almaktadırlar.

Uyuşturucu kaçakçılığı veya organize suç faaliyetleri ile mücadele etmek için genellikle Alman Federal Polisi ve gümrük müfettişleri ile oint araştırma ekipleri oluşturulmaktadır. Her eyalette ayrıca, devlet başkentinde bulunan ve özel adli veya araştırmacı kaynaklara ihtiyaç duyan vakalarda Kripo'ya yardım etmek için bir devlet araştırma bürosu veya Landeskriminalamt bulunmaktadır.

Alman polis teşkilatlarının siyasi amaçlı suç araştırması için Kripo'da ayrı Staatsschutz bölümleri bulunur. Alman istihbarat teşkilatlarının yürütme yetkisi yoktur. Onların operatörleri, tutuklamalar, binaların aranması, sorgulamalar ya da müsadere yapmakla yetkili değildirler. Yargı veya polis önlemlerinin alınması gerektiğini tespit ettikleri takdirde, konuyu, hangi eylemin haklı gösterileceğine bağımsız olarak karar veren mahkemelere, savcılara veya Kripo devlet güvenliği (Staatsschutz) yetkililerine teslim ederler.

Bundeskriminalamt, Alman Federal Soruşturma Bürosu ve federal polis Bundespolizei'nin kendi araştırmacıları bulunur ancak bunlara Kriminalpolizei denilmemektedir. Teknik açıdan federal polisten Kripo'ya geçiş yapmak mümkündür ancak pratikte bunun için çok az talep vardır.

İsviçre[değiştir | kaynağı değiştir]

İsviçre'deki kanun ve düzenin sorumluluğu temelde kanton polisinin (Kantonspolizei) soruşturmalardan sorumlu olduğu kantonlara aittir. İsviçre federal yapısı, farklı şekillerde organize edilen bir dizi kanton polis servisine yansır; Ancak Almanca konuşan kantonlarda, ceza soruşturma birimleri genellikle Kriminalpolizei olarak bilinir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b ^c ^d Williams 2001, s. 77.
^ McNab 2009, s. 14.
^ Weale 2010, ss. 134, 135.
^ ^a ^b Friedlander 1995, s. 55.
^ ^a ^b Weale 2012, ss. 140-144.
^ Weale 2012, s. 149.
^ Weale 2012, ss. 133, 134, 140-144.
^ Gerwarth 2012, s. 163.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

[FOOTNOTEWilliams200177-1] Williams 2001, s. 77.

[FOOTNOTEMcNab200914-2] McNab 2009, s. 14.

[FOOTNOTEWeale2010134,_135-3] Weale 2010, ss. 134, 135.

[FOOTNOTEFriedlander199555-4] Friedlander 1995, s. 55.

[FOOTNOTEWeale2012140-144-5] Weale 2012, ss. 140-144.

[FOOTNOTEWeale2012149-6] Weale 2012, s. 149.

[FOOTNOTEWeale2012133,_134,_140-144-7] Weale 2012, ss. 133, 134, 140-144.

[FOOTNOTEGerwarth2012163-8] Gerwarth 2012, s. 163.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Kriminalpolizei nedir?, Kriminalpolizei anlamı nedir?, Kriminalpolizei ne demektir?