Göbek

Göbek, memelilerde göbek bağının düşmesinden sonra bebeğin karnının ortasında oluşan çukurluk.^[1] Göbek sözcüğü ile özellikle karın bölgesi kilolu olan kimselerde göbek çukurunun (deliğinin) etrafındaki bölge de kastedilir.^[1]

Göbek bağı, anne ve cenin arasında bulunan; besin, oksijen, karbon monoksit^{[kaynak belirtilmeli]} ve dışkı transferini sağlayan organdır. Bebeğin doğumuyla birlikte bu organa gereksinim kalmaz ve zorunlu olarak kesilir. Göbek bağı kesildikten sonra bebeğin karnında çukur bir bölge oluşur.

Klinik Önemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Bozukluklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Göbek deliği dışarı doğru olanlar, bazen göbek fıtıkları (umbilikal herni) ile karıştırılır; ancak bu, sağlık sorunu olmayan tamamen farklı bir şekildedir. Eğer çıkıntı 5 santimetreden fazlaysa göbek deliği (özellikle karın duvarı) umbilikal herni olarak kabul edilir. Göbek fıtığının çapı genellikle 1/2-inç veya daha fazladır.^[2] İçbükey olan göbek delikleri "innies" olarak adlandırılır.^[3] İnsan göbeğinin şekli, diyet ve egzersizdeki uzun vadeli değişikliklerden etkilenebilirken, beklenmedik şekil değişikliği, asidin bir sonucu olabilir.^[4]

Assit ve göbek fıtıklarının olası bir yan etkisi olan şekil değişikliğine ek olarak, göbek, göbek sinüsü veya fistülde tutulabilir ve bu, nadir durumlarda göbekten menstrüel veya fekal akıntıya yol açabilir. Umbilikal endometriozisle ilişkili nadir bir bozukluk olan göbek deliğinden adet kanaması görülebilir.^[5]

Diğer bozukluklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Omfalit, genellikle bakteriyel bir enfeksiyonun neden olduğu yenidoğanda göbeğin inflamatuar bir durumudur.^[6]^[7]
Omfalofobi, göbek deliği korkusudur. Omfalofobiden mustarip insanlar göbek deliğinden korkarlar - kendilerinin veya bazı durumlarda başkalarınınkinden. Göbek deliklerine dokunmaktan hoşlanmazlar (veya başkalarının dokunmasından). Bazen sadece bir göbek deliği görmek bile onları tiksindirmek veya korkutmak için yeterli olabilir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Cerrahi[değiştir | kaynağı değiştir]

Yara izini en aza indirmek için göbek, transgastrik apendektomi,^[8] safra kesesi ameliyatı^[9] ve umblikoplasti^[10] prosedürünün kendisi dahil olmak üzere çeşitli ameliyatlar için önerilen bir kesi yeridir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b "göbek." Büyük Türkçe Sözlük . Türk Dil Kurumu, URL Erişim: 21 Eylül 2011. <http://tdkterim.gov.tr/bts/ 28 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.>.
^ Meier, Donald E.; OlaOlorun, David A.; Omodele, Rachael A.; Nkor, Sunday K.; Tarpley, John L. (2001). "Incidence of Umbilical Hernia in African Children: Redefinition of 'Normal' and Reevaluation of Indications for Repair". World Journal of Surgery. 25 (5): 645-8. doi:10.1007/s002680020072. PMID 11369993.
^ Ceccanti, Silvia, et al. "Umbilical cord sparing technique for repair of congenital hernia into the cord and small omphalocele." Journal of Pediatric Surgery 52.1 (2017): 192-196.
^ Herrine, Steven K. "Ascites". The Merck Manuals. 3 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Bagade, Pallavi V; Guirguis, Mamdouh M (2009). "Menstruating from the umbilicus as a rare case of primary umbilical endometriosis: a case report". Journal of Medical Case Reports. 3: 9326. doi:10.1186/1752-1947-3-9326. PMC 2803849 $2. PMID 20062755.
^ Williams Obstetrics: The Newborn (24.24soyadı=Cunningham bas.). McGraw-Hill. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
^ Fleisher, Gary R. Textbook of Pediatric Emergency Medicine. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins, 2006, p. 928.
^
Kaehler, G.; Schoenberg, M. B.; Kienle, P.; Post, S.; Magdeburg, R. (2013). "Transgastric appendicectomy". British Journal of Surgery. 100 (7): 911-5. doi:10.1002/bjs.9115. PMID 23575528.
- Sarah Glynn (12 Nisan 2013). "Scarless Surgery Through The Navel Feasible Alternative For Appendicitis". Medical News Today. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2023.
^ "SRMC Surgeon Offers Gallbladder Removal through Belly Button Incision with da Vinci System" (Basın açıklaması). Southeastern Health. 9 Aralık 2013. 4 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2015.
^ Bruekers, Sven E.; van der Lei, Berend; Tan, Tik L.; Luijendijk, Roland W.; Stevens, Hieronymus P. J. D. (2009). "'Scarless' Umbilicoplasty". Annals of Plastic Surgery. 63 (1): 15-20. doi:10.1097/SAP.0b013e3181877b60. PMID 19546666.

[TDK_göbek-1] "göbek." Büyük Türkçe Sözlük . Türk Dil Kurumu, URL Erişim: 21 Eylül 2011. <http://tdkterim.gov.tr/bts/ 28 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.>.

[pmid11369993-2] Meier, Donald E.; OlaOlorun, David A.; Omodele, Rachael A.; Nkor, Sunday K.; Tarpley, John L. (2001). "Incidence of Umbilical Hernia in African Children: Redefinition of 'Normal' and Reevaluation of Indications for Repair". World Journal of Surgery. 25 (5): 645-8. doi:10.1007/s002680020072. PMID 11369993.

[3] Ceccanti, Silvia, et al. "Umbilical cord sparing technique for repair of congenital hernia into the cord and small omphalocele." Journal of Pediatric Surgery 52.1 (2017): 192-196.

[4] Herrine, Steven K. "Ascites". The Merck Manuals. 3 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[BagadeGuirguis2009-5] Bagade, Pallavi V; Guirguis, Mamdouh M (2009). "Menstruating from the umbilicus as a rare case of primary umbilical endometriosis: a case report". Journal of Medical Case Reports. 3: 9326. doi:10.1186/1752-1947-3-9326. PMC 2803849 $2. PMID 20062755.

[6] Williams Obstetrics: The Newborn (24.24soyadı=Cunningham bas.). McGraw-Hill. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[7] Fleisher, Gary R. Textbook of Pediatric Emergency Medicine. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins, 2006, p. 928.

[8] Kaehler, G.; Schoenberg, M. B.; Kienle, P.; Post, S.; Magdeburg, R. (2013). "Transgastric appendicectomy". British Journal of Surgery. 100 (7): 911-5. doi:10.1002/bjs.9115. PMID 23575528.
Sarah Glynn (12 Nisan 2013). "Scarless Surgery Through The Navel Feasible Alternative For Appendicitis". Medical News Today. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2023.

[9] Sarah Glynn (12 Nisan 2013). "Scarless Surgery Through The Navel Feasible Alternative For Appendicitis". Medical News Today. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2023.

[9] "SRMC Surgeon Offers Gallbladder Removal through Belly Button Incision with da Vinci System" (Basın açıklaması). Southeastern Health. 9 Aralık 2013. 4 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2015.

[10] Bruekers, Sven E.; van der Lei, Berend; Tan, Tik L.; Luijendijk, Roland W.; Stevens, Hieronymus P. J. D. (2009). "'Scarless' Umbilicoplasty". Annals of Plastic Surgery. 63 (1): 15-20. doi:10.1097/SAP.0b013e3181877b60. PMID 19546666.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Göbek nedir