Dunkel

Dunkel ya da Dunkles, koyu renkli Alman lager biraları tanımlamak için kullanılan bir terimdir. "Dunkel" Almancada koyu ve karanlık gibi anlamlara gelmektedir. Dolayısıyla dunkel biralar kehribar rengiyle kızılımsı kahverengi arasında koyu bir görünüme sahiptir. Dunkel biralar pürüzsüz malt tatlarıyla bilinirler.

Bir barda, pubda ya da günlük kullanımda dunkel bira ile kastedilmek istenen şey, barda var olan herhangi bir koyu renkli biradır. Ancak Almanya'nın kuzey ve batı bölgelerinde, özellikle de Düsseldorf çevresinde dunkel birayla kastedilen şey, altbier de olabilir.

Özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]

Almanya'nın Bavyera eyaletinde dunkel, geleneksel olarak Münih'te üretilen oldukça popüler bir içecektir. %4,50 ile %6,00 arasında değişen alkol oranlarıyla dunkel biralar, Bavyera'da benzer karakterdeki bir başka geleneksel içecek olan doppelbock biralara göre daha hafif kalmaktadır.

Üretim[değiştir | kaynağı değiştir]

Dunkel biralar, koyu renkli Münih maltı kullanılarak üretilir. Münih maltının yanı sıra diğer türde maltlar da kullanılmaktadır.

Pek çok dunkel bira, kademeli mayşeleme (decoction mashing) denen bir teknikle üretildiği için, kendine özgü bir malt karakteri taşır.

Genel olarak dunkel bira terimiyle koyu renkli lager tipi biralar kastedilir ancak bu terim daha sonraları Franziskaner Hefe-Weisse Dunkel gibi koyu renkli buğday biralarını tanımlamak için de kullanılmıştır. Koyu renkli buğday biralarını tanımlamada kullanılan bir başka terim ise dunkelweizen sözcüğüdür. Dunkelweizen türü biralar, türdeşleri hefeweizen biralara göre kavrulmuş malt oranının daha yüksek olduğu, meyvemsi aromalara sahip biralardır.

Münih-tarzı Dunkel[değiştir | kaynağı değiştir]

Dunkel biralar Bavyera köylerine özgü bir tür iken zamanla bilinirliği yükselmiş ve 1516 yılındaki Alman Saflık Yasası'nın yürürlüğe girmesinden hemen önce en çok tüketilen bira türlerinden biri haline gelmiştir. Aynı zamanda Saflık Yasası'na göre düzenlenmiş ilk Alman birasıdır. Alkol oranları çoğunlukla %5,50'nin üzerinde olmasına karşın düşük bir acılığa sahiptir. Münih-tarzı dunkel biralar kendilerine özgü bir malt karakterine ve koyu bir renge sahiptir. Lager mayaları kullanılarak fermente edilirler.^[1]

Koyu renkli lager biraların egemenliğinden sonra açık renkli lager biraların yaygınlaşması, 19. yüzyıldaki teknolojik gelişmelerden sonra gerçekleşmiştir.^[2]

Franconia-tarzı Dunkel[değiştir | kaynağı değiştir]

Dunkel bira aynı zamanda Almanya'nın orta-güneyindeki Franconia bölgesinde de oldukça yaygın olarak tüketilmektedir. Franconia'da dunkel bira üreten pek çok küçük çaplı bira üreticisi bulunmaktadır.^[3]

Frankonia-tarzı dunkel biraların, Münih-tarzı dunkel biralara göre SRM ve IBU değerleri biraz daha yüksektir.^[4]

Dunkel ve Schwarzbier[değiştir | kaynağı değiştir]

Dunkel ve schwarzbier, görünüm olarak birbirine oldukça benzeyen iki koyu renkli lager tipi biradır, ancak aralarında farklılıklar da bulunmaktadır. "Dunkel" terimi Almancada koyu anlamına gelirken, "schwarz" siyah anlamına gelmektedir. Dolayısıyla dunkel biralarla kastedilen koyu renkli bira iken, schwarzbier terimiyle kastedilen ise siyah biradır. Her ikisi de lager tipi bira olmasına karşın, tat ve karakter olarak aralarında bazı farklılıklar bulunmaktadır.

Schwarzbier ve dunkel biralar arasındaki bazı benzerlikler ve farklılıklar aşağıdaki tabloda belirtilmiştir:^[4]^[5]

	Köken	SRM (Renk)	Berraklık	Gövde	Fermentasyon	Karbonasyon Düzeyi	Ortalama Alkol Oranı	IBU (Acılık)	Gravite
	Köken	SRM (Renk)	Berraklık	Gövde	Fermentasyon	Karbonasyon Düzeyi	Ortalama Alkol Oranı	IBU (Acılık)	Orijinal	Final
Dunkelbier	Almanya	14 - 28	Berrak	Orta - Yüksek	Alt (Lager)	2,21 - 2,66	%4,50 - %5,60	18 - 28	1048 - 1056	1010 - 1016
Schwarzbier	Almanya	17 - 30	Berrak	Düşük - Orta	Alt (Lager)	2,20 - 2,60	%4,40 - %5,40	22 - 32	1046 - 1052	1010 - 1016

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Oliver, Garrett (2011). The Oxford Companion to Beer (Oxford University Press bas.). s. 310-312. ISBN 9780199912100. 13 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017.
^ "Dunkel". Wikipedia. 14 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017.
^ "Brauereienerlebnis Fränkische Schweiz" (Almanca). 13 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017.
^ ^a ^b "Munich Dunkel". BJCP Style Guidelines. 13 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017.
^ Endersby, Lynnae (11 Ekim 2012). "Carbonation Chart". BeerLab. 13 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Münih Dunkel Lager (Top 91) 13 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Beer Advocate)

[1] Oliver, Garrett (2011). The Oxford Companion to Beer (Oxford University Press bas.). s. 310-312. ISBN 9780199912100. 13 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017.

[2] "Dunkel". Wikipedia. 14 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017.

[3] "Brauereienerlebnis Fränkische Schweiz" (Almanca). 13 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017.

[:0-4] "Munich Dunkel". BJCP Style Guidelines. 13 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017.

[5] Endersby, Lynnae (11 Ekim 2012). "Carbonation Chart". BeerLab. 13 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Dunkel nedir