Dogo Argentino
Özellikler Ağırlık Erkek 40-45 kg (88-99 lb)[1] Dişi 35-40 kg (77-88 lb)[1] Boy Erkek 60-68 cm (24-27 in) Dişi 60-65 cm (24-26 in)
Köpek (Canis lupus familiaris)

Dogo Argentino, Arjantin'de yaban domuzu da dahil olmak üzere büyük hayvan avı amacıyla melezlenmiş büyük, beyaz, kaslı bir köpek türüdür.^[2][3] Yetiştirici, Antonio Nores Martínez, kararlı bir cesaret sergileyecek ve insan arkadaşını isteyerek koruyacak bir köpek istiyordu. İlk olarak 1928'de, Büyük Dane de dahil olmak üzere çok çeşitli diğer ırklarla birlikte Cordoba Köpeğinden melezlendi.^[2][3]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

1928'de tıp doktoru, profesör ve cerrah olan Antonio Nores Martinez, aynı zamanda sadık bir evcil hayvan ve bekçi köpeği olabilen büyük bir av köpeği melezlemeye başladı. Antonio Martinez, Cordoba Köpeğini cinsin temeli olarak seçti.^[4] Bu cinsin nesli tükenmiştir ancak büyük ve vahşi bir köpek olup büyük bir avcı olduğu söylenmektedir.^[4] Martinez bu türü; Great Dane, Boxer, İspanyol Mastiff, Old English Bulldog, Bull Terrier, Pyrenean Mastiff, English Pointer, Irish Wolfhound ve Dogue de Bordeaux ile çiftleştirip melezledi.^[4] Nores Martinez, istenen özellikleri tanıtmak için yapay seçilim yoluyla cinsi geliştirmeye devam etti.

Melezlemede kullanılan ırklar[değiştir | kaynağı değiştir]

1. Cordoba dövüş köpeği dönemin Arjantin'inde güçlü ve çevik bir köpek olmasından dolayı avlarda kullanılıyordu. Melezlemenin temel ırkıdır.
2. İrlanda kurt tazısı yeni ırkımıza av güdülerini ve hızını miras bırakmıştır.
3. İngiliz puanteri, o yıllarda Avrupa'nın en yaygın karasal av köpeğiydi. Koku alma duyusunu Dogo Argentino'ya aktarmıştır. Bu yüzden ki Dogolar benzer molossoid ırklardan daha iyi bir koku alma duyusuna sahiptir.
4. Buldog'un yere sağlam basışı, güçlü ve gözü pek bir karaktere sahip oluşu bu melezleme çalışmasında yer almasını sağlamıştır.
5. Bull teriyer bu melezleme çalışmasındaki tek terrier ırkı köpektir. Dogo'ya kattıkları ise inatçılık ve korkusuzluk özellikleridir.
6. Danua, cüssesi nedeniyle avcıların Dogolardan önce büyük avlarda kullandıkları ırktır. Cüssesi ve genel olarak dengeli görünümü ile Dogo ırkının bir parçası olmuştur.
7. Dogue de Bourdeux, dünyanın en güçlü çeneye sahip köpek ırklarından biriydi. Dogo Argentino'ne çene gücünü katmıştır.
8. Pirene Dağ Köpeği Arjantin avlaklarında avcı tarafından fark edilebilmesi için parlak beyaz tüy rengini Dogo Argentio'ya vermiştir.
9. Boksör ise köpeği fiziksel değil zihinsel olarak güçlendirmek için kullanılmıştır. Canlılığı ve sahibine olan bağlılığı bu melezlemede yer almasını sağlamıştır.

Bazı kaynaklarda İspanyol Mastifinin de bu melezlemede olduğu söylense de muhtemelen yanlıştır. Cordoba Dövüş Köpeği zaten İspanyol Mastifinin yerli köpeklerle çiftleşmesi sonucu oluşan melez bir ırktı.

Özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]

Her şeyden önce bir av ırkıdır. Pet olmaya pek uygun değildir. Melezlenerek oluşmuş bir ırk olduğu için bazı genetik kusurlar barındırır.^[5] Melanin pigmentinin eksikliğinden dolayı bu köpeklerin yaklaşık %20'si işitme problemleri yaşar.^[6] Çok sıcak ve çok soğuk iklimlere uygun bir ırk değildir. Çok güçlü bir ırk olduğu için sağlam karakterli ve fiziksel olarak da güçlü bir sahip tarafından beslenmelidir. Kısa tüylü olduğu için çok fazla tüy bakımı istemez. Cildi hassastır. Tavuk ve benzeri gıdalara alerji gösterebilir. İnsanlarla arası iyidir. Yetişkinliğe erdiğinde köpek ve diğer hayvanlara karşı pek dost canlısı değildir. Güçlü ve ve çabuk pes etmeyen bir ırk olduğu için köpek dövüşlerinde kullanılmış ve hâlâ kullanılmaktadır.

Yasallık[değiştir | kaynağı değiştir]

Dogo Argentino; Cayman Adaları,^[7] Danimarka,^[8] Norveç,^[9] Fiji,^[10] İzlanda,^[11] Avustralya,^[12] Yeni Zelanda,^[13] Singapur,^[14] Türkiye^[15] ve Ukrayna^[16] dahil olmak üzere belirli ülkelerde yasaklanmış veya sahiplik kısıtlamalarına sahiptir. Birleşik Krallık'ta,^[17] 1991 Tehlikeli Köpekler Yasası uyarınca, yasal yetki olmaksızın bir Dogo Argentino'ya sahip olmak yasa dışıdır.

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Köpek ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.