Danaburnu

Avrupa danaburnu
Biyolojik sınıflandırma
Üst âlem:	Eukaryota;
lem:	Animalia;
Alt âlem:	Eumetazoa;
Şube:	Arthropoda;
Alt şube:	Hexapoda;
Sınıf:	Insecta;
Takım:	Orthoptera;
Familya:	Gryllotalpidae;
Cins:	Gryllotalpa;
Tür:	G. gryllotalpa;
İkili adlandırma
	Gryllotalpa gryllotalpa; Linnaeus, 1758
	;

Avrupa danaburnu (Gryllotalpa gryllotalpa), Gryllotalpidae familyasından bitkilerin toprak altı kısımlarını yiyerek zarar veren bir böcek türü.

Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

3 – 5 cm boyunda, vücudunun üst kısmı açık veya koyu kahverengi renkte, kısa, ince, sık, kadife gibi tüylü, alt tarafı sarımsı renktedir. Antenleri kısa, petek gözleri küçüktür. Ön bacakları yassı ve kısa olup, toprağı kazmaya elverişlidir. Ön tibia'ların yan taraflarında dikenimsi çıkıntılar bulunur. Ön kanatları genellikle kısadır. Arka kanatlar ise kapalı olduğu zaman kuyruk şeklinde arkaya doğru uzanır. Saldırıya uğradığında savunma mekanizması olarak arka kısmından çok kötü kokulu siyah renkli sıvı fışkırtır.

Yaşam alanı[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa danaburnu toprak altında, 10 – 20 cm derinlikteki galerilerde yaşamasına rağmen geceleri toprak yüzeyine çıkarak faaliyette bulunur. Kumlu-killi, kumlu ve hafif toprakları sever.

Üreme[değiştir | kaynağı değiştir]

Çiftleştikten sonra dişiler, Mayıs-Haziran aylarında yumurtalarını toplu olarak toprak içindeki odacıklara bırakırlar. 10 - 20 günde açılan yumurtalardan çıkan nimfler yaz boyunca gelişir ve kışı 2. veya 3. nimf döneminde geçirirler. İlkbaharda tekrar faaliyete geçerek beslenme ve gelişimlerini devam ettirirler. 5 nimf dönemi geçirdikten sonra Temmuz-Ağustos aylarında ergin olurlar ve ikinci kışı ergin olarak geçirirler. Ertesi ilkbaharda yeniden yumurtalarını koymaya başlarlar. Böylece genellikle iki yılda bir döl verirler.

Zararları[değiştir | kaynağı değiştir]

Birçok sebze ve süs bitkisine zarar verir. Genç bitkilere zararı daha fazla olur, zarar gören bitki solar veya kurur.

Oldukça yüksek ses çıkarırlar ve insanların korkmasına sebep verirler. Yaşam süreleri oldukça kısadır.

Kullanımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Danaburnu (Lazca: ğvap'a [ Fındıklı ], ğap'a [ Ardeşen ], lagodi [ Pazar ]^[1]), Doğu Karadeniz bölgesinde Laz geleneğine bağlı olarak yapılan atmacacılıkta, atmacanın (Lazca: sift'eri) yakalanacağı yemlik kuşu (kızıl sırtlı örümcek kuşu; Lazca: ciceğeni [ Ardeşen ], cicğani [ Fındıklı ], cicxina [ Arhavi ] ğaç'o [ Hopa ]) tutabilmek için araç olarak kullanılır. Bir başka deyişle atmacacılıkta ilk aşamadır.