Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu
Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu
ԼՂՀ ինքնապաշտպանական ուժեր
Kuruluş	9 Mayıs 1992
Lağvediliş	20 Eylül 2023
Karargâh	Hankendi
Komuta
Başkomutan	Samvel Şahramanyan
Savunma Bakanı	Korgeneral Kamo Vardanyan
Genel Bilgiler
Askerlik yaşı	18
Zorunlu askerlik	24 ay
Etkin personel sayısı	18,500 - 25,000 (İkinci Karabağ Savaşı öncesi iddia)
Rezerve personel sayısı	20,000 - 30,000 (İkinci Karabağ Savaşı öncesi iddia)

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu (Ermenice: ԼՂՀ ինքնապաշտպանական ուժեր), Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin silahlı gücüydü. 2023 Dağlık Karabağ çatışmalarının ardından 20 Eylül 2023'te lağvedildi.^[1]

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

1990'ların başında Dağlık Karabağ bölgesinde düzensiz Ermeni milis güçleri bulunmaktaydı. 9 Mayıs 1992 tarihinde Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin silahlı gücü olarak Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu kuruldu.^[2]

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu'nun kurucuları arasında Robert Koçaryan (Ermenistan Cumhuriyeti'nin eski cumhurbaşkanı ve Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu'nun ilk başkumandanı), Serj Sarkisyan (2008-2018 Ermenistan Cumhurbaşkanı), Vazgen Sarkisyan (1992 - 93 yılları arasında Ermenistan Cumhuriyeti'nin Savunma Bakanı, 1993 - 95 yılları arasında Savunmadan sorumlu Devlet Bakanı ve 1998 - 99 yılları arasında Ermenistan Cumhuriyeti'nin başbakanı), Monte Melkonyan (ASALA lideri ve eski Martuni bölgesi sorumlusu), Samvel Babayan (1994 - 2000 yılları arasında Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Bakanı) ve diğer isimler yer aldı.

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu kurulduğu tarihten itibaren Azerbaycan ile çok sayıda çatışmaya girdi. Katıldığı başlıca muharebeler:

Birinci Dağlık Karabağ Savaşı (1992-1994)
- Şuşa Muharebesi (8 - 9 Mayıs 1992)
- Ermenistan ile Dağlık Karabağ Cumhuriyeti arasında "Laçın Koridoru"nu açma harekâtı (1992)^[3]
- Mardakert Cephesi'nin savunması (1992 - 1994)
2008 Mardakert Çarpışması
İkinci Dağlık Karabağ Savaşı
2023 Dağlık Karabağ çatışmaları

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu, 2023 Dağlık Karabağ çatışmaları sonrası Azerbaycan'ın talepleri doğrultusunda dağıtıldı.

Yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk kurulduğu tarihlerde personelin çoğunluğu Karabağ'dan, Azerbaycan'ın muhtelif yerlerinden ve Ermenistan'dan gelen Ermeniler ile oluşmaktaydı. İkinci Dağlık Karabağ Savaşı öncesine kadar Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusunun 18.500 - 20.000 civarında subay ve erlerden oluştuğu iddia edilmekteydi.

Envanteri, Sovyet Ordusu'nun bıraktığı silahlardan; Kalaşnikov tüfeği, tank, ağır top gibi silahlardan oluşmaktaydı. Dağlık Karabağ Cumhuriyeti, Ermenistan tarafından bile tanınmasa da^[4] kayda değer miktarda Ermenistan'ın silah ve malzeme desteğini almaktaydı.^[5]

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu, Ermenistan Silahlı Kuvvetlerine derinden entegre haldeydi. Dağlık Karabağ Cumhuriyeti, tanınmayan ülke olmasından bağımsız bir ulusal varlık olarak yaşamını sağlamak için Ermenistan Cumhuriyeti'ne bağlıydı. Ermenistan Cumhuriyeti ise Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'ne karşı herhangi saldırıyı kendi ülkesine karşı saldırı olarak görmekteydi.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Important Facts about NKR Defense Army (Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Washington Ofisi)1 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Nagorno-Karabakh (Global Security) 20 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
International Crisis Group, "Nagorno-Karabakh: Viewing the conflict from the ground", Europe Report No. 166, 14 September 2005 (Özet)
International Crisis Group, "Nagorno-Karabakh: Risking War", Europe Report No. 187, 14 November 2007 (Özet)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Azerbaijan Ends Fighting in Disputed Region as Armenians Concede". Bloomberg.com (İngilizce). 20 Eylül 2023. 20 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2023.
^ "Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Washington Ofisi". 1 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2009.
^ Armenia, Azerbaijan, and Georia Country Studies, Area Handbook Series, Federal Reserch Division Library of Congress, 1994, ISBN 0-8444-0848-4, p. xxix.
^ King, Charles (2008). The ghost of freedom (İngilizce). Oxford University Press. s. 6. ISBN 0-19-517775-4. 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2009. Those of the unrecognized regimes - Nagorno-Karabakh, Abkhazia, and South Ossetia - were viewed by outsiders as desperate attempts to rationalize the whims of separatists
^ Armenia, Azerbaijan, and Georia Country Studies, Area Handbook Series, Federal Reserch Division Library of Congress, 1994, ISBN 0-8444-0848-4, p. 74.

[Bloomberg-1] "Azerbaijan Ends Fighting in Disputed Region as Armenians Concede". Bloomberg.com (İngilizce). 20 Eylül 2023. 20 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2023.

[2] "Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Washington Ofisi". 1 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2009.

[AAG_xxix-3] Armenia, Azerbaijan, and Georia Country Studies, Area Handbook Series, Federal Reserch Division Library of Congress, 1994, ISBN 0-8444-0848-4, p. xxix.

[4] King, Charles (2008). The ghost of freedom (İngilizce). Oxford University Press. s. 6. ISBN 0-19-517775-4. 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2009. Those of the unrecognized regimes - Nagorno-Karabakh, Abkhazia, and South Ossetia - were viewed by outsiders as desperate attempts to rationalize the whims of separatists

[AAG_74-5] Armenia, Azerbaijan, and Georia Country Studies, Area Handbook Series, Federal Reserch Division Library of Congress, 1994, ISBN 0-8444-0848-4, p. 74.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

g t d Avrupa'nın silahlı kuvvetleri
Egemen devletler	Almanya Arnavutluk Avusturya Azerbaycan Beyaz Rusya Belçika Birleşik Krallık Bosna-Hersek Bulgaristan Çekya Danimarka Ermenistan Estonya Finlandiya Fransa Gürcistan Hırvatistan Hollanda İrlanda İspanya İsveç İsviçre İtalya Karadağ Kazakistan Kıbrıs Cumhuriyeti İzlanda Letonya Litvanya Lüksemburg Macaristan Makedonya Malta Moldova Monako Norveç Polonya Portekiz Romanya Rusya San Marino Sırbistan Slovakya Slovenya Türkiye Ukrayna Vatikan Yunanistan
Sınırlı tanınan devletler	Abhazya Güney Osetya Kosova KKTC Transdinyester
Eski tanınmayan devletler	~~Dağlık Karabağ~~ (1992-2023)
Üzerinden hat çekilmesi, askerî birimin feshedildiği anlamına geliyor.

g t d Asya'nın silahlı kuvvetleri
Egemen devletler	Afganistan Azerbaycan Bahreyn Bangladeş Bhutan Birleşik Arap Emirlikleri Brunei Çin Halk Cumhuriyeti Doğu Timor Endonezya Ermenistan Filipinler Güney Kore Gürcistan Hindistan Irak İran İsrail Japonya Kamboçya Katar Kazakistan Kıbrıs Cumhuriyeti Kuzey Kore Kuveyt Kırgızistan Laos Lübnan Maldivler Malezya Mısır Moğolistan Myanmar Nepal Özbekistan Pakistan Rusya Suudi Arabistan Singapur Sri Lanka Suriye Tacikistan Tayland Türkiye Türkmenistan Umman Ürdün Vietnam Yemen
Sınırlı tanınan devletler	Abhazya Çin Cumhuriyeti (Tayvan) Filistin Güney Osetya KKTC
Bağımlı ve diğer bölgeler	Britanya Hint Okyanusu Toprakları Christmas Adası Cocos (Keeling) Adaları Hong Kong Makao
Eski tanınmayan devletler	~~Dağlık Karabağ~~ (1992-2023)
Üzerinden hat çekilmesi, askerî birimin feshedildiği anlamına geliyor.

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu nedir?, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu anlamı nedir?, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu ne demektir?