Dövüş sanatları veya savaş sanatları, çeşitli kurallara bağlanarak sistemleştirilmiş fiziksel mücadele ve talim geleneklerinin ve spor dallarının ortak adı. Günümüzde bu sporlar; fitness, kendini koruma, zihinsel disiplin, karakter gelişimi, kendine güven ve karşılıklı mücadele amacıyla yapılmaktadır. Bir kısmı özel silah ve ekipmanlar gerektirir.

Günümüzde çeşitli stilleriyle. Ninjutsu Wushu, Jujutsu, Lethwei, Kalarippayat, Pencak Silat, Aikijutsu, Taekyon gibi klasik, Karate, Tekvando, Judo, Aikido, Wing Chun gibi daha eski sistemlerin yakın dönemde yeni yorumları olan neo-klasik dövüş sanatlarının yanı sıra Kick Boks, Krav Maga, Jieishudan gibi çeşitli dövüş sanatlarından unsurların günümüz ihtiyaçları çerçevesinde bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş modern Melez savaş sanatları, Karma savaş sanatları da hem Kendini savunma hem de sağlık amaçlı çalışılmaktadır.

Bazı stiller[değiştir | kaynağı değiştir]

• Adithada, Antik Güney Hindistan savaş sanatı. Pratisyenler çıplak elleri, ayak, diz, dirsek ve alınlarını kullanırlar.
• Aikijujutsu Kelime anlamı olarak İç enerjinin dışa yansıtılması ile uygulanan jujutsu formu demektir.ilk olarak Aiki in yo ho öğretisi olarak 11.ci yüzyılda dizayn edilmiştir.Modern dünyaya ilk olarak tanıtan ve açan kişi Sokaku Takeda Dai Sensei dir.Sanatın Tam Adı Daitoryu Aikijujutsu3 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'dur.
• Aikido Morihei Ueshiba'nın Aikijujutsu3 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'dan türettiği savaş yolu formu.
• Amarok Bir Hun Türk Dövüş Sanatı. Almanya da ünlü Türk film dublörü Hakan Haslaman tarafından kurulmuştur.
• Amatör güreş atışlar ve rakibi ayakta ve yerde kontrol etme üzerinde durur. Greco-Roman güreş ve Serbest stil güreş kategorileri vardır.
• Amerikan Kenpo Amerikalı savaş sanatçısı Ed Parker tarafından Çin ve Japon stillerinden geliştirilmiş savaş sanatı.
• Aslando Dünya literatüründe "Weg des Löwen" anlamını taşıyor. Türkiye'de ise "Aslan'ın yolu" diye biliniyor. Mikail Ali Çetiner tarafından Türk Milletinin birlik ve beraberliğine, tarihi, kültürel tüm unsurları faaliyet ve etkinliklerine bir nebze olsun katkıda bulunabilmek için kurulmuştur.^[1][2]
• Baguazhang dahili bir Çin savaş sanatıdır.
• Bando Burma'nın resmî Dövüş sistemi.
• Bartitsu Tenjin-Shinyo Ryu Jiujitsu, Shinden-Fudo Ryu Jiujitsu, ilk dönem Kodokan Judo, the Vigny system sopa dövüşü, klasik boks ve savate gibi sistemlerden türetilmiş eklektik bir kendini savunma sistemi.
• Brezilya Jiujitsusu Bazı Japon Juijutsu okullarının değiştirilmiş bir versiyonu. Yer dövüşü üzerinde daha fazla durulmaktadır. Kurucularından biri olan Gracie'ye atıfla Gracie Jui-Jutsu da denilmektedir.
• Capoeira 16.yüzyılda Brezilya'daki Angola köleleri tarafından geliştirilmiş dans, dövüş oyunu.
• Eskrima, Filipin kökenli savaş sanatı. Kali-Arnis adıyla da bilnmekte ve çoğunlukla bıçak-sopa dövüşüne yer vermektedir.
• Güreş, Vuruşsuz olarak rakibi yere yıkma veya yerde çeşitli oyunlar icra etmeye dayalı bir savaş sanatıdır. Antik Yunan'da olduğu gibi çeşitli toplumlarda (Türkler, Ruslar, Moğollar vs.) da güreş benzeri savaş sanatları geliştirilmiştir.
• Hapkido Daitoryu Aikijujutsu3 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. sanatının Sokaku Takeda Soke (koruyucu iletici) 'nin Koreli öğrencisi Young-Sool Choi tarafından Tekvando Bacak tekniklerinin ve vuruşlarının karışımıyla oluşturduğu Savaş yolu formudur.
• Hung Gar Güçlü duruşları olan bir savaş sanatı.
• Hwarangdo Joo Bang Lee tarafından geliştirilmiş Kore savaş sanatı.

• Melez savaş sanatları, değiş savaş sanatlarının bir araya getirilmesiyle oluşmuş sistemler. Jeet Kune Do ve Har-Ki gibi savaş sanatları.
• Jeet Kune Do, Bruce Lee tarafından geliştirilmiş, Wing Chun temelli savaş sanatıdır. Çeşitli savaş sanatlarından teknikler içerir. MMA yani Karma Savaş Sanatlarının ilk örneği veya atası olarak bilinir.
• Judo Japon savaş sanatı.
• Jujutsu Vuruş, atışlar, tutuşlar ve kilitlerin kullanıldığı silahsız savaş sanatları için kullanılan genel bir Japonca terim.
• Kajukenbo Karate, Jujutsu, Kenpo ve Çin Boksunun 1947'de Oahu, Havai'de bir grup savaş sanatçısı tarafından bir araya getirilmesiyle oluşturulmuştur.
• Kalarippayat, Hindistan savaş sanatı. Ayurveda sağaltım sistemiyle de ilişkilidir.
• Karate anlamı 'Boş El'dir. Okinava adasındaki dövüş sanatından modernize edilmiş bir spor ve savaş sanatıdır. Kyokuşinkai, Aşihara, Şotokan gibi alt türleri vardır.
• Kateda Antik Tibet'de kökleri olduğu iddia edilen ancak son versiyonları Endonezya savaş sanatı Pencak Silat ve Kuntao sanatları olan bir savaş sanatı.
• Krav Maga İsrail birlikleri tarafından oluşturulan savaş sanatıdır.
• Kenjutsu Kılıcın kullanıldığı bir Japon savaş sanatı.

• Kendo Bambu sopaların kullanıldığı Japon Kılıç dövüşü sporu.
• Kuk Sool Won Japon savaş sanatlarından etkilenmiş bir Kore dövüş sistemi.
• Kung Fu ya da günümüzde daha çok kullanılan ismiyle Wushu. Çin'de geliştirilmiş çeşitli stilleri olan savaş sanatlarına verilen ortak ad.
• Kulelkavido ya da İcyol yahut Chi Kung Tao. Sijo Yüksel Yılmaz'ın sistematize ettiği, Jeet Kune Do felsefesi üzerine bina edilmiş silahlı kalabalık dövüş tecrübelerinin pratik ve teorik sanatı.
• Kuttu Varisai Tamil Nadu kökenli antik savaş sanatı.

• Matrak Oyunu Osmanlı İmparatorluğu'nda Yeniçeri biriminin her gün kılıç-kalkan eğitimlerden önce ve sonra ısınma ve moral düzeltme adına oynadıkları geleneksel bir oyundur. Matrak Oyunu'na, Osmanlı ve Selçuklu imparatorluklarında şenliklerde de eğlence amacıyla yer verilmiştir.
• Karma Dövüş Sanatları
• Muay Thai Tayland Boksu adı ile de bilinen ulusal Tayland savaş sanatı. Kick Boks gibi dövüş sporları da aslen bu savaş sanatından esinlenilerek oluşturulmuştur.
• Ninjutsu Ninjalar tarafından uygulanan Japon savaş sanatı. Bugün Ninjutsu adına Koga ve İga ekollerinden sadece birisi yaşamını sürdürmektedir. Ninjutsu, daha özel adıyla da bugün "Bujinkan Budo Taijutsu" adıyla bilinmektedir ve yaşayan son Soke'si Dr. Masaaki Hatsumi'dir.
• Pradal Serey Kamboçya stili Kick Boks.
• Sanguchi Türk mücadele sanatları ekolü.
• Sambo Rusya'da geliştirilmiş bir güreş formu.
• Shaolin Kung Fu Shaolin tapınağına bağlı olan rahiplerin savaş sanatı olan Kung-fu dallarının bütünü.
• Sayokan Dünya literatüründe "Goshin Kaikan Karate" olarak bilinen Karate dalı. Türkiye'de ise Sayokan, yani "Savaşçının Yolu ve Kanı" adı ile bilinir ve kabul görür. Nihat Yiğit tarafından kurulmuştur.
• Shorinji Kempo Japon savaş sanatı.
• Pencak Sılat Malay dünyasında geliştirilmiş bir savaş sanatı. Endonezya, Malezya, Brunei ve Singapur'da farklı versiyonları uygulanmaktadır.
• Sindo Endonezya Sılat'ın modern formu.
• Sip Kwon Do modern melez bir savaş sanatı. Tekvando, Kick Boks gibi savaş sanatlarından geliştirilmiştir.
• Systema Rusya kökenli bir sanattır.
• Tai Chi,Günümüzde daha çok sağlık amacıyla kullanılan bir Çin savaş sanatı.
• Taekyon, geleneksel Kore savaş sanatı.
• Tekvando Güney Kore askerlerinin silahsız savaş sanatı. Günümüzde Olimpik ve Geleneksel olmak üzere ikiye ayrılmaktadır ve Olimpik dalı, dünyanın neredeyse her yeride yapılmaktadır.
• Tang Soo Do Karate'den gelen geleneksel bir Kore savaş sanatı. En ünlü uygulayıcısı Chuck Norris'dir.
• Xingyiquan (Hsing I Ch'üan), Çin kökenli dahili bir savaş sanatı.
• Vajra Mukti (Elmas yumruk). Kuzey Hindistan'da Vedik döneme kadar geri giden en eski savaş sanatlarından biri.
• Varma Kalai (hayati noktalar sanatı),Güney Hindistan'da Tamil Nadu bölgesinden antik bir savaş sanatı. Tamil tıp bilimi Varma Cuttiram ile yakından ilişkili olan ve vücuttaki hayati noktalar üzerinde duran bir savaş sanatı.
• Wakazamurai Türk Dövüş Sanatı. Hanshi Şefik Gülten tarafından kurulmuştur.
• Wing Chun (Ving Tsun veya Wing Tsun), 18. yüzyılın başlarında çeşitli Kung-fu dallarıyla geliştirilmiş olan ve son haline gelen en çağdaş ve aslen en etkili Kung-fu ve savaş sanatı yöntemlerinden biridir.
• Yağlı güreş Yağlı Güreş, geleneksel bir Türk sporudur. Güreşçiler vücutlarına yağ sürerek güreştikleri için bu şekilde adlandırılır. Er Meydanı denilen alanlarda yapılır.
• Yesüken Goshin Kaikan Karate, yani Sayokan içinde geliştirilmeye devam eden kılıç sanatı.
• Pervane Ryu Do Sanatı: 1979 yılında Prof. Dr. Ömer CAN tarafından ortaya atılmış Judo, Karate, Turon Ko-boss, Aikido, Tekvando ve Boks sentezleri ve temellerinden oluşmuş bir Türk dövüş stilidir

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Çin dövüş sanatları

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• List of martial arts Dövüş sanatları listesi13 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Chi Kung Tao / Kulelkavido Founder of Yuksel Yilmaz from Turkey; Turkish Fight System, fundamentally Jeet Kune Do

Kapsamlı okuma[değiştir | kaynağı değiştir]

• Gichin Funokashi: Yaşam Yolum Karete-Do, Yol Yayınları
• Joe Hyams: Zen ve Savaş Sanatları, Yol Yayınları
• Taisen Dashimaru: Savaş Sanatları'nda Zen Yolu, Okyanus Yayıncılık
• Yüksel Yılmaz: Dövüş Sanatlarının Temel İlkeleri, 2000, Beyaz Yayınları
• Yüksel Yılmaz: Jeet Kune Do'nun Felsefesi, 2008, Yalın Yayıncılık
• Morihei Ueshiba: Aikido
• Sanguchi: Türk savaş sanatı Ayhan kısrure
• Wakazamurai: Türk savaş sanatı Şefik Gülten
• Şefik Gülten: Yaşam Felsefem Budo, 2006, Toroslu Yayıncılık