Bohdan Hmelnitski

Tam adı
	Bohdan Zynoviy Mykhailovych Khmelnytsky

Bohdan Hmelnitski
Bohdan Hmelnitski
Kazak hetmanı
Hüküm süresi	30 Ocak 1648 - 6 Ağustos 1657
Önce gelen	Makam oluşturuldu.
Sonra gelen	Yuri Hmelnitski
Doğum	1595; Subotiv, Polonya-Litvanya Birliği
Ölüm	6 Ağustos 1657 (61-62 yaşında); Çigirin, Ukrayna
Tam adı
Tam adı
	Bohdan Zynoviy Mykhailovych Khmelnytsky
İmza

Bohdan Hmelnitski (Rutence: Ѕѣнові Богдан Хмелнiцкiи,^[1] Ukraynaca: Богдан Зиновій Михайлович Хмельницький) (1595 - 6 Ağustos 1657) Kazak Hetmanlığı'nın kurucusu. Polonya-Litvanya Birliği'ne (1648-1654) karşı ayaklanma başlatan Zaporojya Kazakları önderi. Ölümünden sonra yerine oğlu Yuri Hmelnitski Kazak hetmanı olmuştur.

İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Hmelnitski'nin doğum tarihinin kesin bir kanıtı olmamasına rağmen, Rus tarihçi Mihaylo Maksimoviç, muhtemelen 27 Aralık 1595 olduğunu öne sürüyor.^[2] Ortodoks Kilisesi'nde gelenek olduğu gibi, Theodor adı ile ile vaftiz edildi ve Ukraynacaya Bohdan olarak çevrildi. Smoliy ve Stepankov tarafından yazılan Hmelnitski biyografisi, onun 9 Kasım'da (Jülyen takvimine göre, Aziz Zenoby bayram günü 30 Ekim) doğduğunu ve 11 Kasım'da (Aziz bayram günü) vaftiz edildiğini belirtiyor.^[3]^[4]

Hmelnitski, babası Mihaylo Hmelnitski'nin, Polonya Krallığı'na bağlı Çigirin yakınlarındaki Subotiv köyünde yer alan malikanesinde doğdu.^[5] Ailesi, Rus soylularından gelmektedir.^[6] Babası Mihaylo, Leh soylusu Stanisław Żółkiewski'nin yanında çalışmaktaydı. Bohdan ve babasının szlachta'ya (soylular için Lehçe bir terim) ait olup olmadığı konusunda tartışmalar olmuştur.^[7]

Evlilik ve ailesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Bohdan Hmelnitski, zengin Pereyaslav doğumlu bir Kazak olan Hanna Somkivna ile evlendi; çift, Subotiv'e yerleşti. 1620'lerin ortalarında Stepanyda, Olena ve Kateryna adında üç kızı oldu. İlk oğlu Timiş (Tymofiy) 1632'de, başka bir oğlu Yuri Hmelnitski ise 1640'ta doğdu.

Zaporojya Kazaklarına katılması[değiştir | kaynağı değiştir]

1617'de Hmelnitski, Kazakların hizmetine girdi. 1619'da, Lehistan-Litvanya Birliği'nin Osmanlı İmparatorluğu ile savaşa girdiğinde babasıyla birlikte Boğdan'a gönderildi. İlk askeri savaş deneyimi trajikti. 17 Eylül 1620'de Cecora Muharebesi sırasında, babası ve Stanisław Żółkiewski öldürüldü ve genç Hmelnitski, gelecekteki hetman Stanisław Koniecpolski de dahil olmak üzere diğer bazı soylular ve askerler, Türkler tarafından esir alındı. Sonraki iki yılını İstanbul'da, bir Osmanlı Kaptan-ı derya'sının yanında tutsak olarak geçirdi.^[8] Diğer kaynaklar, Osmanlı Donanması'ndaki köleliğini bir kürekçi olarak kadırgalarda geçirdiğini ve burada Türk dilleri hakkında bilgi sahibi olduğunu söylemektedir.^[9]

Ukrayna'ya dönüşüne dair somut bir kanıt bulunmasa da, çoğu tarihçi Khmelnytsky'nin ya kaçtığını ya da fidye karşılığı serbest kaldığını düşünüyor.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ See, for example, the title of Samuil Velichko 1720 chronicle.
^ "Житие и страдание святого преподобномученика и исповедника Феодора и брата его преподобного Феофана1 начертанных" pravoslavie.uz and catholic.org 7 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ Страдание святого священномученика Зиновия епископа Эгейского, и сестры его Зиновии [The suffering of the Holy Martyr St. Zinovy the Bishop of the Aegean, and his sister Zenova] (Rusça). monar.ru. 6 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2016.
^ Смолій В.А., Степанков В.С. "Богдан Хмельницький", Альтернативи, 966-7217-76-0, 2003
^ While Subotiv or Chyhyryn are most commonly identified as alternative places for his birth, historian Stanisław Barącz believes that he was born in Zhovkva (Żółkiew).
^ "Bohdan Khmelnytsky Article". 5 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Краєвид :: Богдан Зиновий Хмельницкий [Львов]". web.archive.org. 27 Temmuz 2011. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2020.
^ Smoliy, Stepankov 1995, s. 51
^ Bohdan Khmelnytsky (Rusça)

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Oleksander Ohloblyn, Khmelnytsky, Bohdan, article originally appeared in the Encyclopedia of Ukraine, vol. 2 (1989).5 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Cossack State after 1649 (map)24 Kasım 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Biography of Bohdan Khmelnytsky
Mykola Mashchenko, Film about Khmelnytsky (2008)24 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Dovzhenko Film Stüdyosu
Dr. Henry Abramson, Video on Nathan of Hanover and the Ukrainian Revolution of 1648-164917 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 19 Şubat 2013, Tarih Olarak Yahudi Biyografisi, Yahudi Tarihi dersleri, Henry Abramson websitesi

Resmî unvanlar
Önce gelen: Makam oluşturuldu.	Kazak hetmanı 30 Ocak 1648 - 6 Ağustos 1657	Sonra gelen: Yuri Hmelnitski

[1] See, for example, the title of Samuil Velichko 1720 chronicle.

[2] "Житие и страдание святого преподобномученика и исповедника Феодора и брата его преподобного Феофана1 начертанных" pravoslavie.uz and catholic.org 7 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[3] Страдание святого священномученика Зиновия епископа Эгейского, и сестры его Зиновии [The suffering of the Holy Martyr St. Zinovy the Bishop of the Aegean, and his sister Zenova] (Rusça). monar.ru. 6 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2016.

[4] Смолій В.А., Степанков В.С. "Богдан Хмельницький", Альтернативи, 966-7217-76-0, 2003

[5] While Subotiv or Chyhyryn are most commonly identified as alternative places for his birth, historian Stanisław Barącz believes that he was born in Zhovkva (Żółkiew).

[Bohdan_Khmelnytsky_Article-6] "Bohdan Khmelnytsky Article". 5 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[7] "Краєвид :: Богдан Зиновий Хмельницкий [Львов]". web.archive.org. 27 Temmuz 2011. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2020.

[SS51-8] Smoliy, Stepankov 1995, s. 51

[Bohdan_Khmelnytsky-9] Bohdan Khmelnytsky (Rusça)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

g t d Kazak hetmanları
Kazak Hetmanlığı	Bohdan Hmelnitski Yuri Hmelnitski İvan Vıhovski Yuri Hmelnitski
Sol-kıyı Ukraynası	İvan Bezpalıy Yakym Somko İvan Bryuhovetski Demyan Mnohohrişni İvan Samoyloviç İvan Mazepa Pilip Orlik İvan Skoropadski Pavlo Polubotok Danilo Apostol Yakiv Lizohub Kirilo Rozumovski
Sağ-kıyı Ukraynası	Pavlo Teterya Petro Doroşenko Yuri Hmelnitski Mihaylo Hanenko

Bogdan Hmelnitski nedir?, Bogdan Hmelnitski anlamı nedir?, Bogdan Hmelnitski ne demektir?