Argonautica, Gaius Valerius Flaccus'un sekiz kitap ve 5.600 dizeden oluşan epik şiiri. İason'un Altın Post'u aramak için çıktığı seferi anlatan yapıt olasılıkla yazarın ölümü yüzünden yarım kalmıştır. Ya bitmemiş ya da çoğaltılırken zarar görmüş olan şiirin yedi kitabı ve sekizincinin de bir kesimi korunabilmiştir. Bunlar bir dizi bölümü içerir ve bu bölümler Apollonios'un dört kitaplık Argonautika'sında anlattığı öykünün yaklaşık dörtte üçüyle benzeşmektedir.

İçeriği[değiştir | kaynağı değiştir]

Birinci kitapta çeşitli macera ve engellemelerle dolu olan yolculuk Kolhis'e dek sürer. İkinci kitaptan dördünü kitaba kadar Kral Aietes'in sarayında dönen oyunlar ve mücadeleler ile Aietes'in kızı Midia ve İason arasındaki aşk, Altın Post'un ele geçirilmesinden sonraki zorlu dönüş yolculuğu anlatılır. Beşinci ve sekizinci kitaplar arasında mitolojideki geçerli versiyon olarak kendini kabul ettirmiş Apollonios'un şiirinden belli başlı neredeyse tüm bölümleri almasına karşın, çoğu kez Argonotlar öyküsünü yeniden işlemeyi amaçlar ve Varro Atacinus'un o dönemde hala ünlü olan yapıtında yapmış olduğu gibi konuyu Romalaştırarak sadeleştirmek için kendini sınırlamamıştır. Kısaltmalar ve eklemeler yapar, karakterlerin psikolojik durumlarında, tanrıların olaylara karışmasında ve öykünün ritminde önemli değişiklikler yapar. Geride İskenderiye şiiri yalnız mitosla ilgili geleneğin kaynağı olarak değil gerçek bir şiir modeli olarak hep vardır.

Eleştiri[değiştir | kaynağı değiştir]

Valerius, orijinal Argonautika'yı metni yakından izlediği yerlerde etki yaratma amacı güder gibi görünmektedir. Acının vurgulanması, konuyu dramatize etme, hayalde canlandırma ve düşünceyi sürekli olarak kısa ifade etme ve retorikten yararlanma okuyucuda daha büyük bir heyecan yaratmak için sık sık kullanılan tekniklerdir.

Homeros'u taklit eden ve Publius Vergilius Maro tarafından da taklit edilen Apollonios'un metni, geniş bir epik geleneği bir araya getiren birbiriyle bağlantılı bir ağ örgüsünün tam ortasındadır. Böylece sıradan bir taklitçi kadar bir biçemi aşırı derecede kullanarak bilinçli olarak taklitçilik yolunda ilerler. Homeros ile ilgili zorunlu bilgileri ortaya çıkarabilir, Vergilius'tan kaynaklanan malzemelerle birlikte aynı metni tamamlamak zorundadır.

Ayrıntılarda, kişilerin psikolojik analizlerinde zarif ve ince olmasına karşın yaratıcı anlatım konusunda çoğu kez başarısızdır. Açıklığın ve olayın akıcılığının eksik olması şiiri ayrı ayrı kesimler halinde ele aldığını ve tüm yapıtın açıklığından ve bütünlüğünden çok, tek tek sahnelerin açık ve anlaşılır olmasına ve etki yaratmasına daha çok önem verdiğini gösterir.

Vergilius'un oldukça güçlü olan etkisi Valerius'u muhalif şiir sanatına doğru itmiştir. Konu mitolojiktir, tanrısal güç her yerde hazırdır. Apollonios, İason'u sorunlu ve ikircikli bir kahraman hatta neredeyse kahraman olmayan biri olarak göstermiştir. Valerius ise başkahramanını ileri destan düzeyine çıkarmıştır. Vergilius'un tanrısal yazgısı ve onu dile getiren Jüpiter tüm olayların akışını kontrol etmektedir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

• Conte, Gian Bagio (1994). Latin Literature: A History (İngilizce). Joseph B. Solodow, çev. Londra: Johns Hopkins University Press. 
• Erim, Müzehher (1987). Latin Edebiyatı. İstanbul: Remzi Kitabevi. 
• Paratore, Ettore (1969). La Letteratura Latina dell'Eta Imperiale (İtalyanca). Milano: Sansoni/Academia. 
• Riposati, Benedetto (1973). Storia della Letteratura Latina (İtalyanca). Roma: Societa Editrice Dante Aligieri. 
• Rose, H. J. (1966). A Handbook of Latin Literature (University Paperbacks) (İngilizce). Londra: Methuen & Co. 
• von Albrecht, Michael (1997). A History of Roman Literature (İngilizce). 2. New York: E. J. Brill. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• The Latin Library'de Argonautica24 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

 İşbu madde Fatma Gül Özaktürk tarafından CC BY-SA 3.0 lisansı altında yayımlanan metin içermektedir.