Anders Zorn
Genel bilgiler
Doğum	18 Şubat 1860(1860-02-18) Mora, İsveç ve Norveç Birliği
Ölüm	22 Ağustos 1920 (60 yaşında)} Stockholm, İsveç
Uyruk	İsveçli
Evlilik(ler)i	Emma Lamm
Alanı	Ressam•Oymacı•Heykeltıraş•Fotoğrafçı
Sanat eğitimi	İsveç Kraliyet Sanat Akademisi
İmzası

Anders Leonard Zorn (18 Şubat 1860 - 22 Ağustos 1920), İsveçli ressam, oymacı, heykeltıraş ve fotoğrafçıdır.

Sanatına yansıttığı özelliğini, yaşam ve atmosfer ile işlemesi şeklinde gösterir. İsveç kırsalına ait, otoportreleri, nüleri ve su tasvirlerine ilişkin tablolarıyla tanınır. Carl Larsson ile birlikte İsveç'in en popüler ressamıdır.

Mora, İsveç'te, Zorn Koleksiyonunu barındıran kendi adını taşıyan müze bulunmaktadır.

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Anders Zorn, Grund Anna Andersdotter ve Leonhard Zorn'un oğludur. Annesi, bir Alman bira üreticisi olan babasını Uppsala ziyareti sırasında tanşır ve kısa bir ilişkisi olur. Anders Zorn, çocukluğunu annesi ve anneannesi ile Mora yakınlarındaki bir çiftlikte geçirdi.^[1] Mütevazı bir ortamda büyümesi ilerdeki sanatına iz bırakır ve İsveç kır yaşamını anlatan birçok esere yansımaktadır. Zorn büyükannesi ve annesine duyduğu minnettarlığı özellikle onları temsil eden heykelleri ve resimlerleri ile ifade eder. Babasını hiç tanımamıştır.

1872'de, babasının ölümüyle kendisine kalan mirası sayesinde, 1875'te İsveç Kraliyet Sanat Akademisi'ne girer ve başlangıçta ağaç oymacılığı üzerine kayıt olur. Ancak suluboya, hızla en sevdiği ifade şekli haline gelir ve hızla akademik ortamında bir deha olarak değerlendirilir. Suluboya eseri Yasta - In Mourning (1880, Stockholm, Nationalmuseum ) Akademinin yıllık sunumu için seçilir.

Güzel Sanatlar Akademisi'ndeki muhafazakarlık sıyrılmak üzere, 1885 yılına kadar çoğunlukla kaldığı Londra İspanya ve Paris seyahatleri için ayrılır. Sulu boya tekniğini, beceri ve hassasiyetiyle ifade ettiği birçok portreyi bu dönemde çizer.

1885'te İsveç'e geri döner ve 1881'de tanıştığı Emma Lamm ile evlenir. Çift, daha sonra bazı resimler için, özellikle de bölgelere ait denizlerin temsilinde ilham kaynağı olan Konstantinopolis'e ve Cezayir'e seyahate çıkar. Çift daha sonra yazlarını İsveç'te Stockholm ve Dalarna'da geçirir. Mora'daki evi (mobilya ve dönem enstalasyonları ile) müzeye çevrilmiş, kendi çalışmalarına adanmış müzenin bitişiğinde bulunmaktadır.

Anders Zorn, Paris'teki Exposition universelle de 1889 hazırlığı için Paris'e döndüğünde (rue Daubigny ve sonra Clichy bulvarını^[2] kalmıştır), Empresyonizm kesinlikle resminin önemli bir ifadesi olarak kabul edilmekteydi. Bu bağlamda, çalışmalarının çok büyük bir etkisi vardı ve Onur Lejyonu nişanını bu dönemde aldı.^[3] Daha sonra düzenli olarak Paris'e döner; özellikle 1906'da, basında kendinden coşkuyla söz ettirdiği 166 tablosunu sergiledi.

Hayatının son yirmi yılında gençlik tutkusu heykele, fotoğrafçılık ve oymacılığa döndü. 22 Ağustos 1920'de öldü ve İsveç'ten ulusal onur madalyası aldı. Zorn'un eşinden çocuğu olmadı, ama babalığını kabul edip sahiplendiği ve desteklediği çocukları olmuştu.

Eserler[değiştir | kaynağı değiştir]

Sanatçının önemli eserlerinden bazıları, Stockholm'deki Ulusal Güzel Sanatlar Müzesi'nde (İsveççe: Nationalmuseum) görülebilir. Bunların arasında, Midsummer Dance (1897), kırsal bir Yaz ortası kutlamasının akşam ışığında dansçıların tasviridir. Zorn'un eserlerini barındıran diğer müzeler arasında Paris'teki Orsay Müzesi, New York'taki Metropolitan Sanat Müzesi ve Boston Güzel Sanatlar Müzesi sayılabilir. Mora ve Garberg, Ğlvdalen'de bulunan Zorn Koleksiyonları (Swedish:Zornsamlingarna) dört müzedeki yapıtlarını içermektedir. Ana müze - Zornmuseet - Ragnar Östberg tarafından tasarlandı ve 1939'da açıldı.

Tabloları[değiştir | kaynağı değiştir]

• Antonin Proust'un portresi, 1888, tuval üzerine yağlıboya, özel koleksiyon;
• Coquelin Cadet'in Portresi, 1889, tuval üzerine yağlıboya, Stockholm, Ulusal Müze ;
• Eugene Spuller'in portresi, 1891, tuval üzerine yağlıboya, Dijon Güzel Sanatlar Müzesi ;
• Portait de Rosita Mauri, 1898, tuval üzerine yağlıboya, Güzel Sanatlar Müzesi Göteborg .

Baskılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Albert Besnard'ın stüdyosunda, 1896, gravür, Paris, Fransa Ulusal Kütüphanesi Baskı ve Fotoğraf Bölümü .
• Paul Troubetskoy, heykeltıraş, 1908, dağlama;

"Augustus Saint-Gaudens (1848-1907)" Amerikan Heykel Ustası "sergisinin kataloğunun 2. ve 3. bölümleri; Toulouse, Musée des Augustins ve Blérancourt, Fransa Ulusal Amerikan İşbirliği Müzesi, 1999) bu, aşağıda çoğaltılmıştır.

Kamu koleksiyonları[değiştir | kaynağı değiştir]

• Boston, Güzel Sanatlar Müzesi .
• Kopenhag, Kunst için Statens Müzesi .
• Dijon, Güzel Sanatlar Müzesi .
• Mora, Zorn Koleksiyonu.^[4]
• New York, Metropolitan Sanat Müzesi
• Paris, Orsay Müzesi .
• Stockholm Ulusal Müzesi .

Expozisyonları[değiştir | kaynağı değiştir]

• 15 Eylül - 17 Aralık 2017 Anders Zorn. İsveç resminin efendisi, Paris, Petit Palais.^[5]

• Anders Zorn Eserleri
• 
  Yasta (1880), suluboya, Stockholm, Ulusal Müze.
• 
  Bir ilk (1888), Stockholm, Ulusal Müzesi .
• 
  Gece Yarısı, (1891), Mora
• 
  Idun (1892), Stockholm, Nationalmuseum; şirketindeki bir kutlama .
• 
  Saunada model (1905), Helsinki, Ateneum sanat müzesi .
• 
  Augustus Saint-Gaudens II (Saint-Gaudens ve modeli) (1897), dağlama ve kuru nokta, New York, Metropolitan Sanat Müzesi .
• 
  Paul Troubetzkoy çizimi (1908), bronz, Mora
• 
  Kuğu, dağlama ve kuru nokta.
• 
  Model, fotoğrafçılık.

Sahip olduğu eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Zorn sanatı sayesinde zengin oldu ve hatırı sayılır bir sanat koleksiyonu oluşturabildi. eserler sadece memleketinden değil, yurtdışına yaptığı seyahatlerden de satın aldıklarından oluştu. Ortak vasiyetleri doğrultusunda, Anders ve Emma Zorn tüm varlıklarını İsveç Devletine bağışladılar. Sanatçının eserlerinin sergilendiği ana müze - Zornmuseet'te Zorn eserlerinin dışında Rembrandt Harmensz van Rijn, 'The Hovingham Master' (Poussin'in takipçisi), Bruno Liljefors, Albert Edelfelt ve Pehr Hilleström'e ait eserler de görülebilir.

Bellman Ödülü (Bellmanpriset), her yıl İsveç Akademisi tarafından verilen “olağanüstü bir İsveç şairi” için verilen bir ödüldür. Ödül 1920 yılında Anders Zorn ve karısı Emma tarafından kurulmuş vakıfça dağıtılmaktadır.^[6][7]

Zorngården[değiştir | kaynağı değiştir]

1886'da, Anders Zorn ve karısı Emma, Mora kilisesine yakın arazi satın aldılar ve burada anneanne büyükbabasının çiftliğinden bir kulübeyi buraya taşıdılar. Anders ve Emma Zorn, yurtdışında geçirdikleri yıllardan sonra İsveç'e dönmeye karar verdiğinde, evi büyütmeye başladılar. Zorngården,^[8] 1910'da tamamlandı.

Zorngården, 1942’de Emma Zorn’un ölümünden bu yana o zamanki şekli ile korunmaktadır. Yüzyılın başından günümüze kalmış bir sanatçının evinin güzel bir örneğidir. İngiliz ve İsveç mimarisinden ilham alarak, bugün 1900 yıllarını karakterize eden mimari özgünlüğün çok iyi bir örneğidir.

Zorngården’ın ana bölümü Zorn’un evi ve sanat eserlerini içeren bir müzeden oluşuyor, ancak Zorn koleksiyonlarını da paylaşan iki müze daha var. Gammelgården, Mora'nın güney kesiminde yer almaktadır ve Zorn'un, bu türde binaların unutulmayacağından emin olmak için satın aldığı, 40 ahşap evden oluşmaktadır. Bir diğeri de Zorn'un sıkıntı içinde iken sığınağı Gopsmor, Ğlvdalen belediyesine ait ve sadece Temmuz ayında ziyarete açıktır.^[9]

• Kendi Portreleri
• 
  Kendi Portresi, tarihsiz
• 
  Kendi Portresi, 1882
• 
  Modelle Kendi Portresi, 1896
• 
  Self Portrait with Fur, 1915
• 
  Şapkalı Kendi Portresi 1907
• 
  Kırmızılar içinde Kendi Portresi, 1915
• 
  Faun ve Nymph ile Kendi Portresi (1920 öncesi)

Notlar ve Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Anders Zorn ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]

• Johan Cederlund, James Ganz, Christophe Leribault, Carl-Johan Olsson ve Vibeke Röstorp, Anders Zorn. İsveç resminin efendisi, Paris Müzeleri, 2017, 240 s. 9782759603619

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Anders Zorn
• Biografi30 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Zorn Kolleksiyonları5 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Zorn Gallerisi, Stokholm6 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Anders Zorn çalışmaları – Gutenberg Projesi
• 289 Zorn resimleri referans numaralı listesi artistarchive.com
• Zorngården
• Anders Zorn exhibition catalogs6 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Anders Zorn: İsveç'in Usta Ressamı [1]
• Anders Zorn in the Gilded Age Trailer