Anabolik steroid

Anabolik-androjenik steroidler
Anabolik-androjenik steroidler
	Doğal AAS testosteronun kimyasal yapısı (androst-4-en-17β-ol-3-one).
İlaç sınıfı
Sınıf tanımlayıcıları
Diğer adlar	Anabolik steroidler; Androjenler
Amaç	Çeşitli
ATC kodu	A14A
Biyolojik hedef	Androjen reseptörü
Kimyasal sınıf	Steroidler; Androstanlar; Estranlar
Klinik veri
Drugs.com	İlaç Sınıfları
MeSH	D045165
	Vikiveri öğesi

Anabolik steroidler ya da teknik adıyla anabolik-androjenik steroidler veya halk diliyle steroidler, vücutta testosteron veya daha etkin formu olan dihidrotestosteron (temel erkeklik hormonları) etkilerini taklit eden ilaçlardır.^[1]^{[daha iyi kaynak gerekli]} Bu ilaçlar hücrelerde protein sentezini arttırarak dokuların gelişimini uyarırlar. Etkileri özellikle kas dokusunda belirgindir. Anabolik steroidler ayrıca seste kalınlaşma, vücut kıllarında artış, testislerde büyüme gibi erkeksi özellikleri (erkeksi sekonder seks karakterleri) geliştiren androjenik ve virilizan özelliklere sahiptirler.

Anabolik steroidler ilk kez 1930'larda bulunmuş ve sentezlenmiştir. Günümüzde hâlen kemik gelişimi, erkek ergenliğini uyarmak, kanser ve AİDS gibi kronik hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır. Bunların dışında çok geniş bir kullanım alanları mevcuttur. Ayrıca vücut gelişimi ve atletik performansın arttırılması gibi medikal olmayan durumlar için de kötüye kullanımı vardır. Bununla birlikte karaciğer hasarı, kolesterol seviyelerinde zararlı değişiklikler, kalp kası zararı, hipertansiyon gibi yan etkileri vardır. Ayrıca hormonal dengesizlikler sonucu jinekomasti ve testiküler atrofi de yapabilir.

Yan etkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Bilinen yan etkileri şunları içerir:^[2]^[3]^[4]^[5]

Dermatolojik/integumental: yağlı cilt, akne, akne conglobata, sebore, çatlaklar (hızlı kas büyümesi nedeniyle), hipertrikoz (aşırı vücut tüyü büyümesi), androjenik alopesi (saç dökülmesi; saç derisinde kellik), ödem.
Üreme / endokrin: libido değişiklikleri, geri dönüşümlü kısırlık, hipogonadotropik hipogonadizm.
Erkeğe özgü: spontan ereksiyonlar, gece emisyonları, priapizm, erektil disfonksiyon, jinekomasti, oligospermi / azospermi, testiküler atrofi, testis içi leiomiyosarkom, prostat hipertrofisi, prostat kanseri.
Kadınlara özgü: erkekleşme, geri çevrilemez ses derinleşmesi, hirsutizm (yüz / vücutta aşırı tüylenme), adet bozuklukları (örn. Anovülasyon, oligomenore, amenore, dismenore), klitoral genişleme, meme atrofisi, uterus atrofisi, teratojenite (dişi fetüslerde).
Çocuğa özgü: erken epifiz kapanması ve buna bağlı kısa boy, erkeklerde erken ergenlik, kızlarda ergenlik gecikmesi ve kontraseksüel erken gelişme.
Psikiyatrik/nörolojik: duygudurum dalgalanmaları, sinirlilik, saldırganlık, şiddetli davranış, dürtüsellik/umursamazlık, hipomani/mani, öfori, depresyon, anksiyete, disfori, intihar, sanrılar, psikoz, Yoksunluk sendromu, bağımlılık, nörotoksisite, bilişsel bozukluk.^[6]^[7]
Kas-iskelet sistemi: kas hipertrofisi, kas gerilmeleri, tendon kopmaları, rabdomiyoliz.
Kardiyovasküler: dislipidemi (örn. Artmış LDL seviyeleri, azalmış HDL seviyeleri, azalmış apo-A1 seviyeleri), ateroskleroz, hipertansiyon, sol ventrikül hipertrofisi, kardiyomiyopati, miyokardiyal hipertrofi, polisitemi / eritrositoz, aritmiler, tromboz (örn., Emboli) enfarktüs, ani ölüm.
Hepatik: yüksek karaciğer fonksiyon testleri (AST, ALT, bilirubin, LDH, ALP), hepatotoksisite, sarılık, hepatik steatoz, hepatoselüler adenom, hepatosellüler karsinom, kolestaz, peliosis hepatis
Böbrek: böbrek hipertrofisi, nefropati, akut böbrek yetmezliği (rabdomiyolize ikincil), fokal segmental glomerüloskleroz, renal hücreli karsinom.
Diğerleri: glukoz intoleransı, insülin direnci, immün disfonksiyon.^[8]

Kanser[değiştir | kaynağı değiştir]

DSÖ Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı (IARC) AAS'yi Grup 2A altında listeliyor: Muhtemelen insanlar için kanserojen.^[9]

Türler[değiştir | kaynağı değiştir]

Genel isim	Sınıf	Marka ismi	Uygulama yolu	Tanıtıldı
Androstanolone	DHT	Andractim	PO, IM, TD	1953
Boldenone undecylenate	Ester	Equipoise	IM	1960lar
Danazol	Alkyl	Danocrine	PO	1971
Drostanolone propionate	DHT Ester	Masteron	IM	1961
Ethylestrenol	19-NT Alkyl	Maxibolin	PO	1961
Fluoxymesterone	Alkyl	Halotestin	PO	1957
Mestanolone	DHT Alkyl	Androstalone	PO	1950ler
Mesterolone	DHT	Proviron	PO	1967
Metandienone	Alkyl	Dianabol	PO, IM	1958
Metenolone acetate	DHT Ester	Primobolan	PO	1961
Metenolone enanthate	DHT Ester	Primobolan Depot	IM	1962
Methyltestosterone	Alkyl	Metandren	PO	1936
Nandrolone decanoate	19-NT Ester	Deca-Durabolin	IM	1962
Nandrolone phenylpropionate	19-NT Ester	Durabolin	IM	1959
Norethandrolone	19-NT Alkyl	Nilevar	PO	1956
Oxandrolone	DHT Alkyl	Oxandrin	PO	1964
Oxymetholone	DHT Alkyl	Anadrol	PO	1961
Prasterone	Prohormone	Intrarosa	PO, IM, vaginal	1970ler
Stanozolol	DHT Alkyl	Winstrol	PO, IM	1962
Testosterone cypionate	Ester	Depo-Testosterone	IM	1951
Testosterone enanthate	Ester	Delatestryl	IM	1954
Testosterone propionate	Ester	Testoviron	IM	1937
Testosterone undecanoate	Ester	Andriol	PO, IM	1970ler
Trenbolone acetate	19-NT Ester	Finajet	IM	1970ler

DHT = dihidrotestosteron; 19-NT = 19-nortestosteron

IM = Kas içi enjeksiyon; PO = Ağızdan (oral); TD = Transdermal

Yasal durum[değiştir | kaynağı değiştir]

AAS, Olimpiyat Oyunları, FIFA,,NBA, ATP, Major League Baseball, WWE, National Football League ve National Hockey League dahil olmak üzere tüm büyük spor kuruluşları tarafından yasaklanmıştır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Seçici androjen reseptör modülatörü

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Anabolik steroidler". 4 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2012. (İngilizce)
^ Turillazzi, E.; Perilli, G.; Di Paolo, M.; Neri, M.; Riezzo, I.; Fineschi, V. (Mayıs 2011). "Side effects of AAS abuse: an overview". Mini Reviews in Medicinal Chemistry. 11 (5): 374-389. doi:10.2174/138955711795445925. ISSN 1875-5607. PMID 21443513. 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.
^ Casavant, Marcel J.; Blake, Kathleen; Griffith, Jill; Yates, Andrew; Copley, LaRae M. (Ağustos 2007). "Consequences of use of anabolic androgenic steroids". Pediatric Clinics of North America. 54 (4): 677-690, x. doi:10.1016/j.pcl.2007.04.001. ISSN 0031-3955. PMID 17723870. 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.
^ Pope, Harrison G.; Wood, Ruth I.; Rogol, Alan; Nyberg, Fred; Bowers, Larry; Bhasin, Shalender (Haziran 2014). "Adverse health consequences of performance-enhancing drugs: an Endocrine Society scientific statement". Endocrine Reviews. 35 (3): 341-375. doi:10.1210/er.2013-1058. ISSN 1945-7189. PMC 4026349 $2. PMID 24423981. 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.
^ Nieschlag, Eberhard; Vorona, Elena (Ağustos 2015). "MECHANISMS IN ENDOCRINOLOGY: Medical consequences of doping with anabolic androgenic steroids: effects on reproductive functions". European Journal of Endocrinology. 173 (2): R47-58. doi:10.1530/EJE-15-0080. ISSN 1479-683X. PMID 25805894. 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.
^ Hall, Ryan C. W.; Hall, Richard C. W.; Chapman, Marcia J. (Temmuz 2005). "Psychiatric complications of anabolic steroid abuse". Psychosomatics. 46 (4): 285-290. doi:10.1176/appi.psy.46.4.285. ISSN 0033-3182. PMID 16000671. 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.
^ Qi, Meiyuan; Pan, Hui; Shen, Hongdou; Xia, Xianmeng; Wu, Chu; Han, Xiaoke; He, Xingyue; Tong, Wei; Wang, Xia; Wang, Qigang (13 Temmuz 2020). "Nanogel Multienzyme Mimics Synthesized by Biocatalytic ATRP and Metal Coordination for Bioresponsive Fluorescence Imaging". Angewandte Chemie (International Ed. in English). 59 (29): 11748-11753. doi:10.1002/anie.202002331. ISSN 1521-3773. PMID 32243658. 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.
^ Brenu, E. W.; McNaughton, L.; Marshall-Gradisnik, S. M. (Mayıs 2011). "Is there a potential immune dysfunction with anabolic androgenic steroid use?: A review". Mini Reviews in Medicinal Chemistry. 11 (5): 438-445. doi:10.2174/138955711795445907. ISSN 1875-5607. PMID 21443507. 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.
^ "Known and Probable Human Carcinogens". www.cancer.org (İngilizce). 21 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Dmoz Directory of websites on anabolic steroids

Farmakoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] "Anabolik steroidler". 4 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2012. (İngilizce)

[2] Turillazzi, E.; Perilli, G.; Di Paolo, M.; Neri, M.; Riezzo, I.; Fineschi, V. (Mayıs 2011). "Side effects of AAS abuse: an overview". Mini Reviews in Medicinal Chemistry. 11 (5): 374-389. doi:10.2174/138955711795445925. ISSN 1875-5607. PMID 21443513. 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.

[3] Casavant, Marcel J.; Blake, Kathleen; Griffith, Jill; Yates, Andrew; Copley, LaRae M. (Ağustos 2007). "Consequences of use of anabolic androgenic steroids". Pediatric Clinics of North America. 54 (4): 677-690, x. doi:10.1016/j.pcl.2007.04.001. ISSN 0031-3955. PMID 17723870. 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.

[4] Pope, Harrison G.; Wood, Ruth I.; Rogol, Alan; Nyberg, Fred; Bowers, Larry; Bhasin, Shalender (Haziran 2014). "Adverse health consequences of performance-enhancing drugs: an Endocrine Society scientific statement". Endocrine Reviews. 35 (3): 341-375. doi:10.1210/er.2013-1058. ISSN 1945-7189. PMC 4026349 $2. PMID 24423981. 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.

[5] Nieschlag, Eberhard; Vorona, Elena (Ağustos 2015). "MECHANISMS IN ENDOCRINOLOGY: Medical consequences of doping with anabolic androgenic steroids: effects on reproductive functions". European Journal of Endocrinology. 173 (2): R47-58. doi:10.1530/EJE-15-0080. ISSN 1479-683X. PMID 25805894. 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.

[6] Hall, Ryan C. W.; Hall, Richard C. W.; Chapman, Marcia J. (Temmuz 2005). "Psychiatric complications of anabolic steroid abuse". Psychosomatics. 46 (4): 285-290. doi:10.1176/appi.psy.46.4.285. ISSN 0033-3182. PMID 16000671. 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.

[7] Qi, Meiyuan; Pan, Hui; Shen, Hongdou; Xia, Xianmeng; Wu, Chu; Han, Xiaoke; He, Xingyue; Tong, Wei; Wang, Xia; Wang, Qigang (13 Temmuz 2020). "Nanogel Multienzyme Mimics Synthesized by Biocatalytic ATRP and Metal Coordination for Bioresponsive Fluorescence Imaging". Angewandte Chemie (International Ed. in English). 59 (29): 11748-11753. doi:10.1002/anie.202002331. ISSN 1521-3773. PMID 32243658. 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.

[8] Brenu, E. W.; McNaughton, L.; Marshall-Gradisnik, S. M. (Mayıs 2011). "Is there a potential immune dysfunction with anabolic androgenic steroid use?: A review". Mini Reviews in Medicinal Chemistry. 11 (5): 438-445. doi:10.2174/138955711795445907. ISSN 1875-5607. PMID 21443507. 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.

[9] "Known and Probable Human Carcinogens". www.cancer.org (İngilizce). 21 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

g t d Anatomik Terapötik Kimyasal Sınıflandırma Sistemine dayalı olarak - Büyük ilaç grupları
Gastrointestinal kanal / metabolizma (A)	Mide asidi Antiasitler H₂ antagonistleri Proton pompa inhibitörleri Antiemetikler Laksatifler Antidiyare ilaçları / Antipropulsifler Anti-obezite ilaçları Antidiyabetikler Vitaminler Mineraller
Kan ve kan yapıcı organlar (B)	Antitrombotikler Antiplateletler Antikoagülanlar Trombolitikler) Antihemorajikler Plateletler Koagülantlar Antifibrinolitikler
Kardiyovasküler sistem (C)	Kardiyak tedavisi / Antianjinallar Kardiyak glikozitler Antiaritmikler Kardiyak uyarıcılar Antihipertansifler Diüretikler Vazodilatörler Beta blokörler Kalsiyum kanal blokörleri Renin-anjiotensin sistemi ACE inhibitörleri Anjiotensin II reseptör antagonistleri Renin inhibitörleri Antihiperlipidemikler Statinler Fibratlar Safra asidi sekestranları
Deri (D)	Kremler Sikatrizanlar Antipruritikler Antipsoriatikler İlaçlı pansumanlar
Genitoüriner sistem (G)	Hormonal kontrasepsiyon Doğurganlık maddeleri Seçici östrojen reseptör modülatörleri Cinsiyet hormonları
Endokrin sistem (H)	Hipotalamik-hipofiz hormonları Kortikosteroidler Glukokortikoidler Mineralokortikoidler Cinsiyet hormonları Tiroit hormonları / Antitiroit ajanları
Enfeksiyonlar ve enfestasyonlar (J, P, QI)	Antimikrobiyaller: Antibakteriyeller (Antimikobakteriyeller) Antifungallar Antivirallar Antiparaziterler Antiprotozoallar Antihelmintikler Ektoparazitisitler İntravenöz immünoglobulin Aşılar
Malign hastalıklar (L01-L02)	Antikanser ajanları Antimetabolitler Alkilleme İğ zehirleri Antineoplastik Topoizomeraz inhibitörleri
Bağışıklık hastalıkları (L03-L04)	İmmünomodülatörler İmmünostimülanlar İmmünosupresanlar
Kaslar, kemikler ve eklemler (M)	Anabolik steroidler Antiinflamatuarlar Nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar Antiromatizmallar Kortikosteroidler Kas gevşeticiler Bisfosfonatlar
Beyin ve sinir sistemi (N)	Ağrı kesiciler Anestezikler Genel Lokal Anorektikler Anti-DEHB ajanları Bağımlılık önleyiciler Antikonvülzanlar Antidemans ajanları Antidepresanlar Antimigren ajanları Antiparkinson ajanları Psikoaktifler Antipsikotikler Anksiyolitikler Afrodizyaklar Depresanlar Entaktojenler Entojenler Öforantlar Halüsinojenler Psikedelikler Dissosiyatifler Deliryantlar Hipnotikler / Sakinleştiriciler Duygudurum dengeleyicileri Nöroprotektifler Nootropikler Nörotoksinler İştah uyarıcılar Serenikler Uyarıcılar Öjeroikler
Solunum sistemi (R)	Dekonjestanlar Bronkodilatörler Öksürük ilaçları H₁ antagonistleri
Duyu organları (S)	Oftalmolojikler Otolojikler
Diğer ATC (V)	Panzehirler Kontrast madde Radyofarmasötikler Pansuman Senoterapötikler
İlaçlar Farmakolojik sınıflandırma sistemleri ATC kodları

Anabolik steroid nedir?, Anabolik steroid anlamı nedir?, Anabolik steroid ne demektir?