İspanyol Haçı

İspanyol Haçı
İspanyol Haçı
Ülke	Nazi Almanyası
Tür	Rozet
Olası Hak; Sahipleri	General Franco önderliğinde İspanyol İç Savaşı'na katılan Alman birlikler
Savaş	İspanyol İç Savaşı
Durum	Artık Verilmemektedir
İstatistikler
Kuruluş	14 Nisan 1939
Toplam Verilişi	Kılıç Eklentisiz Bronz İspanyol Haçı: 7869; Kılıç Eklentili Bronz İspanyol Haçı: 8462; Kılıç Eklentisiz Gümüş İspanyol Haçı: 327; Kılıç Eklentili Gümüş İspanyol Haçı: 8304; Kılıç Eklentili Altın İspanyol Haçı: 1126; Kılıç Ve Elmas Eklentili Altın Alman Haçı: 28;
	;

İspanyol Haçı (Almanca: Spanien-Kreuz) İspanyol İç Savaşı'na General Francisco Franco tarafında katılım gösteren Alman birliklere verilen bir Nazi Almanyası nişanıydı.^[1]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Temmuz 1936'da İspanyol İç Savaşı'nın patlak vermesiyle birlikte Almanya, Franco'nun Milliyetçi güçlerine yardım olarak Kondor Lejyonu'nu, Luftwaffe ve Heer personelinden müteşekkil, gönderdi. 14 Nisan 1939'da savaş sırasında Kondor Lejyonu bünyesinde çarpışmış Alman havacı ve karacı personeli ödüllendirmek için nişan olarak İspanyol Haçı oluşturuldu.^[2] Alman Donanması'na bağlı birkaç gemi de İspanyol sularında hizmet verdi ve bu gemilerin mürettebatları da bu nişanla taltif edildi. ^[3]
İspanyol Haçı sağ göğse, cep kapağının altına takılırdı. Eğer İspanyol Haçıyla taltif edilmiş personel halihazırda Kan Nişanıyla da taltif edilmişse personel, İspanyol Haçı'nı Kan Nişanı'nın altına takardı. İspanyol Haçıyla taltif edilen personel öldükten sonra nişan bu kişinin en yakın akrabasına kalırdı.^[2]
1945 yılında Nazi Dönemi'ne ait nişan ve madalyaların takılması yasaklandı. İspanyol Haçı 1957 yılında yeniden tasarlanıp Alman Federal Cumhuriyeti personelince giyime uygun hale getirilen madalya ve nişanlar arasında yer almadı.^[4]

Sınıfları[değiştir | kaynağı değiştir]

İspanyol Haçı hem cephe madalyası olarak hem de gösterilen üstün başarıyı ödüllendirmek için taltif edilirdi.^[3] Nişan, taltif edilen kişinin liyakatını veya rütbesini yansıtan biçimde altın, gümüş ve bronz olmak üzere üç sınıftan oluşurdu. Gümüş ve Bronz İspanyol Haçı kılıçlı veya kılıçsız olarak taltif edilebilirdi fakat Altın İspanyol Haçı daima kılıç eklentisiyle taltif edilirdi. Altın İspanyol Haçı çatışma sırasında olağanüstü cesurluk gösterilmesi halinde elmas eklentileriyle de taltif edilebilirdi.^[2]
Her bir sınıf ve taltif edilme sayıları şöyleydi:^[3]

Bronz İspanyol Haçı[değiştir | kaynağı değiştir]

Muharip olmayan hali kılıçsız olarak çatışma deneyimi edinmeden 3 ay İspanya'da hizmet vermiş olan sivil teknisyenlere veya askeri personellere verilirdi.
Toplam 7869 adet Bronz İspanyol Haçı taltif edilmiştir.

Kılıç Eklentili Bronz İspanyol Haçı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kılıç Eklentili Bronz İspanyol Haçı, İspanyol İç Savaşı sırasında cephe hattında çatışmaya iştirak etmiş bireylere verilirdi.
Toplam 8462 adet Kılıç Eklentili Bronz İspanyol Haçı taltif edilmiştir.

Gümüş İspanyol Haçı[değiştir | kaynağı değiştir]

Gümüş İspanyol Haçı, muharip olmayan hizmeti ödüllendirmek için verilirdi.
Toplam 327 adet Kılıç Eklentisiz Gümüş İspanyol Haçı taltif edilmiştir.

Kılıç Eklentili Gümüş İspanyol Haçı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kılıç Eklentili Gümüş İspanyol Haçı, İspanyol İç Savaşı sırasında belirleyici muharebelere katılım göstermiş veya hatrı sayılır ölçüde muharip deneyim kazanmış personellere verilirdi.
Toplam 8304 adet Kılıç Eklentili Gümüş İspanyol Haçı taltif edilmiştir.

Altın İspanyol Haçı[değiştir | kaynağı değiştir]

Altın İspanyol Haçı, daima kılıç eklentisine sahip olurdu, çatışma sırasında olağanüstü liderlik gösteren veya olağanüstü liyakat gösteren personellere verilirdi.
Toplam 1126 adet Altın İspanyol Haçı taltif edilmiştir.

Elmas Eklentili Altın İspanyol Haçı[değiştir | kaynağı değiştir]

Elmas Eklentili Altın İspanyol Haçı, İspanyol Haçı'nın en üst sınıfıydı. Muharebe sırasında olağanüstü liderlik gösteren ve olağanüstü liyakat gösterenlere taltif edilirdi.
Toplam 28 Elmas Eklentili Altın İspanyol Haçı taltif edildi ve bunlardan birisi Adolf Galland'a taltif edildi.

Akraba Onur Haçı[değiştir | kaynağı değiştir]

İspanya'da Çarpışan Alman'ın Akrabalarına Onur Haçı (Almanca: Ehrenkreuz für hinterbliebene Deutscher Spanienkämpfer) İspanya'da hizmet verirken ölen personellerin akrabalarına verilirdi.
Toplam 315 adet Akraba Onur Haçı taltif edilmiştir.

Dizaynı[değiştir | kaynağı değiştir]

İspanyol Haçı, ortasında bir halkanın üstünde svastika bulunan bir Malta Haçıdır. Haç'ın her bir kolunun arasında Luftwaffe kartalı ve, kılıç eklentili versiyonlarında, Luftwaffe kartalının arkasında konumlandırılmış çapraz iki kılıç vardır. Elmas Eklentili İspanyol Haçı'nın ortasındaki halkanın üstündeki svastikanın çevresinde pırlantalar bulunur.^[5]
Haç'ın arka yüzü düzdür ve arka yüzünde üniformaya giyim için kullanılan iğne bulunur.^[5]
En Yakın Akraba Onur Haçı, bronzdur ve Kılıç Eklentisiz Bronz İspanyol Haçı'na benzer fakat ebat olarak daha küçüktür. Diğerlerinden farklı olarak ortası siyah ve kenarları kırmızı, sarı, kırmızı (İspanya bayrağının renkleri) olan bir şeride takılıdır.^[3]

Taltif Edilenler[değiştir | kaynağı değiştir]

*ile işaretli olanlar Elmas Eklentili Altın İspanyol Haçıyla taltif edilmişlerdir.

Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Alıntılar[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Wehrmacht awards.com: Spanish Cross". 1 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2023.
^ ^a ^b ^c Doehle 1943, s. 15.
^ ^a ^b ^c ^d Littlejohn & Dodkins 1968, ss. 108-110.
^ German Federal regulation 1996, ss. 583–593, Anlage 13: List of authorised awards.
^ ^a ^b Angolia 1976, ss. 29-44.

Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]

Angolia, LTC John R (1976). For Führer And Fatherland: Military Awards of the Third Reich. R. James Bender Publishing. ISBN 0912138149.
Doehle, Dr Heinrich (1943). Medals & Decorations of the Third Reich: Badges, Decorations, Insignia. Reddick Enterprises. ISBN 0962488348.
Littlejohn, David; Dodkins, Colonel C. M. (1968). Orders, Decorations, Medals and Badges of the Third Reich. R. James Bender Publishing, California. ISBN 978-0854200801.
German Federal regulation (1996). Dienstvorschriften Nr. 14/97. Bezug: Anzugordnung für die Soldaten der Bundeswehr. ZDv 37/10 (Almanca). 12 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2023.

[1] "Wehrmacht awards.com: Spanish Cross". 1 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2023.

[FOOTNOTEDoehle194315-2] Doehle 1943, s. 15.

[FOOTNOTELittlejohnDodkins1968108-110-3] Littlejohn & Dodkins 1968, ss. 108-110.

[FOOTNOTEGerman_Federal_regulation1996583–593,_Anlage_13:_List_of_authorised_awards-4] German Federal regulation 1996, ss. 583–593, Anlage 13: List of authorised awards.

[FOOTNOTEAngolia197629-44-5] Angolia 1976, ss. 29-44.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Nazi Almanyası Askerî Madalya ve Nişanları
Bütün Branşlara Verilen Madalya ve Nişanlar	Haydut Savaşı Rozeti Demir Haç'a Toka Eklentisi Kondor Lejyonu Tank Rozeti Sürücü Yeterlilik Rozeti Doğu Cephesi Madalyası Alman Haçı Anschluss Hatıra Madalyası Sudetenland Madalyası Memel Madalyası Büyük Demir Haç İftihar Listesi Tokası Demir Haç Şövalye Haçı İspanyol Haçı Savaş Liyakat Haçı Savaş Liyakat Madalyası Wehrmacht Uzun Hizmet Madalyası Batı Duvarı Madalyası Yara Rozeti
Wehrmacht / Waffen-SS	Uçaksavar Rozeti (Heer) Mavi Tümen Madalyası Yakın Çatışma Tokası Genel Taarruz Rozeti Piyade Saldırı Rozeti Dağ Rehberi Rozeti Panzer Rozeti Keskin Nişancı Rozeti Tank İmha Rozeti
Luftwaffe	Hava Mürettebatı Rozeti Hava Avcı Eri Rozeti Uçaksavar Muharebe Rozeti Havacı Rozeti Balon Gözlemcisi Rozeti Pilot Hatıra Rozeti Luftwaffe Cephe Hizmet Tokası Planör Pilotu Rozeti Luftwaffe Kara Saldırı Rozeti Luftwaffe Onur Kupası Luftwaffe Onur Tabağı Gözlemci Rozeti Paraşütçü Rozeti Pilot/Gözlemci Rozeti Telsiz Operatörü Rozeti
Kriegsmarine	Yardımcı Kruvazör Rozeti Abluka Kırma Rozeti Muhrip Savaş Rozeti Hızlı Taarruz Aracı Savaş Rozeti Açık Deniz Filosu Rozeti Mayın Tarama Gemisi Savaş Rozeti Donanma Topçusu Savaş Rozeti Donanma Hizmet Tokası U-boat Hizmet Tokası U-boat Savaş Rozeti
‎Cephe Armaları	Holm Cephe Arması Kırım Cephe Arması Demyansk Cephe Arması Kuban Cephe Arması Lapland Cephe Arması Narvik Cephe Arması Varşova Cephe Arması
‎Cephe Manşet Şeritleri	Girit Manşet Şeridi Afrika Manşet Şeridi Metz 1944 Manşet Şeridi Kurland Manşet Şeridi

İspanyol Haçı nedir?, İspanyol Haçı anlamı nedir?, İspanyol Haçı ne demektir?