Ekonomik gösterge, bir ekonomik faaliyet hakkında istatistik’tir. Ekonomik göstergeler, ekonomik performansın ve gelecekteki performans tahmin analizine olanak sağlar. Ekonomik göstergelerin kullanıldığı uygulamalardan birisi İş döngüsü çalışmalarıdır. Ekonomik göstergeler çeşitli endeksleri, kazanç raporlarını ve ekonomik özetleri kapsar: örneğin işsizlik oranı, işten ayrılma oranı, konut başlangıçları, tüketici fiyat endeksi (enflasyon), Ters verim eğrisi,^[1] tüketici kaldıraç oranı, sanayi üretimi, iflaslar, gayri safi yurt içi hasıla, internet erişimi, perakende satışlar, fiyat endeksi ve para arzı değişiklikleri vb.

Amerika Birleşik Devletlerindeki iş döngü tarihleme komitesi özel bir Ulusal Ekonomik Araştırma Bürosu’dur. Çalışma İstatistikleri Bürosu, çalışma ekonomisi ve istatistikleri alanında ABD hükûmetinin başlıca bilgi aldığı kurumudur. Diğer ekonomik gösterge üreticileri ise Amerika Birleşik Devletleri Sayım Bürosu ve Amerika Birleşik Devletleri Ekonomik Analiz Bürosu‘dur.

Zamanlamaya göre sınıflandırma[değiştir | kaynağı değiştir]

Ekonomik göstergeler iş çevrimi ile ilgili olağan zamanlamalarına göre üç kategoriye ayrılabilir: öncü göstergeler, gecikmeli göstergeler ve çakışan göstergeler.

Öncü göstergeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Öncü göstergeler, her zaman olmasa da genellikle ekonominin tamamı değişmeden önce değişen göstergelerdir.^[3] Bu nedenle, ekonominin kısa vadeli tahmin edicileri olarak faydalıdırlar. Öncü göstergeler arasında tüketici beklentileri endeksi, inşaat ruhsat izinleri ve para arzı yer alır. Konferans Kurulu, ABD ekonomisinde altı ila dokuz ay sonraki faaliyeti tahmini için tasarlanmış on göstergeden oluşan bileşik bir Öncü Ekonomik Endeks yayınlar.

Konferans Kurulu'nun Öncü Ekonomik Göstergeler Endeksinin Bileşenleri şunlardır:

1. Ortalama haftalık saat (üretim) — Mevcut çalışanların çalışma saatlerinde yapılan ayarlamalar genellikle yeni işe alımlar veya işten çıkarmalar öncesinde yapılır, bu nedenle haftalık ortalama saat ölçüsü işsizlikteki değişiklikler için öncü bir göstergedir.
2. işsizlik sigortası için haftalık ortalama ilk işsizlik başvuruları — CB bu bileşenin değerini pozitiften negatife çevirir çünkü pozitif bir okuma iş kaybını gösterir. İlk işsizlik başvuru verileri, iş koşullarına diğer işsizlik ölçütlerinden daha duyarlıdır ve bu nedenle Amerika Birleşik Devletleri Çalışma Bakanlığı tarafından yayınlanan aylık işsizlik verilerini yönlendirir.
3. Üreticilerin tüketim malları/malzemeleri için yeni siparişleri — Tüketim malları ve malzemeleri için yeni siparişlerdeki artış genellikle fiili üretimde olumlu değişiklikler anlamına geldiğinden, bu bileşen bir öncü gösterge olarak kabul edilir. Yeni siparişler envanteri azaltır ve gelecekteki gelirin habercisi olan doldurulmamış siparişlere katkı yapar.
4. Satıcı performansı (daha yavaş teslimatlar difüzyon endeksi) — Bu bileşen, siparişlerin endüstriyel şirketlere teslimi için geçen süreyi ölçer. Satıcı performansı, iş döngüsüne öncülük eder çünkü teslimat süresindeki artış, imalat malzemelerine yönelik artan talebi gösterebilir. Satıcı performansı, Ulusal Satın Alma Yöneticileri Birliği'nin (NAPM) aylık bir anketiyle ölçülür. Bu difüzyon endeksi, yanıt verenlerin yarısının değişiklik olmadığını ve tüm yanıtlayanların teslimatın daha yavaş olduğu bildirimini ölçer.
5. Üreticilerin savunma dışı sermaye malları için yeni siparişleri — Yukarıda belirtildiği gibi, yeni siparişler iş döngüsüne öncülük eder çünkü siparişlerdeki artışlar genellikle fiili üretimde ve belki de artan talepte olumlu değişiklikler anlamına gelir. Bu önlem, üreticinin tüketim malları/malzemeleri bileşeni (#3) için yeni siparişlerinin karşılığıdır.
6. Yeni özel konut birimleri için yapı ruhsatları.
7. 500 adi hisse senedinin hisse senedi fiyatları — Hisse senedi fiyatlarındaki değişimler, yatırımcıların ekonominin geleceğine ve faiz oranlarına ilişkin beklentilerini yansıttığından, hisse senedi piyasası getirileri öncü gösterge kabul edilir.

   

   .
8. Para Arzı (M2) — Para arzı vadesiz mevduatları, seyahat çeklerini, tasarruf mevduatlarını, para birimini, para piyasası hesaplarını ve küçük- nominal değerli vadeli mevduatları ölçer. Burada M2, federal hükûmet tarafından GSYİH raporunda yayınlanan deflatör aracılığıyla enflasyona göre ayarlanır. Hesap mevduatına katkı yapan bir faktör olan banka kredileri, genellikle enflasyonun para arzından daha hızlı artması durumunda azalır ve bu da ekonomik genişlemeyi daha zorlaştırabilir. Böylece vadesiz mevduattaki bir artış, enflasyonun yükseleceği beklentisini gösterecek ve bu ise banka kredilerinin azalmasına ve tasarrufların artmasına neden olacaktır.
9. Faiz oranı farkı (10 yıllık Hazine - Federal Fon hedefi) — Faiz oranı farkına genellikle verim eğrisi denilir ve kısa, orta ve uzun vadeli faiz oranlarını kasteder. Verim eğrisindeki değişiklikler, ekonomik döngüdeki gerilemelerin en doğru tahmin edicileri olmuştur. Bu, özellikle eğri tersine döndüğünde, yani uzun vadeli getirilerin kısa oranlardan daha düşük olması beklendiğinde doğrudur.
10. Tüketici beklentileri endeksi — Öncü göstergelerin yalnızca beklentilere dayanan tek bileşenidir. Bu bileşen iş döngüsüne öncülük eder çünkü tüketici beklentileri gelecekteki tüketici harcamalarını veya sıkılaştırmayı gösterebilir. Bu bileşen için veriler Michigan Üniversitesi'nin Anket Araştırma Merkezi'nden gelir ve ayda bir kez yayınlanır.

Gecikmeli göstergeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Gecikmeli göstergeler, genellikle ekonominin tamamı değiştikten sonra değişen göstergelerdir. Tipik olarak gecikme, bir yılın birkaç çeyreğidir. İşsizlik oranı gecikmeli bir göstergedir: İstihdam, genel ekonomideki bir toparlanmanın ardından iki veya üç çeyrek artma eğilimindedir. Bir performans ölçüm sisteminde, bir işletmenin elde ettiği kar, tarihsel bir performansı yansıttığı için gecikmeli bir göstergedir; benzer şekilde artan müşteri memnuniyeti geçmişte gerçekleştirilen girişimlerin sonucudur.

Gecikmeli Göstergeler Endeksi, endeksin değerini yedi bileşenden belirleyen bir sivil toplum kuruluşu olan “Konferans Kurulu“ tarafından aylık olarak yayınlanır.

Endeks, genel ekonomideki değişiklikleri “takip etme” eğilimindedir.

Konferans Kurulu endeksindeki bileşenler şunlardır:

• işsizlik ortalama süresi (ters çevrilmiş)
• Olağanüstü ticari ve sanayi kredilerin değeri
• Hizmetler için Tüketici Fiyat Endeksi'ndeki değişiklik
• Çıktı birimi başına işçilik maliyetindeki değişim
• İmalat ve ticaret stoklarının satışlara oranı
• Tüketici kredisinin kişisel gelire oranı
• Bankalar tarafından tahsil edilen ortalama ana faiz oranı

Çakışan göstergeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Çakışan göstergeler yaklaşık olarak tüm ekonomi ile aynı anda değişir ve böylece ekonominin mevcut durumu hakkında bilgi verir. Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, sanayi üretimi, kişisel gelir ve perakende satışlar gibi birçok çakışan ekonomik gösterge vardır. Olaydan sonra, iş döngüsündeki iniş ve çıkışların tarihlerini belirlemek için tesadüf indeksi kullanılabilir.^[4]

Çakışan Ekonomik Göstergeler Dizinini oluşturan dört ekonomik istatistik vardır:^[5]

• Tarım dışı bordrolu çalışan sayısı
• Kişisel gelirsiz transfer ödemeleri
• Sanayi üretimi
• İmalat ve ticari satışlar

Philadelphia Federal Rezervi, eyalet düzeyindeki 4 değişkene dayalı olarak eyalet düzeyinde çakışan endeksler üretir:^[6]

• Tarım dışı bordrolu istihdam
• Üretimde çalışılan ortalama saat
• İşsizlik oranı
• Ücret ve maaş ödemeleri tüketici fiyat endeksine göre azaltılmıştır (ABD şehir ortalaması)

Yöne göre[değiştir | kaynağı değiştir]

Genel ekonominin yönüne göre bir ekonomik göstergenin yönünü tanımlayan üç terim de vardır:

Döngüsel göstergeler

genel ekonomi ile aynı yönde hareket eder: ekonomi iyi giderken artar; kötü gittiğinde azalır. Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) döngüsel bir göstergedir.

Döngüsel karşıtı göstergeler

genel ekonomiye ters yönde hareket eder. işsizlik oranı ve ücret payı konjonktür karşıtıdır: kısa vadede ekonomi kötüye gittiğinde yükselirler.

döngüsel olmayan göstergeler

iş çevrimiyle çok az veya hiç ilişkisi olmayan göstergelerdir: genel ekonomi iyi giderken yükselebilir veya düşebilir ve iyi gitmediğinde yükselebilir veya düşebilir.

Yerel göstergeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Yerel yönetimlerin genellikle gelecekteki vergi gelirlerini tahmin etmesi gerekir. Örneğin San Francisco şehri, Craigslist'teki tek yatak odalı bir dairenin fiyatını, hafta sonu metroya binen yolcu sayılarını, kapalı otopark kullanımını ve şehrin havaalanındaki yolcu inişleriyle ilgili aylık raporları kullanır.^[7]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Big Mac Endeksi
• Tüketici Güven Endeksi
• Tüketici fiyat endeksi
• Gayri safi yurt içi hasıla
• Enflasyon
• Ruj endeksi

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• OECD Economic Indicators 6 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Economic Indicators Mobile App 15 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• U.S. Bureau of Labor Statistics 25 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• The Conference Board - Economic Indicators 25 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• FED101 - Economic Indicators
• International Conference on Indicators and Survey Methodology 22 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Economic Indicators 17 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Monthly analysis from American Institute for Economic Research (AIER)
• U.S. Economic Indicators
• United States Economic Indicators (current and historical, open data) (quandl.com)
• GPO Economic Indicators 9 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]