Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti

Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti
*Ўзбекистон ССР Олий Совети*
Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti ; Ўзбекистон ССР Олий Совети
Özbekistan SSC (1938-1991)
Tür
Tür	Yüksek Sovyet
Tarih
Kuruluş	1938
Dağılış	1991
Önceki	Tüm Özbek Sovyetler Kongresi
Sonraki	Özbekistan Cumhuriyeti Yüksek Konseyi
Seçimler
Son seçim	1990
Toplantı yeri
	; Senato ve Yasama Meclisi Binası,; Taşkent, Özbekistan SSC, Sovyetler Birliği

Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti (Özbekçe: Ўзбекистон ССР Олий Совети, latinize: Oʻzbekiston SSR Oliy Soveti; Rusça: Верховный Совет Узбекской ССР, latinize: Verkhovnyy Sovet Uzbekskoy SSR), 1938'den 1991'e kadar Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Yüksek Sovyeti (ana yasama kurumu) idi. Özbekistan SSC Yüksek Sovyeti, 1925'ten 1938'e kadar faaliyet gösteren Tüm Özbek Sovyetler Kongresi'nden sonra geldi. Özbekistan'ın 1991'de bağımsızlığından sonra, Özbekistan SSC Yüksek Sovyeti'nin yerine 1991'den 1994'e kadar Özbekistan Cumhuriyeti Yüksek Konseyi geçti.^[1]

1990 Özbekistan Yüksek Sovyeti seçimi, çok partili seçimlere izin veren ilk ve son yüksek Sovyet seçimiydi.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Özbekistan SSC Yüksek Sovyeti, cumhuriyetin ana siyasi organlarının organizasyonunu değiştiren Özbekistan SSC içindeki anayasal reformlara uygun olarak kuruldu. Teoride, Yüksek Sovyet, Özbekistan SSC'nin yasama organı üzerinde güç kullanan bir yasama organı olacaktı. Gerçekte, Yüksek Sovyet'in gücü, Özbekistan Komünist Partisi tarafından alınan kararları onaylamakla sınırlıydı. 1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılması sonucunda Özbekistan bağımsızlığını kazandığında, Özbekistan SSC Yüksek Sovyeti'nin adı Özbekistan Cumhuriyeti Yüksek Kurulu olarak değiştirilmiştir. Özbekistan Yüksek Meclisi, Şubat 1995'te Özbekistan Cumhuriyeti Yüksek Kurulu'nun yerini almıştır.

Toplantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

53 yıllık varlığı boyunca, Özbekistan SSR Yüksek Sovyeti toplam on iki toplantı yaptı. 12. ve son toplantı, 1990'da İslam Kerimov'u Özbekistan SSC'nin Cumhurbaşkanı seçen ve 31 Ağustos 1991'de Özbekistan'ın bağımsızlığını ilan eden 500 milletvekilinden oluşuyordu.

1. Toplantı (1938-1946)
2. Toplantı (1947-1950)
3. Toplantı (1951-1954)
4. Toplantı (1955-1959)
5. Toplantı (1959-1962)
6. Toplantı (1963-1966)
7. Toplantı (1967-1970)
8. Toplantı (1971-1974)
9. Toplantı (1975-1979)
10. Toplantı (1980-1984)
11. Toplantı (1985-1989)
12. Toplantı (1990-1991)

Yüksek Sovyet Başkanları[değiştir | kaynağı değiştir]

No.	Ad (Doğum-Ölüm)	Görev başlangıcı	Görev sonu	Siyasi parti
Yüksek Sovyet Başkanları
1	Usman Yusupov (1901-1966)	17 Temmuz 1938	21 Temmuz 1938	SBKP
2	Abdurazak Mavlyanov (1908-1975)	_	_
3	Nuritdin Mukhitdinov (1917-2008)	_	_
4	Arif Khakimov (1912-1982)	1956	1958
5	Rasul Gulamov (1911-?)	1959	30 Mayıs 1961
6	Mirzamahmud Musakhanov (1912-1995)	30 Mayıs 1961	22 Mart 1963
7	Abid Sadykov (1913-1987)	_	_
8	Sagdy Sirzahdinov (1920-1989)	1967	1980
9	Asadilla Khodjaev (1920-1983)	14 Mart 1980	6 Eylül 1983
10	Erkin Yusupov (1929-2003)	30 Aralık 1983	30 Mart 1985
11	Pulat Khabibullaev (1936-2010)	30 Mart 1985	9 Nisan 1988
12	Rasul Gulamov (1911-?)	9 Nisan 1988	24 Mart 1990
13	Mirzaolim Ibragimov (?-?)	_	_
14	Shavkat Yuldashev (1943)	_	1991

Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanları[değiştir | kaynağı değiştir]

No.	Ad (Doğum-Ölüm)	Görev başlangıcı	Görev sonu	Siyasi parti
Yüksek Sovyet Başkanlığı Başkanları
1	Yuldash Akhunbabaev (1885-1943)	21 Temmuz 1938	28 Şubat 1943	SBKP
2	Abduvali Muminov (1902-1965)	22 Mart 1943	17 Mart 1947
3	Amin Niyazov (1903-1973)	17 Mart 1947	21 Ağustos 1950
4	Sharof Rashidov (1917-1983)	21 Ağustos 1950	24 Mart 1959
5	Yodgor Nasriddinova (1920-2006)	24 Mart 1959	25 Eylül 1970
6	Nazar Matchanov (1923-2010)	25 Eylül 1970	20 Aralık 1978
7	Inomjon Usmonxo‘jayev (1930-2017)	20 Aralık 1978	20 Aralık 1983
8	Akil Salimov (1928-2014)	20 Aralık 1983	9 Aralık 1986
9	Rafik Nishanov (1926)	9 Aralık 1986	9 Nisan 1988
10	Pulat Khabibullaev (1936-2010)	9 Nisan 1988	6 Mart 1989
11	Mirzaolim Ibragimov (?-?)	6 Mart 1989	24 Mart 1990

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ " 336-XII-сон 31.08.1991. Об основах государственной независимости Республики Узбекистан". lex.uz. 8 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.

[1] " 336-XII-сон 31.08.1991. Об основах государственной независимости Республики Узбекистан". lex.uz. 8 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.

[1]

Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti nedir?, Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti anlamı nedir?, Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti ne demektir?