Büyük İrmandinya İsyanı

Büyük İrmandinya İsyanı, 1467 ve 1469^[1] arasında Galiçya'da gerçekleşen toplumsal ayaklanma ve muhtemelen XV. yüzyıl civarında Avrupa'daki en büyük ayaklanmadır. Bu isyanın ve 1431-1435 yılları arası çıkan daha küçük bir isyanın üzerinde "Kardeşliğin" (İrmandinya) yanı sıra yerel soyluların da önemli bir etkisi vardır. Kastilya'ya bağlı Galiçya'da çıkan her iki ayaklanma da bastırılmıştır.

İrmandinya sözü birçok tarihsel bağlamlarda Galiçya'da kullanılmaktaydı. Bu bağlamda "küçük kardeş" ya da "delikanlı" manalarına gelen terim, Orta Çağ İspanya’sının loncalarında kullanılırdı.^[2] O dönemde Galiçya halihazırda Leon ve Kastilya Krallığı'nın bir parçasıydı ama dağların arkasındaki bir alanda izole kaldığından merkez için buraya ulaşım zordu. Ayrıca IV. Henry ve küçük kardeşi Alfonso arasında çıkan taht kavgasında kralın gücü zayıflamıştı.^[3]

Kalkışma 1467'de başlasa da Kardeşlik (İrmandinya) bölgede IV. Henry'e karşı birkaç yıldır etkindi. Bölgede daha önceleri çıkan sert kıtlık ve veba salgınlarından dolayı da halkın tepkisi artmıştı. Böylece köylü, şehirli insanlar ile düşük seviyedeki soylular ve din adamları kardeşliğe katıldılar. Kardeşliğe bu dönemde yaklaşık 80.000 savaşçı katıldı. Kaleler, manastırlar ve büyük araziler ele geçirildi. İsyancılar iki yıl boyunca krallığın yaklaşık 130 kalesini yıktılar.

Savaşın başlarında soylular Portekiz veya Kastilya'ya kaçtılar ancak 1469 yılında Pedro Madruga liderliğinde toparlanan soylular ve askerler Portekiz'den bir karşı saldırı düzenlediler.^[4] Soyluların üstün silahları sayesinde isyan bastırıldı. İsyan liderleri tutuklandı veya idam edildi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ PALLARÉS MÉNDEZ, M. C.; PORTELA SILVA, E. De Xelmírez aos Irmandiños. A Galicia feudal (séculos XII-XV). A Gran Historia de Galicia, Tomo V, Volume 2. Arrecife Edicións Galegas (2007). ISBN 978-84-96931-10-7.
^ "Los irmandiños de Galicia". Universidad de Santiago de Compostela. 6 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Revuelta de los irmandiños. Los gorriones corren tras los halcones". Carlos Barros. 6 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Bibliografía de Pedro Álvarez de Sotomayor (Pedro Madruga)". soutomaior.com. 27 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Los irmandiños. La Santa Hermandad del Reino de Galicia16 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca)
Os irmandiños da Terra de Lemos8 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Os irmandiños de Galicia. A revolta en Pontevedra8 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
O que sabemos dos irmandiños8 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Avrupa tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] PALLARÉS MÉNDEZ, M. C.; PORTELA SILVA, E. De Xelmírez aos Irmandiños. A Galicia feudal (séculos XII-XV). A Gran Historia de Galicia, Tomo V, Volume 2. Arrecife Edicións Galegas (2007). ISBN 978-84-96931-10-7.

[2] "Los irmandiños de Galicia". Universidad de Santiago de Compostela. 6 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[3] "Revuelta de los irmandiños. Los gorriones corren tras los halcones". Carlos Barros. 6 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[4] "Bibliografía de Pedro Álvarez de Sotomayor (Pedro Madruga)". soutomaior.com. 27 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1]

[2]

[3]

[4]

Büyük İrmandinya İsyanı Nedir