Benazir Butto

Benazir Butto
Benazir Butto; بینظیر بھٹو
	Benazir Butto, 2006
Pakistan Başbakanı
	Görev süresi; 18 Temmuz 1993 - 5 Kasım 1996
Cumhurbaşkanı	Gulam İshak Han
Yerine geldiği	Muineddin Kureyşi Geçici
Yerine gelen	Malik Merac Halid Geçici
	Görev süresi; 2 Aralık 1988 - 6 Ağustos 1990
Cumhurbaşkanı	Vasim Seccad Geçici; Faruk Leghari
Yerine geldiği	Muhammed Han Cunicu
Yerine gelen	Gulam Mustafa Catui
Pakistan Halk Partisi Lideri
	Görev süresi; 12 Kasım 1982 - 27 Aralık 2007
Yerine geldiği	Nusret Butto
Yerine gelen	Asıf Ali Zerdari; Bilavel Butto Zerdari
Kişisel bilgiler
Doğum	21 Haziran 1953; Karaçi, Pakistan
Ölüm	27 Aralık 2007 (54 yaşında); Ravalpindi, Pakistan
Partisi	Pakistan Halk Partisi
Evlilik(ler)	Asıf Ali Zerdari
İmzası

Benazir Butto (UFA:beːnəziːr b^ɦʊʈːoː, 21 Haziran 1953, Karaçi - 27 Aralık 2007, Ravalpindi), iki kez Pakistan başbakanlığı yapmış siyasetçi. 1999-2007 yılları arasında yurt dışında sürgünde yaşadı. 18 Ekim 2007'de seçimlere katılmak üzere Pakistan'a geri döndü ve başkanlığını yaptığı Pakistan Halk Partisi'nin seçim mitinglerine katılmaya başladı. Ravalpindi'de katıldığı seçim mitinginden ayrılırken bir suikast sonucu öldü.

Gençliği ve eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Benazir Butto 21 Haziran 1953 tarihinde Karaçi'de doğdu. Babası eski Pakistan devlet başkanı ve başbakanı Zülfikar Ali Butto, İngiltere'nin Oxford Üniversitesi'nde hukuk eğitimini yeni tamamlamıştı. Annesi ise İran Kürtlerinden^[1] Begüm Nusret Butto'dur.

Benazir Butto Harvard ve Oxford üniversitelerinde eğitim gördü.^[2] 1973 yılında Harvard Üniversitesi'nde lisans eğitimini tamamladı. 1977 yılında ise Oxford Üniversitesi'de Uluslararası Hukuk ve Diplomasi dallarında yüksek lisans eğitimi gördü.

Politikaya girişi[değiştir | kaynağı değiştir]

Butto, Oxford Üniversitesi'ni bitirdikten sonra Pakistan'a geri döndü. Babasının tutuklanıp idam edilmesinden sonra bir süre ev hapsinde kaldı. 1984 yılında yurt dışına çıkmasına izin verilmesiyle, Büyük Britanya'ya taşındı ve orada sürgünde babasının kurduğu muhalefet partisi olan Pakistan Halk Partisi'nin liderliğini yaptı. 1987 yılında çimento fabrikatörü Asıf Ali Serdari ile evlendi. Çiftin Bilavel, Bahtiyar ve Asife adlarında 3 çocukları oldu.

Askerî cuntanın şefi Ziya ül Hak'ın 1988'de ölümünden sonra Pakistan'da, 1977 yılından beri ilk kez serbest seçimler yapıldı. 19 Kasım 1988 tarihindeki bu seçimleri kazanan Butto, ilk kez bir müslüman ülkenin kadın başbakanı oldu. 2 Aralık'ta başbakan olarak göreve başladı. Yoğun yolsuzluk suçlamaları altında kalan hükûmet 20 ay kadar sonra, askerî güçlerin desteğindeki devlet başkanı Gulam İshak Han tarafından, yeni seçimlere gidileceği gerekçesiyle devrildi. Ancak Butto aleyhindeki suçlamalar yargıya yansımadı. Yeni hükûmeti Navaz Şerif kurdu. 1993 yılında Butto yeniden seçildiyse de, 3 yıl sonra hükûmet yine yolsuzluk suçlamaları altında, devlet başkanı Faruk Leghari tarafından düşürüldü. Yüksek mahkeme de devlet başkanının kararını onayladı. Ancak Butto ve eşi Zardari hakkındaki suçlamaların doğruluğu kesinleşmedi.

Butto'ya yönelik eleştirilerin başlıca kaynağı, hakkındaki yolsuzluk iddiaları ve Butto'nun ulusal reformları sonucu politik güçlerini yitirmeye başlayan Pencab bölgesindeki zengin toprak sahipleri ve bu bölgenin seçkinleriydi. Butto eski feodal yapıya karşı mücadele etti ve bu yapıyı Pakistan'ın stabilizasyonu önündeki engel olarak niteledi.

1999 yılında, Pervez Müşerref'in liderliğinde gerçekleşen askerî darbe sonrasında Pakistan'ı terk etmek zorunda kaldı. Birleşik Arap Emirlikleri'nin Dubai kentine yerleşti. 2002 yılında Pervez Müşerref, pratikte Benazir Butto'nun tekrar başbakan seçilmesini önlemek amacıyla başbakanların en fazla iki dönem görev yapabilecekleri yolunda bir anayasa değişikliği yaptı.

2007 yılında Pervez Müşerref, Benazir Butto'yla Pakistan'a geri dönmesine zemin hazırlamak üzere müzakerelere başladı. Böylece Butto'nun Ocak 2008'de yapılacak olan başbakanlık seçimlerine muhalefet lideri olarak katılma olasılığı doğdu. Butto hakkında açılan davaların o zamana kadar sonuçlanması bekleniyordu.

Sürgünden dönüşü ve ilk suikast girişimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Seçim çalışmalarına katılmak üzere Pakistan'a dönüş kararı alan Butto'ya karşı, El-Kaide örgütünün saldırı tehdidinde bulunması üzerine, Müşerref, Butto'nun dönüşünü ertelemesini ve yüksek mahkemenin kendisiyle ilgili af istemine ilişkin kararını beklemesini istedi. Bu isteğe uymayan Benazir Butto, 18 Ekim 2007 gecesi, 8 yıllık sürgünden sonra Pakistan'a geri döndü. Ancak yandaşlarının sevgi gösterileriyle karşılanan Butto aynı gün bombalı bir suikast girişimine hedef oldu. Karaçi kenti yakınlarında gerçekleşen ve Benazir Butto'nun yara almadan kurtulduğu bu saldırıda 138 kişi yaşamını yitirdi, 248 kişi de yaralandı.

Butto, 27 Aralık 2007 tarihinde Ravalpindi'de düzenlediği seçim mitinginin ardından gerçekleştirilen saldırıda öldü. Bir intihar saldırganı, mitingin ardından aracının açılır tavanından çıkıp halkı selamlamakta olan Butto'nun aracına yaklaşarak, üç el ateş etti. Yaptığı üç atışı da isabet ettiremeyen saldırgan, ardından üzerindeki bombaları patlattı. Patlamanın şiddetiyle başının sağ tarafını aracının tavan penceresinin koluna çarpan Benazir Butto hastaneye ağır yaralı olarak kaldırıldı.^[3] Kafatasında kırık oluşan Butto ameliyata alındı; fakat kurtarılamadı. Butto'nun yerel saatle 18.16'da öldüğü açıklandı.^[4]

Saldırıdan sonra suikastın sorumluluğunu El-Kaide üstlendi.^[5] Ancak birkaç gün aradan sonra Pakistan İçişleri Bakanlığı'nın iddiasının tersine, suçlanan El-Kaide liderlerinden Beytullah Mahsud suikastle ilgisi olmadığını öne sürdü.^[6] Saldırıda en az 20 kişi öldü, çok sayıda kişi de yaralandı.^[4]

Butto'nun ölümünden sonra, devlet başkanı Pervez Müşerref, ülkede üç günlük yas ilan etti. 8 Ocak 2008'de yapılması planlanan Pakistan genel seçimleri öncesinde gerçekleşen suikastin ardından ülkedeki demokrasinin geleceği konusunda endişeler doğdu.^[7] Ülkede alınan bir karar neticesinde seçimler 18 Şubat 2009 tarihine ertelendi.^[8]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ www.bhutto.org 30 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "An Iranian Kurd by origin tracing her ancestry to the legendary Islamic hero, statesman and a great soldier Salahuddin Ayubi..."
^ "Biyografisi". 17 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2007.
^ "Milliyet - Pakistan İçişleri Bakanlığı: Butto vurulmadı". 31 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2007.
^ ^a ^b "TRT Haber- Butto Suikast Sonucu Öldü". 31 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2007.
^ "CNNTurk". 29 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2007.
^ "El Kaide lideri Mahsud: "Suikastle ilgim yok"". 30 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2007.
^ "NTVMSNBC - 2007 Pakistan için yüksek gerilimli bir yıl oldu". 28 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2007.
^ http://www.cnnturk.com/DUNYA/haber_detay.asp?PID=319&haberID=415854/^{[ölü/kırık bağlantı]} Seçim ertelendi

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Benazir Butto resmi sitesi
Pakistan Halk Partisi resmi sitesi
Benazir Bhutto 25 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - BBC Obituary
Bhutto'nun ölümcül mirası - International Herald Tribune 9 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
TIME: Suikastin kötü sonucu 29 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Parti siyasi görevi
Önce gelen Nusret Butto	Pakistan Halk Partisi Lideri 1982-2007 Geçici: 1982-1984	Sonra gelen Bilavel Butto Zerdari
Önce gelen Nusret Butto		Sonra gelen Asıf Ali Zerdari
Siyasi görevi
Önce gelen Muhammed Han Cuneco	Pakistan Başbakanı 1988-1990	Sonra gelen Gulam Mustafa Catoi Geçici
Önce gelen Mehbub ül Hak Geçici	Pakistan Maliye Bakanı 1988-1990	Sonra gelen Sertaç Aziz
Önce gelen Mahmud Harun Geçici	Pakistan Savunma Bakanı 1988-1990	Sonra gelen Gus Ali Şah
Önce gelen Han Abdül Veli Han	Muhalefet Lideri 1990-1993	Sonra gelen Navaz Şerif
Önce gelen Muineddin Ahmed Kureyşi Geçici	Pakistan Başbakanı 1993-1996	Sonra gelen Malik Merac Halid Geçici
Önce gelen Seyid Babar Ali	Pakistan Maliye Bakanı 1994-1996	Sonra gelen Nevid Kamer
Önce gelen Navaz Şerif	Muhalefet Lideri 1996-1999	Sonra gelen Fazl-ur-Rahman
Diplomatik görevi
Önce gelen Marich Man Singh Shrestha	SAARC Başkanı 1988	Sonra gelen Memun Abdül Gayum

[1] www.bhutto.org 30 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "An Iranian Kurd by origin tracing her ancestry to the legendary Islamic hero, statesman and a great soldier Salahuddin Ayubi..."

[2] "Biyografisi". 17 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2007.

[Milliyet-3] "Milliyet - Pakistan İçişleri Bakanlığı: Butto vurulmadı". 31 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2007.

[butto-4] "TRT Haber- Butto Suikast Sonucu Öldü". 31 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2007.

[CNN_Türk-5] "CNNTurk". 29 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2007.

[CNN_Turk-6] "El Kaide lideri Mahsud: "Suikastle ilgim yok"". 30 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2007.

[ntv-7] "NTVMSNBC - 2007 Pakistan için yüksek gerilimli bir yıl oldu". 28 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2007.

[8] ttp://www.cnnturk.com/DUNYA/haber_detay.asp?PID=319&haberID=415854/^{[ölü/kırık bağlantı]} Seçim ertelendi

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Benazir Butto Kimdir?

Benazir Butto Kimdir?

Benazir Butto Kimdir?

Benazir Butto

Gençliği ve eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Politikaya girişi[değiştir | kaynağı değiştir]

Sürgünden dönüşü ve ilk suikast girişimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kim Kimdir Biyografi Kategorisinden Haberler