Akdağmadeni
İlçe
İlçe merkezinden bir görünüm
Yozgat'ın Türkiye'deki yeri
İlçe sınırları haritası
Ülke	Türkiye
İl	Yozgat
Coğrafi bölge	İç Anadolu Bölgesi
İdare
• Kaymakam	Furkan Nezir
• Belediye başkanı	Nezih Yalçın (MHP)
Yüzölçümü
• Toplam	1.796 km²
Rakım	1.352 m
Nüfus  (2018)
• Toplam	42,919
• Kır	-
• Şehir	-
Zaman dilimi	UTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu	66300
İl alan kodu	0354
İl plaka kodu	66
Resmî site akdagmadeni.bel.tr

Akdağmadeni, Yozgat'a bağlı bir ilçedir. Doğuda Sivas'ın Şarkışla ilçesi, güneyde Çayıralan, batıda Sarıkaya ve Saraykent, kuzeyde ise Kadışehri ile çevrilidir. İlçenin güneyi sarıçam ve meşe ormanlarıyla kaplıdır.

İklimi[değiştir | kaynağı değiştir]

İlçe iklimi karasal iklim ile Karadeniz iklimi arasında bir tipe sahiptir. İlçe yaylada olduğundan Orta Anadolu'nun iklimine de benzerliği vardır. Yazları çok sıcak; kışları aşırı soğuk olmaz. Kar yağışı, Yozgat'ta olduğu gibi, Kasım ayının ortalarını bulur, Nisan ayına dek yerde kaldığı olur. Yıllık yağış miktarları ortalamada 478-500 milimetredir. Yazın sıcaklık 20-25 derece arasında değişmektedir. Yıllık sıcaklık ortalaması 8-12 derece arasında oynar. Bunun %50-60 ı bitki mevsiminde yağar. Havası genellikle rutubetlidir. Rüzgarlar, doğu ve güneyden eser. Kuzey rüzgarlarına karşı dağlar koruyucu bir durumdadır.

Bitki örtüsü[değiştir | kaynağı değiştir]

Akdağmadeni bölgenin geneline oranla daha çok yağış aldığı için doğal bitki örtüsünü genelde ormanlar oluşturmaktadır. İldeki en geniş orman alanına sahip olan Akdağmadeni'nde sarıçam, ardıç, yabani fındık, alıç ve palamut gibi ağaç türleri bulunmaktadır. Orman dışındaki alanlar ise, daha çok mera olarak değerlendirilen bozkırlar ve çayırlardır. İlçe topraklarının %32,5'i ormanlarla kaplıdır.^[1] Türkiye orman ortalaması 13,6; İç Anadolu Bölgesi orman ortalaması ise ancak %8'dir^{[kaynak belirtilmeli]}.

Akdağmadeni ilçesi orman yüzdesinin, dahil olduğu İç Anadolu Bölgesi'nden fazla oluşunun yegane sebebi, yükseltinin fazlalığı ve İç Anadolu'ya oranla geçiş iklim tipinde bulunmasıdır. Bundan 20 yıl önce ilçe yüzölçümünün %49'u ormanlarla kaplıydı. Ancak son yıllardaki tarla açmaları nedeniyle arazinin ancak %32'sinde orman örtüsü kalmıştır. İlçede ormanlık saha daha çok güneydoğu bölümdeki dağlık alanda yoğunlaşmaktadır. Buralarda büyük yerleşim yerleri olmadığından orman örtüsü varlığını muhafaza etmektedir. İlçe ormanlarının %65,6'sı koru ormanı, %34,4'ü baltalık ormanıdır. İlçede yer yer yayvan yapraklı ormanlar (Meşelikler) ve iğne yapraklı ormanlar (boyu 25-30 metreyi bulan Karaçam ve Kızılçam) bulunur. Yayvan yapraklı ormanlarla iğne yapraklı ormanlar, karışık olarak görülür.

İlçenin batısında, Sazlıdere Köyü ve karşısından itibaren ilçe sınırına kadar ana yol üzeri ve çevresi özellikle kuzeye düşen kısmı tamamen meşelik kaplıdır. Oluközü Köyü Meşe Korusu, Anadolu'da nadide bir yer olarak gösterilir. Köy halkı arasında yerleşen düzenli kesim (teskere) anlayışı ile koruluğu 20 bölgeye ayırarak her sene bir kesim aralığında kullanılıp diğer sene başka kesim aralığına geçilmektedir.

İlçenin ormanları yaş itibarıyla çok gençtir. Ortalama 10-15 metre yüksekliğinde olan sarı çam ağaçlarının arasında az miktar da karamaz ağacı bulunmaktadır. Karamaz ağacı Türkiye'de sadece bu ilçede bulunmaktadır.^[1] Karamaz ağacı daha çok ilçenin kuzey doğusunda, doğu ormanlarının güneye bakan yamaçlarında yetişmektedir. Akdağmadeni ormanlarında bir miktarda fındıklı Fındık Ağaçları bulunmaktadır. Bunlardan başka özel olarak yetiştirilen, bol miktarda Elma, Armut, Erik, Vişne ve Şeftali ve Kaysı Ağaçları vardır. Ev önlerinde Üzüm Asmaları, dere boylarında Söğüt Ağaçları, Selvi Kavakları, Son yıllardaki "Benim bir dikili kavağım var" kampanyasıyla birçok yere Orman İşletmesi Müdürlüğü'nün temin etmiş olduğu çam fidanları dikilmektedir. Özellikle eski Rum ve Ermenilerden kalan evlerin önünde asırlık ceviz ağaçları bulunmaktadır. Ceviz neslinin devam etmesinde izinsiz kesilmemesine borçludur. Yaz aylarının bunaltıcı sıcaklarında serinletici etkisi, temiz havasıyla Akdağmadenliler'in mesire yeri durumuna gelen ormanlarda, yeşilin her türlü tonunu görmek mümkündür. Özellikle ilçe merkezi yakınındaki, kaynak suyunun bulunduğu "Kadıpınarı" hafta sonu tatillerinde ve bayramlarda halkı kendine çekmektedir.

İlçenin adı[değiştir | kaynağı değiştir]

Yöre isminin belirlenmesinde, sahip olduğu ve işletilmeye açılan yeraltı madenlerinin büyük rolü olmuştur. 1815'te Akdağ eteklerinde Çinko-Kurşun madeni işletmesi kurulmuş^[2] ve "Maden" kelimesi zamanla bu yerleşim yerinin ismi olmuştur. Maden işçilerinin akınıyla yerleşik köy düzenine geçilen bu yöre, belirli bir süre "Maden" adıyla anılmıştır. Akdağ eteklerinde kurulması nedeniyle de, dağın ismine atıfla "Akdağlar'dan çıkan maden" anlamına gelen Akdağmadeni adını almıştır.

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Akdağmadeni ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Akdağmadeni Kaymakamlığı22 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Akdağmadeni Belediyesi7 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.