Zugdidi

Zugdidi
ზუგდიდი
Zugdidi; ზუგდიდი
Kent
	; Bayrak ; Arma
	Zugdidi Zugdidi'nin Gürcistan'daki konumu
Ülke	Gürcistan
Bölge	Samegrelo-Zemo Svaneti Bölgesi
Nüfus (2014)
• Yoğunluk	oto/km²
• Kent	42,998
Zaman dilimi	UTC+04.00 (Standart Zaman)

Zugdidi (Gürcüce: ზუგდიდი, Megrelce: ზუგიდ), Gürcistan’ın batısında, tarihsel Megrelya bölgesinde bulunan bir kenttir. Odişi ovasında, Çhouşi ırmağının kıyısında yer alır. Nüfusu 42.998 'dir (2014). Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesinin yönetsel merkezidir.

Kaynaklarda adından ilk kez 17. yüzyılda söz edilmiştir. Odişi Prensliği'nin yönetsel ve kültürel merkeziydi. 1855-1857 arasında Osmanlıların egemenliği altında kaldı. Daha sonra Çarlık Rusya’sının yönetimi altına girdi. Demiryolu ve devlet yolu kentten geçmektedir.

Görülecek yerler arasında Zugdidi tarih ve etnografya müzesi, tiyatro, Samegrelo prensleri Dadianilerin sarayı ve nadir bitkilerin bulunduğu botanik bahçesi sayılabilir.

Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Zugdidi adının ilk kullanımına 17. yüzyıl kaynaklarında rastlanmaktadır. Zugdidi Megrelcede "büyük tepe" anlamına gelmektedir ("Zugu/ზუგუ" - tepe, "didi/დიდი" - büyük). Eski kaynaklarda aynı anlama gelen "Zubdidi" (ზუბდიდი) kullanımına da rastlanmaktadır. Megrelya ve Abhazya'daki Megrel köylerinde ise bu ismin kısa formu olan "Zugidi" (ზუგიდი) de görülmektedir. Şehrin doğusundaki tepe şehre bu adı vermiştir. Bu tepede antik dönemden kaleler yer almaktadır.

İklimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Köppen iklim sınıflandırmasına göre Zugdidi'de Ilıman dönencealtı iklimi (Cfa) görülmektedir.

{{{Yerleşim adı}}} iklimi
Aylar	Oca	Şub	Mar	Nis	May	Haz	Tem	Ağu	Eyl	Eki	Kas	Ara	Yıl
En yüksek sıcaklık (°C)	10,3	11,5	14,7	19,8	24,3	27,1	28,6	29,2	26,3	21,9	16,4	12,1	20,2
Ortalama sıcaklık (°C)	5,2	6,1	9,2	13,6	17,9	21,5	23,8	24,3	20,2	15,1	10,4	6,7	14,5
En düşük sıcaklık (°C)	2,1	2,7	5,5	9,2	13,1	17,0	19,8	20,4	16,2	11,3	6,3	2,9	10,5
Ortalama yağış (mm)	145	126	124	130	93	184	153	171	162	156	165	173	1.782

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Zugdidi, tarih boyunca tek etnikli bir şehir olarak bilinmekteydi. 2002 eyalet sayımına göre, toplam nüfusunu %98.97'sini (166.039) Gürcüler oluşturmaktadır.^[1] 1850'lerin ikinci yarısındaki kısa Osmanlı işgali nedeniyle şehrin nüfusu 2000'den 800'e düşmüştür. 1950'ler ve 1970'lerde Zugdidi gelişmiş ve nüfus artış hızı artmıştır. Son 20 yıldaki nüfus artışı ise diğer şehirlerden gelenlerden Zugdidi'ye olan göçün sonucudur. Abhazya'daki Rus-Gürcü Savaşı sırasında birçok etnik Megrel Zugdidi'ye göç etmek zorunda bırakılmıştır. Bu göçle beraber 2002 nüfus sayımlarında Zugdidi Gürcistan'ın en kalabalık 5. şehri olmuştur. 2014 nüfus sayımlarına göre ise ülkenin en kalabalık 6. şehridir.

Zugdidi'nin yıllara göre nüfusu:^[2]^[3]^[4]

Yıl	Toplam	Erkek	Kadın
1851	2,000	---	---
1863	800	---	---
1886	1,078	---	---
1897	3,407	2,129	1,278
1917	4,000	---	---
1922	4,525	---	---
1926	5,577	2,843	2,734
1939	15,062	7,394	7,668
1959	31,081	14,119	16,962
1970	39,896	18,610	21,286
1979	45,170	20,988	24,182
1989	50,022	23,551	26,471
2002	68,535	31,312	37,223
2014	42,998	19,746	23,252

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Georgian Census for 2002" (PDF). 7 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2021.
^ Russian Empire and Soviet Census for 1897, 1926, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça)
^ "2002 General Population Census Major Findings" (PDF). National Statistics Office of Georgia. 14 Eylül 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2016. ^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ "2014 General Population Census Main Results General Information" (PDF). National Statistics Office of Georgia. 8 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2016.

[1] "Georgian Census for 2002" (PDF). 7 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2021.

[2] Russian Empire and Soviet Census for 1897, 1926, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça)

[2002_Census-3] "2002 General Population Census Major Findings" (PDF). National Statistics Office of Georgia. 14 Eylül 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2016. ^{[ölü/kırık bağlantı]}

[2014_Census-4] "2014 General Population Census Main Results General Information" (PDF). National Statistics Office of Georgia. 8 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2016.

[1]

[2]

[3]

[4]

Zugdidi nedir?, Zugdidi anlamı nedir?, Zugdidi ne demektir?