Zinaida Greceanîi

Zinaida Greceanîi
Zinaida Greceanîi
Moldova Parlamentosu Başkanı
	Görevde
	Makama geliş ; 8 Haziran 2019
Başkan	Igor Dodon
Başbakan	Pavel Filip ; Maia Sandu ; Ion Chicu
Yerine geldiği	Andrian Candu
Moldova Parlamentosu Üyesi
	Görevde
	Makama geliş ; 29 Temmuz 2009
7. Moldova Başbakanı
	Görev süresi; 31 Mart 2008 - 14 Eylül 2009
Başkan	Vladimir Voronin
Yerine geldiği	Vasile Tarlev
Yerine gelen	Vlad Filat
Kişisel bilgiler
Doğum	7 Şubat 1956 (68 yaşında); Tomsk Oblast, Rusya SFSC, Sovyetler Birliği; (günümüzde Rusya)
Partisi	Moldova Komünistler Partisi (2011'den önce); Moldova Cumhuriyeti Sosyalist Partisi (2011–günümüz)
Evlilik(ler)	Alexei Greceanîi
Çocuk(lar)	2
Bitirdiği okul	Moldova Devlet Üniversitesi

Zinaida Greceanîi (d. 7 Şubat 1956^[1]) Moldovalı siyasetçi. 8 Haziran 2019'dan bu yana Moldova Parlamentosu Başkanı olarak görev yapmaktadır. Greceanîi daha önce 31 Mart 2008'den, 14 Eylül 2009 yılına kadar Moldova Başbakanı olarak görev yapmıştır.^[1]^[2] 2011 yılından itibaren Moldova Cumhuriyeti Sosyalist Partisi'nin başkanıdır. Daha önce Moldova Komünistler Partisi'nin bir üyesiydi.^[3] Moldova'nın ilk kadın başbakanıdır.^[4]

İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Greceanîi, 7 Şubat 1956'da Sovyetler Birliği'nde yer alan Rusya SFSC'sindeki Sibirya, Tomsk Oblastı'nda doğdu. Ailesi Kuzey Harekatı sırasında Moldova'nın kuzeyindeki Cotiujeni'den sürgün edildi. Abisi sürgün sırasında öldü. Zinaida Greceanîi ve ailesi 1968'de Cotiujeni'ye geri döndü. Annesinin isteğiyle büyük annesi tarafından Ortodoks olarak vaftiz edildi.

Başkent Kişinev'deki Moldova Devlet Üniversitesi'nde finans ve ekonomi bölümünden mezun oldu.^[5] Greceanîi, Alexei Greceanîi ile evlendi ve bu evlilikten iki çocuğu oldu.

Siyasi kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

1990'ın ortalarında Maliye Bakanlığı'nda Daire Başkanı olarak görev yaptı. 2000-2001 yılları arasında Maliye Bakan Yardımcısı ve 2001-2002 yılları arasında Birinci Maliye Bakan Yardımcısı oldu. Başkan Vladimir Voronin, onu 8 Şubat 2002'de Geçici Maliye Bakanı olarak daha sonra 26 Şubat 2002'de Maliye Bakanı olarak atadı. Üç yıldan fazla Maliye Bakanı olarak görev yaptıktan sonra Voronin tarafından 10 Ekim 2005 tarihinde Moldova Başbakan Yardımcısı olarak atandı.^[6]^[7]^[8]

2019 yılında Moldova Cumhuriyeti'nin en popüler politikacıları ile ilgili yapılan anketlere göre, Zinaida Greceanii, Moldova vatandaşları tarafından en fazla güven duyulan politikacıların zirvesinde ikinci sırada yer aldı. Bazılarına göre diğer anketler ona altıncı ve sekizinci sırada yer verdi.^[9]^[10]

Başbakanlık dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Dönemin başbakanı Vasile Tarlev'in 19 Mart 2008'de istifasının ardından Cumhurbaşkanı Vladimir Voronin, Greceanîi'yi Başbakan adayı olarak gösterdi. 31 Mart'ta Parlamento tarafından bu adaylık onaylandı; Meclisin 101 üyesinden 56 oy aldı.^[11]^[12]

7 Nisan 2009 Olayları[değiştir | kaynağı değiştir]

7 Nisan 2009 protestoları sırasında Moldova Cumhuriyeti başbakanı Zinaida Greceanîi, polisin silahları protestoculara karşı kullanmaya hazır olduğunu sembolik ifadeleriyle kamusal alanda "En büyük suçun organizatörleri önümüzdeki günlerde çocukları kullanarak bizi zor durumda bırakacaktır. Bu olacaksa, zayiattan kaçınmak çok zor olacaktır. Polis, silahlar da dahil olmak üzere anayasayı savunmak için gerekli tüm önlemleri alacak." dedi.^[13]^[14]^[15]

7 Nisan protestoları devam ederken Zinaida Greceanîi, eylemcilerin çocukları kullanmasını önlemek için çocuk annelerine çağrı yaparak çocuklarını evlerinde tutmalarını istedi.^[16]^[17]

Moldova cumhurbaşkanlığı seçimleri, Mayıs – Haziran 2009[değiştir | kaynağı değiştir]

Zinaida'nın partisi, Nisan 2009 seçimlerini %49,48 oyla kazandı ve Moldova Parlamentosu'nda PCRM'nin 60 vekil koltuğundan birini kazandı.^[18]^[19] 20 Mayıs ve 3 Haziran 2009 tarihlerinde Moldova Cumhurbaşkanlığı görevine iki kez aday oldu ancak kazanamadı.^[20]^[21]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b Page on Greceanii at government website 7 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
^ "Moldova's Parliament approves new government" 5 Aralık 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, Associated Press (International Herald Tribune), 31 Mart 2008.
^ "Moldova's Leader Nominates First Female Prime Minister" 15 Nisan 2009 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, Associated Press (The Moscow Times), 24 Mart 2008.
^ "Archived copy". 1 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2008. ; Skard, Torild (2014) "Zinaida Greceanîi" in Women of power - half a century of female presidents and prime ministers worldwide, Bristol, Policy Press, 978-1-44731-578-0, ss. 326-30, 358-60
^ "Zinaida Greceanîi - alegeri.md", Alegeri.md/w/zinaida_grecean%c3%aei, 27 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019
^ "Sondaj: Cine sunt politicienii în care moldovenii au cea mai mare încredere", stiri.md, 14 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 18 Şubat 2019
^ "DOC // Schemă frauduloasă de import a energiei electrice. Igor Dodon și Zinaida Greceanîi, subiecții unei plângeri depusă la Procuratura Generală", Anticoruptie.md/ro/stiri/doc-schema-frauduloasa-de-import-a-energiei-electrice-igor-dodon-si-zinaida-greceanii-subiectii-unei-plangeri-depusa-la-procuratura-generala, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019
^ "De ce au mințit Grecianii și Dodon?", Investigatii.md/ro/investigatii/economic/de-ce-au-mintit-grecianii-si-dodon, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019
^ "Sondaj BOP: Cei mai apreciați politicieni din Republica Moldova", UNIMEDIA, 10 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 18 Şubat 2019
^ "Partidele care ar ajunge in legislativ daca duminica viitoare ar avea loc alegeri parlamentare. Top trei politicieni care se bucura de cea mai mare incredere. Sondaj iData", protv.md, 4 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 18 Şubat 2019
^ Skard, Torild (2014), s. 359
^ "Afacerea "scumpirea energiei din Ucraina"", Investigatii.md/ro/investigatii/economic/afacerea-scumpirea-energiei-din-ucraina, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019
^ "7 aprilie 2009. Piramida ruşinii", Anticoruptie.md/ro/investigatii/integritate/7-aprilie-piramida-rusinii, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019
^ "VIDEO. Zinaida Greceanîi: "Nu regret declarațiile mele din aprilie 2009"", AGORA, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019
^ "(video) Zinaida Greceanîi nu regretă declarațiile pe care le-a făcut în aprilie 2009 - #diez", Diez.md/2015/06/26/video-zinaida-greceanii-nu-regreta-declaratiile-pe-care-le-a-facut-in-aprilie-2009/, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019
^ https://www. Zdg. Md/author/admin (23 Şubat 2012), "Dosarul 7 aprilie: Martorii Voronin şi Saachian", Ziarul de Gardă, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019
^ "Cunoaşte-ți candidatul" (PDF), Moldovacurata.md/upload/pages/11.pdf, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019
^ "Partidul Socialiştilor din Republica Moldova (PSRM) / partide.md", E-democracy.md/parties/psmpr/, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019
^ "Nr.1 pe listele partidelor intrate în Parlament: milionari și... bugetari", MOLDOVACURATA, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019
^ http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/8059039.stm 6 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/8071251.stm 10 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Inter-Parliamentary Union, IPU: "Republic of Moldova, Parliament", www.ipu.org/parline-e/reports/2215_E.htm
^ I. R. (4 Kasım 2011), "Rep. Moldova: Doi oameni cheie ai comunistilor, Igor Dodon si Zinaida Greceanai, parasesc partidul - International", HotNews.ro, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019

Siyasi görevi
Önce gelen Vasile Tarlev	Moldova Başbakanı 2008-2009	Sonra gelen Vlad Filat

[Gov-1] Page on Greceanii at government website 7 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

[Approves-2] "Moldova's Parliament approves new government" 5 Aralık 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, Associated Press (International Herald Tribune), 31 Mart 2008.

[Nominate-3] "Moldova's Leader Nominates First Female Prime Minister" 15 Nisan 2009 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, Associated Press (The Moscow Times), 24 Mart 2008.

[4] "Archived copy". 1 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2008. ; Skard, Torild (2014) "Zinaida Greceanîi" in Women of power - half a century of female presidents and prime ministers worldwide, Bristol, Policy Press, 978-1-44731-578-0, ss. 326-30, 358-60

[Alegeri.md/w/zinaida_grecean%c3%aei_2019-06-20-5] "Zinaida Greceanîi - alegeri.md", Alegeri.md/w/zinaida_grecean%c3%aei, 27 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019

[stiri.md_2019-02-18-6] "Sondaj: Cine sunt politicienii în care moldovenii au cea mai mare încredere", stiri.md, 14 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 18 Şubat 2019

[Anticoruptie.md/ro/stiri/doc-schema-frauduloasa-de-import-a-energiei-electrice-igor-dodon-si-zinaida-greceanii-subiectii-unei-plangeri-depusa-la-procuratura-generala_2019-06-20-7] "DOC // Schemă frauduloasă de import a energiei electrice. Igor Dodon și Zinaida Greceanîi, subiecții unei plângeri depusă la Procuratura Generală", Anticoruptie.md/ro/stiri/doc-schema-frauduloasa-de-import-a-energiei-electrice-igor-dodon-si-zinaida-greceanii-subiectii-unei-plangeri-depusa-la-procuratura-generala, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019

[Investigatii.md/ro/investigatii/economic/de-ce-au-mintit-grecianii-si-dodon_2019-06-20-8] "De ce au mințit Grecianii și Dodon?", Investigatii.md/ro/investigatii/economic/de-ce-au-mintit-grecianii-si-dodon, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019

[UNIMEDIA_2019-02-18-9] "Sondaj BOP: Cei mai apreciați politicieni din Republica Moldova", UNIMEDIA, 10 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 18 Şubat 2019

[protv.md_2019-02-18-10] "Partidele care ar ajunge in legislativ daca duminica viitoare ar avea loc alegeri parlamentare. Top trei politicieni care se bucura de cea mai mare incredere. Sondaj iData", protv.md, 4 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 18 Şubat 2019

[11] Skard, Torild (2014), s. 359

[Investigatii.md/ro/investigatii/economic/afacerea-scumpirea-energiei-din-ucraina_2019-06-20-12] "Afacerea "scumpirea energiei din Ucraina"", Investigatii.md/ro/investigatii/economic/afacerea-scumpirea-energiei-din-ucraina, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019

[Anticoruptie.md/ro/investigatii/integritate/7-aprilie-piramida-rusinii_2019-06-20-13] "7 aprilie 2009. Piramida ruşinii", Anticoruptie.md/ro/investigatii/integritate/7-aprilie-piramida-rusinii, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019

[AGORA_2019-06-20-14] "VIDEO. Zinaida Greceanîi: "Nu regret declarațiile mele din aprilie 2009"", AGORA, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019

[Diez.md/2015/06/26/video-zinaida-greceanii-nu-regreta-declaratiile-pe-care-le-a-facut-in-aprilie-2009/_2019-06-20-15] "(video) Zinaida Greceanîi nu regretă declarațiile pe care le-a făcut în aprilie 2009 - #diez", Diez.md/2015/06/26/video-zinaida-greceanii-nu-regreta-declaratiile-pe-care-le-a-facut-in-aprilie-2009/, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019

[Ziarul_de_Gardă_2012-02-23-16] ttps://www. Zdg. Md/author/admin (23 Şubat 2012), "Dosarul 7 aprilie: Martorii Voronin şi Saachian", Ziarul de Gardă, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019

[Moldovacurata.md/upload/pages/11.pdf_2019-06-20-17] "Cunoaşte-ți candidatul" (PDF), Moldovacurata.md/upload/pages/11.pdf, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019

[E-democracy.md/parties/psmpr/_2019-06-20-18] "Partidul Socialiştilor din Republica Moldova (PSRM) / partide.md", E-democracy.md/parties/psmpr/, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019

[MOLDOVACURATA_2019-06-20-19] "Nr.1 pe listele partidelor intrate în Parlament: milionari și... bugetari", MOLDOVACURATA, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019

[20] ttp://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/8059039.stm 6 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/8071251.stm 10 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Inter-Parliamentary Union, IPU: "Republic of Moldova, Parliament", www.ipu.org/parline-e/reports/2215_E.htm

[HotNews.ro_2011-11-04-21] I. R. (4 Kasım 2011), "Rep. Moldova: Doi oameni cheie ai comunistilor, Igor Dodon si Zinaida Greceanai, parasesc partidul - International", HotNews.ro, 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2019

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

g t d Moldova başbakanı (Liste)
Moldova DC	Pantelimon Erhan Daniel Ciugureanu Petru Cazacu
Moldova SSC	Tihon Konstantinov Nicolae Coval Gherasim Rudi Alexandru Diordiță Petru Pascari Semion Grossu Ion Ustian Ivan Calin Petru Pascari Mircea Druc
Moldova Cumhuriyeti	Valeriu Muravschi Andrei Sangheli Ion Ciubuc Serafim Urechean (geçici) Ion Sturza Dumitru Braghiș Vasile Tarlev Zinaida Greceanîi Vitalie Pîrlog (geçici) Vlad Filat Iurie Leancă Chiril Gaburici Natalia Gherman (geçici) Valeriu Streleț Gheorghe Brega (geçici) Pavel Filip Maia Sandu Ion Chicu Aureliu Ciocoi (geçici) Natalia Gavrilița Dorin Recean

Zinaida Greceanîi nedir?, Zinaida Greceanîi anlamı nedir?, Zinaida Greceanîi ne demektir?