Wikimedia hareketi

Wikimedia hareketi
Wikimedia hareketi
Tür	Bireysel katkıda bulunanların, bölümlerin, kullanıcı gruplarının ve tematik kuruluşların organizasyonu
Odak	Ücretsiz, açık içerikli, wiki tabanlı İnternet projeleri
Hizmetler	Vikipedi, Vikisözlük, Wikimedia Commons, Vikiveri, Vikisöz, Vikikitap, Vikikaynak, Vikitür, Vikihaber, Vikiversite, ve Vikigezgin
Resmî site	wikimedia.org

Wikimedia hareketi veya kısaca Wikimedia, Wikimedia Vakfı projelerine katkıda bulunanların oluşturduğu küresel bir topluluktur. Hareket, Vikipedi topluluğu etrafında oluşturuldu ve o zamandan beri, ortak projeler olan Wikimedia Commons, Vikiveri ve MediaWiki'ye katkıda bulunan gönüllü yazılım mühendisleri ve geliştiricileri de dahil olmak üzere diğer Wikimedia projelerine genişledi. Bu gönüllüler, Wikimedia Vakfı, tematik kuruluşlar ve kullanıcı grupları dahil olmak üzere dünya çapında çok sayıda kuruluş tarafından desteklenmektedir.

Vikipedi topluluğu[değiştir | kaynağı değiştir]

Vikipedi topluluğu, çevrimiçi ansiklopedi Vikipedi'yi oluşturan ve sürdüren katılımcılar topluluğudur. Bireysel katkıda bulunanlar "Vikipedist" olarak bilinir. OxfordDictionaries.com Ağustos 2012'de "Wikipedian" kelimesini sözlüğüne ekledi. Hemen hemen tüm Vikipedistler gönüllüdür. Wikipedia topluluğununda katkıda bulunanların sayısı ilk yıllara göre katlanarak artmıştır.

Projeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia projeleri şunları içerir:

Vikipedi, web tabanlı bir ansiklopedi
Vikisözlük, bir sözlük
Vikikitap, eğitim kitapları
Vikihaber, haber makaleleri
Vikisöz, alıntılardan oluşan bir koleksiyon
Vikikaynak, kaynak metinler ve belgeler kütüphanesi
Vikiversite, eğitim materyalleri
Vikigezgin, seyahat rehberi
Vikitür, türlerin taksonomik kataloğu
Wikimedia Commons, resimler, videolar ve sesler gibi medyaların veri deposu. Bu dosyalara, yukarıda bahsedilen diğer tüm projelerde, "Commons" adı ile erişilebilir.
Vikiveri, ortak bir veri kaynağı

Organizasyonlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Vakfı[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia hareketinin zihin haritası (2019)

Wikimedia Vakfı (WMF), merkezi San Francisco, Kaliforniya'da bulunan bir Amerikan kâr amacı gütmeyen^[1] yardım kuruluşudur. Alan adlarının sahibidir ve Vikipedi, Wikimedia Commons gibi web sitelerinin çoğunu yönetir.

WMF, Vikipedi'yi ve kardeş projelerini kâr amacı gütmeyen yollarla finanse etmenin bir yolu olarak Jimmy Wales tarafından 2003 yılında kuruldu.^[2]^[3]

WMF'nin 2015 mali tablolarına göre, 2015 yılında WMF'nin bütçesi 72 milyon ABD dolarıydı, işletilmesi için 52 milyon ABD doları harcandı ve rezervleri 82 milyon ABD dolarına yükseldi.^[4] WMF bağışlarla finanse edilmektedir.^[5]

Bölümleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia bölümleri, yerel olarak Wikimedia projelerinin çıkarlarını desteklemek için oluşturulmuş ulusal veya bölgesel faaliyet gösteren kâr amacı gütmeyen kuruluşlardır.^[6]

Wikimedia Almanya'nın (WMDE), toplam bütçesi 20 milyon euro^{[ne zaman?]} olarak Wikimedia'nın en büyük bölümüdür. WMDE, bağışları dağıtmaktan sorumlu şirketi desteklemek için yaklaşık 1 milyon euro ve Wikimedia Vakfı'na transfer etmek için 4 milyon Euro ayırmaktadır.^[7]^[8]

Tematik organizasyonlara toplam 4 milyon ABD doları dağıtılmaktadır.^[9]^[10]

Tematik organiszasyonlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Tematik organizasyonlar, bir konu odak alanında Wikimedia projelerini desteklemek için kurulur; şu anda bu tür iki organizasyon vardır.^[9]^[11] "Wikimedia Tematik Organizasyon Anlaşması" ile yönetilirler.^[12]

Kullanıcı grupları[değiştir | kaynağı değiştir]

Kullanıcı gruplarının, bölümlere ve tematik organizasyonlara göre daha az resmi gereksinimleri vardır. Wikimedia projelerini yerel olarak veya belirli bir tema, konu veya sorun üzerinden destekler ve tanıtırlar. Mayıs 2019 itibarıyla 108 kullanıcı grubu vardır.^[13]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "GuideStar - WIKIMEDIA FOUNDATION, INC". 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2021.
^ Neate, Rupert (7 Ekim 2008). "Wikipedia founder Jimmy Wales goes bananas". The Daily Telegraph. 10 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2009. The encyclopedia's huge fan base became such a drain on Bomis's resources that Mr. Wales, and co-founder Larry Sanger, thought of a radical new funding model – charity.
^ "Bylaws". Wikimedia Foundation. 25 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016.
^ "WIKIMEDIA FOUNDATION, INC. Financial Statements, June 30, 2015 and 2014" (PDF). Upload.wikimedia.org. 12 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Nisan 2016.
^ "Frequently Asked Questions". WikiMedia Foundation. 22 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2017.
^ "Wikimedia chapters". meta.wikimedia.org (İngilizce). 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2019.
^ "Wikimedia chapters - Meta". Meta.wikimedia.org. 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016.
^ "Jahresplan 2016 – Wikimedia Deutschland". Wikimedia.de (Almanca). 28 Kasım 2015. 5 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016.
^ ^a ^b "Template:APG navigation - Meta". Meta.wikimedia.org. 5 Eylül 2016. 7 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016.
^ "Wikimedia chapters/Creation guide - Meta". Meta.wikimedia.org. 30 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016.
^ "Wikimedia movement affiliates/Frequently asked questions - Meta". Meta.wikimedia.org. 15 Eylül 2016. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016.
^ "Wikimedia Thematic Organization Agreement". meta.wikimedia.org. 3 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2019.
^ "Wikimedia user groups". Meta.wikimedia.org. 7 Kasım 2018. 6 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2018.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia ana sayfası
Wikimedia hareket yapısı açıklaması @Meta-Wiki

[1] "GuideStar - WIKIMEDIA FOUNDATION, INC". 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2021.

[Rupert_Neate-2] Neate, Rupert (7 Ekim 2008). "Wikipedia founder Jimmy Wales goes bananas". The Daily Telegraph. 10 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2009. The encyclopedia's huge fan base became such a drain on Bomis's resources that Mr. Wales, and co-founder Larry Sanger, thought of a radical new funding model – charity.

[3] "Bylaws". Wikimedia Foundation. 25 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016.

[4] "WIKIMEDIA FOUNDATION, INC. Financial Statements, June 30, 2015 and 2014" (PDF). Upload.wikimedia.org. 12 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Nisan 2016.

[5] "Frequently Asked Questions". WikiMedia Foundation. 22 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2017.

[6] "Wikimedia chapters". meta.wikimedia.org (İngilizce). 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2019.

[7] "Wikimedia chapters - Meta". Meta.wikimedia.org. 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016.

[8] "Jahresplan 2016 – Wikimedia Deutschland". Wikimedia.de (Almanca). 28 Kasım 2015. 5 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016.

[apg-overview-9] "Template:APG navigation - Meta". Meta.wikimedia.org. 5 Eylül 2016. 7 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016.

[10] "Wikimedia chapters/Creation guide - Meta". Meta.wikimedia.org. 30 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016.

[11] "Wikimedia movement affiliates/Frequently asked questions - Meta". Meta.wikimedia.org. 15 Eylül 2016. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2016.

[12] "Wikimedia Thematic Organization Agreement". meta.wikimedia.org. 3 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2019.

[13] "Wikimedia user groups". Meta.wikimedia.org. 7 Kasım 2018. 6 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2018.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

Wikimedia hareketi nedir?, Wikimedia hareketi anlamı nedir?, Wikimedia hareketi ne demektir?