Wi-Fi

Wi-Fi, kişisel bilgisayar, video oyunu konsolları, dijital ses oynatıcıları ve akıllı telefonlar gibi cihazların kablosuz olarak birbirlerine bağlanmasını sağlayan teknolojidir.

Wi-Fi, ürünlerin kablosuz bağlantı sağlayabildiğini gösteren bir uyumluluk göstergesidir ve IEEE 802.11a, IEEE 802.11b, IEEE 802.11g, IEEE 802.11n ve IEEE 802.11ac standartlarına göre belirlenir.

Wi-Fi dizüstü bilgisayarlar, PDA'lar ve diğer taşınabilir cihazların yakınlarındaki kablosuz erişim noktaları aracılığıyla yerel alan ağına bağlanabilmesini sağlar. Bağlantı, kablosuz erişim noktaları ve cihazın ortak desteklediği, IEEE 802.11 protokolüne bağlı olarak 2,4 GHz veya 5 GHz radyo frekansında gerçekleştirilir. Veri, CSMA/CA (Carrier sense multiple access with collision avoidance) protokolüne uygun gönderilip alınır ve böylece paketlerin iletimi sırasında hata oluşması sorunu çözülür.

Wi-Fi; kişisel bilgisayar, akıllı telefon, oyun konsolu ve dijital işitsel cihazların kablosuz ağ sahası içerisinde internete bağlanmasını sağlayan bir teknolojidir. Wi-Fi'ın erişim noktaları, bir oda gibi küçük alanlardan, birkaç milkarelik geniş alanlara kadar etki edebilir, buralarda internet erişimini sağlayabilirler. Ev ve ofislerdeki özel kullanımının yanında kamuya ait alanlarda da ücretsiz olarak veya diğer ticari şekillerde kullanılmaktadır. Havaalanları, otel ve restoran gibi yerlerde genel olarak bu hizmet ücretsiz olarak sağlanmaktadır. 2008'den bu yana 300 metropolite Wi-Fi (Muni-Fi) projesi başlamıştır.

Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Lisans gerektirmeyen frekanslarda çalışır
Ağ için kablolama gereksinimi yoktur, böylece kablo çekilemeyecek binalarda veya binalar arası bağlantılarda kolaylık sağlar.
Diğer kablosuz çözümlere göre çok daha ucuz ve kolay alınıp kurulabilir.
Birden çok kablosuz erişim noktası kullanılan ağlarda kablosuz dolaşım ile kablosuz iletişim kesilmeden bir erişim noktasından diğerine geçiş yapılabilir.
WEP, WPA ve benzeri kablosuz şifreleme yöntemleri veya IEEE 802.1x gibi yetkilendirme yöntemleriyle çeşitli güvenlik seçenekleri sunar.
Wi-Fi Global bir standart kümesidir, dünyanın her yerinde aynı şekilde çalışır.

En son, yeni bir güvenlik standardı, Wi-Fi Protected Setup, kolaylıkla Internet'e bağlanmak için sınırlı grafiksel kullanıcı arayüzüne sahip cihazlar gömülü sağlar. Wi-Fi Protected Setup 2 tip yapılandırmaya sahiptir: Düğme aracılığı ile yapılandırma ve PIN ile yapılandırma. Bu gömülü cihazlar da Şeylerin Internet denir ve düşük-güç, pille çalışan gömülü sistemler vardır. GainSpan gibi gömülü Wi-Fi, Wi-Fi üreticilerin tasarım yongaları ve modülleri bir dizi.

Menzili[değiştir | kaynağı değiştir]

Wi-Fi ağlarının menzili kullanılan ortama göre oldukça değişik mesafelere ulaşmaktadır. Bu, sinyal kalitesinin çevredeki yapılara bağlı olarak düşmesiyle alakalı bir durumdur. Sinyal seviyesindeki düşüş ile hız kaybı da oluşmaktadır. Teorik olarak 300 mbit olarak ifade edilen hız çevresel faktörlere göre 0 mbit'e kadar düşmekte, bu durum da bağlantıda kopmalara neden olmaktadır. Teorik olarak 1,5 km ile ifade edilen menzil, kapalı alanlarda ve mevcut engellere bağlı olarak 300 metreye kadar düşmektedir.

Wi-fi ismi[değiştir | kaynağı değiştir]

Wi-Fi ismi bilinenin aksine "Wireless Fidelity"den türetilmemiştir, Wi-Fi ismi, ilk defa Ağustos 1999'da reklam amaçlı kullanıldı. Interbrand Corporation denilen bir marka danışmanlık şirketi tarafından bulunduğu söylendi. Belanger ayrıca Interbrand'in Hi-Fi'dan ilham alarak bir kelime oyunuyla Wi-Fi'ı icat ettiğini ve yin-yang tarzı bir Wi-Fi logosu hazırlandığını da belirtti. Wi-Fi şirketi önceleri Wi-Fi için "Kablosuz Bağlantı için Standart" sloganını kullandı fakat daha sonra ifadeyi piyasadan kaldırdı.^[1]

Olumsuzlukları[değiştir | kaynağı değiştir]

Lisans gerektirmeyen frekans aralıklarında çalıştığı için, Wi-Fi cihazlar diğer kablosuz cihazlarla çakışabilir veya birbirlerinin iletişimini engelleyebilirler.
2,4 GHz frekans aralığında çalışan 802.11b ve 802.11g uyumlu cihazların iletişim kalitesi ve hızı, diğer Wi-Fi cihazlar dışında, Bluetooth, mikrodalga fırın, telsiz telefon, bazı telsizler ve benzeri radyo sinyalleriyle çalışan cihazlar tarafından düşürülebilir veya tamamen engellenebilir.
Wi-Fi için yapılan uluslararası düzenlemelerin tümü aynı olmadığı için değişik ülkeler için üretilen cihazların bazı kanallarda uyumsuzluk çıkarması olasıdır.
Diğer standartlara göre güç tüketimi oldukça yüksektir.
Kablosuz olsa dahi gereksinimleri çoktur.
En yaygın kablosuz şifreleme standardı, WEP'in, düzgün yapılandırıldığında bile kolaylıkla kırılabildiği görülmüştür. 2003'te cihazlarda kullanılmaya başlanan WPA ve WPA2 şifreleme standartları ise bu sorunu çözmeyi amaçlamıştır.
Wi-Fi kullanıcılarının küçük bir kısmı, Wi-Fi kullandıktan sonra bazı sağlık sorunlarıyla karşılaştıklarını bildirmişlerdir.^[2] Wi-Fi hastalığı veya Wi-Fi duyarlılığının, olağan dışı baş ağrısıyla birlikte şu belirtileri gösterdiği bildirilmiştir: mide bulantısı, kalpte ritim düzensizliği, denge kaybı ve baş dönmesi, göğüs ağrısı, aşırı stres, panik atak ve idrak ile ilgili sorunlar. Bazı sağlık uzmanları, bu sağlık sorunlarını nörolojik unsurlarla açıklamıştır.^[3]

Frekanslar[değiştir | kaynağı değiştir]

Standart	Frekanslar	Kanal Sayısı
IEEE 802.11a	5,15 GHz - 5,725 GHz	19, Avrupa'da TPC ve DFS 802.11h
IEEE 802.11b	2,4 GHz - 2,4835 GHz	11 adet ABD, 13 adet Avrupa, 14 adet Japonya
IEEE 802.11g	2,4 GHz - 2,4835 GHz	11 adet ABD, 13 adet Avrupa, 14 adet Japonya

Kanal genişliği tüm standartlarda 10 ila 30 MHz arasındadır.

Veri hızı[değiştir | kaynağı değiştir]

IEEE 802.11	2 Mbps max.
IEEE 802.11a	54 Mbps max. (40 MHz'de 108 Mbps)
IEEE 802.11b	11 Mbps max. (40 MHz'de 22 Mbps, 60 MHz'de 44 Mbps)
IEEE 802.11g	54 Mbps max. (g+ =108 Mbps, 125 Mbps'a kadar mümkün; 2 Mbps Karma (g+b) IEEE 802.11b)
IEEE 802.11h	54 Mbps max. (40 MHz'de 108 Mbps)
IEEE 802.11n	300 Mbps max. (kullanılan teknik MIMO; 20 Ocak 2006'da tasarlandı; Versiyon 2.0 19 Mart 2007'de geliştirildi)
IEEE 802.11ac	6,7 Gbps max. (80 MHz'de min 433 Mbps max. 1,3 Gbps) (160 MHz'de min. 1,69 Gbps)
IEEE 802.11ax	2,4 GHz ve 5 GHz (Zaman içerisinde 1 – 7 GHz arasında genişleme

Veri hızında dikkat edilecek unsur, Upload ve Download için paylaştırılıyor. Sadece Download için bu max. hızı beklememek gerekir. Ayrıca alıcı ile verici cihaz arasındaki mesafe ve cihazların arasında bir engel olup olmaması, hızı o oranda olumsuz yönde etkiliyor.

Kanal No.	Frekans (GHz)	İzin verilen Ülkeler
1	2,412 GHz	Avrupa, ABD, Japonya
2	2,417 GHz	Avrupa, ABD, Japonya
3	2,422 GHz	Avrupa, ABD, Japonya
4	2,427 GHz	Avrupa, ABD, Japonya
5	2,432 GHz	Avrupa, ABD, Japonya
6	2,437 GHz	Avrupa, ABD, Japonya
7	2,442 GHz	Avrupa, ABD, Japonya
8	2,447 GHz	Avrupa, ABD, Japonya
9	2,452 GHz	Avrupa, ABD, Japonya
10	2,457 GHz	Avrupa, ABD, Japonya
11	2,462 GHz	Avrupa, ABD, Japonya
12	2,467 GHz	Avrupa, Japonya
13	2,472 GHz	Avrupa, Japonya
14	2,484 GHz	Japonya

Kanal No.	Frekans (GHz)	İzin verilen Ülkeler
34	5,170	Japonya
36	5,180	ABD, Singapur
38	5,190	Japonya
40	5,200	ABD, Singapur
42	5,210	Japonya
44	5,220	ABD, Singapur
46	5,230	Japonya
48	5,240	ABD, Singapur

Kanal No.	Frekans (GHz)	İzin verilen Ülkeler
52	5,260	ABD, Tayvan
56	5,280	ABD, Tayvan
60	5,300	ABD, Tayvan
64	5,320	ABD, Tayvan
149	5,745
153	5,765
157	5,785
161	5,805

Güvenlik[değiştir | kaynağı değiştir]

Kablosuz iletişimde radyo sinyalleri kullanıldığı için, kullanıcı ile kablosuz erişim noktası arasındaki iletişim dinlenebilir. Bunu engellemek için WEP, WPA ve WPA2 gibi şifreleme yöntemleri kullanılsa da, bu şifreleme yöntemleri hâlen yeterince güvenli görülmemektedir. Yeterli sayıda şifrelenmiş paket toplandıktan sonra birçok şifreli kablosuz iletişim çözülebilir. Bu yüzden, çeşitli şirketlerde, okullarda vb yerlerde kablosuz bağlantı yapan kullanıcıların ağa erişmeleri için VPN ve benzeri, üst katmanlarda çalışan şifreli iletişim yöntemleri kullanılmaktadır. Protokolü 802.1x dir.

Yardımcı Yazılımlar[değiştir | kaynağı değiştir]

wipeer (ücretsiz)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ http://boingboing.net/2005/11/08/wifi-isnt-short-for.html 21 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. http://www.webopedia.com/DidYouKnow/Computer_Science/wifi_explained.asp 18 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. http://www.scientificamerican.com/article/pogue-what-wifi-stands-for-other-wireless-questions-answered/ 22 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2012.
^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2012.

[1] ttp://boingboing.net/2005/11/08/wifi-isnt-short-for.html 21 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. http://www.webopedia.com/DidYouKnow/Computer_Science/wifi_explained.asp 18 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. http://www.scientificamerican.com/article/pogue-what-wifi-stands-for-other-wireless-questions-answered/ 22 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[2] "Arşivlenmiş kopya". 15 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2012.

[3] "Arşivlenmiş kopya". 22 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2012.

[1]

[2]

[3]

İnternet iletişim kuralları dizisi OSI modeli
	^Katman	^{İletişim kuralları}
7.	Uygulama katmanı	HTTP, DNS, SMTP, FTP, TFTP, UUCP, NNTP, SSL, SSH, IRC, SNMP, SIP, RTP, Telnet, ...
6.	Sunum katmanı	ISO 8822, ISO 8823, ISO 8824, ITU-T T.73, ITU-T X.409, ...
5.	Oturum katmanı	NFS, SMB, ISO 8326, ISO 8327, ITU-T T.6299, ...
4.	Ulaşım katmanı	TCP, UDP, SCTP, DCCP, ...
3.	Ağ katmanı	IP, IPv4, IPv6, ICMP, ARP, İnternet Grup Yönetim Protokolü, IPX,...
2.	Veri bağlantısı katmanı	Ethernet, HDLC, Wi-Fi, Token ring, FDDI, PPP, L2TP...
1.	Donanım katmanı	ISDN, RS-232, EIA-422, RS-449, EIA-485, ...

g t d İnternet erişim yöntemleri
Kablolu	Dial-up Çevirmeli ağ · ISDN · DSL · Kablolu İnternet · Fiberoptik · Power-line
Kablosuz	Wi-Fi · Bluetooth · DECT · WiBro · WiMAX · UMTS-TDD · HSPA · EV-DO · Uydu interneti · Infrared Data Association · LTE

Wifi nedir?, Wifi anlamı nedir?, Wifi ne demektir?