Trikuriyaz

Sınıflandırma	D ICD-10: B[1]; ICD-9-CM: 127.3; MeSH: D014257; DiseasesDB: 31146;
Dış kaynaklar	MedlinePlus: 001364; Patient UK: Trikuriyaz;

Trikuriyaz
Trikuriyaz
	Trichuris trichiura’nın hayat döngüsü
Uzmanlık	Enfeksiyon hastalıkları

Trikuriyaz, bir parazitik solucan türü olan Trichuris trichiura’nın (kamçı solucanı) yol açtığı bir enfeksiyondur.^[1] Enfeksiyon yalnızca birkaç solucandan kaynaklanıyorsa çoğunlukla bir belirti görülmez.^[2] Ama çok sayıda solucanla enfekte olan kişilerde karın ağrısı, yorgunluk ve ishal görülebilir.^[2] Bu ishal bazen kanlı olabilir.^[2] Bu enfeksiyona yakalanan çocuklarda zihinsel ve fiziksel gelişim geriliği gözlenebilir.^[2] Kan kaybından dolayı kırmızı kan hücresi seviyesi düşebilir.^[1]

Sebepleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Hastalık genellikle insanların bu solucanın yumurtalarını içeren yiyecekleri yemesi ya da suyu içmesiyle bulaşır.^[2] Yumurta bulaşmış sebzelerin tam olarak temizlenmeden ya da pişirilmeden tüketilmesiyle de hastalığa yakalanmak mümkündür.^[2] Bu yumurtalar çoğunlukla insanların dışarıda dışkıladığı ve muamele görmemiş insan dışkısının gübre olarak kullanıldığı toprakta bulunur.^[1] Bu yumurtaların kaynağı enfekte kişilerin dışkılarıdır.^[2] Bu toprakta oynayan ve ellerini ağzına götüren küçük çocuklar da kolayca enfekte olabilir.^[2] Kamçı solucanları kalın bağırsakta yaşar ve yaklaşık dört santimetre uzunluğundadır.^[1] Kamçı solucanı, dışkının mikroskop ile incelenerek yumurtaların görülmesiyle teşhis edilir.^[3] Yumurtalar fıçı şeklindedir.^[4]

Korunma ve tedavi[değiştir | kaynağı değiştir]

Yiyecekler doğru şekilde pişirilerek ve yemekten önce eller yıkanılarak hastalıktan korunulur.^[5] Alınabilecek diğer tedbirler arasında işlevsel ve temiz tuvalet kullanımının^[5] ve temiz suya erişimin sağlanması gibi sanitasyon imkanlarının iyileştirilmesi sayılabilir.^[6] Dünyada enfeksiyonun yaygın olduğu yerlerde sıklıkla herkes aynı anda ve düzenli olarak tedavi edilir.^[7] Bu hastalığın aşısı yoktur.^[8] Dünya Sağlık Örgütü tarafından önerilen tedaviler; albendazole, mebendazole, levamisole veya pyrantel pamoate ilaçlarıdır.^[8] Diğer etkili ürünler arasında tribendimidine ve nitazoxanide bulunmaktadır.^[8]

Epidemiyoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Kamçı solucanının yol açtığı bu enfeksiyon dünya genelinde yaklaşık 600 ila 800 milyon insanı etkilemektedir.^[1]^[9] En yaygın görüldüğü yer ise tropik ülkelerdir.^[7] Gelişmekte olan ülkelerde trikuriyaza yakalananlarda sıklıkla kancalı kurt ve askariyaz enfeksiyonları da görülür.^[7] Birçok ülkenin ekonomisi üzerinde büyük etkisi vardır.^[10] Hastalığa karşı aşı geliştirme çalışmaları sürmektedir.^[7] Trikuriyaz, ihmal edilen tropik hastalık olarak sınıflandırılmaktadır.^[11]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b ^c ^d ^e "Parasites - Trichuriasis (also known as Whipworm Infection)". CDC. 10 Ocak 2013. 10 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2014.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h "Soil-transmitted helminth infections Fact sheet N°366". World Health Organization. Haziran 2013. 21 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2014.
^ "Parasites - Trichuriasis (also known as Whipworm Infection) Diagnosis". CDC. 10 Ocak 2013. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2014.
^ Duben-Engelkirk, Paul G. Engelkirk, Janet (2008). Laboratory diagnosis of infectious diseases : essentials of diagnostic microbiology. Baltimore: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins. s. 604. ISBN 9780781797016. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2015.
^ ^a ^b "Parasites - Trichuriasis (also known as Whipworm Infection) Prevention & Control". CDC. 10 Ocak 2013. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2014.
^ Ziegelbauer, K; Speich, B; Mäusezahl, D; Bos, R; Keiser, J; Utzinger, J (Jan 2012). "Effect of sanitation on soil-transmitted helminth infection: systematic review and meta-analysis". PLoS medicine. 9 (1). ss. e1001162. doi:10.1371/journal.pmed.1001162. PMC 3265535 $2. PMID 22291577.
^ ^a ^b ^c ^d Bethony, J; Brooker, S; Albonico, M; Geiger, SM; Loukas, A; Diemert, D; Hotez, PJ (6 Mayıs 2006). "Soil-transmitted helminth infections: ascariasis, trichuriasis, and hookworm". Lancet. 367 (9521). ss. 1521-32. doi:10.1016/S0140-6736(06)68653-4. PMID 16679166.
^ ^a ^b ^c Hagel, I; Giusti, T (Oct 2010). "Ascaris lumbricoides: an overview of therapeutic targets". Infectious disorders drug targets. 10 (5). ss. 349-67. doi:10.2174/187152610793180876. PMID 20701574.
^ Fenwick, A (Mar 2012). "The global burden of neglected tropical diseases". Public health. 126 (3). ss. 233-6. doi:10.1016/j.puhe.2011.11.015. PMID 22325616.
^ Jamison, Dean (2006). "Helminth Infections: Soil-transmitted Helminth Infections and Schistosomiasis". Disease control priorities in developing countries (2nd ed. bas.). New York: Oxford University Press. s. Chapter 24. ISBN 9780821361801. 10 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2015. KB1 bakım: Fazladan yazı (link)
^ "Neglected Tropical Diseases". cdc.gov. 6 Haziran 2011. 11 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2014.

[CDC2013-1] "Parasites - Trichuriasis (also known as Whipworm Infection)". CDC. 10 Ocak 2013. 10 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2014.

[WHO2013-2] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h "Soil-transmitted helminth infections Fact sheet N°366". World Health Organization. Haziran 2013. 21 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2014.

[CDCDiag2013-3] "Parasites - Trichuriasis (also known as Whipworm Infection) Diagnosis". CDC. 10 Ocak 2013. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2014.

[4] Duben-Engelkirk, Paul G. Engelkirk, Janet (2008). Laboratory diagnosis of infectious diseases : essentials of diagnostic microbiology. Baltimore: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins. s. 604. ISBN 9780781797016. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2015.

[CDCPre2013-5] "Parasites - Trichuriasis (also known as Whipworm Infection) Prevention & Control". CDC. 10 Ocak 2013. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2014.

[6] Ziegelbauer, K; Speich, B; Mäusezahl, D; Bos, R; Keiser, J; Utzinger, J (Jan 2012). "Effect of sanitation on soil-transmitted helminth infection: systematic review and meta-analysis". PLoS medicine. 9 (1). ss. e1001162. doi:10.1371/journal.pmed.1001162. PMC 3265535 $2. PMID 22291577.

[Lancet2006-7] Bethony, J; Brooker, S; Albonico, M; Geiger, SM; Loukas, A; Diemert, D; Hotez, PJ (6 Mayıs 2006). "Soil-transmitted helminth infections: ascariasis, trichuriasis, and hookworm". Lancet. 367 (9521). ss. 1521-32. doi:10.1016/S0140-6736(06)68653-4. PMID 16679166.

[Hagel2010-8] Hagel, I; Giusti, T (Oct 2010). "Ascaris lumbricoides: an overview of therapeutic targets". Infectious disorders drug targets. 10 (5). ss. 349-67. doi:10.2174/187152610793180876. PMID 20701574.

[Fen2012-9] Fenwick, A (Mar 2012). "The global burden of neglected tropical diseases". Public health. 126 (3). ss. 233-6. doi:10.1016/j.puhe.2011.11.015. PMID 22325616.

[10] Jamison, Dean (2006). "Helminth Infections: Soil-transmitted Helminth Infections and Schistosomiasis". Disease control priorities in developing countries (2nd ed. bas.). New York: Oxford University Press. s. Chapter 24. ISBN 9780821361801. 10 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2015. KB1 bakım: Fazladan yazı (link)

[11] "Neglected Tropical Diseases". cdc.gov. 6 Haziran 2011. 11 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2014.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Trikuriyaz nedir?, Trikuriyaz anlamı nedir?, Trikuriyaz ne demektir?