Tomás Bretón
Tomás Bretón (1850-1923)
Doğum	29 Aralık 1850 Salamanca, İspanya
Ölüm	2 Aralık 1923 Madrid
Meslek	Müzisyen, Piyanist, Kemanci, Besteci
İmza

Tomás Bretón (d. 29 Aralık 1850, Salamanca, İspanya - ö. 2 Aralık 1923, Madrid), İspanyol besteci, kemancı ve piyano virtüözü.

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Tomás Bretón 1850'de Salamanca'da fakir bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Müziksel yetenekleri dolayısıyla 8 yaşında iken Salamanca'da müzik dersleri veren özel bir okulda eğitime başladı. 1864'te yüksek müzik eğitimi almak için Madrid Yüksek Kraliyet Müzik Konsarvatuarı'na devama başladı. Aynı zamanda yan iş olarak "Price Atlı Sirki (Circo Ecuestre del Price)"nde bando şefliği ve bestecilik; Madrid'de "Varyete Tiyatrosu (Teatro Variedades)", "Café del Vaporin" ve "Madrid Müzik Konselei Sosyetesi Orkestrası"ında kemancılık yaptı.

Konservaturi bitirince 1869'da Konserler Sosyetesi (Sociedad the Conciertos) orkestrasına resmen kemancı olarak atandı ve aynı zamanda "Zarzuella Tiyatrosu"nda kemancılık görevine girdi. 1872'de "Madrid Yüksek Kraliyet Müzik Konsarvatuarı" tertip edilen bir yarışmada "Ruperto Chapi y Lorenta" ile birlikte Kompozisyon'da birincilik ödülünü kazandı.

Müzik Sanatçıları Birliği (Unión Musical Artistıco) adlı bir orkestra kurulmasında baş rolü oynadı ve bu orkestra sonradan Camille Saint-Saëns'in Dans Macabre parçasına atfen ismini Los Macabres ismini aldı. Böylece orkestra idaresinde kazandığı deneyim, kariyerinin geleceğinde kendine büyük destek kazandırdı.

1875de prömiyeri Madrid'de yapılan hazırladığı ilk opera olan Guzman el Bueno arzu ettiği kadar çok başarılı olmadı.

1880 evlendikten sonra bir büyük Avrupa gezisine çıktı. 1881'de Roma, 1882'de Napoli, Venedik ve Milano; 1882'de Viyana ve 1884'te Paris'te bulundu. Bu dönemde "El Apocalípsis" adlı oratoryosunu Roma'da; Eb Major Senfoni No.2'yi Viyana'da tamamladı. Madrid'e dönmeden Los Amantes de Teruel adlı bir operayı bestelemeye başladı; ama bu eser Madrid Teatro Real tarafından sahnelenmeye kabul edilmedi.

1885de Sociedad de Conciertos de Madrid Orkestrası şefliği görevini aldı. 1889 ile 1895 arasında İspanya'da prömiyerleri yapılan eserleri (Los Amantes de Teruel operası Madrid'de Teatro Real'de, Garın operası Barcelona Liceo'da, La verbana de la Paloma zarzuela eseri Madrid Tetro Apolo'da, La Dolores operası Madrid'de) büyük başarılar kazandılar.

Tomas Breton İspanya için bir milli opera projesini savunmaktaydı. 1896'da "San Fernando Kraliyet Güzel Sanatlar Akademisi"ne üye seçildiği zaman verdiği giriş konferansını bu konuya adadı ve bu konuda birçok makale hazırladı. 1876'dan itibaren hazırladığı (sadece ikisi 1 perdelik) 9 opera İspanyol operasına buyuk bir katkı sağladı. Bunlardan "Garín" (1892) Wagner'in açılımından etkili ve La Dolores (1894) ise verismo akımına uygun idi. Son eserleri ise enteresan konuları ile, 1900'da Raquel romantik dram içeriği ile; Tabare (1913) Amerika mekanı ile ve Don Gil de las calzas verdes komedi olması ile Breton'un müziğinin hâlâ klasik kurallara uymasına rağmen konularının da çeşitlemeye açık olduğunu açıkça göstermektedir.

Tomas Breton, gününün çok iyi bilinen Chapí, Giménez ve Fernández Caballero gibi zarzuela bestecilerinden daha az sayıda eser vermekle beraber bu janrdaki eserleri eşsiz olarak sürekli olarak başarılı olmuştur. Önce daha alışılagelen konu ve şekilde - "El campanero de Begoña" (1878); "Los amores de un príncipe" (1881) ve "Circo de Parish" (1899) - sonra janrının sınırlarını aşan yeni usul ve şeklirde - "El clavel rojo" (1899) ve "Covadonga" (1901) - eserleriyle hep başarı kazanmıştır. 1894de hazırladığı La Verbana de la Paloma adlı zarzuela eseri İspanyol repertuvarının en ünlü zarzuela eseri olduğu bildirilmektedir. Ancak son hazırladığı zarzuela eserleri nispeten başarılı olmamıştır.

Tomas Breton opera ve zarzuela janrlarında birçok senfonik müzik eseri de vermiştir. 1872, 1883 ve 1905 yıllarında prömiyeri yapılan üç senfonisi daha çok romantik müzik dönemi etkisini gösterir. Ama en başarılı eserleri İspanyol karakteri taşıyanlardır: En la Alhambra (1887), Escenas andaluzas (1894), Don Kişot üzerine senfonik şiir Los galeotes (1905) ve Salamanca (1916).

Oda müziği olarak 3 kuartet, 1 trio, 1 kuintet Fransia besteci Saint-Seans'tan etkiler gösterir. Birçok şarkılar da yazmıştır.

Tomas Breton 1901'de "Madrid Yüksek Kraliyet Müzik Konservatuvarı" direktörlüğüne atanmış ve 1921'de emekli olana kadar bu görevde bulunmuştur. Bu görevde kurumun Avrupa ve enternasyonal ilişkilerini geliştirmeye ve bu kurumun eğitiminin en modern şekilde olması için bazen çok yorucu büyük uğraşlar vermiştir.

Tomás Bretón 73 yaşındayken 2 Ocak 1923'te Madrid'de ölmüştür.

Seçilmiş eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Operaları[değiştir | kaynağı değiştir]

• Guzmán il bueno
• Los amantes de Teruel
• La Dolores
• Garin
• Tabaré
• Farinelli

Zarzuelalar[değiştir | kaynağı değiştir]

• El Campanero de Begoña
• El clave rojo
• Covadonga
• El bautizo de pepin
• El guardia de Corps
• La verbena de la paloma

Çeşitli diğer eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

• 3 Senfonik şiir
• Escenas andaluzas: Orkestra Suiti
• 3 yaylisazlar kuartetleri

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Opera
• Opera bestecileri listesi

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• İngilizce Wikipedia "Tomás Bretón" maddesi 2 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca) (Erişim:31.7.2010)
• IMSLP sitesi "Category:Bretón,_Tomás" maddesinde parasiz partisyon notalari 9 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişim:31.7.2010)
• CPDL ChoralWiki sitesi "Tomás_Bretón" maddesinde koro eserleri icin parasiz partisyon notalari^{[ölü/kırık bağlantı]} (İngilizce) (Erişim:31.7.2010)