Sis (film, 1980)

Sis
The Fog
	Filmin orijinal sinema afişi
Yönetmen	John Carpenter
Yapımcı	Charles B. Bloch; Debra Hill; Barry Bernardi; Pegi Brotman
Senarist	John Carpenter; Debra Hill
Oyuncular	Adrienne Barbeau; Jamie Lee Curtis; John Houseman; Janet Leigh; Hal Holbrook
Müzik	John Carpenter
Görüntü yönetmeni	Dean Cundey
Kurgu	Charles Bornstein; Tommy Lee Wallace
Dağıtıcı	AVCO Embassy Pictures
Yapım yılı	1980
Çıkış tarih(ler)i	1 Şubat 1980
Süre	89 dakika
Ülke	ABD
Dil	İngilizce
Bütçe	1.000.000 dolar
Hasılat	21.378.000 dolar

Sis^[1] (İngilizce: The Fog), 1980 tarihli ABD yapımı korku filmidir. John Carpenter'ın yazıp yönettiği ve müziklerini bestelediği filmin başrollerinde Adrienne Barbeau, Jamie Lee Curtis, Tom Atkins ve Janet Leigh vardır. Carpenter'ın 1978 tarihli korku filmi Yabancı'dan sonra çektiği ilk uzun metrajlı filmidir. Filmin tekrar çekimi 2005'te aynı isimle gerçekleştirilmiştir.

Özet[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaliforniya'daki küçük bir balıkçı kasabası olan Antonio Bay'ın sakinleri kasabanın kuruluşunun 100. yıl dönümünü kutlamaya hazırlanmaktadır. Bu sırada, rüzgâra karşı hareket eden tuhaf bir sis tabakasının kasaba ile denize çökmesi gibi bir dizi istenmedik olay patlak verir.

Kutlamadan önceki gece kasabanın rahibi Peder Malone, büyükbabasının bir asır öncesinden kalma günlüğünü bulur. Günlükte yazılanlara göre 1880'de içlerinde Malone'un büyükbabasının da bulunduğu Antonio Bay'ın altı kurucusu Elizabeth Dane adlı bir gemiyi batırıp yağmalamıştır. Geminin sahibi, Blake cüzzamlı zengin bir adamdır. Antonio Bay yakınlarında bir cüzzam kolonisi kurmak istemiştir. Sisli ve fırtınalı bir gecede kasabanın altı kurucusu sahile ateş yakarak mürettebatı yanlış tarafa yönlendirmiş ve gemiyi kayalara bindirmiştir. Gemideki herkes can vermiştir. Gemiden çıkan altınlar Antonio Bay ve kilisenin inşasında kullanılmıştır.

Kutlama vakti peyda olan sisin içinde yıllar önce gemide ölenlerin ruhları belirir. Bunların amacı suikastçilerin soyundan gelen kasaba halkından intikam almaktır. Antonio Bay'da yaşayan beş kişiyi öldürürler. Kurtulanlardan bir grup Peder Malone'un kilisesinde toplanır. Çalınan altının haç yapımında kullanılan bir parçası da kilisededir. Peder Malone, hayaletler kiliseye gelince hacı onlara verir. Hayaletler önce geri çekilse de Pederi öldürmek için geri dönerler.

Oyuncu kadrosu[değiştir | kaynağı değiştir]

Adrienne Barbeau - Stevie Wayne
Jamie Lee Curtis - Elizabeth Solley
Janet Leigh - Kathy Williams
John Houseman - Mr. Machen
Tom Atkins - Nick Castle
James Canning - Dick Baxter
Charles Cyphers - Dan O'Bannon
Nancy Loomis - Sandy Fadel
Ty Mitchell - Andy Wayne
Hal Holbrook - Peder Malone
John F. Goff - Al Williams
George 'Buck' Flower - Tommy Wallace
Darwin Joston - Dr. Phibes

Yapım[değiştir | kaynağı değiştir]

Geliştirme[değiştir | kaynağı değiştir]

John Carpenter'ın anlattığına göre genel olarak filmin hikâyesi bulutların içinde saklanan canavarları konu alan Birleşik Krallık yapımı The Trollenberg Terror (1958)'dan esinlenilerek ortaya çıkmıştır. Carpenter ayrıca o zamanlar kız arkadaşı olan Debra Hill ile düzenlediği Stonehenge gezisinden de etkilendiğini belirtmiştir. İngiltere'de Assault on Precinct 13'i tanıtma faaliyetleri sürerken ikili bir gün öğleden sonra bu yapıların bulunduğu bölgeyi gezmiş ve uzaklarda korkunç bir sis tabakası görmüştür. Carpenter filmin DVD'si için yaptığı yorumda gemiyi batırma ve yağmalama olayının ise Kaliforniya'ya bağlı Goleta kasabası civarında 19. yüzyılda vukua gelen bir olaya dayandığını dile getirmiştir.^[2]

AVCO-Embassy ile yapılan sözleşme doğrultusunda çekilen iki filmden birincisi Sis iken, diğeri New York'tan Kaçış'tır. Filmin bütçesinin 1 milyon dolar olduğu bildirilmiştir.^[3] Carpenter, filmin bütçesi yüksek olduğundan düşük bütçeli film havası vermek için anamorfik olarak 2.35:1 formatını kullanmıştır. Çekimler 1979'un Nisan ile Mayıs ayları arası sürmüştür. İç çekimler, Hollywood'da bulunan Raleigh Stüdyoları'nda yapılmıştır. Dış mekân çekimleri ise Kaliforniya'daki Point Reyes, Bolinas, Inverness'te ve Sierra Madre'daki Piskoposluk Kilisesi'nde yapılmıştır.

Filmin birçok sahnesi kesilmesinden Carpenter memnun olmamıştır.^[4] Ardından Carpenter filme bazı sahneler eklemiştir. Bu sahneleri birinde, adı Galli yazar Arthur Machen'dan gelen Mr. Machen (John Houseman) karakteri, kamp ateşi etrafında kendisini büyülenmiş bir hâlde dinleyen çocuklara hayalet hikâyeleri anlatmaktadır. Ayrıca Carpenter; filmi daha anlaşılır, korkunç ve kanlı yapmak için sahnelerin çoğunu tekrar çekmiştir. Carpenter ve Debra Hill yaptıkları açıklamada, filmin rekabet edeceği korku filmleri daha fazla gore unsuru içerdiğinden yeniden çekime karar verdiklerini söylemişlerdir.^[5]

Oyuncu seçimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmin başrol oyuncularından Adrienne Barbeau, Carpenter'ın o dönemde eşidir ve Carpenter'ın çektiği TV filmi Biri Beni Gözlüyor (1978)'da oynamıştır. Barbeau ayrıca Carpenter'ın bir sonraki filmi olan New York'tan Kaçış (1981)'ta rol alacaktır. Barbeau'nun arkadaşı olan Tom Atkins, Sis'ten sonra New York'tan Kaçış ve Halloween III: Season of the Witch gibi Carpenter filmlerinde rol almıştır.^[6]

Carpenter'ın 1978 tarihli filmi Yabancı'da başrolü oynayan Jamie Lee Curtis, filmde Elizabeth rolünü canlandırmıştır. Curtis; filmdeki rolü ve kendisinin bir başka Carpenter filminde rol alması hakkında "John'un sevdiğim yanı bu. Farklı yönlerimi keşfetmemi sağladı. Şımartılıyorum ve bir sonraki yönetmen arkadaşım beklediğim gibi olmayacak".^[7]

Yayın[değiştir | kaynağı değiştir]

Sis, Türkiye'de 1 Ocak 1982 tarihinden itibaren İstanbul'daki Osmanbey Site Sineması'nda yayınlanmaya başlamıştır.^[1] Filmin video kasedi merkezi İstanbul'un Zeytinburnu ilçesinde bulunan AVT (Audio Visual Turkey) Home Video şirketi tarafından piyasaya sürülmüştür. Palermo 2005 yılında filmin VCD'sini çıkarmıştır.

Uyarlama[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmin Dennis Etchison tarafından roman hâline getirilmiş kitle pazarına sürülen ciltsiz kitabı filmin yayınlandığı yıl basılmıştır. Romanda ölmesi gereken altı kişinin kasaba halkından rastgele seçilen kişiler değil de altı suikastçinin soyundan gelenler olduğuna değinilmektedir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dipnotlar[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b "Haftanın Filmleri". Milliyet gazetesi. 1 Ocak 1982. s. 10.
^ Gilles Boulenger, John Carpenter Prince of Darkness, (Los Angeles, Silman-James Press, 2003), pp.116, ISBN 1-879505-67-3
^ Boulenger, pp. 115
^ Boulenger, pp. 118
^ Audio commentary by John Carpenter and Debra Hill in The Fog, 2002 special edition DVD.
^ "MattFini's Halloween Top 10 Lists: Ghost Stories!". 12 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2010.
^ Paul Scanlon, 'THE FOG': A SPOOK RIDE ON FILM [1] 28 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; last accessed November 17, 2007

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

[Sis_(film,_1980)-1-1] "Haftanın Filmleri". Milliyet gazetesi. 1 Ocak 1982. s. 10.

[2] Gilles Boulenger, John Carpenter Prince of Darkness, (Los Angeles, Silman-James Press, 2003), pp.116, ISBN 1-879505-67-3

[3] Boulenger, pp. 115

[4] Boulenger, pp. 118

[5] Audio commentary by John Carpenter and Debra Hill in The Fog, 2002 special edition DVD.

[6] "MattFini's Halloween Top 10 Lists: Ghost Stories!". 12 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2010.

[7] Paul Scanlon, 'THE FOG': A SPOOK RIDE ON FILM [1] 28 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; last accessed November 17, 2007

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

g t d John Carpenter'ın yönettiği filmler
1970'ler	Dark Star (1974) · Assault on Precinct 13 (1976) · Yabancı (1978) · Biri Beni Gözlüyor (1978) · Elvis (1979)
1980'ler	Sis (1980) · New York'tan Kaçış (1981) · Şey (1982) · Katil Otomobil (1983) · Starman (1984) · Küçük Çin'de Büyük Bela (1986) · Karanlıklar Prensi (1987) · Yaşıyorlar (1988)
1990'lar	Görünmeyen Adamın Maceraları (1992) · Body Bags (1993) · Çılgınlığın Ötesinde (1995) · Village of the Damned (1995) · Escape from L.A. (1996) · Vampirler (1998)
2000'ler	Mars'ın Hayaletleri (2001)
2010'lar	Koğuş (2010)

The Fog nedir?, The Fog anlamı nedir?, The Fog ne demektir?