Taraklı

Taraklı
Taraklı
İlçe
	; Türkiye'de bulunduğu yer
	; İlçe sınırları haritası
Ülke	Türkiye
İl	Sakarya
Coğrafi bölge	Karadeniz Bölgesi
İdare
• Kaymakam	Abdullah Kurt
• Belediye başkanı	İbrahim Pilavcı (MHP)
Rakım	400 m
Nüfus (2018)
• Toplam	6,895
• Kır	-
• Şehir	6.970
Zaman dilimi	UTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu	54750
İl alan kodu	0264
İl plaka kodu	54

Taraklı, Sakarya ilinin bir ilçesidir.

İlin güneydoğusunda bulunur. Geyve ilçesine bağlı kasaba iken 27 Haziran 1987 tarihinde ilçe olmuştur. Bolu'nun Göynük ilçesine 28 km, batısında Geyve ilçesine 34 km, güneyinde Bilecik'in Gölpazarı ilçesine 30 km mesafede konumlanmış bir ilçedir. 1289 senesinde Selçuklu Hanedanı gelmiştir.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Taraklı ilçesi 2011'de Sakin Kent unvanına sahip oldu. 2022'de aidat borcu nedeniyle sakin şehirler listesinden çıkarıldı.^[2] Taraklı, Hellenestik dönemde "Bytinia" olarak bilinen bir bölgedir. M.Ö. 1000 ile M.Ö. 2000 arasına tarihlenen iki sarnıç, Hisartepe'de bulunmaktadır. Osmanlı topraklarına katılışı, Ertuğrul Gazi döneminde Samsa Çavuş'un liderliğinde gerçekleşmiştir. 1289 ile 1293 yılları arasında katılış tarihi konusunda ihtilaf olsa da, Beyliğin Anadolu Selçuklu Devletine bağlı olduğu yıllara denk gelmektedir. Yavuz Sultan Selim'in Mısır Seferi sırasında konakladığı Yunuspaşa Camii 1517'de tamamlanmıştır. İlçe, halkın şimşir kaşık ve tarak yapmasıyla Yenice Tarakçı olarak anılmış, zamanla Taraklı adını almıştır. Evliya Çelebi, Taraklı'yı şehir adamının bulunmadığı, yoğun ormanlık bir bölge olarak tanımlamıştır. 1926-1928'de bucak, 1987'de ise ilçe statüsü kazanmıştır. Taraklı'nın Osmanlı mimarisini yansıtan tarihi evleri, dar sokakları ve doğal güzellikleriyle tanınmaktadır. Ayrıca, Bizans döneminden kalan kil, hamam ve kaplıcalar sağlık turizmi için önemli birer merkezdir.^[3]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Civarla olan tek irtibatı karayolu ile olup İstanbul, Adapazarı, Beypazarı, Ankara transit yolu üzerindedir. En yakın demiryolu 37 km doğusunda Ali Fuat Paşa'dan geçmektedir.

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl	Toplam	Şehir	Kır
1990^[4]	11.099	5.193	5.906
2000^[5]	9.212	4.146	5.066
2007^[6]	7.503	2.947	4.556
2008^[7]	7.693	3.160	4.533
2009^[8]	7.549	3.055	4.494
2010^[9]	7.337	2.983	4.354
2011^[10]	7.272	2.997	4.275
2012^[11]	6.853	3.017	3.836
2013^[12]	7.135	7.135	veri yok
2014^[13]	6.993	6.993	veri yok
2015^[14]	6.991	6.991	veri yok
2016^[14]	6.881	6.881	veri yok
2017^[14]	6.849	6.849	veri yok
2018^[14]	6.895	6.895	veri yok
2019^[14]	6.933	6.933	veri yok
2020^[14]	6.970	6.970	veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Tarihi eserler[değiştir | kaynağı değiştir]

Taraklı Evleri[değiştir | kaynağı değiştir]

En az Safranbolu evleri kadar ayakta kalabilmiştir. Üstelik Taraklı konakları Safranbolu’dan farklı olarak yemyeşil bir doğanın içinde yer almaktadır. Hıdırlık Tepesi ve Taraklı Hisarının yamaçları ile bu iki tepe arasındaki vadide kurulu Taraklı’ya, Göynük cihetinden gelen dere de ayrı bir güzellik katmaktadır. Tarihi evlerin bazılarının yaşı 3 asrın üzerindedir. Bu evlerin genel karakteristiği Osmanlı şehir dokusunu oluşturan üç katlı ev biçimidir.

Yunus Paşa Camii[değiştir | kaynağı değiştir]

Yavuz Sultan Selim’in Mısır Seferi sırasında Vezir-i Azamı Yunus Paşa tarafından 1517 yılında yaptırılan Yunus Paşa Camii, kubbesi kurşun kaplı olduğundan halk arasında “Kurşunlu Camii” diye anılır. Yunus Paşa Camii, kare planlı, tek minareli klasik üslupta inşa edilmiş, güzel bir Mimar Sinan eseridir. Cephe duvarları, ince yontu küfeki taşından inşa edilmiş olup, yine küfeki taşından işlenmiş saçak kornişleri ile sonuçlanmaktadır.

Tarihi Han[değiştir | kaynağı değiştir]

Taraklı, İpek Yolu üzerinde olduğundan kervanların Taraklı’da konakladığı ve yılların hiçbir zaman eskitemediği tarihi han yerli ve yabancı turistlere "ben buradayım gelin misafirim olun" dercesine ihtişamıyla Taraklı’nın tarihini anlatır.

Taraklı Sokakları[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarihi mekanlar arasında kalan ve buram buram tarih kokan daracık sokaklar Arnavut Kaldırımı mimarisinde yapılmıştır. Sokaklarda yük taşıyanların dinlenmeleri için dinlenme taşları bulunmaktadır.

Tarihi Hamam[değiştir | kaynağı değiştir]

Hamam, ilçe merkezinde, Yunus Paşa Cami’ne yakın bir yerdedir. Hamamın ilk yapıldığı yıllarda, hamamdan çıkan buhar, yakınındaki Yunus Paşa Camii’ni merkezi sistemle alttan ısıtılmasında kullanılmıştır. Osmanlı döneminden kalma tarihi bir hamamdır. Ayrı bölümlerde eski ve yeni iki havuzu vardır. Huzur dolu ortamında, doğanın içinde şifalı sularla yapılan kürlerden sonra kendini iyi hissetmemek imkânsızdır.

Çınar Ağacı[değiştir | kaynağı değiştir]

İlçenin Yusuf Bey Mahallesi’nde 7 asırlık çınar ağacı Osmanlı Kültürünü gelecek nesillere aktarmaktadır. Osmanlı devleti topraklarına kattığı her yerleşim yerine çınar ağacı dikme geleneğinin Taraklı’da da sürdürmüştür. Asırlık çınar ağacı büyük bir yangın tehlikesi geçirmiş, ancak çok büyük bir zarar görmeden kurtarılmıştır.

Hisar[değiştir | kaynağı değiştir]

İlçenin savunulmasında stratejik öneme sahip olan “Hisar Tepesi“ tarihi kalıntılar olan su sarnıçları ile ilçenin kalesi görünümündedir. Hisar Tepesi'ndeki iki su sarnıcı MÖ 2000-1000 yılları arasını tarihlemektedir.

Su değirmeni[değiştir | kaynağı değiştir]

Akarsuların başında kurulmuş, su enerjisini dönel hareket enerjisine çeviren çark sisteminden güç alarak dönerek öğütmeye yarayan; halk dilinde “kara değirmen” olarak anılan, beş taşlı veya iki taşlı su değirmeni köylüler tarafından günümüzde de kullanılmaktadır.

Hisar Tepesi
Kadirler konağı
Çınar
Hanımeli Konağı
Taraklı termal suyunun özellikleri

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2015.
^ "Taraklı 'Sakin Şehir' listesinden çıkartıldı". halk54.com. 16 Mayıs 2022. 24 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2023.
^ "TARİHÇE | TARAKLI BELEDİYESİ". www.tarakli.bel.tr. Erişim tarihi: 28 Nisan 2024.
^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Taraklı Nüfusu - Sakarya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Sakarya Taraklı Nüfusu". nufusune.com.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Taraklı ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Taraklı kaymakamlığı Resmi Web Sitesi 31 Ağustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] "Arşivlenmiş kopya". 11 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2015.

[2] "Taraklı 'Sakin Şehir' listesinden çıkartıldı". halk54.com. 16 Mayıs 2022. 24 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2023.

[3] "TARİHÇE | TARAKLI BELEDİYESİ". www.tarakli.bel.tr. Erişim tarihi: 28 Nisan 2024.

[4] "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.

[5] "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.

[6] "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.

[7] "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.

[8] "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.

[9] "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.

[10] "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.

[11] "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.

[12] "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.

[13] "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.

[:9-14] 
"Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.

"Taraklı Nüfusu - Sakarya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.

"Sakarya Taraklı Nüfusu". nufusune.com.

[15] "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.

[16] "Taraklı Nüfusu - Sakarya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.

[17] "Sakarya Taraklı Nüfusu". nufusune.com.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

Taraklı İsmi Caiz Mi