Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. Maddeyi, Vikipedi standartlarına uygun biçimde düzenleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Gerekli düzenleme yapılmadan bu şablon kaldırılmamalıdır. (Şubat 2024)

Stanislav "Stan" Grof, transpersonel psikolojinin geliştirilmesinde büyük katkıları olan 1960'lardan beri Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşayan Çek doğumlu psikiyatrist.

Eğitimi ve Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Grof, tıp eğitimini 1957'de Prag'daki Charles Üniversitesi'nde tamamlamış ve 1965'te Çekoslovak Bilimler Akademisi'nde doktorasını tamamlamış ve Freudcu psikanalist olarak eğitim almıştır. Grof'un psikedelik maddelerin klinik kullanımlarına ilişkin ilk araştırması, kendisinin başında bulunduğu araştırma programıyla Prag'daki Psikiyatrik Araştırma Enstitüsü'nde yürüttü.

1967'de New Haven, CT'deki Foundations Fund for Research in Psychiatry'den burs aldı ve Joel Elkes tarafından Johns Hopkins Üniversitesine Tıp Fakültesi'nin bir parçası olan Henry Phipps Kliniğinde Klinik ve Araştırma Görevlisi olarak davet edildi. Tıp Baltimore, Amerika Birleşik Devletleri'nde. 1969'da Spring Grove Devlet Hastanesi Araştırma Birimi'nde (daha sonra Walter Pahnke ile birlikte çalıştığı Maryland Psikiyatrik Araştırma Merkezi'nin bir parçası) Spring Grove Deneyi için Psikiyatrik Araştırma Şefi oldu. 1969'da Grof aynı zamanda Yardımcı Doçent oldu. 1973'te California Big Sur'da Johns Hopkins Üniversitesi Psikiyatri Bölümü'ne ait olan Esalen Enstitüsü'ne davet edildi ve 1987'ye kadar misafir öğretim üyesi olarak görev yaptı.

5 Ekim 2007'de Prag'da Dagmar ve Václav Havel Vakfı tarafından verilen VISION 97 ödülünü alan Grof, 2010 yılında Prenatal ve Perinatal Psikoloji ve Sağlık Derneği'nden (APPPAH) Thomas R. Verny Ödülünü aldı. Diğer taraftan Grof, Çek Cumhuriyeti'ndeki Český klub skeptiků Sisyfos adlı grup tarafından, psikolojiyi, modern bilimin materyalist felsefi temellerinin sınırlarının çok ötesine taşıdığı için eleştirildi ve bu grup tarafından anti-ödül olan Erratic Boulder Ödülü'ne iki kez layık görülen tek kişidir.

Kaliforniya İntegral Çalışmalar Enstitüsü'nde Felsefe, Kozmoloji ve Bilinç Bölümü'nün seçkin yardımcı öğretim üyesi oldu ve 2018'e kadar bu pozisyonda kaldı.^[1]

Transpersonel Psikoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Transpersonel Psikoloji ilk olarak her ne kadar doğrudan bu ifadeyle olmasa da transhümanistik psikoloji şeklinde Abraham Maslow tarafından tanımlanmıştır. Kendisi 1967'de San Francisco'da First Unitarian Church'da yaptığı konuşmada bu ifadeyi kullanmıştır.

Maslow'dan sonra Transpersonel Psikoloji olarak Journal of Transpersonal Psychology dergisinin 1969 yılında yayımlanan ilk sayısında (Vol. 1, No. 1, Spring 1969) psychotherapist Anthony Sutich tarafından kullanıldı.^[2]

Stanislav Grof ise, derin kendini keşfetme ve insan ruhuna dair büyüme ve içgörü elde etme amacıyla olağandışı bilinç durumlarının kullanımına ilişkin araştırmaları bünyesinde bulunduran transpersonal psikolojinin ve ilgili araştırmaların başlıca geliştiricilerinden biri olmuştur.

Grof, 1977'de Uluslararası Transpersonal Derneği'nin (ITA) kurucu başkanlığını yapmış ve onlarca yıl boyunca başkanlığı yürütmüştür.

1993 yılında Grof, transpersonel psikoloji alanına yaptığı büyük katkılardan ve bu alanın geliştirilmesinden dolayı Transpersonal Psikoloji Derneği (ATP) tarafından Onur Ödülü'ne layık görüldü.

Psikedelikler ve Holotropik Nefes[değiştir | kaynağı değiştir]

Grof'un ilk çalışmaları LSD ve psikedelik terapi alanı üzerineydi. Grof, LSD araştırmalarını gözlemlerine ve Otto Rank'ın doğum travması teorisine dayandırmıştır. Zamanla bulguları eşliğinde geliştirdiği teorisi, Grof'un "insan ruhunun genişletilmiş haritacılığı" dediği şeye dönüştü. 1970'lerin başında LSD'nin yaşadışı ilan edilmesinin ardından Grof, eşi Christina Grof ile birlikte derin ve hızlı nefes alma, çağrıştırıcı müzik, odaklanmış vücut çalışması ve mandala çiziminin bir kombinasyonunu geliştirerek bu terapötik yönü psikedelikler olmaksızın sürdürdü ve "Holotropik Nefes Çalışması" olarak adlandırılan nefes çalışması tekniğini geliştirmiştir.

Ruhsal Buhran (Ruhsal Kriz)[değiştir | kaynağı değiştir]

Stanislav Grof ruhsal kriz de denilen Ruhsal Buhran (Spiritual Emergency) terimini eşi Christina Grof ile birlikte literatüre sokan ilk psikiyatristler arasında yer almaktadır. Grof çifti bu tabiri 1984 yılında yayınlanan "Spiritual Emergency: Understanding and Treatment of Transpersonal Crisis" başlıklı makalede kullanıldı.^[3]

Grof çifti fiziksel belirtileri de olan zihinsel, duygusal değişiklikleri bireyin kişisel yaşam öyküsünün dışındaki bir kaynaktan geldiği izlenimi verdiğinden benötesi (transpersonal) deneyimler olarak nitelendirmişlerdir.^[4]

Göz At[değiştir | kaynağı değiştir]

• Transpersonel psikoloji
• Ruhsal kriz
• LSD
• Psikedelikler
• Psikedelik terapi

Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

• İngilizce Vikipedi Stansislav Grof maddesi
• Bonnie Lee Hood, Spiritual Emergencies: Understanding Transpersonal Crises (Doktora Tezi), University of Massachusetts, 1986.
• Stanislav Grof ve Christina Grof, Manevi Kriz: Kişisel Dönüşüm Buhranlarına Bir Bakış, çev. Ahu Ayan, Kaknüs Yayınları, 2011.
• Raul Valverde, Transpersonal Psychology:Altered States of Consciousness,Biofeedback,and Neurotechnology, Kanada: Concordia University, 2021

Türkçeye Çevrilen Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

• Stanislav Grof, Christina Grof, Manevi Kriz: Kişisel Dönüşüm Buhranlarına Bir Bakış, çev. Ahu Ayan, Kaknüs Yayınları, 2012
• Stanislav Grof, Kozmik Oyun İnsan Şuurunun Sınırlarına Yolculuk, çev.Levent Kartal, Omega Yayınları, 2020
• Stanislav Grof, Geleceğin Psikolojisi, Ray Yayıncılık, 2014
• Stanislav Grof, Bilincin Oyunları -2, Ray Yayıncılık, 2013
• Stanislav Grof,Sonsuz Yolculuk: Bilincin ve Ölümün Ötesine Geçiş,Ray Yayıncılık, 2014

Dipnotlar[değiştir | kaynağı değiştir]

1. ^ "Vikipedi İngilizce Stanislav Grof maddesi". 5 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2024. 
2. ^ Raul Valverde, Transpersonal Psychology: Altered States of Consciousness, Biofeedback,and Neurotechnology, Kanada: Concordia University, 2021,s.42
3. ^ Bonnie Lee Hood, Spiritual Emergencies: Understanding Transpersonal Crises (Doktora Tezi), University of Massachusetts, 1986, s.2
4. ^ Stanislav Grof ve Christina Grof, "Manevi Kriz: Gelişimsel Krizleri Anlamak", S.Grof-C.Grof, Manevi Kriz: Kişisel Dönüşüm Buhranlarına Bir Bakış içinde çev. Ahu Ayan, Kaknüs Yayınları, 2011, s.40