Roma Britanyası Valileri

Bu, MS 43'ten MS 409'a kadar Roma Britanyası valilerinin kısmi bir listesidir. Birleşik eyalet olarak ismi "Britannia" olan Roma Britanyası, bir konsüler bir eyalet idi, yani valiler onu yönetebilmeleri için önce Roma'da bir konsül olarak görev yapmak zorundalardı. Bu rütbe ya bir yeterlik ya da ordinarius olarak elde edilebilirken, bir dizi vali konsül ordinarii rütbesinde idi ve aynı zamanda Erken İmparatorluk dönemi Roma konsülleri listesinde de yer alıyordu. Roma Britanyası önce ikiye (3. yüzyılın başlarında), sonra dörde (293) bölündükten sonra, daha sonraki valiler daha düşük unvanda ve sınıfta (equestrian sınıfı) olabilirler.

Valilerin tümü Roma tarihçileri tarafından kaydedilmemiştir ve burada listelenenlerin çoğu epigrafik kanıtlardan veya Vindolanda tabletleri gibi kaynaklardan yararlanılarak listelenmiştir. Gnaeus Julius Agricola'nın 85 yılında geri çağrılmasının haricinde, sadece isimlendirilebilenlerin hizmet tarihleri çıkarılabilir. Diğerleri hala tamamen isimsiz ve Britanya'nın ayrı eyaletlere bölündüğü zamana kadar olan kayıtlar çok bozuk.

Brittania'nın Roma valileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Julio-Claudian hanedanı dönemi valileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Flavius hanedanı dönemi valileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Marcus Vettius Bolanus (69-71)
Quintus Petillius Cerialis (71–74)
Sextus Julius Frontinus (74-78), aynı zamanda askeri ve teknik konularda yazar
Gnaeus Julius Agricola (78–84), Kaledonya fatihi
Lucius Javolenus Priscus^[1]^[2] (84-86)
Sallustius Lucullus (kesin değil; 87 - 89)
Aulus Vicirius Proculus ( 93)
Publius Metilius Nepos (kesin değil; 96 - 97)

Trajan dönemi valiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Titus Avidius Quietus (97 - 101)
Lucius Neratius Marcellus (yaklaşık 101 - 103)
Bilinmeyen (103 - 115)
Marcus Appius Bradua (kesin değil; 115-118)

Hadrian dönemi valileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Quintus Pompeius Falco (118–122)
Aulus Platorius Nepos (122 - c. 125)
Trebius Germanus (kesin değil ; 127)
Sextus Julius Severus (yaklaşık 131 - 133)
Publius Mummius Sisenna (kesin değil; 133 - 135)

Antonin hanedanı dönemi valileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Quintus Lollius Urbicus (c. 138 - c. 144)
Gnaeus Papirius Aelianus (yaklaşık 145 - 147)
Bilinmiyor (147 - 154)
Gnaeus Julius Verus (yaklaşık 154 - 158)
Longinus (yaklaşık 158 - 161)
Marcus Statius Priscus (161 - 162)
Sextus Calpurnius Agricola (163 - 166)
Bilinmeyen (166 - 175)
Quintus Antistius Adventus (yaklaşık 175 - 178)
Caerellius Priscus (kesin değil; 174-5 - 177)
Lucius Ulpius Marcellus ^[3] (yaklaşık 178 - 184)
Marcus Antius Crescens Calpurnianus (vali vekili, 185)
Publius Helvius Pertinax (c. 185 - c. 187), daha sonraki Roma İmparatoru
Lucius Artorius Castus (vali vekili (187 - 191)^[4]
Decimus Clodius Albinus (191 - 197), imparatorluk gaspçısı

Severus dönemi valileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Virius Lupus (197 - c. 200)
Pollienus Auspex (yaklaşık 201)
Marcus Antius Crescens Calpurnianus (vali vekili c. 202)
Gaius Valerius Pudens (c. 202 - c.205)
Lucius Alfenus Senecio (c. 205 - c. 207)
Gaius Junius Faustinus Postumianus (yaklaşık 208 - c. 211)

Bazı kaynaklar başka bir valiyi, ikinci bir Ulpius Marcellus'u belirtiyor. İlk başta görevdeki ilk Ulpius Marcellus'un oğlu olduğu düşünülüyordu (yaklaşık 211'da). Bu, yanlış tarihlendirilmiş bir yazıya dayanmaktaydı ve artık yalnızca daha önceki Ulpius Marcellus'a atıfta bulunduğu kabul edilmektedir.

İmparator Septimius Severus'un iki oğlu Caracalla ve Publius Septimius Geta, babalarının 208 ile 211 yılları arasında düzenlenen seferleri sırasında ve hemen sonrasında eyaleti bir süre idare ettiler.

Britannia Superior ve Inferior'a Bölünme[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu liste, bölünmenin gerçekleştiğini varsaymaktadır (yaklaşık 213'te)

Britannia Superior[değiştir | kaynağı değiştir]

Tiberius Julius Pollienus Auspex (223-226 yılları arasında bir zaman)
Gaius Junius Faustinus Postumianus (muhtemelen 222-235 yılları arasında bir ara)
Rufinus (muhtemelen 3. yüzyılın başları)
Marcus Martiannius Pulcher (3. yüzyıl)
Titus Desticius Juba (253–255)

Britannia Inferior[değiştir | kaynağı değiştir]

Gaius Julius Marcus (213'te)
Marcus Antonius Gordianus (216 tarafından)
Modius Julius (219 tarafından)
Tiberius Claudius Paulinus (c. 220)
Marius Valerianus (221 - 222/223)
Claudius Xenophon (223)
Maximus (225 tarafından)
Claudius Apellinus (bazen 222-235 yılları arasında)
Calvisius Rufus (bazen 222-235 arası)
Valerius Crescens Fulvianus (bazen 222-235 arası)
Tuccianus (237 tarafından)
Maecilius Fuscus (bazen 238-244 arasında)
Egnatius Lucillianus (bazen 238-244 arasında)
Nonius Philippus (242'ye kadar)
Octavius Sabinus (260-269 arasında), Galya İmparatorluğu yönetiminde

Britanya Piskoposluğu(Diokisliği)[değiştir | kaynağı değiştir]

Britanya'nın Roma İmparatorluğu'na yeniden bağlanmasının ardından ada, Diocletian tarafından bu kez dört ayrı eyalete, güneydoğuda Maxima Caesariensis'e, (başkenti Londra'da), doğuda Flavia Caesariensis'e (başkenti Lincoln) ve Kuzeyde Britannia Secunda'ya, (başkenti York) ve batıda Britannia Prima (bugünkü Galler dahil, başkenti Cirencester'de)'ya ve Valentia adında muhtemelen en kuzeyde, beşinci bir eyalete bölündü. Her bir vali equestrian sınıfındandı (a praeses) bir vali vardı ve bu valiler vicarius tarafından denetleniyorlardı. 4. yüzyılın sonlarına doğru Maxima Caesariensis valisinin konsüllük rütbesine sahip olması gerekiyordu. Aşağıdaki isimler, bu çağdan günümüze ulaşan ve yaklaşık 100 yılı kapsayan kişilerden oluşmakta. 408 yılında Roma sivil yönetimi yerli halk tarafından sınır dışı edildi ve adadaki Roma yönetimi son buldu.^{[kaynak belirtilmeli]}

Vicariuslar[değiştir | kaynağı değiştir]

Pacatianus (yaklaşık 319)
Flavius Martinus (yaklaşık 353)
Antakyalı Alypius (361–363, Flavius Martinus'tan hemen sonra)
Civilis (369)
Victorinus (muhtemelen 395-406 arasında bir tarih)
Chrysanthus (muhtemelen 395-406 arasında bir tarih)

Valiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Aurelius Arpagius (muhtemelen Britannia Secunda'da ; 296-305 arasında bir zamanda)
Flavius Sanctus (4. yüzyılın ortaları)
Lucius Septimius (Britannia Prima'da, tarihi bilinmiyor)

Roma Britanyası'ndaki diğer hükümdarlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Batı İmparatorluğu'nun gaspçıları ve İngiltere merkezli hükümdarları[değiştir | kaynağı değiştir]

C. 278, bilinmeyen bir vali isyan etti ama çabucak yenildi
Carausius (286-293), Britanya'da ve Kuzey Galya'da imparatorluk iddia eden gaspçı imparator
Allectus (293-296), Carausius'un halefi
Magnentius (350-353), Batı Avrupa'nın çoğunu ele geçiren gaspçı imparator
Tarihçiler tarafından II. Carausius olarak anılan başka bir Carausius, 354 ile 358 yılları arasında bir zamanda gasp girişiminde bulunmuş olabilir.
Magnus Maximus (383–388) I.Theodosius tarafından Batı İmparatoru olarak tanınmıştır.
Marcus (406), Roma'nın Britanya ordusu tarafından imparator ilan edildi
Gratian (407), Britanya merkezli imparator
III.Constantinus, Kendini imparator ilan ederken Britanya'da görev yapan gaspçı komutan

Yerli hükümdarlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Askeri liderler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ The Fasti. s. 214.
^ CIL III, 02864
^ RIB 1329
^ Malcor et al.,Missing Pieces,pp. 422,426,427

Birley, AR, İngiltere Roma Hükûmeti, OUP, Oxford, 2005
Birley, AR "The Roman Governors of Britain", Bonner Epigraphische Studien, 4 (1967), s. 63–102
Eck, W. - Pangerl A., "Ein Diplom für die classis Britannica aus dem Jahr 93 n. Chr. unter dem Statthalter Vicirius Proculus ", ZPE 165 (2008), s. 227–231
Frere, S, Britannia, Routledge, Londra, 1987
Salway, P, Roma Britanya, OUP, Oxford, 1986
Linda A. Malcor, Antonio Trinchese ve Alessandro Faggiani, "Eksik Parçalar: Ana Lucius Artorius Castus Yazıtının Yeni Bir Okuması", Journal of Indo-European Studies, cilt. 47, No. 3 ve 4, (Sonbahar / Kış 2019), s. 415–437

[1] The Fasti. s. 214.

[2] CIL III, 02864

[RIB_1329-3] RIB 1329

[4] Malcor et al.,Missing Pieces,pp. 422,426,427

[1]

[2]

[3]

[4]

Roma Britanyası Valileri nedir?, Roma Britanyası Valileri anlamı nedir?, Roma Britanyası Valileri ne demektir?