Ocak kümesi

Ocak Kümesi
Ocak Kümesi
Gözlem verisi (Dönem J2000)
Takımyıldız	Ocak
Sağ açıklık (α)	03sa 38d 30,9s
Dik açıklık (δ)	-35° 27′ 16″
Galaksi sayısı	58
Özellikler
Kırmızıya kayma (z)	0,004600
Dikey hız ()	1379 km/sn
Uzaklık	62+5,9-5,5 MIy (19+1,8-1,7 Mpc)
Katalog belirtmeleri
	Fornax CLUSTER • ABELL S0373 • AM 0336-353 • NGC 1399 GROUP

Uzaklığı yaklaşık olarak 62.0+5.9-5.5 MIy (19.0+1.8-1.7 Mpc),^[2] olan Ocak Kümesi, 100 milyon ışık yılı içinde, Başak kümesi'nden çok daha küçük ikinci en zengin gökada kümesidir. Irmak kümesi ile birlikte, güney yarımkürede yer alan çok ünlü bir kümedir. Birbirlerine yakın görünseler de aralarında 20 milyon ışıkyılı mesafe vardır. Bu iki kümenin etrafına saçılmış birçok başka gökada grupları da vardır ve bu gruplar toplu olarak sık sık "Ocak Süperkümesi" veya "Güney Süperkümesi" olarak adlandırılırlar.^[3]^[4] Kümenin merkezinde NGC 1399 bulunur,^[2] gökyüzünde iki derecelik bir alana yayılmış gökadalardan oluşan yoğun bir çekirdeği vardır ve bu da kümeyi amatör gök bilimci için popüler bir hedef haline getirmektedir. Bu küme, ayrıca iki çok büyük gökada içermektedir. Bunlar NGC 1316 ve NGC 1365'tir. Bu gökadalar, Ocak Kümesi'ndeki diğer tüm gökadalardan daha büyüktür.

Yapı[değiştir | kaynağı değiştir]

Ocak kümesi, iki altkümeye ayrılabilir: Birincisi, NGC 1399 merkezli altküme ve diğeri merceksi gökada NGC 1316 merkezli altkümedir. NGC 1316 merkezli altküme, yoğun bir yıldız oluşum bölgesidir.^[5]

Küme içi ortam[değiştir | kaynağı değiştir]

Diğer birçok gökada kümelerinde olduğu gibi Ocak kümesi'nin küme içi ortamı, bazıları novalar olan gökadalararası yıldızlar ile sıcak ve X-ışınları^[6] yayan düşük yoğunluklu gaz ile doludur.^[7]

Dikkat çekici üyeler[değiştir | kaynağı değiştir]

ESO tarafından elde edilen NGC 1365 fotoğrafı.

Ocak Kümesi'ndeki en büyük iki gökada. NGC 1316, kocaman bir merceksi gökadadır. Gökadadaki hafif sarmal yapı belirtileri, onun yakın zaman önce sarmal bir gökada yuttuğunu gösteriyor olabilir. NGC 1316, aynı zamanda güçlü bir radyo kaynağıdır (radyo gök bilimciler tarafından Ocak A olarak tanınmaktadır). Gökadanın üzerinde görülen, NGC 1317'dir. Sarmal bir gökada olan NGC 1317, bu kocaman gökada yamyamının bir diğer kurbanı haline gelebilir. NGC 1365 (solda), Ocak Kümesi'ndeki en meşhur gökadadır. Güzel biçimiyle, bir çubuklu sarmal gökadadır.

Ocak kümesi'ndeki Gökadalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ocak Kümesi'nin başlıca gökadaları aşağıda listelenmiştir. Listedekiler, kümenin en büyük gökadalarıdır. Bu sayı, Başak Kümesi'ndeki karşılaştırılabilir gökadaların yaklaşık üçte biridir.^[8]

Gökada	Tür	Parlaklık
ESO 357-07	SBm	14,7
ESO 357-12	SBcd	14,8
IC 1913	SBb	14,5
NGC 1310	SBc	13
PGC 12625	Irr	?
NGC 1316	S0	9,8
NGC 1317	SBa	11,8
NGC 1326	S0	11,5
IC 1919	E	13,9
NGC 1336	E	13,4
NGC 1341	SBab	13,3
NGC 1339	E	12,8
NGC 1344	E	11,2
ESO 358-10	E	14,8
NGC 1351	E	12,4

Gökada	Tür	Parlaklık
NGC 1350	SBab	11,2
NGC 1365	SBb	10,3
NGC 1366	S0	13,1
NGC 1374	E	12,0
NGC 1375	S0	13,4
IC 335	S0	13,4
NGC 1379	E	11,9
NGC 1380	S0	11,1
NGC 1381	S0	12,7
NGC 1369	Sa	13,6
NGC 1386	S0	12,2
NGC 1387	E	11,8
NGC 1382	E	13,8
NGC 1389	E	12,6
NGC 1399	E	10,3

Gökada	Tür	Parlaklık
NGC 1404	E	10,9
NGC 1406	SBbc	12,9
ESO 358-50	S0	13,9
ESO 358-51	Sa	14,1
NGC 1425	Sb	11,4
NGC 1427	E	11,8
NGC 1428	E	14,0
ESO 358-54	SBd	14,2
NGC 1437	SBab	12,9
ESO 358-60	Irr	15,6
ESO 358-61	Sc	14,0
NGC 1460	S0	13,5
ESO 358-63	Sc	12,6
IC 1993	SBb	12,5
NGC 1484	Sb	13,9

Gökada	Tür	Parlaklık
NGC 1427A	Irr	14,2
NGC 1326A	SBm	14,7
NGC 1326B	SBm	13,7
NGC 1351A	SBbc	14,2
NGC 1380A	S0	13,4
IC 2006	E	12,5
ESO 359-03	Sab	14,1
ESO 302-14	Irr	15,5
ESO 302-09	SBd	14,6
_
_
_
_
_
_

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Irmak kümesi, yakın gökada kümesi
Başak kümesi, diğer büyük ve yakın gökada kümesi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b ^c ^d ^e "NASA/IPAC Extragalactic Database". NED results for object FORNAX CLUSTER. Erişim tarihi: 30 Aralık 2012.
^ ^a ^b ^c Georgiev, Iskren Y.; Hilker, Michael; Puzia, Thomas H.; Chanamé, Julio; Mieske, Steffen; Goudfrooij, Paul; Reisenegger, Andreas; Infante, Leopoldo (Haziran 2006), "The old globular cluster system of the dIrr galaxy NGC 1427A in the Fornax cluster", Astronomy and Astrophysics, 452 (1), ss. 141-153, doi:10.1051/0004-6361:20064880
^ "Hubble Heritage Project". Dwarf Irregulars and Galaxy Clusters. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2006.
^ "Chandra X-Ray Observatory". Fornax Cluster: Motions of Nearby Galaxy Cluster Reveal Presence of Hidden Superstructure. 7 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2006.
^ Drinkwater, Michael J.; Gregg, Michael D.; Colless, Matthew (Şubat 2001). "Substructure and Dynamics of the Fornax Cluster". The Astrophysical Journal Letters. 548 (2). doi:10.1086/319113. 10 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2012.
^ "Fornax Cluster: Motions of Nearby Galaxy Cluster Reveal Presence of Hidden Superstructure". NASA. 30 Nisan 2005. 7 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2012.
^ Neill, James D.; Shara, Michael M.; Oegerle, William R. (Ocak 2005). "Tramp Novae between Galaxies in the Fornax Cluster: Tracers of Intracluster Light". The Astrophysical Journal. 618 (2). ss. 692-704. 15 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2012.
^ "SEDS". 14 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2009.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

NGC 1097 fotoğrafı 12 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Astronomie.de
NGC 1097 GoBlack 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
ESO Press Foto 33/05
NGC 1097 - The Galaxy with the Longest known Optical Jets
NGC 1097 Antilhue - Chile19 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
DSS Images for NGC 1000 through NGC 1099
SIMBAD Query 3 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
SEDS
NASA/IPAC EXTRAGALACTIC DATABASE
WikiSky'da The Fornax Cluster: DSS2, SDSS, GALEX, IRAS, Hidrojen α, X-Ray, Astrofoto, Gök Haritası

[ned-1] "NASA/IPAC Extragalactic Database". NED results for object FORNAX CLUSTER. Erişim tarihi: 30 Aralık 2012.

[Georgievetal2006-2] Georgiev, Iskren Y.; Hilker, Michael; Puzia, Thomas H.; Chanamé, Julio; Mieske, Steffen; Goudfrooij, Paul; Reisenegger, Andreas; Infante, Leopoldo (Haziran 2006), "The old globular cluster system of the dIrr galaxy NGC 1427A in the Fornax cluster", Astronomy and Astrophysics, 452 (1), ss. 141-153, doi:10.1051/0004-6361:20064880

[hubble-3] "Hubble Heritage Project". Dwarf Irregulars and Galaxy Clusters. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2006.

[chandra-4] "Chandra X-Ray Observatory". Fornax Cluster: Motions of Nearby Galaxy Cluster Reveal Presence of Hidden Superstructure. 7 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2006.

[Drinkwater2001-5] Drinkwater, Michael J.; Gregg, Michael D.; Colless, Matthew (Şubat 2001). "Substructure and Dynamics of the Fornax Cluster". The Astrophysical Journal Letters. 548 (2). doi:10.1086/319113. 10 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2012.

[NASA-6] "Fornax Cluster: Motions of Nearby Galaxy Cluster Reveal Presence of Hidden Superstructure". NASA. 30 Nisan 2005. 7 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2012.

[Neill2005-7] Neill, James D.; Shara, Michael M.; Oegerle, William R. (Ocak 2005). "Tramp Novae between Galaxies in the Fornax Cluster: Tracers of Intracluster Light". The Astrophysical Journal. 618 (2). ss. 692-704. 15 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2012.

[seds-8] "SEDS". 14 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2009.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Ocak Kümesi

Gözlem verisi (Dönem J2000)
Takımyıldız	Ocak
Sağ açıklık ( $α$ )	03^sa 38^d 30,9^s^[1]
Dik açıklık ( $δ$ )	-35° 27′ 16″^[1]
Galaksi sayısı	58^[1]
Özellikler
Kırmızıya kayma ( $z$ )	0,004600^[1]
Dikey hız ( $v_{r}$ )	1379 km/sn^[1]
Uzaklık	62+5,9-5,5 MIy (19+1,8-1,7 Mpc)^[2]
Katalog belirtmeleri
Fornax CLUSTER • ABELL S0373 • AM 0336-353 • NGC 1399 GROUP

Ocak kümesi nedir?, Ocak kümesi anlamı nedir?, Ocak kümesi ne demektir?