Nunavik İnuitçesi

Nunavik İnuitçesi
Nunavik İnuitçesi
Inuttitut, ᓄᓇᕕᒻᒥᐅᑎᑐᑦ Nunavimmiutitut
Ana dili olanlar	Kanada (Nunavik, Nunavut)
Dil ailesi	Varsayılan Nunavik İnuitçesi;
Yazı sistemi	İnuit hece yazısı
Dil kodları
ISO 639-3	–

Nunavimmiutitut ᓄᓇᕕᒻᒥᐅᑎᑐᑦ

Nunavik İnuitçesi ya da Nunavimmiut İnuitçesi (kendilerince Inuttitut, Nunavimmiutitut ᓄᓇᕕᒻᒥᐅᑎᑐᑦ ; İngilizce Nunavik dialect, Arctic Quebec Inuit, Québec Inuit), Kanada'da Québec eyaletinin özerk Nunavik ilçesi ile Nunavut eyaletinin Sanikiluaq adasında yaşayan Nunavik İnuitleri (Nunavimmiut) tarafından konuşulan Doğu Kanada İnuitçesinin bir lehçesidir. Nunavik-Labrador lehçe grubunda sınıflandırılır.^[1] Kanada 2001 nüfus sayımına göre Nunavik'teki 12.000 kişilik etnik nüfustan % 90 kadarı ana dillerini konuşabiliyor. İnuit hece yazısı ile yazılır. Güney Qikiqtaaluk (Baffin) İnuitçesine benzer. Fakat, idari olarak Nunavut'tan ayrı olması ayrışmayı körüklemektedir.

Diyalekt ve kabileleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Tahagmiut ya da Tarramiut (halk), Tarramiutut ya da Taqramiutut (dil). Konuşan kabileler: Nuvugmiut, Ungavamiut, Tahagmiut
Siqinirmiut. konuşan kabileler: Koksoakmiut, Kangiqsualujjuamiut, Kidlinungmiut
Itivimiut
Qikirtamiut (İng. Belcher Islands Inuit)

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Nunavik 'te ᑰᑦᔪᐊᕌᐱᒃ (Kuujjuaraapik/Great Whale River), ᐅᒥᐅᔭᖅ (Umiujaq), ᐃᓄᑦᔪᐊᖅ (Inujjuaq/Inukjuak), ᐳᕕᕐᓂᑐᖅ (Puvirnituq), ᒣᓚᓯᒃᑯᑦ (Mailasikkut/Chisasibi), ᐊᑯᓕᕕᒃ (Akulivik), ᐃᕗᔨᕕᒃ (Ivujivik), ᓴᓪᓗᐃᑦ (Salluit), ᑲᖏᖅᓱᔪᐊᖅ (Kangiqsujuaq), ᖁᐊᖅᑕᖅ (Quaqtaq), ᑲᖏᕐᓱᒃ (Kangirsuk), ᐊᐅᐸᓗᒃ (Aupaluk), ᑕᓯᐅᔭᖅ (Tasiujaq), ᑰᑦᔪᐊᖅ (Kuujjuaq/Fort Chimo), ᑲᖏᖅᓱᐊᓗᑦᔪᐊᖅ (Kangiqsualujjuaq), ᑕᕐᐸᖓᔪᖅ (Tarpangajuq) ve ᑭᓪᓕᓂᖅ (Killiniq/Port Burwell) şehirlerinde konuşulur.

Nunavut 'ta yalnızca ᓴᓂᑭᓗᐊᖅ (Sanikiluaq) adasında konuşulur. Ayrıca, 1953 Yüksek Arktik Tehcirinde Inukjuak'tan sürgün edilen İnuit göçmenler tarafından Resolute ile Grise Fiord'da da konuşulur^[2]

Karşılaştırma[değiştir | kaynağı değiştir]

Kivalliq	Aivilik	Kuzey Qikiqtaaluk	Güney Qikiqtaaluk	Nunavik	Nunatsiavut	anlamı
niviakkiaq	niviaqsiaq	niviaqsaaq	niviaqsiaq	niviatsiaq	niviatsiak	kız
uvanga	uvanga	uvanga	uvanga	uvaqa	uvak	ben
tablu	tablu	tallu	tallu	tallu	talluk	çene
itigak	itigak	isigak	itigak	itigak	itigak	ayak
tuktu	tuktu	tuktu	tuttu	tuttu	tuttuk	rengeyiği
qugyuk	qugjuk	qugjuk	qujjuk	qujjuk	kutjuk	kuğu
nirliq	lirliq/nirliq	nirliq	nirliq	nirliq	nillik	Kanada kazı
aarluk	aarluk	aarluk	aarluk	aarluk	aalluk	katil balina
hikhik	siksik	siksi	sitsik	sitsik	sitsik	gelengi
aqidjgiq	aqiggiq	aqiggiq	aqiggiq	aqiggiq	akiggik	kar kekliği
ahaangiq	ahaangiq	ahaangiq	ahaangiq	ahaangiq	ahaangik	telkuyruk
arviq	arviq	arviq	arviq	arviq	avvik	Grönland balinası
qingmiq/qimmiq	qimmiq	qimmiq	qimmiq	qimmiq	kimmik	köpek
iqaluk	iqaluk	iqaluk	iqaluk	iqaluk	ikaluk	balık
kumak	kumak	kumak	kumak	kumak	kumak	bit
hila	sila	sila	sila	sila	sila	gök, hava
ii	ii	ii	ii	ii	ii	evet
naung/naagga	nauk/aakka	aakka/naagga	aukka/aggaq	naggai/nauk	aukang	hayır
iglu	iglu	iglu	illu	illu	illuk	ev
tupiq	tupiq	tupiq	tupiq	tupiq	tupik	çadır
qaryuq	qarjuq	qarjuq	qarjuk	qajjuk	katjuk	ok
qanik	qanik	qanik	qanik	qanik	kanik	kar tanesi
arya	arja	arja	arja	ajja	atjak	kül
atiq	atiq	atiq	atiq	atiq	atik	ad
napaaqtuq	napaaqtuq	napaaqtuq	napaaqtiq	napaattuq	napaattuk	ağaç/odun
angatkuq	angakkuq	angakkuq	angakkuq	angakkuq	angakkuk	şaman
huluk	suluk	suluk	suluk	suluk	suluk	tüy
qayaq	qajaq	qajaq	qajaq	qajaq	kajak	Eskimo kayığı
kanuhaq	kannujaq	kannujaq	kannujaq	kanusaq	kannujak	bakır
atauhiq	atausiq	atausiq	atausiq	atausiq	atausik	1
malruuk	marruuk	marruuk	marruuk	maqruuk	magguuk	2
pingahut	pingasut	pingasut	pingasut	pingasut	pingasut	3
hitamat	sitamat	tisamat	sitamat	sitamat	sitamat	4
tallimat	tallimat	tallimat	tallimat	tallimat	tallimat	5
arvinraq	arviniqtut	arviniliit	pingasuujuqtut	pingasuujurtut	pingasuujuttut	6
qulit	qulit	qulit	qulit	qulit	kulit	10

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012.
^ Shelley Tulloch (2005), Aulapkainahuarniq Inuit Uqauhiinnik Nunavunmi ᐃᓄᐃᑦ ᐅᖃᐅᓯᖕᒋᑦ ᐊᔾᔨᐅᓇᖏᑦᑐᑦ ᓄᓇᕗᒻᒥ Preserving Inuit Dialects in Nunavut^{[ölü/kırık bağlantı]}, research report. Prepared for the Office of the Languages Commissioner of Nunavut Iqaluit, Nunavut, January 2005

Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]

Beach, Matthew. 2003. Asymmetries between Passivization and Antipassivization in the Tarramiutut Subdialect of Inuktitut. In Proceedings of the LFG03 Conference, eds. M. Butt and T. Holloway King. Stanford: CSLI Publications
Lavie, René-Joseph & Mahieu, Marc-Antoine (sous presse) A grammar of Inuktitut, the Inuttitut dialect of Arctic Quebec
Schneider, Lucien R. P. 1967. Grammaire Esquimaude du Sous-Dialecte de l’Ungava. Québec: Ministère des Richessses naturelles, Direction générale du Nouveau-Québec.

[1] "Arşivlenmiş kopya". 17 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012.

[refDialectinuit-2] Shelley Tulloch (2005), Aulapkainahuarniq Inuit Uqauhiinnik Nunavunmi ᐃᓄᐃᑦ ᐅᖃᐅᓯᖕᒋᑦ ᐊᔾᔨᐅᓇᖏᑦᑐᑦ ᓄᓇᕗᒻᒥ Preserving Inuit Dialects in Nunavut^{[ölü/kırık bağlantı]}, research report. Prepared for the Office of the Languages Commissioner of Nunavut Iqaluit, Nunavut, January 2005

[1]

[2]

Nunavik İnuitçesi nedir?, Nunavik İnuitçesi anlamı nedir?, Nunavik İnuitçesi ne demektir?