Kiraz

Kiraz, Prunus cinsine ait birçok ağacın meyvesine verilen addır. Etli bir sert çekirdekli bir meyvedir.

Prunus cinsine ait pek çok ağaç türü bulunmaktadır ve bu ağaç türünün meyvelerinin hepsine kiraz denmektedir. Halk arasında en çok bilinen ve tüketilen tatlı kiraz ise Prunus avium adlı türün verdiği meyvelerdir.

Botanik[değiştir | kaynağı değiştir]

Gerçek Kirazlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Prunus subg. Cerasus, kiraz olarak bilinen meyveleri veren temel ağaç türlerinin genel ismidir. Gerçek kiraz olarak da bilinirler. Bu türe dahil olan ağaçlar şunlardır;

Prunus apetala (Siebold & Zucc.) Franch. & Sav. – dişli kiraz
Prunus avium (L.) L. – kiraz, tatlı kiraz, yabani kiraz, mazzard
Prunus campanulata Maxim. – Tayvan kirazı, Formosan kirazı veya çan çiçekli kiraz
Prunus canescens Bois. – gri yapraklı kiraz
Prunus cerasus L. – vişne
Prunus emarginata (Douglas ex Hook.) Walp. – Oregon kirazı veya acı kiraz
Prunus fruticosa Pall. – Avrupa cüce kirazı, cüce kirazı, Moğol kirazı veya bozkır kirazı
Prunus incisa Thunb. – Fuji kirazı
Prunus jamasakura Siebold ex Koidz. – Japon dağ kirazı veya Japon tepe kirazı
Prunus leveilleana (Koidz.) Koehne – Kore dağ kirazı
Prunus maackii Rupr. – Mançurya kirazı veya Amur Chokerry
Prunus mahaleb L. – Saint Lucie kirazı, kaya kirazı, kokulu kiraz veya mahlep kirazı
Prunus maximowiczii Rupr. – Miyama kirazı veya Kore kirazı
Prunus nipponica Matsum. – Takane kirazı, tepe kirazı veya Japon Alp kirazı
Prunus pensylvanica L.f. – pin kiraz, ateş kirazı veya yabani kırmızı kiraz
Prunus pseudocerasus Lindl. – Çin vişnesi veya Çin kirazı
Prunus rufa Wall ex Hook.f. – Himalaya kirazı
Prunus rufoides C.K.Schneid. – kuyruk yapraklı kiraz
Prunus sargentii Rehder – kuzey Japon tepe kirazı, kuzey Japon dağ kirazı veya Sargent kirazı
Prunus serrula Franch. – Kağıt kabuğu kirazı, huş ağacı kabuğu kirazı veya Tibet kirazı
Prunus serrulata Lindl. – Japon kirazı, tepe kirazı, Doğu kirazı veya Doğu Asya kirazı
Prunus speciosa (Koidz.) Ingram – Oshima kirazı
Prunus takesimensis Nakai – Ulleungdo kirazı
Prunus yedoensis Matsum. – Yoshino kirazı veya Tokyo kirazı

Çalı kirazları[değiştir | kaynağı değiştir]

Prunus cistena Koehne – mor yapraklı kum kirazı
Prunus humilis Bunge – Çin eriği-kiraz veya mütevazi çalı kirazı
Prunus japonica Thunb. – Kore kirazı
Prunus prostrata Labill. – dağ kirazı, kaya kirazı, yayılan kiraz
Prunus pumila L. – kum kirazı
Prunus tomentosa Thunb. – Nanking kirazı, Mançu kirazı, tüylü kiraz, Şanghay kirazı, Ando kirazı, dağ kirazı, Çin cüce kirazı, Çin çalı kirazı

Kuş kirazları, kiraz defneleri ve diğer salkım kirazlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Prunus africana (Hook.f.) Kalkman – Afrika kirazı
Prunus caroliniana Aiton – Carolina defne kirazı veya defne kirazı
Prunus cornuta (Wall. ex Royle) Steud. – Himalaya kuş kirazı
Prunus grayana Maxim. – Japon kuş kirazı veya Gray kuş kirazı
Prunus ilicifolia (Nutt. ex Hook. & Arn.) Walp. – Hollyleaf kiraz, yaprak dökmeyen kiraz, çobanpüskülü yapraklı kiraz veya islay
Prunus laurocerasus L. – kiraz defnesi
Prunus lyonii (Eastw.) Sarg. – Catalina Adası kirazı
Prunus myrtifolia (L.) Urb. – Batı Hint kirazı
Prunus napaulensis (Ser.) Steud. – Nepal kuş kirazı
Prunus occidentalis Sw. – batı kiraz defnesi
Prunus padus L. – kuş kirazı veya Avrupa kuş kirazı
Prunus pleuradenia Griseb.
Prunus serotina Ehrh. – siyah kiraz, yabani kiraz
Prunus ssiori F.Schmidt – Hokkaido kuş kirazı
Prunus virginiana L. – Chokeberry

Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Kiraz kelimesi, Yunanca kerásion kelimesinden gelmektedir. Kelime kirazın ilk kez Avrupa'ya ihraç edildiği yer olduğu düşünülen, Giresun, Türkiye yakınındaki eski Yunan bölgesi Kerasous (Κερασοῦς) bölgesinden gelmektedir.^[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Rhind, William (1841). A history of the vegetable kingdom (İngilizce). 26 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2024.

[1] Rhind, William (1841). A history of the vegetable kingdom (İngilizce). 26 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2024.

[1]

Kiraz Köyleri