Harkiler

İkinci Dünya Savaşı gazisi bir Harki (1961)

Harkiler ya da Harki (Arapça:حركة kelimesinden), 1954-1962 Cezayir savaşı sırasında Fransız Silahlı Kuvvetleri adına görev yapan yardımcıyı ifade eder. Ayrıca, bağımsızlık savaşı sırasında Fransa'ya bağlılığını bildiren ve Cezayir'in bağımsızlığını istemeyen tüm Cezayirli Müslümanlar genellikle bu şekilde adlandırılır.

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Cezayir'in Fransa tarafından işgal edilmesinden sonra, Fransız ordusu daha önce Osmanlı idaresinde görev yapmış olan 2.000 yardımcı birlik topladı. 19'un ortası 19. yüzyılda, üç ilin her birinin kendi tüfek alayı vardı ( Régiment des Tirailleurs). 1912'de Fransız hükûmeti yerel nüfus için zorunlu askerlik getirdi. Sonuç olarak, yaklaşık 90.000 Cezayirli Birinci Dünya Savaşı'na asker olarak katıldı. Dünya Savaşı sırasında Fransız silahlı kuvvetlerinde 66.000'den fazla Cezayirli görev yaptı. Birimlerin çekirdeği, ailelerinde askerlik hizmeti birkaç nesildir yaygın olan askerlerden oluşuyordu.^[1]

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

1952 yılında, etnolog Jean Servier sömürge idaresi adına çalıştı, bir kabile çatışması bir sadık kabileyi desteklemek amacıyla bir kabadayı olarak (Fransız edebiyatında Harka) bir HaRaKa kurdu. 1955'te, sivil kalkınmayı ve halkla teması teşvik etmesi beklenen ordunun özel idari birimleri, kendi korumaları için birim başına bir Maghzen yardımcı birliği kurdu. Bu tür yaklaşık 40 birlik ile Moghaznis olarak bilinen bu savaşçıların toplam gücü yaklaşık 1.200 kişiydi. 1959'da bu yardımcı birlikler 28.000 kişiden oluşuyordu. 1956'da General Henri Lorillot'tan bir emir, Harkas'ın kolordu düzeyinde kurulduğunu duyurdu. Harkis'e, FLN'nin (Ulusal Kurtuluş Cephesi) gerillalarını takip etmek için bir keşif rolü verildi. Fransız birlikleri, karşıt oluşumların parçalanmasını devralacaktı. Harkis, sadece küçük bir miktar el parasının yanı sıra pansiyon ve konaklama aldı. Savaşta alınan yaralar, Fransız yasalarına göre sivil kazalar olarak kabul edildi.^[2] 1962'deki savaşın sonunda, Fransız ordusunda Cezayir'den yaklaşık 45.000 Harkis, 60.000 askere alınmış ve 20.000 profesyonel asker, 60.000 yerel milis üyesi vardı. Orduya ek olarak, yaklaşık 50.000 devlet çalışanı vardı.^[3]

Bağımsızlıktan sonra, FLN ve bağımsızlık hareketinin sempatizanları tarafından çok sayıda şiddetli saldırı oldu. İşbirlikçi olarak algılanan Cezayirlilere yönelik intikam, yer yer kendi sadakatlerini kanıtlamak ve yeni rejime yakınlık göstermek için kullanıldı. Neredeyse hiç rakam mevcut değil. Sétif yakınlarındaki Akbou bölgesinde, her 100.000 kişi için işbirlikçi olarak yaklaşık 2.000 kişi öldürüldü. Tahminler, savaş ve bağımsızlık sonrası şiddet döneminin tamamı için Harkiler arasında yaklaşık 6.000 ila 10.000 ölüm olduğunu ortaya koydu. Evian Antlaşması, sömürgeci gücün eski askerleri için hiçbir hüküm içermiyordu. Ancak Charles de Gaulle, Harkis'i kategorik olarak kabul etmeyi reddetti. De Gaulle, ordunun ve savunma bakanı Pierre Messmer'in endişelerini reddetti. Aktif ve eski askerî personel, kabul ettiği yasalara karşı bir ağ kurdu ve tahminlere göre yaklaşık 100.000-260.000 kişi Fransa'ya göç etti.

Eski savaşçılar ve aileleri çoğunlukla askeri kamplarda ve Vichy döneminden kalma eski gözaltı kamplarında bulunuyordu. 1970'lere kadar kamplardan gelen son mülteciler normal apartman dairelerine yerleştirilmedi. Çoğunlukla eğitimsiz kırsal nüfustan gelen çoğunluk, Fransa'da bir sosyal ayrımcılık hayatı yaşadı.^[4]^[5]^[6]

25. Eylül 2001, devlet başkanı Jacques Chirac'ı Harkis'in ulusal olarak tanındığı gün olarak ilan etti.^[7] 5'inde Aralık 2007, Başkan Nicolas Sarkozy Harkis temsilcilerini Elysée Sarayı'nda kabul etti. Harki'yi Fransız toplumuna daha iyi entegre etme çabalarına söz verdi. Kendisi de 31 Mart'ta cumhurbaşkanlığı adayı için yürüttüğü seçim kampanyasının bir parçası olduğu için o zamanki vahşet için resmi bir özür. Mart 2007^[8] söz vermişti ama gerçekleşmedi.

2016'da Cumhurbaşkanı François Hollande, Harkilerin katledilmesinden ve "insanlık dışı kabul koşulları"ndan "Fransız devletinin sorumluğunu" kabul etti.^[9]

Harkilerin diğer Cezayirlilerle olan çatışma durumu, Harkiler ve Cezayir göçmenlerinden gelen sonraki nesillere aktarılır.^[10]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Christoph Gunkel: Fransa'nın Cezayirli yardımcı askerleri: İşkence gördü, öldürüldü, unutuldu. 20 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Bir günde (Spiegel Online) 3. Temmuz 2012

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Mohand Hamoumou, Abderahman Moumen: L’Histoire des Harkis et Français Musulmans : la fin d’un tabou? In: Mohammed Harbi, Benjamin Stora (Hrsg.): La guerre d’Algérie, 1954–2004. La fin de l’amnésie. Robert Laffont, Paris 2004, ISBN 2-221-10024-7, S. 458 f.
^ Mohand Hamoumou, Abderahman Moumen: L’Histoire des Harkis et Français Musulmans : la fin d’un tabou? In: Mohammed Harbi, Benjamin Stora (Hrsg.): La guerre d’Algérie, 1954–2004. La fin de l’amnésie. Robert Laffont, Paris 2004, S. 462 f.
^ Martin Evans: Algeria: France’s undeclared War. Oxford University Press, Oxford 2012, ISBN 978-0-19-280350-4, S. 325.
^ Martin Evans: Algeria: France’s undeclared War. Oxford University Press, Oxford 2012, S. 327 f, S. 351.
^ Martin Shipway: Decolonization and its Impact. A Comparative Approach to the End of the Colonial Empires. Blackwell, Oxford 2008, S. 217 f.
^ Guy Pervillé: La Guerre d’Algérie : combien des morts? In: Mohammed Harbi, Benjamin Stora (Hrsg.): La guerre d’Algérie, 1954–2004. La fin de l’amnésie. Robert Laffont, Paris 2004, S. 713.
^ "Chirac hails Algerians who fought for France", in: The Telegraph, 26. September 2001.
^ Zeitung Le Monde vom 31. März 2007 und der discours du 31 mars 2007 de Nicolas Sarkozy, Candidat à la Présidence de la République 11 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. à im Rahmen eines Treffens mit Repräsentanten der Gemeinschaft der Harki in Paris, Samstag 31 März 2007.
^ Michaela Wiegel: Harkis als Opfer anerkannt. In: Frankfurter Allgemeine Zeitung, 26. September 2016, S. 4.
^ Régis Pierret: Les filles et fils de harkis : entre double rejet et triple appartenance, Éditions L'Harmattan 2008, S. 148.

[1] Mohand Hamoumou, Abderahman Moumen: L’Histoire des Harkis et Français Musulmans : la fin d’un tabou? In: Mohammed Harbi, Benjamin Stora (Hrsg.): La guerre d’Algérie, 1954–2004. La fin de l’amnésie. Robert Laffont, Paris 2004, ISBN 2-221-10024-7, S. 458 f.

[2] Mohand Hamoumou, Abderahman Moumen: L’Histoire des Harkis et Français Musulmans : la fin d’un tabou? In: Mohammed Harbi, Benjamin Stora (Hrsg.): La guerre d’Algérie, 1954–2004. La fin de l’amnésie. Robert Laffont, Paris 2004, S. 462 f.

[3] Martin Evans: Algeria: France’s undeclared War. Oxford University Press, Oxford 2012, ISBN 978-0-19-280350-4, S. 325.

[4] Martin Evans: Algeria: France’s undeclared War. Oxford University Press, Oxford 2012, S. 327 f, S. 351.

[5] Martin Shipway: Decolonization and its Impact. A Comparative Approach to the End of the Colonial Empires. Blackwell, Oxford 2008, S. 217 f.

[6] Guy Pervillé: La Guerre d’Algérie : combien des morts? In: Mohammed Harbi, Benjamin Stora (Hrsg.): La guerre d’Algérie, 1954–2004. La fin de l’amnésie. Robert Laffont, Paris 2004, S. 713.

[7] "Chirac hails Algerians who fought for France", in: The Telegraph, 26. September 2001.

[8] Zeitung Le Monde vom 31. März 2007 und der discours du 31 mars 2007 de Nicolas Sarkozy, Candidat à la Présidence de la République 11 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. à im Rahmen eines Treffens mit Repräsentanten der Gemeinschaft der Harki in Paris, Samstag 31 März 2007.

[9] Michaela Wiegel: Harkis als Opfer anerkannt. In: Frankfurter Allgemeine Zeitung, 26. September 2016, S. 4.

[10] Régis Pierret: Les filles et fils de harkis : entre double rejet et triple appartenance, Éditions L'Harmattan 2008, S. 148.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Harkiler nedir?, Harkiler anlamı nedir?, Harkiler ne demektir?